Tíminn Sunnudagsblað - 26.09.1971, Blaðsíða 17

A5 enduðum
níu áratugum
{ 28. tölublaði Sunnudagsblaðsins birtist fyrri hluti viðtals,
sem Magnús H. Gíslason á Frostastöðum átti við Sigurð
Þórðarson, fyrrum bónda á Egg í Skagafirði. \ar þar komið
sögu, að Sigurður hafði verið við nám á Hólum í Hjaltadal
og snúlð siðan aftur heim í Svarfaðardal að Ytra Hvarfi, þar
sem mágur hans, Gísli, siðar á Hofi, bjó um þaer mundir.
. Verður nú þar til tekið, er frá var horfið.
Upp úr þessu hóf ég svo
kennslu. Ekki var nú ætlun niín
að leggja fyrir mig það starf, en
óstæðan var sú, að ég hafði ekk-
ert sérstakt að gera, þegar ég kom
aftur norður til Gísla og Ingibjarg-
ar. Jóhann Páll hafði stundað
kennslu þarna í dalnum, en um
þessar mundir.var verið að stofna
nautgriparæktarfélag. Jóhann Páll
var mikill hvatamaður að því og
þurfti nú að heiman til þess að
kynna sér þau mál. Af þessum
sökum gat hann ekki sinnt þeirri
kennslu, sem hann var búinn að
taka að sér. Kom hann nú til mín
og bað mig að leysa sig af hólmi.
Það aftók ég. Jóhann Páll var um
þetta leyti að kenna hjá Vilhjálmi
á Ölduhrygg. Hélt hann þó áfram
að ámálga þetta, en ég íyvaraði því
til, að enginn tæki mig í hans stað.
— Ja, viltu slá til, ef skiptin
verða samþykkt af þeim, sem
kenna á hjá?
Jú, mér fannst ég þá illa geta
neitað og svaraði, að ef Vilhjálm-
ur samþykkti skiptin fúslega,
skyldi ég taka að mér kennsluna
— annars ekki. Ég þekkti Vil-
hjálm vel. Við vorum góðir kunn-
ingjar. Hann var harðneskjukarl,
en lireinskilinn og einlægur. Hann
kvað skiptin veikomin. Tók ég svo
að kenna hjá honum, og var því
ekki lokið, er Jóhann Páll kom
aftur. En þá vildi Vilhjálmur ekki
kennaraskipti á ný. Sigurður verð-
ur áfram hjá mér, sagði hann, og
þá varð svo að vera. Úr þessu
varð svo kennsla í fjóra vetur.
Kenndi aðallega í Svarfaðardal, en
einnig í Hegranesi, og í Málmey
hjá Friðriki gamla Stefánssyni tvo
vetrarparta. Hafði heyrt sitt af
hverju um Friðrik og kveið satt
að segja hálfvegis 'f\ ir því að vera j
hjá honum. En það reyndist alveg
afbragö. Verst þótti mér, þegar
hann k&rn til mín, þegar ég var
&3 kenna, og tók að þylja yfir mér |
ættariölur og fornsögur. Friðrik
var mjög skemratilegur karl.
— Hvernig féllu þér svo
kennslustörfin?
— Mér þótti kennslan skemmti-
leg og var alls ekki eins óþolin-
móður við krakkana og ætla
mætti. Einum sti'ák í Svarfaðardal
man ég eftir, sem var ákaflega
erfiður. Hann var á seytjánda ári
pg enn ófenndur. Þegar hlýða átti
honum yfir, þá steinþagði hann.
Svaraði ekki einu einasta orði.
Þannig gekk það í marga daga. Ég
vildi losna við strákinn. því að
hann stór tafði fyrir kennslunni,
en ég fékk það ekki. Ég reyndi að
vera honum svo góður sem ég gat,
en allt kom fyrir ekki. Seinast
varð ég öskureiður og tuktaði
hann duglega til. Þá lét strákur
sig og fór að sýna tilburði til að
læra. Og þá kom i ljós, að hann
gat það vei. Og fermdur var hann
um vorið. En stráksi þótti nú
samt alltaf heldur baldinn. og þeg-
ar hann svo trúlofaðist sagði fað-
ir hans: „Já, hún á bágt, sú aum-
ingja manneskja". Honum ieizt
víst ekki á hlutskipti konuefnis-
ins. Vorið eftir að óg byrjaði
kennsluna, var ég við jarðabóta-
vinnu í Svarfaðardal, einn til tvo
daga á bæ, aðallega við að rista
ofan af. Man ég alltaf, livað ég
kvaldist af strengjum fyrstu dag-
ana. Hélt. að þetta ætlaði að stein-
drepa mig. Um þetta leyti bjó á
Grund systursonur pabba. Hann
var skipstjóri. Var með hákarla-
skip frá útmánuðum og fram á
sumar, en síðan fiskiskip. Hann
þurfti því mann yfir sláttinn. Hann
bað mig að vera hjá sér sumarið
eftir Hóladvölina. Ég var tregur.
En hann leitaði fast eftir þessu,
bauð mér fimmtán krónur á viku.
Þrem krónum meira en almennt
var borgað. Þá var kaup-
ið tvær krónur á dag um
sláttinn, en ein króna vor
og haust. Var úr, að ég réð
mig þarna. En það varð nokkuð
söguleg vist. Annar kaupamaður
var ráðinn. Þorleifur á Syðra-
Hvarfi, auk kaupakonu að hálfu,
vinnukonu og dóttur hennar um
fermingu. Þetta var heyskaparlið-
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
689