Pressan - 13.06.1991, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR PRESSAN 13. JÚNÍ 1991
» 7
Ölafur Gunnarsson, framkvæmdastjóri Hraðfrystihúss Ólafsvíkur, lét frystihúsið selja tvo af bát-
um fyrirtækisins einungis fáeinum dögum fyrir gjaldþrotið. Kaupandi var fyrirtæki í eigu Ólafs
og tveggja annarra lykilmanna frystihússins. Eftir stóð frystihúsið án báta og kvóta, nánast
verðlaus eign.
Aðeins fjórum dögum áður en stjórn Hraðfrystihúss Ól-
afsvíkur óskaði eftir gjaldþrotaskiptum fyrirtækisins
þinglýsti Ólafur Gunnarsson, framkvæmdastjóri frysti-
hússins, sölu á Garðari II frá dótturfyrirtæki frystihússins
til fyrirtækis, sem er í eigu Ólafs, útgerðarstjóra frysti-
hússins og verkstjóra þess. Einum og hálfum mánuði fyrr
höfðu sömu menn þinglýst kaupum á öðrum báti, Tungu-
felli, sem var í eigu frystihússins, en er nú eign þessa nýja
fyrirtækis.
Landsbanki íslands, sem hefur lánað frystihúsinu
hundruðir milljóna, íhugar að fá þessum kaupum rift. Án
bátanna og kvótans er frystihúsið lítils virði og þar með
talin veð bankans.
Nú eru í gangi viðræður um að Ól-
afsvíkurbær, Verkalýðsfélagið Jök-
ull og nokkur útgerðarfélög taki
þrotabú Hraðfrystihússins á leigu.
Útgerðarfélögin sem um ræðir eru:
Útver, Tungufell og Vararkollur. Ól-
afur Gunnarsson er stjórnarformað-
ur þeirra allra og einn meirihluta-
eigenda. Aðrir eigendur eru Jónas
£. Gudmundsson útgerðarstjóri
frystihússins og Ólafur Kristjánsson
verkstjóri.
SEINNI BÁTURINN SELDUR
FJÓRUM DÖGUM
FYRIR GJALDÞROT
Ólafur Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóri og meirihlutaeigandi
frystihússins, hefur greint frá því að
forsvarsmenn fyrirtækisins hafi á
undanförnum mánuðum fylgt til-
mælum Landsbankans um rekstur
hússins. Þrátt fyrir það hafi bankinn
og Byggðastofnun dregið í land með
samninga um niðurfellingar á skuld-
um fyrirtækisins. Því hafi ekki verið
um annað að ræða en setja frysti-
húsið í gjaldþrot.
Heimildir PRESSUNNAR segja
hins vegar að það hafi fyrst og
fremst verið sala á bátum fyrirtækis-
ins til Tungufells, fyrirtækis Ólafs og
tveggja annarra lykilmanna í frysti-
húsinu, sem hafi orðið þess vald-
andi að Landsbankinn kippti að sér
höndum.
Fyrri bátinn, Tungufell, keyptu Ól-
afur og félagar af frystihúsinu 20.
apríl síðastliðinn eða tæplega 50
dögum fyrir gjaldþrot. Seinni bát-
inn, Garðar II., keyptu þeir síðan 7.
júní eða einungis fjórum dögum áð-
ur en þeir óskuðu eftir gjaldþrota-
skiptum.
Þar sem svo stuttur tími leið frá
því að kaupin fóru fram og þar til
fyrirtækið var tekið til gjaldþrota-
skipta mun Landsbankanum í lófa
lagið að krefjast riftunar á þessum
kaupum. Samkvæmt lögum er
heimilt að rifta samningum fyrir-
tækja í allt að sex mánuði áður en
þau fara í gjaldþrot og allt að tvö ár
aftur í tímann ef forsvarsmenn fyrir-
tækjanna tengjast viðskiptunum.
FRYSTIHÚSIÐ LÍTILS
VIRÐI ÁN KVÓTA
Talið er að skuldir Hraðfrystihúss
Ólafsvíkur séu um 400 til 500 millj-
ónir umfram eignir. Stærstu kröfu-
hafar eru Landsbankinn og Byggða-
stofnun.
Gjaldþrotið verður mun stærra ef
reiknað er með að frystihúsið sé án
nokkurs kvóta. Þannig er húsið nán-
ast einskis virði og hæpið að takist
að selja það á uppboði. Það er því
skiljanlegt að Landsbankinn hafi
óttast um tryggingar sínar þegar
húsið hafði misst bátana.
Þessir tveir bátar hafa samanlagt
kvóta upp á rétt rúmlega 700 tonn af
þorskígildum. Markaðsverð hans er
um 100 milljónir króna og er þá ekki
reiknað með verðmæti bátanna
sjálfra. Það er því umtalsverð eign
sem hefur verið færð frá frystihús-
inu yfir á Tungufell, fyrirtækið í eigu
Ólafs og félaga.
HAFA 43 PRÓSENT AF
KVÓTA BÆJARINS Á HENDI
Auk þeirra tveggja báta sem Ólaf-
ur og félagar keyptu af Hraðfrysti-
húsinu eiga þeir einnig Gunnar
Bjarnason, sem hefur kvóta upp á
um 590 tonn af þorskígildum. Þar
við bætist að Ólafur er stjórnarfor-
maður í Útveri, útgerðarfélagi tog-
arans Más. Kvóti hans er 2.170
þorskígildi. Samanlagt eiga þeir eða
stjórna fyrirtækjum sem ráða yfir
tæplega 3.500 tonna kvóta eða um
43 prósent af öllum kvóta Ólafsvík-
ur.
Þeir hafa boðist til að ganga með
þennan kvóta inn í samstarf við Ól-
afsvíkurbæ og Verkalýðsfélagið
Jökul um leigu á eignum þrotabús
Hraðfrystihússins. í gær lá ekki ljóst
fyrir hvernig eignaraðild að hinu
nýja félagi skiptist á milli þessara að-
ila en það er nokkuð Ijóst að Ólafur
og félagar hafa lykilaðstöðu. í gegn-
um kvótann hafa þeir líf þorpsins
nánast í hendi sér.
UPPBOÐ TOGARANS
NOTAÐ SEM HÓTUN
Á morgun á að bjóða upp togar-
ann Má að kröfu Landsbanka ís-
lands. Vegna þess máls alls varð
nokkur taugatitringur í bankaráð-
inu sem leiddi til þess að bankinn
gaf þá yfirlýsingu að af uppboðinu
yrði ekki. Það var síðan dregið til
baka. Að öllu óbreyttu mun uppboð-
ið fara fram.
Samkvæmt heimildum PRESS-
UNNAR hefur bankinn meðal ann-
ars notað yfirvofandi uppboð á tog-
aranum til að knýja á um að Ólafur
og félagar skili bátunum tveimur
aftur til Hraðfrystihússins. Að öðr-
um kosti hefur bankinn hótað að
bjóða togarann upp.
í raun er Ólafsvíkurbær stærsti
eigandi togarans. Bærinn seldi
Hraðfrystihúsinu sinn hlut, 40 pró-
sent, á sínum tíma en þar sem engin
greiðsla barst fer bærinn með at-
kvæðarétt hússins og mun leysa
þennan hlut aftur til sín. Aðrir eig-
endur eru saltfiskverkanir í Ólafsvík
og fiskvinnslufyrirtæki á Hellis-
sandi.
Sala Ólafsvíkurbæjar á hlut sínum
í togaranum var á sínum tíma ætluð
til að laga fjárhag bæjarins, en Ól-
afsvík er eitt af verst stæðu sveitar-
félögum landsins. Sú staða versnar
til muna vegna gjaldþrots Hrað-
frystihússins. Auk þess sem salan á
Má gengur aftur skuldar Hraðfrysti-
húsið bænum um 30 milljónir
króna. Gjaldþrotið er því alvarlegt
áfall fyrir rekstur bæjarsjóðs, ekki
síður en atvinnuhorfur í bænum.
KVÓTINN TRYGGIR
ÞEIM LYKILHLUTVERK
Frá því að ljóst var að Hraðfrysti-
húsið var á leið í gjaldþrot hafa verið
miklar sviptingar í kringum Ólaf
Gunnarsson og félaga. Á sama tíma
og Landsbankinn þrýstir á um að
þeir kalli aftur sölu Hraðfrystihúss-
ins á bátunum hafa þeir átt í viðræð-
um við bæinn og verkalýðsfélagið
um leigu og rekstur á þrotabúinu.
Þeir hafa því gegnt mörgum hlut-
verkum. Þeir settu Hraðfrystihúsið
á hausinn. Þeir seldu sjálfum sér tvo
af bátum fyrirtækisins. Og þeir
stefna að því að halda áfram að reka
frystihúsið í framtíðinni og leggja
þar upp fisk af bátunum sem áður
voru eign hússins.
Sjálfsagt getur ekkert komið í veg
fyrir þessa fyrirætlun þeirra nema
ef Landsbankinn fylgir eftir hótun-
um sínum um riftun kaupsamninga
bátanna. Þá er samningsstaða Ólafs
og félaga engin orðin. Þá getur hver
sem er leigt eða keypt rekstur frysti-
hússins þar sem bátarnir munu
fylgja með. En á meðan þeir halda
bátunum og kvótanum eru þeir
með lykilhlutverk í þeim samning-
um sem nú standa yfir um framtíð
Ólafsvíkur.
Gunnar Smári Egilsson