Vísir Sunnudagsblað - 23.08.1942, Qupperneq 7
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
7
Rannveig Schmidt:
Vorfð er ko
Það er löng leiðin frá Great,
Falls, Montana, til New York
og heim aftur.... Ef við berum
milufjöldann saman við vega-
lengdir í Danmörku t. d., þá er
öll ferðin álika löng og 75 sinn-
um frá Vejle til Árósa fram og
aftur... . Seinnihluti aprílmán-
aðar er inndæll timi að ferðast
í. .. . Vorið er að koma ....
jörðin að grænka og trén að
laufgast .... allt er að lifna úr
vetrardvalanum.... En fyrst og
fremst ferðumst við gegnum
Norður-Dakóta og Minnesota og
þar gerir vorið lítið vart við sig
enn.... Sá liluti ferðarinnar er
leiðinlegur.... En þegar til
Minneapolis er komið, kemur
skrið á og þaðan af fer að
vora....
Einu sinni flutti kunningja-
fólk okkar búferlum frá San
Klettur var nýbýli, þegar liann
kom hér. Nú er allt þakið kjarn-
gresi og nytjajurtum, sem þá
voru móar og melar, svo að nú
er þetta orðið stórbýli. Ann-
irnar kalla á hvert augnablik
fólksins. Samt mega hjónin
vera að því, að bera hann út
þegar gott er veður; þau virð-
ast líta á hann sem einhvern að-
almann heimilisins, sem ekki
megi gleymast að þjóna. Hann
er orðlaus yfir slikum kærleika.
Hann vissi ekki fyrr en eftir
næstum þvi tug ára, að bónd-
inn á Kletti er maðurinn, sem
átti bilinn.
Hann er oftast hamingjusam-
ur. Víðerni lífsiris lykja um
hann, farlama manninn, eins
og ástríkur móðurfaðmur. Þá
finnst honum að hann sé heill
og hraustur og þátttakandi i
einhverri eilífri sigurför. Og
hann blessar lífið af allri ástríðu
sjúklingsins.
Stundum syrtir að i bili.
Löngun hans til þess að rísa á
fætur og ganga að starfi, breyt-
ist skyndilega í þungan, níst-
andi harm. Þá hvíslar hann í
eftirvæntingu: Herra sköpunar-
innar! Viltu gera svo vel og
snerta mig með litla fingri þín-
um, svo að eg verði heill. En
hann kemst ekki á fætur. Þá er
eins og straumur lifsins renni
framhjá honum, skilji hann
eftir í hræðilegri einvist; en
einnig þá er hann þakldátur.
Einnig þá lýtur hann höfði og
segir i ítrustu auðmýkt:
„Líð þú, blessaði tími!"
Francisco til Minneapolis, og
mikið vorkenndum við þessu
fólki, að flytja til þessa „smá-
bæjar“ .... en San Francisco-
búum finnst allir bæir einskis-
virði, nema borgin við Gullna
Hliðið.... En Minneapolis er
stórborg, fagur staður með ótal
blóma- og ti’jágörðum og indæl-
um stöðuvötnum. . . . Við dáð-
umst að borginni. ... I Minnea-
polis eiga heima dönsk hjón,
vinafólk okkar, sem við heim-
\
sækjum á leiðinni.... Maður-
inn heitiri Jakob Jakobsen, er
efnafræðingur og vel metinn
hér í landi sem sérfræðingur í
jurtaolíum. .. . Jakob þessi er
smáskrítinn náungi.... Einu
sinni á árunum var hann að tala
við danskan kunningja sinn.. . .
Kunninginn var að minna liann
á eitthvað, sem gerzt hafði fyrir
löngu síðan og notaði danska
orðaliltækið: „Það var þegar þú
varst ungur, fagur og magur“
.... Þá svaraði Jakob: „Fagur
hefi eg aldrei verið, magur bara
í meðallagi, en, fjandinn hafi
það, ungur hefi eg þó verið“....
Það er gistihús eitt í Minnea-
polis, sem Curtis heitir og borð-
uðum við þar hádegisverð einn
dag.... Það bar fyrir okkur
nýlunda, að „Smörgásbord“-ið
var framreitt af 12 þjónum —
fyrst komu sex Filippine-dreng-
ir, svo seé svertingjar; — kornu
þeir í halarófu og hver um sig
hafði einn rétt á boðstólum....
Eg bjóst hálfpartinn við, að sá
þrettándi mundi koma og bjóð-
ast til að mata okkur .... en
hann sýndi sig þó ekki....
ótrúlega margir Minneasota-
búar tala ensku með sænskum
hreim, jafnvel fjöldi þeirra,*sem
fæddir eru hér í landi, enda er
ríkið fullt af Svíum.... Fallegt
er umhverfi Minneapolis-borgar
og inndæl ferðin austur að fljót-
inu mikla. ... Það er hrífandi,
að aka yfir Missisippi, „föður
fljótanna“ .... en af brúnni sá-
um við mörg hús, umkringd af
vatni á alla vegu og trétopparn-
ir stóðu rétt upp úr fljótinu... .
Það hafði verið flóð þarna,' en
það var víst bara vanalegt, lít-
ilsháttar flóð, og þótti ekki í frá-
sögur færandi, því elíkert stóð
um það i blöðunuíri..., Hinu-
megin við brúna er Wisconsin
.... brosandi land og minnir á
Danmörku .... kannske var
það.þess vegna, að allir Dan-
irnir, sem búa til Wisconsin-ost-
jnn fræga, settust þar að,.. .
Og nú erum við í Illinois ....
Lpót er hún Chicago, borin sam-
an við Minneapolis, já, borin
saman við flestar borgir í heim-
inum.... Fátt sá eg, sem mér
fannst aðdáunarvert, og fanst þó
lil um. Stevens gistihúsið, enda
þótt eg sæi ekki nema bara eitl
af 3000 herbergjunum þar, en
gistihúsið er stærst í heimi ....
þetta er eins og heljarmikið bí-
flugnabú.... Meðan við stóðum
þar við, áttu mörg hundruð (eða
voru það þúsundir?) liffræðinga
fund.með sér og þar gat maður
ekki þverfótað fyrir þessum,
blessuðum „fræðingum“. . . Það
lcvað svo ramt að þessu, að ef
maður snéri sér við i fordyrinu
í mesta grandaleysi, þá gat mað-
ur átt á hættu að detta um einn
eða tvo líffræðinga eða konur
þeirra, sem flestar virtust hafa
útstandandi tennur .... Væri
annars ekki þetta með tennurn-
ar blátt áfram rannsóknarefni
fyrir líffræðingana? .... (en
sannasl að segja, j>ót mig ætti
að drepa, þá veit eg ekki hvað
líffræðingar aðhafast) .... En
eg liefi alltaf vorkennt fólki með
úlstandandi tennur og eins fólki
sem er liökulaust... . En slepp-
um þessum útúrdúrum.... Við
erum á þessu ferðalagi og komin
til Chicago.... Og hvers vegna
segir sumt fólk Chicogo .... og
hvesr vegna segir fólk Missoura,
þegar ríkið heitir Missouri ....
eða Iowy og North Dakoty, þeg-
ar þesi ríki heita Iowa og North
Dakota? .... Ó, jæja þá....
Gjarna hefði eg viljað vera degi
lengur i Chicago, til þess að sjá
sýningu, sem þar var um þær
mundir, af málverkum frá
Louvre.... Eiþs langaði mig til
að vera á fyrirlcstrinum, hans
Lindberghs ofursta, en hann var
þar í borginni þá daga, að halda
þennan fyrirlestur sinn, sem
hann hefir verið að dandalast
með ura öll Bandaríkin .... Þar
hefði eg viljað vera, bara til þess
að segja „boo“, en það segja
Bandaríkjamenn í sömu merk-
iijgu sem við gefum, langt nef
upp á gamlan íslenzkan máta.
.... Annars held eg að þessi
aumingja maður sé „einangrun-
> armaður" í mestu einlægni.
En nú yfirgefum við borgina
hans A1 Capone og hans kump-
ána.... Enga Dani hittum við
í borginni, en Chicako er sögð
vera þriðja danska borg, að
stærðinni. tjl, í heiminum....
Seint gengur að komast út úr
bænum .... umferðin er gífur-
leg .. gegnum, svertingjabæinn,
sem er fjarska stór .. þvílíkur
aragrúi af negrum .... þeir eru
ekki eins broshýrir og negrarnir
t vesturríkjunum .... þarua
situr óskaplega feitur svertingi
á húströppum; hann er á að
'gizka 300 pund .... ekk er það
fögur sjón .... og þarna er
litil piccanny (stelpa), ósköp
sæt og sköp skitug, litla skinn-
ið. .. . Það er léttir að komast
út úr bænum... .
Og svo lcemur Indiana ....
hér ríkir friður og ró .... allt
er grænt og gróandi .... falleg
bændaltýli hvarvelna. . . í þessu
ríki heita borgir og bæir nöfn-
um, sem benda til margra landa
. . . Waterloo, Warshaw, Brem-
en, Antwerpen, North Manchest-
er .... það er liægðarleikur að
reikan út hvaðan mennirnir
kornu, sem grundvölluðu þessa
staði .... en hvaðan komu
mennirnir, sem byggðu borgina
Ivokomo ?
Hér er Ohio .... grænar engj-
ar og fögur tún .... ávaxtatrén
í blóma meðfram þjóðveginum,
gul, bleik og hvít blómadýrð....
Er þetta sama veröldin, sem
geymir aumingja Yougoslaviu,
sem nú er í dauðateygjunum
.. x heimurinn, sem Frakkar,
Ilollendingar, Norðmenn og
Danir byggja og allar hinar
þjóðirnar, sem nú er verið að
lcvelja og undiroka....
í Ohio eru margar verksmiðj-
ur, sem búa til allskonar gler-
varning, mikið af þessum marg-
lita borðbúnaði, sem nú er svo
mikið í tízku, kemur þaðan....
Fólkið hlýtur að vera betur meg-
andi hér i austurríkjunum en í
norðvestur-ríkjúnum, eða þá,
að ]>að kann að búa betur um
sig .... hvergi sjáum við hrör-
leg bændabýli, eins og i Montana
og Norður Dakota .... búsin
eru oft hvítmáluð og stæðileg
.... blómgarðar í kringum flest
þeirra.... En á öllu ]>essu ferða-
lagi söknum við djúpbláa hnn-
insins i Montana .... jafnvel
þegar sólin skín, þá er himin-
inn hér evstra grár og drunga-
legur .... og okkur leiðist flat-
lendið .... við, sem komum frá
Klettafjöllunum föggru....
Og nú ökum við inn i Pennsyl-
vaniu .... bylgjandi hæðaland,
grænir skógar, blómstrandi tré
.... þýzk og hollenzk nöfn á
flestum bæjum og borgum. .. .
Hér er stóri verksmiðjubærinn
Pittsburgh .... þar er nú sót og
drungi .... og þetta gæti verið
fallegur bær, þvi hann stendur
á ótál hæðum.....en við flýtum
okkur að komast út úr honum,
svo er hann ógeðslegur.... Og
þarna er hin fræga nýja „Penn-
sylvania Turnpike“ .... breið-
asti þjóðvegur í heimi .... 165
enskar milur á lengd.... Veg-
urinn ei’ deildur í miðju og
get tveir bílar ekið samliliða