Heimilistíminn - 03.09.1976, Síða 4
Frægir elskendur
7
Rómeó og Júlía
A
Astar- og harmsaga þeirra Romeós og Júlíu hefur heillað fólk
í fjögur hundruð ór.
Ennþá eru Júlía að berast bréf frá ungum elskendum,
þar sem hún er beðin um hjálp.
Sagan af Rómeó og Júliu er i stuttu máli á
þessa leiö: Tvær aöalfjölskyldur i Verona
á miööldum, Capuletifjölskyldan og
Monteccifjölskyldan eiga i deilum sin á
milli. Ævaforn beiskja veldur þvi aö fjöl-
skyldumeölimir draga sverö úr sllörum
viö minnsta tilefni. Stööugt kemur til
átaka og deila þessi setur svip sinn á allt
borgarlifiö í Verona. Borgin skiptist i
tvær fylkingar og enginn vill heyra á þaö
minnzt aö leggja niöur vopnin og semja
friö, ekki einu sinni fyrir stööugar fortölur
Scaligero, furstans, sem ræöur lögum og
lofum I borginni.
Capuleti hinn mikli heldur stórveizlu,
þar sem öll fjölskyldan og vinir hennar
koma saman. Heiöursgesturinn er Paride
hertogi, sem biöur um hönd Júliu —
einkadóttur Capuletis. Júlia er ennþá ekki
fullra fjórtán ára og aö sögn barnfóstru
sinnar ein fegursta stúlka, sem hún hefur
nokkru sinni séö. Þegar Júlia fregnar er-
indi Parides, er hún ekki sérlega áfjáö i aö
hitta hann, jafnvel þótt henni sé tjáö aö
hann sé friöur, góöur og auöugur, ungur
maöur.
Rómeo Montecci og vinir hans Benvolio
og Mercuzio frétta af veizlunni og sam-
kvæmt ráöum Benvolios ákveöur Rómeo
aö fara i veizluna meö grimu fyrir andlit-
inu. Þannig gerir hann sér vonir um aö
hitta hina fögru Rosalinu, stúlku, sem
hann er hrifinn af,svo hrifinn aö hann hef-
ur misst alla lifsgleöi. Rosaiina er ákveö-
in I aö varöveita hreinleika sinn og Rómeo
kvelst af ást án nokkurrar vonar um
framtiöina. Vinir hans vona aö I veizlunni
fái hann tækifæri til aö hitta aörar falleg-
ar stúlkur og geti tekiö gleöi sina á ný.
En i veizlunni veröur Rómeo þegar
fyrir sterkum áhrifum af fegurö Júliu og
án þess aö gefa sig fram, fer hann aö gera
hosur sinar grænar fyrir henni. Þegar
veizlunni lýkur, kemst Júlia aö raun um,
aö hún er oröin ástfangin af hinum dular-
4
fulla unga gesti og þaö er barnfóstran,
sem segir henni, hver hann raunverulega
sé: Rómeo, einkasonur Monteccio, erki-
óvinar fjölskyldunnar.
Rómeo fer ekki heim til sin, heldur
klifrar yfir múrinn umhverfis garöinn viö
hús Capuletis og upp á svalir Júliu til aö
tala viö hana. Júlia elskar hann lika og
sver honum eilifan trúnaö, en þau veröa
aö fara varlega til aö koma ekki af staö
nýjum átökum milli fjölskyldnanna.
En Rómeo eyöir ekki timanum til ónýt-
is. Þegar morguninn eftir fer hann á fund
bróöur Lorenzos og segir honum alit af
létta og biöur hann jafnframt aö gefa þau
Júliu saman á laun. Lorenzo játar þvi,
meöal annars vegna þess aö hann vonar,
aö hjónabandiö muni meö timanum sam-
eina hinar strlöandi fjölskyldur. Fyrir at-
beina barnfóstra Júliu fær hún skilaboö
um áætlunina. Hún á aö fara á fund bróö-
ur Lorenzos — undir þvi yfirskini aö hún
sé aö fara aö skrifta. Romeo mun biöa
hennar i klefa munksins og þar á hann aö
gefa þau saman. Aætlunin fer fram eins
og ákveðiö var.
En samtimis hefur Teobaldo, frændi
Júliu, sem þekkti Rómeo I veizlunni, þrátt
fyrir grimuna, skoraö hann á hólm og
þegar hann hittir hann ásamt vinum sin-
um Benvolio og Mercuzio, ögrar Mercuzio
honum, dregur sverö sitt úr slíörum og
drepur hann eftir stuttan bardaga. Rómeo
ákveöur aö hefna vinar sins og drepur
Teobaldo. Eftir þaö er honum visaö burt
úr borginni. Eftir aö hafa, fyrir atbeina
barnfóstrunnar eytt siöustu nóttinni meö
Júliu, leitar hann hælis I Mantova og biöur
þess aö bróöir Lorenzo fái tækifæri til aö
gera hjónabandiö opinbert, en þvi hefur
fram til þessa verið haldið leyndu.
Frú Capuleti, sem veit ekkert um þetta
allt, tilkynnir dóttur sinni, aö faöir hennar
hafi ákveðiö aö gefa hana Paride greifa
og eigi aö halda brúökaupiö eftir tvo daga.
Júlia fer i örvæntingu sinni á fund bróöur
Lorenzos og biöur hjálpar hans. Hann
finnur loks ráð: Júlia á aö taka sterkt
svefnlyf, svoaö útlit sé fyrir aö hún sé lát-
in. Á meðan ætlar hann aö koma boöum til
Romeos og segja honum hvernig allt
hangi saman og siöan á Rómeo aö koma
til Verona I skjóli nætur og taka Júliu meö
sér til Mantova.
Júlia gerir eins og bróðir Lorenzo segir,
en örlögin haga þvi svo aö bréfiö nær ekki
til Rómeos. Hins vegar fær hann aö heyra
aö Júlia sé látin. Þá flýtir hann sér tii
Verona, kemur inn i kirkjugarðinn og á
þeim staö, sem hann heldur að leiöi ástar-
innar hans sé, fyrirfer hann sér meö eitri i
hring, sem Júlia haföi gefiö honum. Innan
stundar vaknar svo Júlia og þegar hún sér
lifvana likama Rómeos, sér hún enga
aöra lausn en reka sjálfa sig i gegn meö
sveröi hans.
Dauöi ungmennanna leiðirsiöan til þess
aö fjölskyldur þeirra sameinast i sorginni
og gleyma hatrinu aö eilifu.
Ferðamenn viös vegar aö úr heiminum
streyma árlega til Verona og mæna á hús-
in sem Rómeo og Júlia áttu heima I eöa
hópast um gröf Júliu. Enda þótt engar
sannanir séu til um aö þessi hús eöa þessi,
gröf eigi neitt sameiginlegt meö elskend-
unum, sem Shakespeare geröi ódauölega,
er andakt I augum fólks, þegar þaö er
statt á þessum stööum. Sagan, sem hefur
oröiö óteljandi skáldum aö innblæstri og
heillað allan heiminn, frá þvi löngu áöur
en Shakespeare fæddist, en ef gera á ráö
fyrir aö hún hafi viö rök aö styöjast, finn-
ast þau hvergi i sögunni. En hvernig varö
þá goösögnin um Rómeo og Júliu til?
Þaö var áriö 1524, þegar greifinn af
Vicenza, Luigi Da Porto, fyrrverandi
riddaraliösforingi I her Feneyjalýöveldis-
ins, settist niöur til aö skrifa sögu meö
óendanlega löngu nafni, sögu, sem fjallaöi