Tíminn Sunnudagsblað - 30.11.1969, Síða 19
I
í útlegtS. Kona mín og dætur dáð-
ust að honum. Hvað mig snerti,
óskaði ég þess oft, að honum fynd-
ist ekki ó'hugsandi að búa í Basel
eða Ziirich. En auðvitiað hefðu
Svisslendinigar eikki veitt honum
hæli.
Af því að vesalings Sigefried
gat efcki farið ferða sinna, varð
hann taugaóstyrkur. Hann ritaði
bók um málarann Griinewald.
Hann var vanur að lesa handritið
upphátt fyrir dætur mínar. Við
brenndum handritið seinna vegna
þess, að við þorðum ekki að geyrna
það.
Auðvitað varð Sigfried ástfang-
tnn af konunni minni og dætrum.
Það var óhjákvæmilegt. En vitan-
lega var hægt að treysta honutm.
Hann var samvizkusamur maður.
Eigi að síður var það mjög hættu-
legt vegna þessara unglings-
ftúlkna í húsinu, þar sem þjóðar-
lögin voru gegn Gyðangum, eink-
sm lögin um kynblöndun. En ég
Iteld, að hættan, sem við vorum
itödd í, hafi þegar verið orðin svo
tnikil, að þetta hafi ekki valdið
okkur áhyggjum.
Ég gekk í flokkinn mánuði eft-
ir að Siegfried settist að hjá okkur.
Jafnvel Siegfried gat ekki fengið
mig ofan af þvi. Ég hélt, að grun-
ur myndi ekki falla á mig, ef ég
væri i flokknum. Þá gæti óg veitt
Siegfried hæli. Mig langaði líka
til að halda embætti mínu. Svo
gerði ég þetta að nokkru leyti
vegna barnanna.
Þegar stríðið hófst, urðum við
enn áhyggjufyllri. Einu sinni kom
húsvörðurinn til að skoða íbúðina
vegna eldhættu í loftárasum. Bella
faldi aumingja Sigfried í fötunum
í búningsherberginu, sem var mn
af svefnherberginu okkar. Það var
lítið og gluggalaust, varla stærra
en skápur. Vörðurinn tök ekki eft-
ir neinu óvenjulegu. Sama kvöld
spurði ég Siegfried, hvort hann
vildi ekki reyna að flýja til Sviss.
Hann bað miig tafarlaust um eitur.
Það var daginn, sem Hitler gerði
innrás í París. Það lá nærri, að
við Siegfried lentuom í handalög-
máli, en að rifrildinu loknu gát-
um við varla varizt gráti.
Allan þennan tíma komu vinir
dætra okkar oft að beimsækja
þær, bæði piltar og stúlkur. Her-
bergi Siegfrieds var vitanlega allt-
af læst. Eiiiu sihni vorum við hætt
komin. Ungur maður, sem hafði
barizt í Rússlandi og fengið hjarta-
sjúfcdóm, las um þessar mundir
listsögu við háskólann okkar. Hann
biðlaði til alra systranna og bar
upp bónorðið með því að biðja um
hönd þeirra, eins og gert var í
fyrri daga. Hann byrjaði á þeirri
yngstu, en Gústa gerði honum
fljótt skiljanlegt, að hún vildi gift-
ast manni með heilbrigt hjarta.
Vesalings stúlkurnar — nú eru
varia til ungir menn í Þýzkalandi.
Edit hryggbraut hann einnig að
lokum. Þá fór hann til Maríönnu.
Henni þótti eiginlega vænt um
hann, en hún gat ekki tekið end-
anlega ákvörðun.
Kvöld nokkurt kom hann og
sagðist hafa rekizt á efni til að
skrifa um doktorsritgerð. Hann
ætlaði að Skrifa um Altdorfer og
hafði einkum í hyggju að rífa í
tætlur bók um Altdorfer, sem rit-
uð var af Gyðingi að nafni Sieg-
fried Rosen. Við gegndum þessu
auðvitað engu. Hann leit á okkur
með einkennilegu augnaráði og
spurði, hvort við könnuðumst við
bókina eða höfundinn.
Ég féfck hjartslátt, og Be'lla föln-
aði. Stúlkurnar reyndu að breyta
um umræðuefni. En hann fór aft-
ur að tala um Altdorfer og Sieg-
fried Rosen. Hann kvaðst ætla að
þurrka manninn út — hann hat-
aði bókina.
„Kannizt þér alls ekki við þessa
bók?“ spurði hann mig lræðnis-
lega.
Eg muldraði, að ég þekkti hana
ekki, en Altdorfer væri mikill mál-
ari.
Þá gekk ungi maðurinn að bóka-
skápnum og tók fram bók. Við
urðum öll skelkuð, þegar við sá-
um, að það var bókin eftir Rosen.
Hann hafði gefið mér hana árið
1939 með þessari áletrum: „Til
hins kæra vinar míns, Arthurs
Pflaums“.
Ungi maðurinn lagði bókina frá
sér, eins og hann væri annars hug-
ar, bað okkur afsökunar og gekk
út úr herberginu. Við héldum, að
hann æfclaði inn í snyrtiherbergið.
Konan mín spurði:
„Maríanna, neitaðirðu honum?“
„Já, núna í dag“, svaraði hún.
„En hann sagði, að það væri ekki
lokasvar. Ég yrði að hugsa mig
um í þrjá daga. Ég samþykkti
það að lokum til þess að gera hon-
um þetta auðveldara“.
„Jæja, við höfum þá þriggja
daga frest?“ sagði konan mín.
Þá heyrðum við utan úr forstof-
unni, að barið var á einar dyrnar
og kallað: „Opnið. Opnið undir
eins! Opnið eða við skjótum“.
Við hlupum öll fram. Þar stóð
ungi maðurinn fyrir framan læsta
herbergið, barði með hnefunum á
hurðina og hrópaði.
Við þutum til hans og drógum
hann frá hurðinni. Hann var ekki
sterkur. Þetta var veikbyggður,
ljóshærður piltur með stór horn-
spangagleraugu og örlítið yfir-
skegg.
„Hvað gengur að yður?“ spurði
ég.
„Það er einhver í herberginu",
hrópaði hann. „Það hnerraði mað-
ur þar inni“.
„Ég hnerraði í borðstofunni“,
sagði óg. „Þjáist þú af ofheyrn-
um?“
Maríanna og Gústa tóku hvor
undir sinn arm hans og leidrlu
hann inn i borðstofuna, rólegar
en ákveðnar.
„Hvers vegna er þetta herbergi
alltaf læst?“ spurði ungi maður-
inn konuna mína. En áður en
henni gafst ráðrúm til þess að
svara, spurði hann, hvort ég gæti
lánað honum bók Rosens nm Alt
dorfer.
Þér vitið, kæri herra Laufer, að
ég er háttsettur dómari, en á þess-
ari stundu braut ég samt heilann
um, hvemig ég gæti losnað við
þennan unga mann — án þess að
verksummerki sæjust. Til allrar
hamingju var ég ekki með vopn
á mér, og ég gat enn gert mér
ljóst, að erfitt mundi verða að
flytja burt lík úr íbúðinni. Ég hélt,
að ungi maðurinn ætlaði að fá bók
ina eftir Siegfried til þess að kæra
mig fyrir að hafa geymt í bóka
safni mínu bók eftir Gyðing með
áritun höfundarins. En ég skeytti
ekki um það. Ég áleit, að hann
vissi, hver var í læsta herberginu.
í sama bili hringdi dyrabjallan.
Við stukkum öll á fætur. Gústa
hrópaði:
„Opnið ekki dyrnar!“
„Á ég að fara til dyra?“ spurði
ungi maðurinn.
Hef ég nefnt nafn hans? Hann
hét Fritz Strachow.
„Ég skal gera það“, sagði ég.
Fyrir utan voru þrír vinir dætra
minna, nemandi í tæknlskólanum,
varaliðsforingi og ungur skurð.
læknir í borgarsjúkrahúsinu.
Gústa hafði boðið þehn heim, en
alveg gleymt því.
Ég bjó til púns, og við áttum
T I M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ
979