Pressan - 21.06.1990, Side 9
9
... i PPf
Fimm
ur 2l': juní ÍÖ§6'
il
GEÐDEILDIR LANDSPÍTALANS:
með yfirstjómina
A undanförnum árum hefur oftsinnis komið upp
mikil óánægja meðal hjúkrunarfræðinga og annars
starfsfólks geðdeilda Landspítaians með yfirstjórn
deildanna. A þetta ekki síst við um yfírstjórn hjúkrun-
ar. Þannig hafa uppsagnir vegna þessa verið tíðar og
árið 1988 skrifuðu tíu hjúkrunarfræðingar undir bréf
þar sem þeir óskuðu eftir viðræðum við hjúkrunarst-
jórnina ,,til að freista þess að fínna viðunandi lausn á
atriðum, sem þeir telja alvarleg vandamál stofnunar-
innar“.
EFTIR INGIBJÖRGU SÓLRÚNU GlSLADÓTTUR
MYNDIR EINAR ÓLASON
Þær deildir sem virðast
hafa orðið hvað harðast úti
vegna þessarar óánægju eru
barna- og unglingageð-
deildirnar á Dalbraut. Þar
hafa verið tíð skipti á hjúkr-
unarframkvæmdastjórum á
undanförnum árum og mun
enginn þeirra hafa enst
lengur en tvö og hálft ár í
starfi.
Þeim sem lengst starfaði,
Borghildi Maack, var vikið
úr starfi þann 27. júlí á síð-
asta ári eftir að hún hafði
staðfastlega neitað að segja
upp af sjálfsdáðum. Eina
ástæða uppsagnar sem upp
var gefin var , ,samstarfsörð-
ugleikar". Af fyrirliggjandi
gögnum í málinu er ljóst að
þeir voru vissulega fyrir
hendi. Hér verður ekki lagt
mat á það hverjum þar var
um að kenna, en gögnin
vekja óneitanlega þá spurn-
ingu hvort lausnin á sam-
starfsörðugleikunum á geð-
deildunum felist í því að æ
fleiri hjúkrunarfræðingar
hætti störfum - nauðugir
viljugir
Samþykkt um brottvikn-
ingu Borghildar var gerð í
stjórnarnefnd ríkisspítal-
anna samkvæmt tillögu
hjúkrunarforstjóra. Borg-
hildur fékk ekki að tala máli
sínu í nefndinni né heldur
leituðu einstakir nefndar-
menn eftir hennar hlið á
málunum. í kjölfar brott-
vikningar ritaði Borghildur
heilbrigðisráðherra bréf þar
sem hún segir: „Þeir einstak-
lingar sem trúíega eiga hlut
að máli varðandi brottrekst-
ur minn, eða þau Þórunn
Pálsdóttir, Páll Ásgeirsson
og Tómas Heigason vilja
ekki samvinnu, heldur kúg-
un og valdníðslu. Þvkir mér
afar óeðlilegur framgang-
smáti að leita ekki annarra
ieiða en ítrekað reyna að
þvinga mig sjálfa til upp-
sagnar og síðan þær aðgerð-
ir að reka mig úr starfi, án
þess svo mikið sem að gefa
mér kost á að tala máli mínu,
né heldur að upplýsa mig um
þær kvartanir gegn mér sem
væntanlega liggja fyrir.“
Gerrœðisleg
yfirstjórn
Þó það hafi ekki mikið
verið tíðkað hjá ríkisspítul-
unum að segja hjúkrunar-
fræðingum upp.störfum, þá
má líta á mál Borghildar sem
hápunkt á nokkuð langri
þróun. í gögnum sem Borg-
hildur sendi ráðuneytinu
með bréfi sínu er m.a. að
finna uppsagnarbréf hjúkr-
unarfræðings frá frá árinu
1986 þar sem hann gagnrýnir
harðlega samskipti stjórn-
enda Kleppsspítala við
starfsfólk sitt og segir síðan:
„Ég tel það ógnun fyrir mig
sem faglega ábyrgan hjúkr-
unarfræðing að verða vitni
að og óbeint þátttakandi í
því skipulagsleysi og niður-
rifsstarfsemi sem á sér stað
innan stofnunarinnar.“ Þá
talar hann um „gerræðislega
yfirstjórn hjúkrunarmála“
og segir hana ekki veita
möguleika á nýbreytni eða
sveigjanleika í starfi.
Átján starfsmenn á þeirri
deild sem hann veitti fors-
töðu skrifuðu undir bréf til
hjúkrunarstjórnarinnar þar
sem þeir lýstu því yfir að þeir
teldu af eigin reynslu að
„...þær ástæður sem hann
færir fyrir uppsögn sinni eigi
við rök að styðjast". Sögðu
þeir að þeir teldu stofnunina
setja ofan með slíkri fram-
komu við gott starfsfólk.
Eins og fyrr sagði skrifuðu
tíu hjúkrunarfræðingar
undir bréf til hjúkrunarst-
jórnar þar sem þær óskuðu
eftir viðræðum um vanda-
mál geðdeilda Landspíta-
lans. Eitt af því sem þær
vildu ræða var hvernig koma
mætti „...ívegfyrirað hjúkr-
unarfræðingar hætti störfum
vegna óánægju".
Ein þeirra sem skrifuðu
undir þetta bréf var Ingrid
Björnsdóttir. Aðspurð um
það hver hin „alvarlegu
vandamál" væru sem þær
vitnuðu til sagði hún, að þar
væri um svo margt að ræða
að því yrðu ekki gerð skil í
stuttu máli. „Samvinna milli
læknastjórnar og hjúkrun-
arstjórnar er afsicaplega
slæm og það er illa unnið að
áætlunum fyrir spítalann.
Maður veit aldrei hvað er að
gerast. Það er ekki nokkur
leið að átta sig á því hvar og
hvemig ákvarðanir eru tekn-
Togstrelta mllli stétta hlýtur að bitna á þelm sem síst skyldi - sjúkllngum.
ar sem hafa verulega þýð-
ingu bæði fyrir sjúklinga og
starfsfólk. Þetta er ríkisspít-
ali en í raun virðast Tómas
Helgason og Þórunn Páls-
dóttir geta rekið þetta eins
og einkastofnun. Hjúkrun-
arstjórnin er mjög illa sam-
hæfð og vinnubrögð öll fyrir
neðan allar hellur. Eitt af því
sem við vorum mjög óá-
nægðar með var hvernig
tekið var á ágreiningsmál-
um. Það hefur verið áber-
andi hjá hjúkrunarstjórninni
að líta svo á að þegar starfs-
fólk er óánægt og vill ein-
hverju breyta þá sé það
vegna þess að það eigi sjálft í
persónulegum vandamál-
um. Mál eru því ekki rædd á
opnum fundum heldur er
fólk kallað fyrir í einkavið-
töl. Starfsfólk fær mjög
lítinn stuðning frá hjúkrun-
arstjórninni, ég tala nú ekki
um ef það hefur lent upp á
kant við Tómas Helgason."
Togstreita
milli stétta
Á árinu 1988 og fyrri hluta
ársins 1989 sögðu fimm
hjúkrunarfræðingar á barna-
og unglingageðdeildinni,
þar af fjórir deildarstjórar,
upp störfum vegna óánægju
með yfirstjórn hjúkrunar-
sviðs geðdeildanna og ág-
reinings við einstaka sérf-
ræðinga. Óánægjan virðist
að hluta til vera af persónu-
legum toga en að öðru leyti
snýst hún unl sjálfstæði í
starfi, faglega ábyrgð og
stjórnun. Samkvæmt hjúkr-
unarlögum eru hjúkrunar-
fræðingar lögvernduð starfs-
stétt með sjálfstæða ábyrgð
og stjórnun varðandi allt
sem lýtur að aðhlynningu og
hjúkrun. Þannig vinna þeir
ekki undir stjórn lækna held-
ur sérstakrar hjúkrunarst-
jórnar. Þetta fyrirkomulag
er mörgum læknum þyrnir í
augum og telja þeir að á
(Lesendur eru
bednir velvirding-
ar á röngum orda-
skiptingum í grein-
inni, sem stafar af
tœknilegum örd-
ugleikum.
Ritstj.)