Tíminn Sunnudagsblað - 17.12.1967, Page 3

Um jólaleytið er svalt í veröld sauðnautsins. En það
kann þvt líka beit. Hin nyrztu lönd eru heimkynni þess.
Það er ættingi loðfílsins, sem reikaði í fornöld meðfram
aurum ísaldarjökulsins mikla, til dæmir á Norðurlönd-
um, þar sem fundiit hafa minjar um loðfiia á stöku
stað.
Sauðnautin halda sig í smáhópum, og
er gamall tarfur til forystu. Kýrnar
eru að jafnaði tvær eða þrjár og
svo eru kálfar og vetrungar. Fyrirlið
inn fer fremstur, þar sem torfært
er eða einhver voði á ferðum.
Dýrin leita ekki í skjól eða afdrep i
vetrarhríðum. Þá kjósa þau einmitt að
vera á bersvæði, þar sem þau standa
af sér óveðrið. Fullorðnu dýrin slá þá
eins konar skjaldborg um kálfana, svo
að þá hreki ekki út í buskann.
Þegar vorar, gerast tarfarnir, óró-
samir. Þeir stangast upp á líf og
dauða, þar til annar hvor verður að
láta undan síga.
Engin skepna glettist við sauðnaut
nema menn og úlfar. En sauðnautin
flýja ekki óvlni. Þau slá hring um
kálfana og búast til varnar.
Þau eru raunar mjög friðsöm. Samt
eiga þau til að ráðast á mann, sem
gerist óháefilega nærgönguil. Enginn
skyldi egna þau á sig.
Á Grænlandi munu vera um tíu þúsund sauðnaut, og á freð-
mýrum í Kanada um fimmtán þúsund dýr. Dálítill stofn er
í fjalfendi Noregs, þangað fluttur af mönnum, en fáein
dýr, sem Ársæll Árnason kom með frá Grænlandi hingað
til lands fyrir nær fjörutíu árum, urðu pest að bráð.
Ekkert landdýr er eins vel búið til
þess að verjast kulda og sauðnauti.
Hárið er mjög þétt og verður um
sjötíu sentimetrar að lengd. Það hyl
ur allan skrokkinn, nema granirnar
og fæturna.
T í M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
1107