Heimilistíminn - 17.07.1975, Blaðsíða 7

I Perú er starfið þegar hafið. Ég
heimsótti vegaverkfræðinga i Tarapoto,
deyfðarlegu litlu þorpi. A þremur árum
hefur margt breytzt þar. Rafmagn er
komið i hvert hús, skólplagnir i götur og 2
bankar hafa risið, 3 kvikmyndahús,
sjúkrahús, útvarpsstöð og næststærsti
flugvöllur Perú. Indiánakonur með stein-
andlit og harða hatta, þeysa nú um á
bandariskum mótorhjólum og verzlanir
eru að springa af rjómais frá Englandi og
þýzum dósabjór, sem hefur verið fluttur
inn. En það er óljóstennþá, hvort verkinu
við veginn verður haldið áfram.
Brasiliski verkfræðingurinn Prado
Lope á sér lika draum. Hann ætl-
ar að reisa stærstu stiflu heims, þvert yfir
Amazonfljótið og búa þar með til stöðu-
vatn á stærð við Frakkland, sem verði
nægilega djúpt fyrir stærstu hafskip.
Aætlun hans mun færa allri Brasiliu
ódýrt rafmagn i framtiðinnúog fiskveiðar
munu verða stundaðar i rikum mæli i
vatninu. Þá mun vatnið auðvelda flutn-
inga á auðæfum innan úr frumskóginum
út um heiminn. Þá mun þetta verða eina
mannvirkið á jörðinni, sem mun sjást frá
tunglinu.
En áætlunin mun einnig breyta jafn-
vægi hita og raka i öllu hitabeltinu. Það
hefur áhrif á loftslag á allri jörðinni aö
gera svo mikiö rask. Þungi alls þessa
aukavatns við miðbaug mun ef til vill
hægja snúning jarðar og lengja al-
manaksárið um þrjár sekúndur. Það get-
ur haft i för með sér ófyrirsjáanlega erfið-
leika i sambandi við geimferðir og allt
jafnvægi i náttúrunni. t samanburði við
það eru hitt smámunir, að fiskveiðar i
Atlantshafinu frá New York til Buenos
Aires munu sennilega liða undir lok.
Þessi framtfðarsýn veldur heilabrotum.
En þeir, sem eiga peningana hafa áhuga
og það, sem gerzt hefur, er að stjórn
Brasiliu hefur komið á fót nefnd til að
rannsaka málið.
Smitandi sjúkdómar
Þessi nefnd verður að störfum næstu 20
árin, ef hún á að skoða málið niður i kjöl-
inn. A meðan leggur maðurinn undir sig
nýjan blett af Amazoniu á' degi hverjum.
Vandamálin eru gifuleg. Eftir margar
ferðir um svæðið virðast mér þau helztu
vera eftirfarandi.
1. Hættulegir sjúkdómar. A mörgum
svæðum er malarian svo rótgróin, að
enginn þorir að sofa þar á næturnar. Sum
þorpin hafa svo slæmt orð á sér, að
flutningaskipin leggjast ekki að bryggju,
heldur fleygja varningnum á árbakkann
utan við þorpið. Taugaveiki breiðist út, af
þvi fólk drekkur úr fljótinu, en þó eru
margir aðrir sjúkdómar hættulegri. Það
er þó hægt að útrýma þeim. 1 þorpinu
Breves voru 4 af hverjum 5 með malariu,
áður en stjórnin lét úða hvert einasta hús
rneð DDT. Nú er engin malaria i Breves.
Æ fleiri brunnar með fersku vatni eru
grafnir. Sjúkrahús eru reist og fólk er
Kisei hraktist frá föðurlandi sinu, Japan, vegna fólksfjöldans. Nd er hann kúreki I
Amazoniu og einn hinna hraustu landnema.
ibúar meöfram Amazonfljóti hafa ekki vegasamband viö umheiminn. Þeir búa i
staurakofum og ferðast á eintrjáningum eöa bátum. Myndin er frá Iquitos i Perú.
7