Íslendingaþættir Tímans - 07.03.1984, Blaðsíða 12

Guðrún Margrét Hólmgeirsdóttir
Fædd 2. nóvember 1915
Dáin 29. desember 1983
Góð vinkona mín og móðursystir, Guðrún
Margrét Hólmgeirsdóttir. hefur verið kvödd frá
okkur, af þeim sem öllu ræður og stjórnar. Já,
þannig er lífið og enginn veit hver næstur fer til
æðri heima. Alla vega grunaði mig það ekki er ég
hringdi heim til hennar stuttu fyrir jól að það yrði
okkarsíðasta samtal. Spaugsöm að vanda ræddum
við um heima og geiina þar til ég bað urn að fá að
ræða við strákinn hennar, þá svaraði hún að
bragði, hvorn, þann svarta ferfætta eða hinn. Ég
kvaðst lítið geta talað við hundinn í síma en þætti
vænna ef nafni minn gæti komið.
Guðrún Margrét Hólmgeirsdóttir, éða Gígja,
eins og hún var oftast kölluð, fæddist á Grund í
Evjafirði 2. nóvember 1915, dóttir hjónanna
Valgerðar Magnúsdóttur Sigurðssonar bónda á
Grund og Hólmgeirs Þorsteinssonar frá Ytra-
Dalsgerði í Saurbæjarhreppi, er oftast var kennd-
ur við Hrafnagil. Þriggja ára gömul fluttist hún
með foreldrum sínum til Dalvíkur en þar hafði
faðir hennar fengið starf við rekstur útibús KEA
á staðnum.
Frá Dalvík fluttist svo fjölskyldan aftur að
Grund og síðar að Hrafnagili, í sömu sveit, og
stundaöi þar bústörf allt til þess dags, er þau flytja
til Akureyrar um 1938. Snemma kom í ljós
handlagni Guðrúnar og hefur það eflaust átt sinn
þátt í því að hún innritaðist í Húsmæðraskólann
á Blönduósi árið 1933-34 og þar er, að hún kynnist
eftirlifandi eiginmanni sínum, Páli Gunnarssyni,
kennara og bóndasyni frá Pverárdal þar í sýslu,
einstökum sómadréng. Gengu þau í hjónaband
20. maí 1944 og hófu búskap í Munkaþverárstræti
23 en byggðu sér síðar myndarheimili að Helga-
magrastræti 40 hér í bæ.
Elst er Guðrún fjögurra systra, þeirra Stein-
gerðar, Kristjönu og Hólmfríðar. Mikill sam-
gangur og óvenju gott samband var á milli þeirra
systra og veit ég að þeirn eftirlifandi systrum
hennar er nú þungur harmur.
Prjú börn áttu þau Guðrún og Pált. Dreng er
þau misstu stuttu eftir fæðingu, Gerði Jónínu,
kennara gifta Einari Ragnarssyni tannlækni,
Reykjavík og Hólmgeir, kjötiðnaðarmann sem
enn er í föðurhúsum og föður sínum nú mikil stoð
við þennan þunga missi.
Vettvangur Guðrúnar var eins og flestra mæðra
þess tíma, húsmóðurstarfið og skilaði því með
ræktarsemi og hlýju og einn kost fannst mér hún
hafa framar flestum öðrum, hann var sá, að aldrei
mér vitandi skyldi hún hallmæla nokkrum manni.
heldur taka frekar málstað hans og reyna að
réttlæta hans gjörðir. Fellur hún nú frá um aldur
fram. en lætur eftir sig minningu um mæta frænku
- slíkra er gott að minnast.
Páli, Gerði, Hólmgeiri, Einari svo og barn-
abörnum votta ég nu'na innilegustu samúð.
Hólmgeir Valdemarsson
t
12
Að kvöldi hins 29unda desember var hringt til
mín frá Akureyri. Það var Páll Gunnarsson fyrrv.
skólastjóri sem var í símanum. Hann sagði: „Hún
Gígja andaðist í dag, ég vildi láta þig vita það áður
en það kæmi í útvarpinu.1' Mér varð orðfall, við
þögðum bæði, og höfum sjálfsagt hugsað líkt,
hann hafði misst sína tryggu og góðu eiginkonu,
og ég mína bestu vinkonu.
Svona er lífið, því breytir enginn.
Margt kemur í hugann, ég nem staðar við
haustið 1933. Þá mættust 52 stúlkur í Kvennaskól-
anum á Blönduósi, til dvalar og náms á komandi
vetri. Ein þeirra var Gígja.
Hún hét fullu nafni Guðrún Margrét Hólmgeirs-
dóttir og var frá Hrafnagili í Eyjafirði. Foreldrar
hennar voru Hólmgeir Þorsteinsson bóndi á
Hrafnagili og kona hans Valgerður Magnúsdóttir
frá Grund í Eyjafirði, og væri verðugt að einhver
mér færari skrifaði þátt þeirra merkishjóna.
Gígja eins og hún var kölluð, var prúð og
hógvær ung stúlka og frekar hlédræg, en þar sem
hún tók tryggð, var ekki tjaldað til einnar nætur.
Okkur leið vel saman, og kynni okkar í
skólanum leiddu til ævilangrar vináttu, sem aldrei
hefir borið skugga á. Svo leið þessi vetur. Það var
mikið unnið í skólanum, þctta var stórt heimili og
forstöðukonan frú Hulda Stefánsdóttir, sú mæta
kona studdi okkur, með ráðum og dáð. Við vorum
líka komnar þarna tii að læra, og reyndum að
notfæra okkur það. Svo kom vorið, og allur þessi
sundurleiti hópur, sem mættist aðhausti, kvaddist
með söknuði á vordögum, er hver hélt til sins
heima. Gígja fór heim að Hrafnagili en við
skrifuðum hvor annari, og höfum alltaf gert af og
til. Nú seinast fyrir jólin gleymdum við ekki hvor
annarri.
Vorið eftir, að við skildum að skóla loknum,
kom Gígja hingað vestur. Hún stóð allt í einu
brosandi hér á hlaðinu á Tindum, öllum að
óvörum. „Ég er komin að finna þig", sagði hún.
- Við glöddumst báðar, hún vissi að hún var
velkomin.
Seinna, síðla vetrar fór ég í heimsókn að
Hrafnagili, og dvaldi þar á milli skipsferða tvær
yndislegar vikur, sem aldrei gleymast. Hjónin,
foreldrar Gígju, áttu fjórar dætur, og var hún elst
þeirra. Það var fríður og fallegur hópur, sem þau
áttu og þessi góðu hjón tóku á móti mér, eins og
þau ættu mig, og hélst það alla tíð meðan þau
lifðu.
í minningunni er þessi dvöl mín á Hrafnagili,
einn óslitinn sólskinsdagur. Allt var gert til að
gleðja mig, sem hægt var, auk þess var þar margt
að sjá, er ég hafði ekki áður kynnst. Á þessum
vikum sá ég hvað Eyfirðingar voru langt á undan
okkur hér í Húnavatnssýslunni í öllum búskapar-
háttum enda sveitin ein hin besta til búsetu á
íslandi. Á Hrafnagili sá ég fyrst mjólkurfram-
leiðslu í stórum stíl, og var mjólkin seld til
Akureyrar.
Það hafði ég ekki fyrr séð í framkvæmd. Þar var
einnig sauðfé og hross og mikil umsvif í búskap,
enda jörðin góð og falleg að sjá og höfðingjar sem
réðu þar húsum.
Þó fór svo er kraftar þrutu, að þau seldu sitt
yndislega Hrafnagil og fluttu til Akureyrar.
Gígja kom oftast á hverju vori hingað vestur til
mín, og eitt vorið kom hún ekki ein, það var með
henni ungur maður, sem hún hafði valið sér til
samfylgdar í lífinu. Hann hét Páll Gunnarsson og
var frá Þverárdal í Húnavatnssýslu kennari að
mennt.
Þau byggðu sér hús á Akureyri og þar var Páll
kennari og síðan skólastjóri, svo lengi sem
aldurinn leyfði. Gígja og Páll eignuðust þrjú börn
og eru tvö þeirra á lífi, Hólmgeir sem er
kjötiðnaðarmaður býr á Akureyri, og Gerði sem
er búsett í Reykjavík. Hennar maður er Einar
Ragnarsson tannlæknir. Þau eiga fjögur börn.
Gerður er kennari. Gígja var góð og hlý amma,
og voru þau hjónin að leggja af stað suður til
Reykjavíkur til að vera hjá dóttur sinni og hennar
fjölskyldu um áramótin þegar kallið kom. Ég vissi
að Gígja gekk ekki heil til skógar. Á síðastliðnu
vori þurfti ég að fara til Akureyrar í augnskoðun.
Þá lá hún á sjúkrahúsinu þar en á batavegi. Hún
smáhresstist, og seint í sumar komu þau hjónin
hingað og gistu, en héldu svo áfram til Reykjavík-
ur. Þau ætluðu að vera hjá barnabörnunum
sínum, meðan foreldrar þeirra færu til útlanda.
Fannst mér það lofa góðu um heilsu þeirra
beggja, að þau treystu sér til að ferðast svo langa
leið í bíl. Ég átti því ekki von á að kallið kæmi svo
fljótt, en maður ræður nú minna en því, þegar allt
kemur til alls.
Með þessum fátæklegu kveðjuorðum, vil ég
þakka Gígju vinkonu minni öll okkar kynni og
óska henni velfarnaðar í nýjum heimi.
Páli, börnunum og öllum aðstandendum, votta
ég innilega samúð. Og við hana sjálfa segi ég t
hljóði: - „Vina mín, ég sakna þín.“ -
Kristín Sigurjónsdóttir.
ÍSLENDINGAÞÆTTIB