Tíminn Sunnudagsblað - 25.08.1968, Blaðsíða 17
\
stjórna'ði henni til vorsins 1946, er
Ihann sagði skilið við prentverkið.
Árið 1940 gerðist hinn síungi öld-
ungur ritstjóri Tímarits Þjóðrækn-
isfélags íslendinga og situr enn í
því virðingarsæti, nú síðari árin
ásamt Haraldi Bessasyni prófessor,
Segja má, að hann hafi verið trúr
„prentsmiðjuloftinu,“ því enn í
dag, 92 ára að aldri, skundar hann
í prentsmiðjuna og heimtar sínar
prófarkir refjalaust. Engin elli-
mörk er að sjá eða finna á gamla
imanninum, eins og sjá má á um-
mælum hans í síðasta árgangi
Tímaritsins. Hann segir m.a.:
„ . Nei, háttatími er enn ekki
kooninn. Aiíslenzkt rit getur hald-
ið áfram enn um langan tíma, ef
áhuginn ekki slokknar, og hann er
enn vakandi ..“
Eigi má gleyma feðgunum frá
Minneapolis í þessu „prentaratali“
— Gunnari B. E'örnsson og son-
um hans þremur, Hjálmari, Valdi
mar og Birni, er allir hafa gert
garðinn frægan í Bandarikjunum.
Þeir voru ekki einungis prentarar,
heldur stundúðu jafnframt háskóla
nám, og liurfu síðan til ábyrgðar-
meiri starfa í þágu fósturlandsins.
Valdimar, fjármálaráðherra, er
enn drjúgur liðsmaður í menn-
ingarbaráttu íslendinga í Vestur-
heimi, og er einn af fáum Banda-
ríkjamönnum, sem stöðugt skrifar
í Lögberg-Heimskringlu. Hann er
dáður ræðumaður meðal Winni-
peg-íslendingá; og mætir þar oft á
þjóðræknisþingum. Flytur hann
ræður sínar á kjárngóðri íslenzku
og er hinn áheýrilegasti.
Ti undantekninga hlýtur að telj
ast, að fimm bræður gangi í þjón-
ustu sömu starfsgreinar. Jón Jóns-
son Vopni, er um skeið var ráðs-
maður Lögberg.', síðar prent-
smiðjueigandi og einn af stofnend
um Columbia Press, eignáðist
fimm syni, er alÞr urðu prentarar,
John A. Vopni. f. 1896, Magnús
Björgvin, f. 1900. t.dward, f. 1902,
ilfred Ha'ldór, . 1906, Richard,
f. 1913
Fleiri íslenzkra prentara mætti
geta, en þáð bíður betri tíma.
íslenzkar bókaverzlanir gleðja
ekki lengur augu vegfarenda í
Winnipeg eða vekja mönnum for
vitni með íslenzkum bókatit.um.
En víða í miðborginni — og ef
laust viðar — má sjá myndarlegar
bókabúðir og almenningsbókasöfn,
er mikið virðast sótt. Mesti sægur
tímarita, bandarískra og kanad-
ískra, er á boðstóluim í búðunum,
en bókaútgáfa á mæiikvarða Reyk-
víkinga þekkist ekki, enda mun
slíkt fyrirbrigði vart finnast neins
staðar á byggðu bóli.
íslendingar eiga myndarlegt
bókasafn I Winnipeg. Er það
til húsa i Jóns Bjarnasonar skóla,
en svo nefnist húsið enn í daglegu
tali, þótt skólinn sé hættur störf-
um fyrir nokkrum árum. Að-
sókn er sæmileg tvisvar í mánuði,
en mest ber þar á öldruðum ís-
lendinigum.
Ég er því miður ekki nógu fróð-
ur til að geta gert íslenzkum bók-
sölum tæmandi skn. Örfárra má þó
geta, sem ég hef haft spurnir af,
er stunduðu þá atvinnugrein.
Ólafur S. Thorgeirsson prentari
rak um langt árabil bókaverzlun
í Winnipeg. Mun bókabúð hans
hafa verið einna stærst í sniðum,
eins og að líkum lætur, því að
tímarit hans og bækur höfðu mikla
útbreiðslu.
Finnur Johnson, um skeið að-
stoðarritstjóri Lögbergs, hafði á
hendi bókasölu í sömu húsakynn-
um og Davíð Björnssön rak bóka-
verzlun síðar um tuttugu ára bil.
(Sjá meðfylgjandi mynd).
Halldór Bardal, bróðir Arin-
bjarnar Bardal útfararstjóra í
Winnipeg, átti eitthvað við bóka-
sölu, ásamt öðrum nauðsynjum,
sem frekar urðu í askana látnar..
Fleiri rnenn fengust við
sölu bóka og tímarita, sem að
heiman bárust. Meðal annarra
Hjálmar Gíslason, bróðir Þorsteins
Gíslasonar, skálds og ritstjóra, föð-
ur þeirra bræðra, Gylfa Þ. Gísla-
sonar menntamílaráðberra og
Vilhjálms Þ. Gíslasonar, fyrrv. út-
varpsstjóra Ennfremur var Magn-
ús Pétursson prentari i Norwood
viðriðinn bókasölu í Winnipeg á
tímabili.
TÍMINN - SUNNUDAGSBLAÐ
641