Pressan - 26.09.1991, Blaðsíða 18

18
FIMMTUDAGUR PRESSAN 26. SEPTEMBER 1991
smaa
letrið
Hann er nu Ijóti madurinn
þessi Stefán Baldursson.
Fyrst sagdi hann upp heilum
her af leikurum og leikstjórum
sem engum höfdu gert mein
Þetta fólk haföi ekki einu sinni
Mbbsst upp á gesti i leikhúsinu
og haldid sig mest heima. Sid-
an þegar hann fékk ekki ad reka
þetta fólk ætlaói hann ad hefna
sin á Gisla Alfredssyni með þvi
ad láta hann leika alla kroppin-
bska leiklistarsogunnar og aug-
lýsa sérstaklega ad fólk gæti
komiö i leikhúsiö og horft á
fyrrverandi þjóóleikhússtjóra
gera sig aö fifli.
En þokk sé Guöi aö viö skul-
um eiga jafn réttsýna menn og
Ólaf G. Einarsson. Hann sá
hvaö vakti fyrir Stefáni. renndi
sér fótskriöu og tókst aö bjarga
Gisla. Og Ólafur geröi meira en
þaö. Hann setti Gisla viö hliöina
á sér i ráöuneytinu svo hann
gæti fylgst meö honum og
passaö aö Stefán næöi ekki til
hans.
Reyndar er Stefán kannski
ekki alvondur Þótt þaö sé hart.
þá veröur þaö aö viöurkennast
aö flestir eru bolvaöar skepnur
inn viö beiniö. Auövitaö heföi
veriö gaman aö sjá Gisla i hlut-
verki Lilla klifurmúsar. Sitja
hlæjandi úti i sal og fylgjast
meö leikhússtjóranum taka út
refsingu sina fyrir aö gera ekki
eins og Stefán vildi.
En þaö er lika gott aö vita af
monnum eins og Ólafi G. sem
stendur i vegi fyrir þvi aö viö
follum oll niöur a dýrslegt plan.
Og nóg er skemmtunin svo
sem i leikhusunum. Súsanna
Svavarsdóttir á Mogganum
gerði Dúfnaveisluna i upp-
færslu Halldórs Laxness að
metsolustykki um daginn. Eft-
ir falldóm hennar kemst enginn
sem vill láta taka mark á sér hja
þvi að sjá sýninguna. Og i raun
ætti Borgarleikhúsiö að
stökkva til og bjóöa upp á sýn-
ingar á verkunum þar sem Sus
anna stæði öörum megin a
sviðinu og rifi verkió niöur en
Páll Baldvin Baldvinsson hin-
um megin og reyndi aö bjarga
þvi sem bjargaö yrði.
Þau tvö eru skemmtilegri
persónur i leiklistarlifinu en
báöir Laxnessarnir til samans.
TVÍFA RAKE PPNI
PRESSUNNAR - 12. HLUTI
Þaö fer ekki milli mála aö Pét-
ur Gunnarsson rithöfundur og
David Zucker eru tviburar og
hafa verið aöskildir strax eftir
fæöingu. Og þeir eru ekki bara
likir i úttiti heldur lika i andan-
um. Þeir hafa báöir snúið sér aö
listunum. Pétur skrifar bækur
en Daviö leikstýrir myndum.
Báöir eru þeir þekktir fyrir góö-
an húmor i verkum sinum; Pét-
ur i bókunum um Andra og
Davið i myndum á borð viö
Naked Gun 1 og 2'/t, Airplane
og fleiri.
ar i Betel: Oft talinn Ólafur Ragnar: Vinnur kapp-
mælskastur Islendinga. ræðuna en tapar áhorfendun-
Ellert a Schram: Heldur
bestu tækifmrisræðumar.
KLERKAR
Gætu þeir stöðvað hraun, komið á kristni
og glímt við Dani? Eigum við einhverja
ræðumenn í dag eða verður allt eins og
EB/EFTA - umræðan í framtíðinni?
Mœlskulislin vur lulin ein-
Iwer í’ofuí’ustu íþróll fyrri
uUlu. (irikkir hófu hunu lil
iKjt>s ttt> þekktur er Demosþe-
nes. sem cefdi frumhuró sinn
med því ud kullu úl yfir liufifí
med steiiwölu í munni. Súrs-
uukufulll. en þunnit> vunn
hunn ú medfætldum tuli>ullu
oi> vurd ordluf>öur skummu-
kjuftur. Rómverjur húru
miklu viróinRu fyrir mielsku-
snillinfium ot> helsl ef þeir
f((itu rökstutt nófíu miklu vit-
leysu svo ullir trvdu. Islentl-
inffur hufu ekki furiö vur-
hlutu uf þessuri trú ti
mælskumenn. Vii) tókum
kristni tin þess svo mikiö sem
sefiju umen eftir tiö Þttrffeir
l.jósvetninf’Ufioöi htifdi stim-
iö ræi)u undir feltlinum. Jtin
Sleiiif>rímssttn eltlklerkur
stoóvuöi hruunid <>f> hjurifudi
kirkju sinnifsem stói) reyntlur
u/t/ti tí liól) ttff Jtin Siffurdsson
forseti hróptidi „vér mótmæl-
um ullir" ttf> stodvuöi tltmsk-
un yfirffuiif>. Ai) ótf>leymdu þvi
þefftir Hjurni (Itidnuson felldi
vinslristjórninti 11)74 mei)
eiiuú rtedu.
Pað liefur reyndar verid
sai>t um nkkur Islendinga að
vift séum ekki rökvísustu
rædumenn sem þekkist —
viö tökum vanalega á okkur
krök þegar kemur aö kjarna
málsins, eins og nóbelskáldid
okkar sagdi. A Nordurlanda-
rádsþingum fara Skandin-
avarnir í kaffi þegar íslensku
ræöumennirnir byrja — en
kannski er þad vegna fram-
burdarins.
Vid viljum bins vegar fá
rædu vid flest tækifæri og þá
helst snjalla. Kinnig viljum
vid ad menn rífist svolítid.
jafnvel á groddalegan hátt,
og þá mega brandarar fylgja
med. Skammakjaftarnir hafa
gjarnan verid okkar menn —
kannski þad séu áhrifin frá
skipstjórunum.
Davið Oddsson: Fyndinn en
reynir að temja sér föðurlegri
stil.
TIMANS
EINAR OLGEIRSSON
VAR MÆLSKASTUR
„Mælskusnillingarnir eru
borfnir," sagdi gamall stjörn-
málaleidtogi med eftirsjá.
..Pegar ég horfi til baka þá
minnist ég sérstaklega Ólufs
Thttrs, sem var stórkostlegur
rædumadur. Persónuleikinn
var svo skemmtilegur ad
rædur hans geisludu oft af
fyndni og snilli. Sömuleidis
var fíjurni fíenediktsson gód-
ur rædumadur, sérlega rök-
fastur. Kn mælskastur allra
var audvitad Einur Olffeirs-
sttn. þad sveid virkilega und-
an honum." Annar Kinar er
reyndar einnig nefndur í
sömu andrá en med annars
konar trúarhita, nefnilega
Einur (iísluson í Betel, sem
gat nánast fengid fólk til ad
sjá sýnir. Sumir vilja reyndar
bæta Jótnusi frú Hriflu í þessa
upptalningu. en hann þótti
frumlegur og hardskeyttur
rædumadur sem ekki hlífdi
andstæöingum sínum. í dag
er helst ad Ólufur Ruffnur
Crímssttn sé nefndur i þess-
um flokki, en „fjandvinur"
hans. Hunnes Hólmsteinn
(lissururson. hefur sagt ad ()l-
afur vinni gjarnan umræd-
una en tapi áhorfendunum.
Kinn stjórnmálamaöur
fyrri ára nádi meira ad segja
ad setja saman kennslurit um
rædumennsku. Pad var
(iunnur Thoroddsen. sem bar
med sér fágadan stíl róman-
tíkeranna. Meiri eldmódur
var í rædum Hunnihtds Vtddi-
murssonur. eins og títt er um
menn úr verkalýdsbarátt-
unni, sem gjarnan höfdu

Markús Öm: Enginn man eft-
ir þvi hvaða skoðun hann
hafði á Austurstræti.
Vigdis Finnbogadóttir: Upp-
fyllir þörfina fyrir hátiðleika
en skortir áræðni.
þurft ad brýna raustina á
torgum úti.
STRÁKSSKAPUR DAVÍÐS
YFIR í FÖÐURLEGRI STÍL
En audvitad eigum vid
ágæta ræöumenn í dag. Duv-
íö Oddsson er til dæmis
skemmtilegur rædumadur,
þó ad stráksskapur borgar-
stjórans hafi ad nokkru vikid
fyrir födurlegri stíl forsætis-
rádherrans. Hann hefur per-
sónulegan stíl, þveröfugt vid
til dæmis Jón Siffurdsson.
sem hefur tamiö sér „mál-
efnalegan" flutningsem vant-
ar dálítiö krydd. Rædukenn-
ari sagdi ad hann þyrfti ad
setja meira líf í rædur sínar og
lauma inn brosi.
Kn á þingi hafa líka verid
menn sem er margt betur
gefid en ad tjá sig í rædu.
Þingmaöur einn af Sudur-
landi var sagdur hafa þagad
nánast allan sinn þingferil
nema þegar hann einu sinni
bad um ad glugganum yrdi
lokad! Steinffrímur Her-
munnsson hefur ad mfirgu
leyti verid árangursríkur
rædumadur þrátt fyrir marga
galla. „Pad sem fer verst med
Steingrim er hvad allt er fyrir-
sjáanlegt. Þess vegna gengur
honum erfidlega ad halda at-
hygli. Þá endurtekur hann sig
dálítiö pg er mónótónískur.
Hann ber sig hins vegar vel
og er aldrei stressadur." sagdi
ræduleiöbeinandi.
Annar einhæfur ræöumaö-
ur er núverandi borgarstjóri.
Murkús Örn Antonsson:
„Hann ber sig vel og hefur
ákvediö yfirbragö sem hent-
adi vel á meöan hann var út-
Jón Baidvin: Hótt bestu ræð
urnar þegar Bryndis var á
svölunum.
varpsstjóri. Sem borgarstjóri
þarf hann hins vegar ad
breyta um stíl." Til dæmis hef-
ur verid bent á ad í nýlegu
hitamáli, opnun Austurstræt-
is, hafi í raun enginn tekiö eft-
ir áliti borgarstjórans nýja.
Kinn þingmadur er þó til sem
allir vilja hlusta á en enginn
man hvad segir og þad er ()!-
ufurÞ. Þórdurson, sem er ein-
hver fyndnasti madur þing-
lidsins.
JÓN BALDVIN BESTUR
ÞEGAR BRYNDÍS
HORFIR Á
„Þad verdur aö segjast eins
og er aö ræðuflutningur á Al-
þingi er fyrir neöan allar hell-
ur. Menn standa þar tímunum
saman í púltinu og þusa eitt-
hvað án undirbúnings og
þingheimur sefur," sagöi
ræðuleiöbeinandi og bætti
viö: „Stundum dusta þeir af
sér rykið og fara í hanaslag,
en þá er eins og málefnin
gleymist. Flestir, sem hlustaö
hafa á pöllum Alþingis, geta
tekið undir þetta, þótt stund-
um hvessist leikurinn.
Á þingi sitja að sjálfsögðu
margir ágætir ræðumenn.
Svuvur Gestsson er snarpur
þegar kemur til átaka, þótt
heldur hafi hægt á honum.
Jón Baldvin Hunriibulsson
getur bæði veriðskemmtileg-
asti og leiðinlegasti ræðu-
maður þings. Hann er reynd-
ar á köflum óþolandi í
EB-EFTA-umræðunni, en þar
ber málefnið hann ofurliði.
Til þess er þó tekið að hann
er ávallt snarpastur í þing-
salnum þegar Bryndis
Schrum. kona hans, birtist á
Ingibjörg Sólrún: Rökvis en
húmorslaus.
áhorfendapöllunum. Honum
gengur vel að halda athygl-
inni og sparar sig ekki tilfinn-
ingalega. Og talandi um
Bryndísi þá má geta þess að
bróðir hennar, Ellert B.
Schrum. er talinn einn best
heppnaði tækifærisræðu-
maður landsins, eftirsóttur
hjá Lions og Rotary eins og
Flosi Olufsson. Fyndnin er
þeirra aðalsmerki.
VIGDÍS OG
HÁTÍÐLEIKINN
Sagt er að karlmenn leyfi
sér meiri (og ódýrari) fyndni
en konur í ræðu. Ein besta
ræðukonan meðal kvenna,
Ingibjörg Sólrún Gísludóltir.
sannar þetta með rökfestu og
húmorsleysi. Önnur gód
ræðukona frá Kvennalistan-
um, Sigríður Dúnu Krist-
mundsdóttir, byggði upp
góða ímynd sem málflytjandi
og var mörgum eftirminni-
leg. Eina þingkona Kvenna-
listans, sem leyfði sér dálítinn
„stráksskap" í ræðustóli, var
Þórhildur Þorleifsdóttir, sem
á köflum virtist ekki taka
þinghúsið alvarlegar en leik-
hús götunnar. Gudrún Agn-
ursdóttir kom hins vegar með
hátíðleikann, sem varð til
þess að hún var orðuð við for-
setaembættið.
Á Bessastöðum situr að
sjálfsögðu hátíðlegasti ræðu-
maöur landsins, Vigdís Finn-
bogudóttir. Þjóðin virðist
krefjast hátíðleika og kurteisi
þegar forsetinn á í hlut og það
er það sem Vigdís hefur gefið
þjóðinni.
Sigurður Már Jónsson