Íslendingaþættir Tímans - 02.11.1974, Page 5

hvetja stétta'rbræöur sina til sam-
stilltra átaka i búnaðarfélagsskapnum
i Búnaðarfélagi Biskupstungna,
Búnaðarsambandi Suðurlands og
Búnaðarfélagi íslands. Hann var
einnig sistarfandi að margvislegum
félagsmálum fyrir sveitunga sina og
héraðsbúa eins og ungmennafélags-
hreyfinguna, samvinnufélagsskapinn,
safnaðar- og fræðslumál, söngmála-
starfsemi og hvers kyns menningar-
starfsemi sveitar sinnar og héraðs.
Þorsteinn var ágætlega undir það
búinn að framfylgja áhugamálum sin-
um, þvi að, að viðbættu andlegu og
likamlegu atgervi, sem hann hlaut i
vöggugjöf, þá hlotnaðist honum stað-
góð menntun umfram marga stéttar-
bræður sina og jafnaldra. Þannig nam
hann búfræði við bændaskólann á
Hvanneyri og varð búfræðingur árið
1915 og siðan var hann eitt ár i Noregi,
annað misserið við verklegt nám á bú-
garði á Jaðrinum og hitt misserið á
lýðháskólanum i Voss.
Hér verður ekki gerð tilraun til þess
að telja upp öll þau störf, sem Þor-
steinn gegndi á langri ævi, en aðeins
minnzt nokkurra þeirra starfa, sem ég
þekkti til af eigin raun. Þorsteinn tók
við búi á Vatnsleysu árið 1922 og bjó
þar alla tið siðan eða i 52 ár, en siðustu
árin i félagi við son sinn, Braga.
Nokkrum árum áður afhenti Þorsteinn
syni sinum, Sigurði, hluta af jörðinni
til stofnunar nýbýlis, er nefnist Heiði
og er það i nokkur hundruð metra fjar-
lægð frá bænum á Vatnsleysu. Þor-
steinn hafði gaman af búskap og þó
sérstaklega af að rækta jörðina og
bæta, og hann naut þess að fást við
heyskap og var mjög sýnt um að ná
miklum og góðum heyjum i misjöfnu
árferði. Hann hafði einnig yndi af
ræktun matjurta, og garðurinn á
Vatnsleysu, sem að miklu leyti er
handaverkin hans Þorsteins, ber þess
vott, hve hlýjar hendur hafa farið um
tré, blóm og runna, þvi að gróskan er
þar svo mikil, að ekki verður á betra
kosið.
Þorsteinn átti alltaf góðar kýr, sem
gerðu gott gagn, enda hafði hann alla
tiö mikinn áhuga á ræktun kúastofns-
ins og var i stjórn Nautgriparæktar-
félags Biskupstungna i þau 25 ár, sem
ég var ráðunautur i þeirri búfjárgrein
og áreiðanlega miklu lengur en það.
Hann var lika i stjórn Mjólkurbús
Flóamanna i 20 ár og var hann þar að
sjálfsögðu góður liðsmaður, þvi að
hann haföi alla tið haft mikinn áhuga á
skipulagsmálum mjólkurvinnslu og
dreifingar og átti sinn góða þátt i far-
sælli framvindu þeirra mála.
Þorsteinn var einlægur félagsmála-
maður, enda fólu sveitungar hans hon-
um svo mörg félagsmálastörf, að
rúmsins vegna verða þau ekki talin
upp hér, enda býst ég við, að það verði
gert af öðrum, sem munu minnast
Þorsteins nú i rituðu máli. Eitt starf
skal þó gert að umtalsefni, sem honum
var falið, en það var stjórnarstarf i
Búnaðarfélagi Biskupstungnahrepps.
Hann var kosinn i stjórn þess árið 1928
og varð formaður félagsins árið 1933
og gegndi hann þvi embætti til dauða-
dags. Ég veit, að Þorsteini þótti vænt
um að hafa fengið trúnað sveitunga
sinna til þess að gegna þessu starfi svo
langan tima, þvi að honum þótti vænt
um starfið, enda leysti hann það af
hendi með miklum sóma. Enginn
gleymir þvi, sem var viðstaddur,
hvernig hann stjórnaði 75 ára afmæli
félagsins og margt fleira mætti nefna,
ef rúmið leyfði
í allmörg ár i kringum 1930 vann
Þorsteinn að úttekt jarðabóta fyrir
Búnaðarsamband Suðurlands I hluta
af héraðinu, og fulltrúi á aðalfundum
Búnaðarsambands Suðurlands var
hann alla tið frá 1928 eða samfellt á 47
fundum og þar af fundarstjóri á allt að
30 aðalfundum sambandsins. Hann
hefur þvi mótað störf Búnaðarsam-
bandsins mjög mikið og árið 1938 var
hann kosinn fulltrúi Búnaðarsam-
bands Suðurlands á Búnaðarþing og
sat sem fulltrúi þess á þinginu I 16 ár.
Hann var þá orðinn formaöur
Búnaðarfélags íslands, en það varð
hann árið 1951 og þvi forseti Búnaðar-
þings, og það var hann óslitið til ársins
1971, en þá gaf hann ekki kost á sér til
endurkjörs, enda var hann þá 77 ára og
nýtt fjögurra ára kjörtimabil að hefj-
ast.
Ég, sem rita þessar linur, sat sem
fulltrúi á Búnaðarþingi i sex ár á
meðan Þorsteinn var forseti þingsins.
Ég held, að við sem störfuðum á
Búnaðarþingi þessi ár, höfum allir
kunnaö vel hans drengilegu forystu,
bæði hans myndugu fundarstjórn og
glæsilegu framkomu, þegar hann
þurfti að vera i fyrirsvari fyrir
Búnaðarþing eða Búnaðarfélag Is-
lands við ýmis konar tækifæri.
Þorsteinn var hamingjumaður i sinu
einkalifi. Hann giftist eftirlifandi konu
sinni, Agústu Jónsdóttur frá Skálholts-
vik i Hrútafirði haustið 1922. Þau
eignuðust 9 börn, en eitt þeirra dó i
æsku, en upp komust þrjár dætur og
fimm synir, allt mannvænlegt fólk og
vel metið. Þau Þorsteinn og Agústa
voru svo samhent, að manni leið vel i
návist þeirra. Þau reyndu að vera
saman, þegar þau gátu og mér fannst
þau vilja allt fyrir hvort annað gera.
Sama var að segja með börnin og
tengdabörnin. Einhugur og samhjálp
hefur rikt meðal þeirra og foreldranna
og heyröi ég það oft á Þorsteini, hve
þetta góða samband við börnin yljaöi
honum og gladdi bæði i daglega lifinu
og þá ekki hvað sizt á hátiðastundum
heima á Vatnsleysu.
Eins og getið var um I upphafi þessa
greinarkorns, þá var Vatnsleysa tvi-
býlisjörð. 1 vesturbænum á Vatnsleysu
bjuggu næstum alla búskapartið Þor-
steins systir hans og mágur, þau
Kristín og Erlendur Björnsson, hrepp-
stjóri. Þessi heimili urðu á tiðastund-
um oft að einu heimili og þar var gam-
an að koma og sjá þetta myndarlega
frændfólk skemmta sér og öðrum i ein-
drægni við söng og leiki. Allt þetta
auðgaði lif Þorsteins og veitti honum
gleði og hélt honum ungum og bjart-
sýnum fram á siðustu stund.
Samferðamenn Þorsteins á Vatns-
leysu eiga honum margt að þakka nú
að leiðarlokum. Honum var að visu
sýndur margvislegur sómi i lifanda lifi
og má m.a. nefna eftirfarandi: Þor-
steinn var riddari af fálkaorðunni,*
riddari, af Dannebrog, heiðursfélagi
Bumnaðarsambands Suðurlands og
heiðursfélagi Búnaöarfélags Islands.
Ég sem þessar iinur rita, vil að
leiðarlokum færa honum innilegar
þakkir frá Búnaðarsambandi Suður-
lands og meðlimum þess fyrir öll hans
störf bæði heima á Vatnsleysu og hans
félagsmálastörf heima i héraði og fyr-
ir störf hans i þágu islenzkrar bænda-
stéttar hjá Búnaöarfélagi Islands. Ég
vil einnig færa honum minar persónu-
legu þakkir fyrir holla vináttu og
skemmtilegt samstarf að mörgum
hugðarmálum, sem viö áttum sam-
eiginleg um allt aö þrjátiu ára skeið.
Ég vil svo að siöustu færa frú Agústu
og börnunum innilegar samúðarkveðj-
ur frá okkur hjónunum og þakkir fyrir
trygga vináttu þeirra hjóna i okkar
garð.
Megi áframhaldandi blessun fylgja
Vatnsleysu og niðjum og ástvinum
Þorsteins Sigurðssonar.
Hjalti Gestsson.
íslendingaþættir
5