Tíminn Sunnudagsblað - 19.10.1969, Blaðsíða 8
Laxá f Þingeyjarsýsiu, þar sem straumöndin á sér enn griðland.
Sigurður Eiríksson á Sandhaugum:
Kveðja að norðan
Yíir sön'dum tibrá titrar,
túni grænna fjalaver.
Fram hjá litla lindin sytrar,
líkt og aldan kristall gtitrar.
Ekkert leirbragð er að þér.
Þannig hóf Einar Kari Sigvalda-
son á Fljótsbakka í Reykdæla-
hreppi kvæðið „Við fjallalind", er
við nokkur hér að norðan fylgd
um Verniharði frænda í Holti,
konu hans og börnum suður í Éy-
vindarver — á svölum haustdegi
fyrir tveim árum síðan.
Þegar hugsjónir stórmenna lið-
inna árátuga eru að' verða að veru-
leika í sambandi við raforkuverin
mitolu sunnan og norðan fjalla,
sýnast ekki telja mögulegt að reisa
stór orkuverin, án þess að eyði
virðist ekki telja mögulegt að' reisa
stærri orkuverin, án þess að eyði
leggja eða stórspilla fögrum og
gróðursætum landsvæðum, sem að
þessum stórftjótum liggja, hvort
sem er miðsvæðis í biómtsgum
héruðum eða langt upp til fjalla.
Starfsmenn raforkumálastjórn-
ar hafa að mestu lokið mikilli áætl-
anagerð um stórvinkjun Laxár í
Aðaidal. í sambandi við þetta orku
ver er fyrirjhugað að breyta all-
mikið vatnsmagni aðaláa í hérað-
inu, sökkva einum fegursta og
gróðurríkasta dal þessa lands í
vatn —- Laxárdal í Suður-Þingeyj-
arsýslu og auðvitað eyða þar allri
byggð. Grafa síðan stærstu berg-
vatnsána, sem feltur i Skjálfanda-
fljót, norðaustur um heiðar til
Laxár. Þá mun álit kunnugra
manna vera það, að gróðurlendi
Mývatnssveitar sé mikil hætta bú
in — jafnvel Mývatn sjálft með
sitt fjölskrúðuga fuglalíf og gróð-
urfar er efcki heldur öruggt, enda
ekki fyrirbuguð nein farvegagerð
eftir að vatnsmegin Suðurár og
Svartár er komið yfir á lönd Mý-
vetninga.
Og nú er fyrirhugað að greiða .
vatoafiski göngu upp Sfej'álfanda-
flijót. Óvíst er þó, að það verk beri
árangur, ef vatnsmagn fljótsins er
minnkað um þriðjung og aðalberg-
vatnsáin færð til annarra sveita.
En Laxá í Aðaldal — sem sumír
telja fegurstu laxveiðiá landsins
eða jafnvel álfunnar — hversu
mundi þar komið um gróðurfar og
fiskigöngur, þegar vatnsmagmð
hefur aukizt stórkostlega, þegar
rennsli árinnar mun þar að auki
verða mMum breytingum háð
vegna breytilegs álags á orkuver
ið?
Hér hefur verið aðeins drepið á
brot af sögunni. í sunnanblöðun-
um um daginn voru nokkrar um-
ræður um stórverkefni við Þjórsá
— umtfram það, sem að er unnið
við Búrfell. Hér virðist um það
rætt að byggja stífflu mikla í Þjórsá
á ofanverðum Fjórðungssandi, eða
þar um sióðir, og mynda þar gif
urlega stórt stöðuivatn, sem færa
niundi í kaf allt gróðurlendi, sem
við köllum einu nafni Þjórsárver.
Ég hef lesið einar tvær eða þrjár
blaðagreinar, þar sem þessu ó-
happaverki er mótmælt. Én ein-
hver, sem kallaði sig — minnir
mig — „ferðamann'4, taldi vafa
samt að hlífast við slíku — viður-
kenndi samt að hafa aldrei séð yf-
ir Þjórsárverin. Svo segja mér
824
TÍMINN
SUNNUDAGSBLAÐ