Vísir Sunnudagsblað - 11.04.1943, Síða 2
2
VÍSIR SUNNUDAlásBLAÐ
bárust þessi afrit eklci til mín
fyrr en þau voru margra vikna
gömul.
Hver varð svo útkoman, er
við gátum að lolcum borið sam-
an bækur okkar?
Sherman liafði skrifað niður
aragrúa af hughrifum eða hug-
skeytum varðandi liina daglegu
viðburði leiðangursins og það
sem fyrir mig hafði komið,
hugsanir mínar og persónuleg
viðhorf. Af þessu var svo margt
sannleikanum samkvæmt í öll-
um atriðum og stóð he'ima hvað
tímann snerti, að 'það var alveg
óhugsandi að það væru eintóm-
ar ágizkanir.
Við skulum taka lil dæmis
vopnalilésdaginn 11. nóv. 1937.
Eg hafði neyðst til að lenda í
borginni Regina í Saskatche-
wanfylki vegna stórliríðar þenn-
an dag, og um kveldið fór eg á
viðhafnardansleik þar. Eg man
eftir því, að eg bafði nokkrar
áhyggjur, vegna þess að kjól-
fötin, sem eg liafði fengið lán-
uð, voru heldur lítil á mig og
vestið og buxurnar náðu tæp-
lega saman. Á dansleiknum
voru margir háttsettir foringjar
úr hernum og hinni konunglegu
canadisku riddara-lögreglu
einnig háttsettir stjórnmála-
menn og raðherrar með kon-
mn sínum.
Þetta kvöld skrifaði Shcr-
man: „Þú, innan um einkennis-
búna menn — nokkrar konur —
samkvæmisföt —-viðliafnarsam-
kvæmi — háttsettir menn við-
staddir — fjörugar samræður
•—• þú virðisl vera í samkvæm
isfötum sjálfur“.
Ivvöldið þann 7. de'sember er
eg var staddur i Joftskeytastöð-
inni á Point Barrow hringdi
brunabjallan; löng og óslitin
hringing í símanum. Eg geld:
út að glugganum og leit út, það
hafði kviknað í eskimóakofa,
loginn stóð upp um skorstein-
inn og bráðlega fór þelcjan að
loga líka. Það gelck greiðlega að
sJöklcva eldinn og tjónið varð
lítið, aðallega af völdum helzt
til áhugasamra slöldiviliða. Það
var anzi kalt þetta kvöld og
hægur kaldi.
Þetta kvöld skrifar Sherman
í skrifstofu sinni i New York,
i 4800 kílómetra fjarlægð:
„Eg veiit ekki af hvefju, en
mér virðist eg sjá snaxkandi
loga útí í dimmunni — greini-
Isg áhrif frá eldi, eins og hús
værí að brenna — þú getm’ séð
það frá stöðvum þínum á isn-
um — hópur af fólki í kring mn
eldinn — fólk hleypur í áttina
til hans ai’ar kalt stinji-
iugs kaldi“.
Ef við tökum tilljt tíJ þ**»
tíma-mismunai’, sem á milli
okkar var, þá sá Sherman raun-,
verulega sama eldinn fyrir hug- „
skotssjónum sínum, sitjandi á^
skrifstofu sinni í New York.;
sem eg var að horfa á norður
við ishaf
Tveimur dögum síðar, eða
9. des., hélt eg dálitinn fyrir-
lestur fyrir skólabörnin i Point
Barrow. Til skýringar teiknaði
eg myndir með kríl á skóla-
töfluna.
Það kvöld skrifar Sherman,
meðal annars: „Eg sé þig i sam-
bandi við skóla — þú stendur
fyrir framan skólatöflu með
krít í liendinni — lieldur stutt-
an fyrirlestur — teiknar til
skýringar“.
Þann 14. marz 1938 fórum.
við í einn lengsta leiðangur
okkar í allri leitinni. Við flugum
þa 4200 km. yfir ísliafið, en
samtals fluguin við þá 4800 km.
vegalengd.
A he'imleiðinni lentum við í
þoku og lágu skýjaþykkni og
urðum að fljúga í blindni. Við
vorum búnir að vera 19 stund-
ir á flugi, en á fótiun og örnnun
kafnir í meira en 30 stundir og
nú áttum við aðeins 45 mínútna
benzínforða. Flugmaðurinn,
Herbert Hóllic-Kenyon, sem
var við stýrið, var þreyttur, allt
að þvi úrvinda af þreytu. Hann
var með svo ákafán höfuðverk,
að Jiann þoJdi eldei að Jilusta
á skeytin frá’ aðalbæliistöð oldc-
ar í AkJavik, svo Jiann skrúfaði
fyrir tækið. Við flugum nú i
algerri blindni eftir mæhtækj-
um og trevslum á guð og lukk-
una, að við rækjumst eklvi á
hina sliývöfðu fjallalinda er við
kæmu-m af ísnum inn yfir
landið.
AlJt í einu sá eg glampa á
fjallgarðinn í tunglsljósinu, í
gegn um skýjaþyklcnið Skýin
voru lítið eitt lægri þarna og
nú gátum við áttað okkur og
séð hvar við vorum staddir.
Eg selti á mig heyrnartólið
og heyi’ði von hráðar veður-
skeyti frá Alílavik: „Ennþá
svarta þoka — skyggni tæpur
kílómeter“.
Nú urðum við að lenda hið
bráðasta, annars áttum við á
þættu að verða eldsneytislaus-
ir og hrapa. Við snérum við
og stefndum í áttina til árós-
anna þar sem skógurinn var
l£egs4jú% og eftír eilifðartíma
að því er okkur fannst, sáum
við breiða hvíta rönd milli
trjánna; það var áin. Kenyon
tók krappa beygju til að kornast
á rétta stefnu og eg hafði tæp-
lega tima tíl að segja frá því
að við værum á réttri leið áður
en eg sá, mér til ósegjanlegrar
Stúlkan vel vaxna á myndinni er frá Suður-Ameriku og heitir
Lina Romay. Hefir liún verið ráðin lil að snygja lijá danshljóm-
sveit í Bandaríkjunum.
gleði, glampa Ti blysin, sem
rnenn okkar liöfðu sett á ísinn
okJíur lil Jeiðbeiningar.
Flugmaðurinn beygði á fullri
ferð og liækkaði flugið um leið
Svo renndi hann sér yfir blysin
og lenli eins og fugl á vatni.
Vinir okkar þyrptust i kring
um okkur. Nið vorum búnir
að vera 20 slundir iá flugi. Er
benzíngeymar okkar voru at-
Jiugaðir næsta morgun, kom í
Jjós að við höfðum eftir elds-
neyti til 50 km. flugs!
En livaða liughrifum, hafði
Slierman orðið fyrir í New York
1 saml)andi við þessa síðustu
Jeit okkar?
Um kvöldið þann 14. marz,
en þá vorum við á heimleið og
eg hafði næði og tækifæri til
að hugsa til Jians, þá skrifar
Sherman: „Þið hafið verið á
flugi í dag, en á morgun, mið-
vikudag, virðist mér þið fara
í eina af ykkar mestu leitar-
ferðum hingað til“. (Það var
korninn miðvilvudagur um það
leyti sem við komum aftur til
Aldavíkur.) „HeJd að þú hafir
fundið bilun í stálgrindinni,
sem þarfnast viðgerðar.“ (Þetta
var alve'g rétt.) „Mér finnst ég
sjá þig með einhverskonar
lianddælu í flugvéhnni, einn
hreyfillinn spýr frá sér gusum
af kolsvörtum reyk — hvellar
sprengingar frá lionum — ó-
jafnar — liálfkæft sogliljóð —
lílvasl því að eldsneytið sé. i ó-
lagi —benzinleiðsla.“ (Þettavar
einnig alveg rétt. Á heimleið-
inni varð mér það á, að ég varð
héldur seinn til að skifta yfir,
er einn benzingeymirinn tæmd-
ist og varð að dæla ákaft með
lianddælu, til að ná upp þrýst-
ingnum, svo að hreyfillinn
stöðvaðist ekki. En samt lióstaði
liann og sprengdi mjög óreglu-
lega sem snöggvast. Þetta at-
vik tólv elvlvi nema nokkrar mín-
útur, en á meðan tók það alla
mína hugsun og óskifta at-
hygli.)
Sherman skrifar áfram: „ís-
ing á flugvélinni — þunn skel,
sem þú gefur nánar gætur — sé
flugvélina sveima lágt yfir á-
kveðnu svæði — isauðn með
auðum vökvum á víð og dreif
— hnattstaða virðist 85—115.“
Einhversstaðar mjög nálægt
þessari hnattstöðu flugum við
afar lágt yfir ísnum tíl að prófa
hæðarmæli oklvar. Staður sá, er
við snérum við á i þessari ferð,
reyndist eftir mjög nákvæma
atliugun og samanburð vera
86.50 norðl. breidd og 105° vestl.
lengd, en það etr vert að liafa
það í huga um leið, að á þessu