Íslendingaþættir Tímans - 13.01.1982, Blaðsíða 6

ungur og glæsilegur foringi. Helgi Rafn
var fæddur 18. dag aprilmánaðar 1937, að
Vatneyri við Patreksf jörð. Foreldrar
hans voru hjtínin, Rannveig Lilja Jóns-
dóttir og Trausti Jóelsson vélstjóri.
Helgi Rafn skipaði sér ungur i raðir
samvinnumanna. 1 námsárunum vann
hann á sumrin hjá Kaupfélagi Patreks-
fjarðar og SÍS. Að loknu námi i Sam-
vinnuskólanum 1955 hóf hann störf hjá
Samvinnutryggingum og vann þar til
1960, er hann réðist kaupfélagsstjóri við
Samvinnufélag Fljótamanna i Haganes-
vík. Til Sauðárkróks flytur Helgi Rafn
1963, og htíf þá störf hjá Kaupfélagi Skag-
firðinga sem fulltrúi Sveins Guðmunds-
sonar kaupfélagsstjóra. Sveinn lét af
starfikaupfélagsstjóra 1972 og Helgi Rafn
tók þá við. Þar um þurfti engar vanga-
veltur. Helgi hafði kynnt sig þannig i
starfi, að það var talið jafn eðlilegt af
kaupfélagsstjóra, stjórn og félagsmönn-
um almennt, að Helgi tæki við hinu
vandasama starfi, eins og þegar gjörfi-
legur sonur tekur við búi foreldra. Og
Helgi Rafn brást ekki vonum mjnna.
Hann varstórhuga og framsækinn stjórn-
andi, en gætti þó jafnan fyrirhyggju,
skoöaðimálin veltóksiðan ákvarðanirog
vildi láta verkin ganga, enda sjálfur harð-
duglegur og ósérhlifinn.
Nú, sem reyndar oft áður, eru óvissu-
timar um afkomu og gengi atvinnuvega
og lifskjara i landi okkar. En samvinnu-
menn i Skagafirði voru bjartsýnir um
hag kaupfélagsins. Þeir vissu að þegar
Helgi var við stýriö, yrði siglt framhjá
skerjum og boðum og þó að veöur og sjó-
lag þyngdist kæmi hann skipi sinu heilu
tilhafnar.Enþákemur áfallið. Lifsljós er
slökkt. Giæsilegur foringi, öruggur
stjórnandi, atorkumaðurinn, sem geislaði
af lífsorku erkallaðurbak viö t jaldið, sem
skilur heimana. Nú stendur opið skarð i
brjóstvöm skagfirskra samvinnumanna
— íbrjóstvörn íslenskrar samvinnuhreyf-
ingar. Það skarð er vandfyllt. En eigi skal
missa móðinn. Illa sæmdi það minningu
hins látna foringja. V iö hljótum að treysta
þvi að gifta og blessun fylgi áfram starfi
og starfsfólki Kaupfélags Skagfirðinga.
Að þvimarki hníga óskir og bænir héraös-
búa.
Eins og fyrr getur var Helgi Rafn vest-
firðingur að ætt og uppruna. En eftir
meira en 20ára dvöl iSkagafirði átti hann
þar traustar rætur. Velferð og framtið
þessa héraös átti hug hans, það sýndi
hann ljósast i starfi sinu. Skagfirðingar
litu lfka jafnan á Helga sem Skagfirskan
son og harma hann sem slikan. Vestfirð-
ingar, sem ilendst hafa i Skagafirði hafa
oft áður reynst Skagfirðingum heilla-
menn. Már þar minna á höfðingjann Her-
mann á Mói og Þorstein Hjálmarsson I
Hofsósi, sem báðir komueinnig mjög við
sögu samvinnumála i' héraði okkar.
Hér mun ég ekki telja þau margháttuöu
verkefni, sem Helgi Rafn vann að og
6
hrinti i framkvæmd á vegum kaupfélags-
ins. Það yrði langur listi. Læt nægja að
nefna nýbyggingu félagsins á verslunar-
og skrifstofuhúsi, sem nú er i smiðum.
Það hús mun ætið tengjast nafni Helga
Rafns. Sg munheldur ekki nefna þau fjöl-
mörgu trúnaðarstörf sem Helga voru fal-
in, utanhéraðs og innan og ekki tengdust
beint kaupfélaginu. Það yrði einnig löng
upptalning, þvi' að Helgi átti hvarvetna
traust þeirra er honum kynntust.
Helgi var einlægur félagshyggjumaður.
Framganga hans einkenndist af góðum
gáfum, atorku og drengskap. Handtak
hans var hlýtt og trausteins og maðurinn
sjálfur. Hann var höfðingi heim að sækja
og gleðimaður i góðra vina hópi. Með
Helga var ætið gott að vera.
Ég vil þakka þeim forlögum, er sendu
Helga Rafn til Skagafjarðar. Eg þakka
allt hans starf fyrir Kaupfélag Skagfirð-
inga. Ég þakka allt það samstarf er við
áttum, og ég þakka kynnin við manninn
Helga Rafn.
Enn hefi ég ekki getið i þessum linum
þeirra, sem mest hafa misst, konunnar
hans og bamanna þeirra fimm. Ung
gengu þau ihjónaband Helgi Rafn og Inga
Valdis Tómasdóttir, Sigvaldasonar loft-
skeytamanns i Reykjavik og konu hans
Magneu Dagmar Sigurðardóttur. Ungu
hjónin gengu einhuga og bjartsýn út i lifið
og samferð þeirra varð hamingjuganga.
Inga Valdis er mikilhæf mannkosta-
manneskja, er bjó manni sinum og börn-
um hlýtt og fagurt heimili. Húsakostur
skipti þar litlu máli. Innan dyra rikti and-
blær ástúðar og umhyggju, um það sá
Inga. Börn þeirra eru ialdursröð: Trausti
Jóel, Rannveig Lilja, Tómas Dagur,
Guðrún Fanney og Hjördis Anna.
Ég vil þakka þér Inga fyrir það, sem þú
varst manni þinum. An þins stuðnings og
heimilisins, sem þú bjóst honum, hefði
hann ekki getað unnið allt svo vel, sem
hann gjöröi. Ég bið Guð að styöja þig og
börnin og ástvini alla i sorg ykkar.
Ég er einn úr hópi þeirra manna, sem
trúaþvi.að lifvortog starfhaldiáfram og
leiti aukins þroska, þótt til jarðar hverfi
þaö, sem af jörð er komið. Ég efast ekki
um, að sá vinnufúsi maður Helgi Rafn
haldi áfram starfi á nýjum vinnustað.
Starfi i þágu ljóss og lifs. Það mun halda
áfram að gróa af verkum hans.
Gunnar Oddsson.
t
Mánudagskvöldið 21. des. s.l. barst
fjölskyldu minni sú harmafregn að Helgi
Rafn Traustason hefði látist á heimili
sinu, siðla sama dags. Hvilikt reiöarslag.
Fjölskyldan var harmi slegin. Gat þetta
verið satt, Helgi Rafn dáinn, svo hraustur
og hress sem hann virtist þegar hann leit
við ásamt Ingu konu sinni á leiö um Borg-
arfjörðinn, nú fyrir skömmu. Við gátum
ekki og vildum ekki trúa svo bitrum sann-
leika. Hugurinn hvarflaðitil vinanna fyrir
norðan, Ingu Valdísar og barnanna þeirra
fimm sem nú lifðu þá miklu sorg að sjá á
bak ástkærum eiginmanniog leiðandi og
skilningsrikum föður.
Helgi Rafn var Vestfirðingur að upp-
runa, fæddur á Vatnseyri við Patreks-
fjörð, þ. 18. april 1937. Foreldrar hans
voru Rannveig Lilja Jönsdóttir og Trausti
Jóelsson, vélstjóri.
Ungur að árum fluttist Helgi með for-
eldrum sinum til Reykjavikur, en móðir
hans var þá farin að heilsu og var henni
nauðsynlegt að vera i nálægð heilsugæslu-
stofnana. Trausti stundaði sjóinn, sigldi á
togurum, striðsárin og var traustur og
dugandi sjómaður og vel látinn af félög-
um si'num. En samvistir fjölskyldunnar
urðu ekki langvinnar i Reykjavik.
Skömmu fyrirjól árið 1950 lést móðir hans
og aðeins hálfu árisiðar missti hann föður
sinn. Slik lifsreynsla hefði mörgum ungl-
ingi orðið ofraun og vissulega hefur þessi
mikli missir markað djúp spor i sálarlif
þessa unga drengs. En hamingjan hafði
ekki alfarið snúið við honum baki. Eftir
fráfall foreldranna ólst Helgi upp hjá
móðursystur sinni, Mörtu Jónsdóttur,
sem reyndist honum sem besta móðir.
Það var Helga mikil gleði að geta siðar á
lifsleiðinni endurgoldið Mörtu umhyggju
hennar meö einstakri alúð og hjálp i henn-
ar garð hvenær sem hann gat þvi viðkom-
ið.
Kynni tókust með okkur Helga fy rir nær
þrem áratugum er við stunduöum nám
við Samvinnuskólann, sem þá var til húsa
á efstu hæö Sambandshússins við Sölv-
hólsgötu og var enn stjórnað af hinum
aldna þjóðskörungi Jónasi Jónssyni frá
Hriflu.
Helgi var góður námsmaður og ákaf-
lega opinn og mtíttækilegur fyrir speki
lærimeistarans, sem fjallaði um þjóðfé-
lags- og samvinnumál af miklum eld-
móði. Jtínasi var iagið að plægja akur
sinna stóru hugsjóna af kostgæfni, enda
árangurinn ifullu samræmi við það. Hvar
sem litið var i þjóðli'finu var hægt að
merkja uppskeru hugsjóna þessa merka
leiðtoga samvinnumanna. Helgi Rafn var
einn þeirra lærisveina Jónasar frá Hriflu
sem með sanni mátti kallast merkisberi.
Sannurmerkisberi hugsjóna samvinnu og
samhjálpar, sem voru honum svo eðlis-
lægar og samræmdust svo vel hans ein-
lægu trú og velvild i garð samferðar-
mannanna.
Árið 1960, þá liðlega tvitugur að aldri
fluttist hann með f jölskyldu sina I Skaga-
fjörð og gerðist kaupfélagsst jóri hjá Sam-
vinnufélagi Fljótamanna i Haganesvik,
þá li'klega yngsti kaupfélagsst jóri i land-
inu. Skagfiröingar kunnu velað meta dug
og kjark ungu hjónanna sem rifu sig upp
frá björtum borgarljósunum til að takast
á viðhin fjölbreytiiegu verkefni sem slikt
íslendingaþættir