NT - 22.06.1984, Page 24

Föstudagur 22. júní 1984 24
Utanríkisstefna Reagans:
Ekki byggð
á þráhyggju
Washington-Reuter
■ Jeane Kirkpatrick, sendi-
herra Bandaríkjanna hjá Sam-
einuðu þjóðunum, hélt því fram
í gær að utanríkisstefna Reagan
stjórnarinnar væri ekki byggð á
þráhyggju um samkeppni aust-
urs og vesturs.
Kirkpatrick sagði að Mið-
Ameríka væri eina svæðið þar
sem hægt væri að tala um bar-
áttu stórveldanna, en það væri
þó ekki eina ástæðan fyrir átök-
unum þar.
Spænskur ökumaður:
Braut bíl
sinn með
sleggju
Mudrid-Kcuter
■ Miguel de la Fuente,
32ja ára gamall spánskur
rafvirki braut bíl sinn
niður með sleggju, frekar
en láta hann í hendurnar
á lögreglunni sem vildi
taka bílinn upp í sektir
sem fyrri eigandi hans
skuldaði.
„Þolinmæði minni eru
takmörk sett. Ég reyndi
að segja lögreglunni að
þessar sektir væru mér
óviðkomandi en það var
þýðingarlaust: þeir vildu
bara fá bílinn," sagði Mi-
guel á eftir.
„Ég gat ekki lumbrað á
lögreglunni, svo ég tók
rafgeyminn úr bílnum af
því hann var nýr, og eyði-
lagði bílinn. Mér leið svo
vel á meðan ég bjó til
brotajárn úr bílnum, að
ég vildi helst geta endur-
tekið það þúsund
sinnum,“ sagði Miguel.
Hún hafnaði því sem hún
kallaði útbreiddri skoðun í
Bandaríkjunum og víðar að
Washington og Moskva „væru
að tefla sömu skákina á sama
taflborðinu... til að reyna að ná
heimsyfirráðum."
Kirkpatrick sagði að ástæða
þess að bandartskir sjóliðar
hefðu verið sendir til Líbanon
árið 1982 hefði ekki verið sam-
keppni stórveldanna heldur til-
raun til að koma á friði í
Líbanon.
Þýska alþýðulýðveldið:
10.000 póli-
tískir fangar
■ 10 þúsund pólitískir fangar
eru nú í fangelsum í pýska
alþýðulýðveldinu. Eru þeir nú
helmingi fleiri en fyrir tveim
árum síðan. Upplýsingar þessar
eru frá mannréttindahreyfing-
unni 13. ágúst í Vestur-Berlín,
sem þekkt er fyrir að gefa
nákvæmar upplýsingar.
Fyrrverandi fangar í Austur-
Þýskalandi, sem komnir eru
vestur fyrir múrinn, segja að
miklar handtökur hafi átt sér
stað síðustu mánuði og fangels-
in séu yfirfull. Petta er aðallega
fólk sem bundist hefur sam-
tökum um að fá leyfi yfirvalda
til að flytja frá landinu. Einnig
hafa margir félagar í frjálsu
friðarhreyfingunni verið teknir
fastir og stungið inn. Þriðji hóp-
urinn sem tekinn er úr umferð í
alþýðulýðveldinu eru þeir sem
neita að gegna herþjónustu og
fer þeim fjölgandi eins og
öðrum sem yfirvöld telja að
ekki sé rétt að láta leika lausum
hala.
Réttarhöld og dómsupp-
kvaðningar yfir þessu fólki fer
fram fyrir lokuðum dyrum.
Norðmenn auka aðstoð
sína við Nicaragua
■ Noregur mun í sumar senda
svokallað „friðarskip" til Nicar-
agua. Skipið verður hlaöið ýms-
um varningi, svo sem lyfjum,
tilbúnum áburöi, námsgögnum
og flciru því sem að gagni má
koma í móttökulandinu. Það er
ríkisstjórnin sem stendur fyrir
sendingunni.
Auk þess sem skipið verður
hlaðið vörum sem stjórnin send-
ir er ætlast til þcss að norskar
hjálparstofnanir sjái sér fært að
senda varning méð skipinu.
Með þessari sendingu verður
norska ríkið búið að aðstoða
Nicaragua mcð sem svarar 40
milljónum kr. norskra á þessu ári.
Frá 1980 hafa Norðmenn veitt
Nicaragua alls 70 milljónir n.kr.
aðstoð.
I vetur og vor heimsótti utan-
ríkismálanefnd norska stór-
þingsins Nicaragua og sendi-
nefnd þaðan kom til Osló í
maíbyrjun.
Þróunarhjálp Norðmanna
hefur að mestu farið í gegnum
Þróunarstofnun Sameinuðu
þjóðanna, en það er samdóma
álit allra stjórnmálaflokkanna í
Noregi að auka að mun aðstoð-
ina við Nicaragua og einnig að
nokkru leyti til annarra ríkja í
Mið-Ameríku.
Læknar í verkfalli í Ástralíu
Sydney-Keuter
■ Fimmþúsund læknar í Nýja
Suður-Wales, stærsta fylki Ástral-
íu, fóru í verkfall í gær til að
mótmæla nýjum heilsugæslu-
lögum. Verkfallið hefur lamað
starfsemi sjúkrahúsa í fylkinu sem
geta nú aðeins sinnt neyðartilfell-
um.
Læknarnir vinna flestir fyrir
sjúklinga sem greiða fyrir einka-
þjónustu. Þeir segja að nýju lögin,
sem gera ráð fyrir þaki á sjúkra-
gjöldum, skerði stórlega tekjur
þeirra.
Um 2000 læknar, sem vinna á
vegum fylkisins, taka ekki þátt í
verkfallinu, en þeir geta aðeins
sinnt neyðartilfellum.
Læknar í fimm öðrum fylkjum í
Ástralíu hafa samþykkt lögin.
Mitterrand í Moskvu:
Eldflaugarnar í Vestur-Evrópu
eru SS-20 kerf inu ykkar að kenna
(Moskva-Reuter
■ A fyrsta fundi Tsjernenkos og Mitterrands í gær, sagði hinn
síðarnefndi að uppsetning bandarísku, meðaldrægu kjarnaodda-
flauganna í Vestur-Evrópu væri engu öðru um að kenna en
uppbyggingu SS-20 flaugakerfínu í Sovétríkjunum. En talsmenn
bæði Sovétríkjanna og Frakklands lögðu á það áherslu að
Mitterrand hafí varast að lenda í stælum við sovéska leiðtogann,
um viðskipti vesturs og austurs.
Fulltrúi Frakklandsforseta,
sem var viðstaddur viðræður
leiðtoganna, sagði frétta-
mönnum eftir fundinn, að
Mitterrand hafi sagt Tsjern-
enko að Frakkar stæðu við
stuðning sinn um að banda-
rísku eldflaugarnar væru settar
upp í Vestur-Evrópu og að
hann væri í fullum rétti að tala
máli Andrei Sakharovs.
Það fer mjög í taugarnar á
Sovétmönnum að Frakkar
skuli vera stuðningsmenn
bandarísku kjarnorkuflaug-
anna í Vestur-Evrópu, en ekki
stendur til að setja neinar
þeirra upp í Frakklandi. Einn-
ig eru Sovétríkin mótfallin því
að Frakkar verði áfram sjálf-
stætt kjarnorkuveldi. Áður en
viðræðurnar um takmörkun
kjarnorkuvopna sigldu í strand
á síðasta ári, kröfðust Sovét-
ríkin þess að kjarnorkuherafli
Frakklands væri talinn með
atómvopnum Atlantshafs-
bandalagsins. Franski talsmað-
urinn sagði að Mitterrand hafi
rætt af hreinskilni við sovéska
leiðtogann en án harðra ásak-
ana, um kjarnorkuvopnamál
og önnur málefni sem þjóðirn-
ar greinir á um.
Sovéski talsmaðurinn sagði
að viðræður leiðtoganna um
alþjóðamál hafi verið upp-
byggilegar og neitaði því að
þær hafi einkennst af frönskum
yfirburðum.
Mitterrand leiddi talið að
mannréttindum og vék að máli
Sakharovs. Hann kvaðst viður-
kenna að þetta vekti spurning-
ar um rétt til að skipta sér af
innanríkismálefnum annars
ríkis, en minnti á Helsinkisam-
þykktina frá 1975 og taldi að
hún veitti honum heimild til að
taka málið upp á alþjóðavett-
vangi.
Franski talsmaðurinn sagði,
að Tsjernenko hafi engu svar-
að um Sakharov, en sá sovéski
sagði: „Við höfum enga ástæðu
til að ræða þetta mál við einn
eða neinn.“ Hann bætti því við
að Sovétríkin héldu Helsinki-
samkomulagið í heiðri og gerði
samanburð á góðri heilsu
Sakharovs og tekjum og tveim
milljónum atvinnulausra í
Frakkiandi.
Vinir Sakharovs segja að
hann sé í hungurverkfalli.
Sovéski talsmaðurinn sagði
að Sakharov hefði mjög góð
laun sem meðlimur í sovésku
vísindaakademíunni og ítrek-
aði þau ummæli Sovétstjórnar-
innar að hann væri notaður af
Bandaríkjunum sem vopn í
„hugmyndafræðilegri bar-
áttu“.
Tsjernenko lýsti því yfir að
Bandaríkin bæru alla ábyrgð á
versnandi sambúð austurs og
vesturs. Þau stefndu að heims-
yfirráðum og hættu öllu til svo
sem gereyðingu með kjarn-
orkuvopnum. Þeir munu ekki
ná hernaðaryfirburðum yfir
okkur og koma sósíalismanum
á kné, eins og vilji þeirra
stendur til, sagði leiðtoginn.
Mitterrand svaraði ekki ár-
ásunum á Bandaríkin.
Tsjernenko gerði skýran
greinarmun á Frakklandi og
Bandaríkjunum í viðræðunum
og sagði það von sína að
Frakkland mundi taka sér
stöðu á alþjóðavettvangi sem
hæfði dýrð þess og getu.
■ Mitterrand og Tsjernenko ræddust lengi við einslega í Moskvu í gær og var Frakklandsforseti harðorður í gagnrýni sinni á
Sovétstjórnina. I kvöldverðarboði í gærkvöldi talaði hann af eindrægni yfír hausamótunum á Kremlverjum og munu þeir lítt
hrifnir af hve berorður Frakklandsforseti er. POLFOTO-Símamynd.
Talað yfir hausamótunum á Kremlverjum:
Meðferðin á Sakharov, Pólland
og Afganistan er gagnrýni vert
Moskva-Reuter
■ í kvöldverðarboði í Kreml
í gærkvöldi, þar sem allir
helstu leiðtogar Sovétríkjanna
voru viðstaddir braut Mitterr-
andFrakklandsforseti allar við-
teknar venjur, er hann réðst
beint á sovésku stjórnina fyrir
meðferðina á Sakharov og tal-
aði um nauðsyn þess að virða
Helsinkisamkomulagið um
mannréttindi.
Forsetinn sagði að Frakkar
kærðu sig ekki um að skipta
sér af innanríkismálum annarra
þjóða en þeir vildu vera hrein-
skilnir í máli sem þessu og þar
sem þeir virtu Sovétríkin yrði
að ræða um málið af ein-
drægni.
Vestrænir diplómatar sögðu
að hreinskilni Mitterrands og
málflutningur færi áreiðanlega
mjög í taugarnar á sovéskum
ráðamönnum og voru þeir viss-
ir um að ræða hans yrði stytt
mjög þegar hún birtist í
Moskvublöðunum.
Mitterrand lét ekki þarna við
sitja heldur gagnrýndi hann
afskipti Sovétríkjanna af mál-
efnum Afganistan og hann vék
að ástandinu í Póllandi og var
harðorður um bannið við starf-
semi fr jálsra verkalýðssamtaka
þar. Hann sagði að Frakkar hlytu
að mótmæla frelsisskerðingu,
eins og átti sér stað 1981, en þá
var Samstaða bönnuð.
Tsjernenko forseti Sovét-
ríkjanna var viðbúinn gagnrýni
Mitterrands, en þeir áttu sam-
an langan fund fyrr um daginn.
Hann ráðlagði Frökkum að
vera ekki að skipta sér af
innanríkismálum Sovétríkj-
anna og vera ekki að gefa þeim
leiðbeiningar um mannrétt-
indi.
Hann ásakaði Frakka fyrir
að styðja uppsetningu nreðal-
drægra flauga í Evrópu og
sagði að þótt þeir vildu ekki
setja flaugarnar upp hjá sér,
deildu þeir ábyrgðinni með
því að styðja uppsetningu
þeirra.
Hann sagði að Sovétríkin
myndu ekki setjast að samn-
ingaborði um takmörkun
kjarnavopna í Evrópu nema
að Vesturveldin tækju þau
skref sem gerðu viðræður
mögulegar.