Pressan - 07.09.1989, Blaðsíða 24
24
Fimmtudagur 7. sept. 1989
brfdge
krossgátcm
Kastþröng getur verið leiðigjörn
fyrir lesendur, hún er oft tyrfin og
þá er þungt að fylgja þræðinum.
En eins og einhver orðaði það;
ef þú hirðir bara slagina í réttri
tímaröð gengur hún oft sjálfkrafa
upp.
♦ ÁKD10863
V -
♦ 864
*Á52
♦ 7
V 10872
♦ 1097
4» G9743
N
V A
S
♦ G952
V 54
♦ KD5
4» K1086
4 4
V ÁKDG963
♦ ÁG32
4» D
á hönd sagnhafa var næsta vers að
renna niður öllum hjartaslögun-
um. í 5-spila endastöðunni átti
blindur spaða-ÁKDlO og laufás en
austur hélt eftir tígulkóngi og
G952 í spaða. Suður reyndi næst
spaðann en ólegan varð honum
vitanlega að falli og austur fékk
síðasta slaginn.
í spilinu leyndist skondinn auka-
möguleiki sem sagnhafa sást yfir:
Ef spaðinn brotnar er engin þörf á
laufslag.
Ef við fleygjum ásnum í síðasta
hjartað ræður austur ekki við
stöðuna. Með spaða-G952 og lág-
litakóngana er staðan honum of-
viða og sama hvorum kónginum
hann hendir; kastþröngin eltir
hann uppi i næsta slag einnig.
Norður gefur, enginn á og vekur
á l-spaða. Suður krefur með
3-hjörtum og 4-spaðar í norður,
sjálfspilandi litur vegna geimkröfu
stöðunnar. Eftir ásaspurningu
valdi suður síðan alslemmuna í
grandi ef annar langlitanna brotn-
aði ekki.
Vestur kom út með tígul-10, og
þar sem ásinn var eina innkoman
skák
Deschappelles
Alexandre Louis Honoré Lebret-
on Deschappelles (1780—1847)
var sterkasti skákmaður Frakka á
fyrsta fjórðungi nítjándu aldar.
Hann var af aðalsættum, litríkur
maður og lifði viðburðaríku lífi.
Hann barðist í her Napóleons,
lenti aftur og aftur í miklum háska,
var einu sinni talinn af en kom síð-
ar í leitirnar, var eitt sinn tekinn
höndum og fluttur til Cadiz en
slapp á ævintýralegan hátt, missti
hægri handlegginn og bar ör eftir
sverð yfir andlitið, frá enni niður á
höku. Hann var einn hinna fyrstu
er hlutu heiðursmerki Napóleons,
en fleygði því þegar Napóleon lét
krýna sig til keisara. Engu að síður
dáði hann Napóleon alla ævi og
eftir orustuna við Waterloo safn-
aði hann liði og efndi til skæru-
hernaðar gegn innrásarmönnum.
Þær skærur stóðu ekki lengi, Des-
chappelles sneri aftur til Café de la
Regence og hélt áfram að tefla.
Um fjárhag hans valt á ýmsu,
stundum hafði hann ofan af fyrir
sér með því að tefla um peninga,
en 1812 skipaði Ney marskálkur
hann yfirmann tóbakseinkasöl-
unnar í Strassborg og þá hafði
hann 40.000 franka í árstekjur, ef
ekki meir. Hann var uppstökkur
og lenti oft í deilum og jafnvel ein-
vígum, en lét sig þá ekki muna um
að skylmast með vinstri hendi úr
því að þá hægri vantaði.
Ef við bætum svo við þetta
þeirri lýsingu að Deschappelles
hafi verið smávaxinn og fíngerður,
fölleitur og grannur, hófsmaður á
mat og drykk, og frekar innhverf-
ur, er komin allfjölbreytt mynd af
þessum heiðursmanni — mann-
skepnan er stundum undarlega
samsett.
En grobbinn virðist Deschappel-
es hafa verið: Hann sagðist hafa
lært að tefla á þremur dögum —
og engu við sig bætt síðan. Hann
hefur efalaust haft miklar náttúru-
gáfur, ekki aðeins til skákarinnar
heldur almennt. Ekki er þess getið
að hann hafi lesið sér mikið til um
skák og ekki skrifaði hann neitt
um hana. En við skákborðið skar-
aði hanrvfram úr öðrum og hann
sérhæfði síg í því aö tefla með for-
gjöf, jafnvel við þá sem sterkastir
voru.
Árið 1821 komu tveir af sterk-
ustu skákmönnum Breta, Cochr-
ane og Lewis, til Parísar til þess að
reyna sig við Deschappelles og
nemanda hans Labourdonnais.
Deschappelles gaf forgjöf eins og
hann var vanur og tapaði fyrir
Lewis (-1=2) en sigraði Cochrane
(+6-1). Hér kemur ein af þeim
skákum sem hann tefldi við Co-
chrane. Deschappelles hefur svart
og teflir án Pf7. Hvítur fær að leika
tvisvar í upphafi.
1 e4 2 d4 e6 3 f4 d5 4 e5 c5 5 c3
Rc6 6 Rf3 cd4 7 cd4
Db6 8 Rc3 Bd7 9 a3 Rh6 10 h3
Rf5 H Re2 Be7 12 g4 Bh4 +
13 Rxh4 Rxh4 14 Kf2 0-0 15
Kg3 Rg6 16 b4 a5 17 Bd2 ab4
18 Bxb4 Rxb4 19 ab4 Dxb4 20
Hbl Ha3+ 21 Kh2 De7 22 Hxb7
Dh4 23 Hxd7.
Hér boðaði Deschappelles mát í 3.
leik: 23 - Df2+ 24 Bg2 Hxh3 +
25 Kxh3 Dh4 mát.
Skömmu eftir þessa viðureign
sneri Deschappelles sér að því að
spila vist. Þar skaraði hann einnig
fram úr og honum græddist meira
fé á því en á taflinu. Mér er sagt að
eitt spilabragð hans lifi enn góðu
lífi og sé við hann kennt.
GUÐMUNDUR
ARNLAUGSSON
1 2 3
17 18 19
Verdlaunakrossgáta nr. 50.
Skilafrestur krossgátunnar er til 19. september. Utanáskriftin er:
Pressan, verdlaunakrossgáta nr. 50, Ármúla 36, 108 Reykjavík.
I verölaun aö þessu sinni er bókin Refurinn eftir binn þekkta höf-
und D.H Lawrence. Dregiö hefur veriö ár lausnum 48. krossgátu.
Hinn heppni vinningshafi er Jóhann S. Guðmundsson, Valhúsa-
braut 3, 170 Seltjarnarnesi. í verölaun fœr hann bókina Ég veit
af hverju fuglinn í búrinu syngur eftir Mayu Angelou. Þaö er
Skjaldborg sem gefur bœkurnar át.