NT - 03.11.1985, Blaðsíða 23

NT Sunnudagur 3. nóvember 23
Þuríður Ágústsdóttir, húsmóðir og starfsstúlka á „Prikinu“
.. .viðbúinn öllum stundum. Það er ekkert með það
Þuríður Ágústsdóttir, húsmóðir og starfsstúlka á „Prik-
inu“, er fulltrúi Húsmæðrafélags Reykjavíkur í áhöfn
stjórnstöðvar Almannavarna. Þegar ég hitti hana að máli
spurði ég hana fyrst að því hvernig stæði á að hún væri
í þessum hópi.
Paó var nú bara tílviljun að ég lenti
þarna í þessum hópi. Þannig var að
Almannavarnir höfðu samband við
Húsmæðrafélag Reykjavíkur, þar
sem ég er I stjórn, og óskuðu eftir því
að við kæmum tvær úr félaginu niður
í stjórnstöð. Þeir töluðu við mig svo
ég fór ásamt annarri konu. Við héld-
um að það ætti að kynna stöðina fyrir
okkur og svo ættum við að kynna
hana aftur í okkar félagsskap. En
þegar við komum niður í byrgið
vorum við komnar á öll plögg og allar
skrár og þá var ekki aftur snúið.
Sérðu eftir því?
Nei, ég sé ekkert eftir þessu. Ég er
búin að hafa reglulega gaman af því
að vera með þessu fólki sem þarna
er. Þetta er allt saman ágætis fólk og
ég er búin að fræðast mikið á því að
taka þátt I þessu starfi
Hvert er þitt hlutverk í stöðirmi?
Ég hef nú lítið gert hingað til því
það er lítið sem hefur reynt á okkur til
þessa, sem betur fer. En ég hef veriö
í ýmsum snúningum og gert það sem
þarf að gera.
Sjáið þið ekki um kaffistofuna?
Jú, ég hef gert það líka. Við erum
tvær sem höfum séð um kaffistofuna
og eigum að gera það ef eitthvað
mikið reynir á.
Eldið þið þá mat?
Nei, við höfum ekki gert það hingað
til. Við höfum bara verið með kaffi og
með því. Annars hefur skrifstofustúIk-
an yfirleitt verið búin að taka það til
þegar við komum ofan í kjallarann
svo það hefur verið lítið fyrir okkur að
gera.
En við höfum verið í ýmsu öðru.
Áður fyrr þegar verklegar æfingar
voru haldnar þá vorum við settar í allt
mögulegt. Ég hef farið út á sjúkrahús-
in til að skrifa skýrslur og fleira
þvíumlíkt. En núna sinna hjálpar-
sveitirnar öllu slíku og við erum alltaf
ofan í stjórnstöðinni.
En ef til kjarnorkuárásar kæmi þá
yrðu þið að öllum líkindum lokuð
þarna niðri svo dögum skifti?
Já, við gætum orðið það. Ég hef oft
hugsað út í það ef eitthvað alvarlegt
kæmi fyrir. Það yrði ábyggilega
strembið.
Heldurþú að innilokunin yrði erfið ?
Nei, ég finn ekkert fyrir henni. Þetta
er allt saman ágætis fólk sem mætir
þarna og það er góð samvinna svo
það er engin afsökun þó svo maður
sé lokaður á bak við járnhurð.
En heldurþú ekkiaðþað verðierfitt
að vera aðskilin frá hörmungunum
ofan jarðar?
Maður yrði náttúrlega aðskilinn frá
þeim. Þessu er öllu stjórnað þarna frá
stjórnstöðinni. Fjarskiftin eru orðin
það góð hjá þeim að maður hefði
sjálfsagt eitthvað samband.
Maður er búinn að kynnast svo
mörgu og fræðast svo margt um það
sem getur gerst. Það eru haldnir
reglulegir fundir þar sem við erum
undirbúin undir það sem kann að
gerast og frædd um breytingar á
skipulaginu. Svo voru verklegu æf-
ingarnar sem haldnar voru hér á
árum áður afskaplega fróðlegar.
En ef til kjarnorkuárásar kæmi og
þú yrðir kölluð út, mundir þú þá
yfirgefa fjölskyldu þína og mæta ofan
í byrgið?
Eg yrði að gera það. Maður gefur
sig út í þetta og þá verður maður að
vera viðbúinn öllum stundum. Það er
ekkert með það.
t-5.-1
Arnfinnur U. Jónsson, skólastjóri og félagi í Hjálparsveit skáta:
... það yrðu ansi nöturlegar
mínútur sem færu í hönd
Arnfinnur U. Jónsson, skólastjóri, er fulltrúi Lands-
sambands Hjálparsveita skáta í áhöfn stjórnstöðvar
Almannavarna. Ég hitti hann að máli á skrifstofu hans í
Foldaskóla og spurði hann fyrst að því hvert hans
hlutverk væri ef til kjarnorkuárásar kæmi.
Almennt, ekki einungis í því tilfelli
sem þú nefnir heldur hvers konar vá,
þá er hlutverk hjálparsveitanna skil-
greint í samstarfssamningi Almanna-
varna og Landssambands Hjálpar-
sveita skáta svo að sveitirnar taki að
sér sjúkra- og slysaþjónustu á hættu-
og neyðartímum sem fyrsta og aðal-
verkefni. En sveitirnar koma líka við
sögu í sambandi við björgunar- og
ruðningsþjónustu og sömuleiðis
löggæslu eftir því sem þörf segir til
um og sl íkt er ekki mannað af öðrum.
Meginverkefnin eru því fyrsta hjálp
á vettvangi, sjúkraflutningar, upp-
setning fyrstu hjálparstöðva og síðan
aðstoð við rekstur varasjúkrahúsa ef
þeirra gerist þörf.
Mitt hlutverk er að hafa umsjón
með þessum málaflokkum og einnig
það að vera tengiliður stjórnstöðvar-
innar viö björgunar- og hjálparsveitir
á vegum skáta.
Trúir þú að þetta kerfi sem Al-
mannavarnir hafa byggt up útfrá nátt-
úruhamförum virki í kjarnorku-
styrjöld?
Það liggur við að maður segi að
maður hreinlega viti það ekki. Þetta
er æði fjarlægt manni. Allar slíkar
getgátur velta á því hversu umfangs-
mikil árásin er, hvar sprengjur kunna
að falla og síðar hvernig veðurfarið
er. Persónulega get ég sagt það að
ég óttast mjög að þessi stöð virki ekki
ef til meiriháttar styrjaldar komi.
Væri hægt að vera með
öflugri varnir?
Ég sé ekki ástæðu til þess. Þó svo
það væri byggt öflugra byrgi og þá
kannski fleiri en eitt sem stæðust svo
til hvað sem er þá veit ég ekki til hvers
það fólk, sem lifði styrjöldina af ofaní
svona byrgjum, ætti að hverfa. Þessi
stöð sem við höfum nýtist í kjarnorku-
árás eða sysi upp að vissu marki og
það tel ég vera nóg.
Fylgir því einhver tilfinning að vera
einn af fjörutíu manna hóp sem getur
verið nokkuð öruggur að lifa af slíka
vá?
Ég hef aldrei nokkurn tímann hugs-
að þetta þannig. Þetta er afskaplega
fjarlægt manni og maður heldur í þá
von að ekkert svona gerist. Ég hef
Þ. Jónsson
★ Johannes Reykdal
★ Snæbjörn Jonasson
Almannavarnaráð
Framkvæmdastjorn
Neyðarútgangur
aldrei leitt hugann að því aö stjórn-
stöðin væri skjól fyrir einhverju.
Hins vegar get ég nefnt dæmi um
hversu einkennilegt það er að vera
þarna. Fyrir nokkrum árum gerði
afspyrnuvont veður hérna á Reykja-
víkursvæðinu. Það snjóaði mikið og
allt varð ófært og síðan varð snjórinn
að krapa. Það var mjög hvasst svo
þakplötur fuku og rúður brotnuðu,
rafmagnið fór og það urðu mikil
vandræði. Hjálparsveitirnar voru kall-
aðar út, iðnaðarmenn kallaðir til
starfa og allt sett í gang. Ég var niðri
á stöð alla nóttina og þar heyrðum viö
ekkert í veðurhamnum uppi. Við
sátum þarna við rafmagnsljós,
loftræstingin var í gangi og fjarskifta-
kerfið virkaði. Þó svo við heyrðum í
hjálparsveitunum og fengjum óskir
um aðstoð þá áttum við erfitt með að
gera okkur grein fyrir hversu ástandið
var í rauninni slæmt. Síðan gekk
veðrið niður undir morgun og ég fór
heim. Þá var enn rafmagnslaust,
bærinn almyrkvaður og ekki nokkur
maður á stjái. Það lá brak og allskyns
drasl útum allar götur og borgin var
öll eins og draugabær, bílar höfðu
verið skildir eftir í sköflum og allt
einsog yfirgefið. Það var mjög ein-
kennileg tilfinning að hafa verið alla-
nóttina í hlýju og öryggi og aka svo
um bæinn auðan og illa leikinn.
Hvað mundir þú gera efþað kæmi
kall núna um að kjarnorkustyrjöld
væri yfirvofandi og þú beðinn að
mæta niður í byrgi?
Ég er hræddur um að það yrðu
ansi nöturlegar mínútur sem færu í
hönd. Annarsvegar að reyna að meta
viðbrögð manns við þessari skyldu
sem að maður hefur tekið á sig og
hinsvegar þessi mannlegu viðbrögð
gagnvart fjölskyldu og nánustu ætt-
ingjum. Ég gæti náttúrlega sagt það
núna að ég mundi mæta en ég er ekki
viss um að ég mundi bregðast þannig
við ef þetta væri raunveruleiki.
Hvernig heldur þú að vistin I byrg-
inu kynni að verða?
Ég er ansi hræddur um að hún yrði
nöturleg og hræðileg. Sérstaklega ef
ekki yrði óhætt að fara út og maður
vissi um ættingja og vini úti. gse