Íslendingaþættir Tímans - 18.08.1979, Blaðsíða 6
Brynjólfur Sigurbj örnsson
Fæddur 4. janúar 1898.
Dáinn 2. mai 1979.
Glaöur og reifur
skyli gumna hverr
unz sinn blöur bana.
Þá koma mér þessar setningar úr háva-
málum i hug er ég minnist Brynjölfs
bónda Sigbjörnssonar á Ekkjufelli. Hann
var þannig geröur aö hann kunni, eöa
vissi hvernig bregöast skyldi viö hverju
einu sem aö höndum bar og leysa þurfti.
Honum brá hvorki viö vá né bana, enda
var hann vel búinn aö likamlegu og and-
legu atgervi. Hann var afrenndur aö afli
en lét litiö á þvi bera, en þaö mun hafa
veriö á fárra færi aö fást viö hann ef svo
bar undir. Til átaka stofnaöi Brynjólfur
aldrei, drengskapur hans og góömennska
réöu öllum viöskiptum hans viö aöra
menn, en illa þoldi hann ef hann sá órétt
haföan i frammi viö þá er minni máttar
voru, var hann þá búinn til þess aö rétta
þeirra hlut. Brynjólfur var glæsimenni
hiö mesta, vel meöalmaöur á vöxt og
mjúkur i öllum hreyfingum. Var allra
manna hjálpfúsastur ef hann mátti þvi viö
koma og var i blóö borin hin geöþekkasta
framkoma i umgengni viö aöra menn.
Viö hér á Helgafelli höfum nú búiö I ná-
grenni viö Brynjólf i meira en 40 ár. Betri
nábúa en Ekkjufellsfólkiö gætum viö vart
höfuÖ6taö Kanada, Þrúöi litunarverk-
stjóra á Alafossi og Hilmi kranastjóra
á Akureyri, og tiu barnabörn.
3. Auöbjörg Steinunn fædd 1923, hús-
frú i Reykjavlk. Hún á Jón Ingvarsson
bæjarstarfsmann og Eirik smiö einan
barna.
4. Sólveigfædd 1925,húsfrú á Alafossi.
Hún á Guöjón Hjartarson verksmiöju-
stjóra þar og þrjúbörn: Sigurð, Mörtu
og Pétur.
5. Jónas Geir fæddur 1931, verslunar-
maöur á Rauöalæk og bóndi á Brekk-
um. Hann á Guönýju Þorvaldsdóttur
og þrjú börn: Sigriöi húsfrú á Rauða-
læk, Ragnheiöi, Sigurö og eitt barna-
barn. Ragnheiöur dóttir hans ætlar i
vor aö hefja búskap á Brekkum. Hún
er sjöundi ættliöur Brekknaættar, sem
hófet meö Margréti Runólfsdóttur
fyrir 163 árum.
Siguröur og Marta á Brekkum
bjuggu samfleytt 37 ár þar. Fyrir 24
vetrum brugöu þau búi, en sátu kyrr i
góöri sambúö viö son sinn og tengda-
dóttur.
Siguröur Guömundsson var greind-
6
hafa fundiö. Viö þekkjum hjálpsemina á
frumbýlisárum okkar hér á Helgafelli.
Viö þekkjum gestrisnina og góövildina
sem hverjum þeim mætti, aö garöi bar á
Ekkjufelli. Ég er þakklátur fyrir að hafa
kynnst þvi ágæta fólki og fundið þann
hlýja hug sem þaö hefir boriö til min og
minna. Ég hygg aö þaö sé mikils um vert
aö sneiöa hjá árekstrum viö samferða-
ur maöur, minnugur á fólk og atvik —
allt frá aldamótum. Fróöur um margt
og sagöi flestum skemmtilegar frá.
Hann var hófsamur á allan munaö, en
örlátur á allan greiða viö heimafólk og
hvern sem aö garöi bar. Frjálslyndur
frá ungum aldri, eins og faöir hans.
Samvinnu- og framsóknarmaður
lengstum langrar ævi.
III.
A miöju vori 1930 stofnuöu 20 Holta-
menn sitt litla kaupfélag. Von þeirra
var, aö þannig samtök mættu létta
þeim þungan róöur á haröri krepputiö.
Sú von sýndist veröa aö sveitartrú. í
félagiö gengu á fáum árum flestaliir
bændur i Holtum „ofan ósa”, margir
Landmenn ogfólk úr flestum sveitum
Rangárþings. Félagsmenn uröu um
þaö bil 300 talsins.
Þaö dæmdist á mig óviöbúinn, aö
móta verslun Kaupfélagsins — og
stýrahenni, framanaf viöharla þröng-
an hag. Félagið fékk húsaskjól 1
Rjómaskála við Rauöalæk og hóf þar
mennina, og tel aö Brynjólfi hafi tekist
þaö fádæma vel, enda naut hann vináttu
og virðingar sinna samferöamanna.
Brynjólfur á Ekkjufelli var fæddur á
Breiöavaöi i Eiöaþinghá, sonur hjónanna
Sigbjörns Björnssonar frá Ekjufelli og
Margrétar Siguröardóttur bónda á Sörla-
stööum i Seyöisfiröi og slöar á Breiöavaöi.
Kona Björns, móöir Sigbjörns á Ekkju-
felli, var Aöalbjörg Guömundsdóttir
Hinrikssonar bónda á Hafúrsá I Skógum.
Móöir Björns hét Ingibjörg Bjarnadóttir
Eyjólfssonar bónda á Útnyrðingsstööum.
Ariö 1902 flytjast foreldrar Brynjólfs og
fjölskyldan öll frá Breiöavaöi I Ekkjufell i
Fellum, sem þá losnaöi úr ábúö. Sigbjörn
keypti þá Ekkjufell og Ekkjufellssel af
Sölva bróöur sinum sem áöur haföi keypt
af systkinum sinum og komiö þannig á
eina hönd.
Brynjólfur ólst eftir þaö upp á Ekkju-
felli ásamt systkinum sinum 9 aö tölu sem
til aldurs komust. Þau voru Guöbjörg, gift
Magnúsi Þórarinssyni, bjuggu I Hamra-
garöi I Eiöaþinghá, Siguröur, kvæntur
Jóhönnu Guðmundsdóttir frá Ekkjufells-
seli, þau voru bræörabörn, bjuggu á
Reyðarfirði, Aöalbjörg, giftist ekki, en
átti eina dóttur, búsett i Reykjavik,
Kristin, giftist Eirlki Sigurössyni kennara
frá Hjartarstööum, siöast búsett i
Reykjavik, Sigrún, giftist Halldóri Jóns-
syni kaupmanni á Seyðisfiröi og viöar.
verslun sina. Hinsvegar skorti þaö al-
gjörlega húsnæöi fyrir þá, sem hjá þvi
unnu. Siguröur og Marta á Brekkum
leystu þann vanda þess. I mörg ár
hýstu þau ogfæddu okkur tvo og þrjá
starfemenn félagsins.
Þegarég siöanstofnaöi heimili i húsi
kaupfélagsins, gáfu þau mér til ævi-
fylgdar bestu dóttur sina. Ljúfa hús-
móöur hverjum manni og afbragös
góöa móöur barna minna.
Siöar þjösnuöu sklthælar mér úr
þjónustu Kaupfélagsins, þegar börn-
um okkar gegndi verst. Þaö voföi yfir
þeim, aö rifast meö rótum upp úr
bernskuhögum — og kastast I soll og
göturyk Reykjavikur.
Þá skutu þau Brekknahjón i nokkur
ár skjólshúsi yfir okkur, til hreinnar
blessunar ungum börnum okkar. Aö
henni búa þau liklega ævilangt.
Þaö er eigi seinna vænna, aö þakka
Brekknahjónum.
Ég þakka þeim kærlega fyrir Kaup-
félagiö. En margfalt betur má ég
þakka fyrir mig og börn min.
Helgi Hannesson.
Islendingaþættir