Íslendingaþættir Tímans - 23.10.1976, Blaðsíða 16

Sjötugur
Tryggvi Hjálmarsson
Ólafsfirði
Ávarp flutt í afmælishófi i sumar-
bústað sonar hans og tengdadóttur, við
Sigluvík.
Það er undarlegur ávani margra
manna að setja út á alla hluti. Ég hef
verið að reyna að finna einhvern galla
á þessum fagnaði hér i kvöld, en ekki
fundið nema einn, en hann er llka stór í
mlnum augum. Gallinn er sá aö til-
gangslaust er að slá I glas sitt fyrir
þann, sem hyggst mæla fyrir minni
afmælisbarnsins. Plastglösum fylgir
enginn hljómur. Má þvl búast viö að
færriræður verði fluttar hér en annars
hefði orðið. Ég hlýt aö biðja afsökunar
á þvi, að ég skuli standa hér á fætur til
ræðuflutnings, ekki vegna þess að vel
sé við hæfi að mælt sé fyrir minni af-
mælisbarnsins, heldur vegna þess að
þetta er i fyrsta skipti sem ég flyt af-
mælisræðu . Má þvi búast við að eitt-
hvað fari úrskeiðis hjá mér. Þaö er
nefnilega ólikt meiri vandi að halda
afmælisræðu en til dæmis likræðu.
Upp á dauðan mann má ljúga svo
miklu hóli sem mann lystir — þá eru
allir góðir. — Þetta er ekki hægt I af-
mælisræðu. Það sem verður mér til
bjargar, ef um björgun verður að
ræða, er þaö, að tæpast er hægt að
segja þaö hól um Tryggva Hjálmars-
son, að hann eigi það ekki skilið.
Ég hef kynnst mörgum bóngóöum
mönnum, en engum sem kemst I
hálfkvisti við Tryggva, hvað þaö
snertir. Það er ekki einasta aö hann sé
boðinn og búinn að leysa hvers manns
vanda, ef það er á hans valdi, heldur er
eins og hann hafi sjötta skilningarvitið
og finni á sér ef einhver þarf einhvers
við, enda þótt honum hafi ekki verið
gefið það til kynna á nokkurn hátt.
Verður þá illa komizt hjá að þiggja
greiöann, jafnvel þótt greiðvirknin sé
honum sjálfum til baga.
í þessu sambandi dettur mér I hug
ofurlltil saga af Tryggva sem ég komst
að fyrir tilviljun. Eitt sinn er ég kom á
heimili hans I ólafsfirði, sá ég sveins-
stykkiö hans sem er einhver fegursti
gripur sem ég hef séö. Þetta er eins-
konar skatthol sem breytist I skrif-
borð, sé lokiö lagt niður. Það vakti at-
hygli mlna að á lokinu voru engar
lamir. Égspurði Tryggva hverju þetta
sætti. 1 fyrstu svaraði hann litlu og
16
drap talinu á dreif. Ég fór þá að at-
huga þetta nánar. Sá ég þá för eftir
skfúfur, sem lamlrnar höföu verið
festar með. Lét ég þá hvorki laust né
fast, en vildi fá aö vita hvers vegna
hann heföi skrúfað lamirnar af. Segir
hann mér þá að þessa gerö lama sé
ekki hægt að fá I verzlunum. Hafi hann
því teiknað þær og fengið til
þess mann , er vann hjá
Héðni, að smíða þær fyrír sig.
Skömmu siðar kom kunningi Tryggva
til hans og bað hann að lána sér
lamirnar I nokkra daga. Hafði sá
smiöað svipaðan hlut og Tj-yggvi. Atti
hann að vera sveinsstykkið þessa
manns. Taldi hann að ekki væri nægur
tlmi til að fá lamirnar smlðaöar áður
en sveinsstykkið yrði dæmt. Skrúfaði
þá Tryggvi oröalaust lamirnar af
skattholinu slnu og fékk manninum.
Síðan hefur hann ekki séð þær. Hvort
hann hefur gengiö eftir þeim veit ég
ekki, en ekki finnst mér þaö trúlegt.
En furðulegt þykir mér að mannteg-
und lík þeirri sem hér er frá sagt, skuli
vera til. Nú vil ég spyrja ykkur, sem
hér eruö innandyra, hvort þið þekkið
nokkurn sem brugöizt hefur viö slíkri
hrekkvlsi á sama hátt og Tryggvi
Hjálmarsson? Ég hef ekki trú á þvl.
Mörgu góðu hefur Tryggvi vikið að
mér um dagana, en ég held að mér
hafi komið bezt þegar hann gaf mér
bekkja-hóruna, sem svo er nefnd.
Þessi gripur hafði aö vlsu verið lengi I
notkun hjá Tryggva, en hann hafði far-
iö um hana mjúkum höndum, svo sem
hans var von og vlsa. Hún var eins og
nýsmiði. Þessum þarfagrip, þessu á-
haldi, þótt kynleg sé nafngiftin, haföi
ég ekki kynnzt áöur. En oft getur
bekkjahóran ver ð ómissandi við smlö-
ar.
Ekki er hægt að ræða svo um
Tryggva Hjálmarsson að hans sé ekki
minnzt sem vinnufélaga. Ég hef unnið
með mörgum smiðum og mörgum á-
gætum verkmönnum, en enginn kemst
hvað árvekni áhrærir með tærnar þar
sem Tryggvi hefur hælana. Og ósér-
hlífni Tryggva er viðbrugðið. Hann er
ekki alls kostar ánægöur fái hann ekki
að vinna erfiðustu verkin. Ef eitthvað
þarf að sækja, eitthvaö að sendast,
finnst honum sjálfsagt að hann fari,
enda þótthann sé kannski elztur allra i
vinnuhópnum. Um vandvirkni hans og
smekkvlsi þarf ekki að fjölyröa. Þessi
sumarbústaður, sem hann hefur teikn-
að og byggt sannar, bezt að um hann
hefur ekki vélt neinn hvers-
dags-klambrari.
Fjölmargt annað má telja Tryggva
Hjálmarssyni til ágætis, svo sem hans
ljúfu kynni og léttu lund, sem aldrei
breytist, á hverju sem gengur. En hér
skal látið staöar numið.
Þó detta mér i hug ummæli, sem
vinnuveitandi Tryggva hafði um hann,
en hjá þessum manni hafði Tryggvi
unnið mörg ár i Reykjavlk. En um-
mælin voru á þá leið, að heldur vildi
hann hafa Tryggva einan með sér I
vinnu en þrjá aðra. Þessi ummæli
segja slna sögu. Þeim sem ekki hafa
unnið meö Tryggva Hjálmarssyni
finnast þessi ummæli ef til vill óraun-
hæf, en þau eru rétt samt sem áöur.
Enda þótt ég telji Tryggva Hjálm-
arsson einn ágætasta mann sem ég hef
kynnzt, þá er fjarri mér aö telja hann
gallalausan. Þaö væri skrum. Enginn
er gallalaus. Indriöi á Fjalli segir:
Allir hafa einhvern brest,
öllum fylgir galli,
öllum getur yfirsést,
og einnig þeim á Fjalli.
Framhald á bls. 15
íslendingaþættir