Heimilistíminn - 03.05.1979, Blaðsíða 26

„MINNSTA
HERBERGIД
MÁTTI EKKI
NEFNA
Klósett frá 15. öld.
Sagnfræðingar láta sér fátt
óviðkomandi, og þess vegna
hafa þeir oft verið að velta þvi
fyrir sér, hvað fólk notaði áður
en kósettpappirinn kom til
sögunnar. Klósett eru lika til-
tölulega ný uppfinning, og ný-
lega birti virðulegt enskt
Konungsklósett úr Versalahöil (17.öldin)
26
timarit frásögn um klósett-
pappír fyrr og nú og klósett
eins og þau gerðust fyrr á öld-
um. Fer greinin hér á eftir i
lauslegri þýðingu.
Menn vita heldur lítiö um þaö, hvaö
notaö var, áöur en klósettpappirinn kom
til sögunnar. Er þaö næsta undarlegt, þar
sem fræöimenn hafa velt þessu fyrir sér,
og leitaö i rituöum frásögnum, en litiö
fundiö. Eftir þvi sem pappir varö al-
mennari var fariö aö nota hann til áöur-
nefndra hluta, en hann var dýrmætur og
þótti fremur viö hæfi aö rita á hann sögur
og sagnir. Vitaö er aö I Austurlöndum
notuöu menn steina I staö pappirs og I
Evrópu voru notaöar tuskur og jafnvel
laufblöö.
I.jónaklósett frá dögum Viktoriu drottn-
ingar.
A þeim timum sem þvottur var næsta
óvenjulegur, ogskolpræsi engin i nútima-
skilningi, heldurrann aUur úrgangur eftir
götunum, munu menn vist litiö hafa veitt
þvl eftirtekt, þótt þeir eöa aörir lyktuöu
ekki sem bezt. Ekki mun vera langt siöan
menn fóru fyrir alvöru aö hugsa um aö
þvo sér til þess aö halda sér hreinum. í
þau níu ár, sem Samuel Pepys hélt dag-
bók, upp úr 1660, nefndi hann aöeins einu
sinni, aö kona hans heföi fariö i baö.
Viö uppgröft viö St. Albans, þar sem
vorurústir gamals munkaklausturs, kom
i ljós djúp gryfja, sem i fundust smábrot
úr leirkerum og einnig ummerki smá-
klúta úr grófu efni, sem fornleifafræö-
ingartelja.aömunkarnirhafi notaö I staö
hins merkilega pappírs, sem menn hafa
svo gjarnan I ölíum regnbogans litum á
salernum sinum nú til dags.
1 fyrsta sinn er getiö um klósettpappir I
rituöum heimildum i bók, sem skrifuö var
i Frakklandi áriö 1718. Þar segir höf-
undurinn frá þvi, aö Arabar, sem feröuö-
ust um Ki'na á niundu öld hafi rekizt á
slikan pappir. Reyndar notuöu þeir hann
allt eins til þess aö búa til úr honum spil,
Pappir, eins og við þekkjum hann I dag,
var ekki búinn til I Evrópu fyrren i byrjun
tiundu aldar. Til Englands kom hann ekki
fyrr en um 1309. Þar til á 19. öld var þaö
sem á ensku kallast „tissue” pappir,
pappir eins og i pappirsvasaklútum og
ööru álikaekki notaöur til annars en vefja