Morgunblaðið - 20.09.2004, Blaðsíða 25

MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. SEPTEMBER 2004 25
CHICAGO Á LAUGARDAGINN!
Stóra svið Nýja svið og Litla svið
Opnunartími miðasölu: Mánudaga og þriðjudaga: 10:00-18:00
Mið-, fim- og föstudaga: 10:00-20:00, Laugar- og sunnudaga: 12:00-20:00
Miðasölusími 568 8000 - miðasala á netinu: www.borgarleikhus.is
GEITIN - EÐA HVER ER SYLVÍA?
e. E. Albee
Aðalæfing lau 25/9 kl 13 - Kr 1.000
Frumsýning su 26/9 kl 20 - UPPSELT
Fi 30/9 kl 20, Fö 1/10 kl 20
PARIS AT NIGHT e. Jacques Prévert
í samstarfi við Á SENUNNI
Fi 23/9 kl 20,
Fö 24/9 kl 20,
Síðustu sýningar
LÍNA LANGSOKKUR e. Astrid Lindgren
Su 26/9 kl 14,
Su 3/10 kl 14,
Su 10/10 kl 14
CHICAGO e. Kender, Ebb og Fosse
Tvenn Grímuverðlaun
Lau 25/9 kl 20,
Lau 2/10 kl 20,
Lau 9/10 kl 20
Aðeins örfáar sýningar í haust
ÁSKRIFTARKORTIN GILDA Á SEX SÝNINGAR:
ÞRJÁR Á STÓRA SVIÐI OG ÞRJÁR AÐ EIGIN VALI - AÐEINS KR. 10.700 (Þú sparar 5.500)
TÍU MIÐA AFSLÁTTARKORT - FRJÁLS NOTKUN - AÐEINS SELT Í SEPTEMBER -
AÐEINS KR. 18.300 (Þú sparar 8.700)
VERTU MEÐ Í VETUR
MIÐASALAN er opin á fame.is,
á þjónustuborði Smáralindar
og í síma 528 8008
JÓNSI
SVEPPI
ALLRA SÍÐUSTU SÝNINGAR
Söngleikurinn FAME þakkar fyrir sig
og kveður Smáralindina
Fim. 23. sept. kl. 19.30 LOKASÝNING
4 600 200
leikfelag.is
Miðasölusími
SVIK e. Harold Pinter
frumsýn. fös. 1/10 kl. 20 UPPSELT
2. sýn. sun. 3/10 kl. 20 ÖRFÁ SÆTI
3. sýn. fim. 7/10 kl. 20 UPPSELT
4. sýn. fös. 8/10 kl. 20 UPPSELT
HÁRIÐ - sýnt í Íþróttahöllinni
fös 24/9 kl. 20 - sala í fullum gangi
4 sýningar
á aðeins 6.500 kr.
Áskriftarkort!
Fös . 24 .09 20 .00 AKUREYRI
Fös . 1 .10 20 .00 NOKKUR SÆTI
Lau . 2 .10 20 .00 LAUS SÆTI
Fös . 8 .10 20 .00 LAUS SÆTI
ÓSÓTTAR PANTANIR SELDAR DAGLEGA
„Ekk i spurn ing að þet ta er e inn best i
söng le ikur sem ég hef séð . Ég át t i e r f i t t
með að ha lda mér í sæt inu og stökkva
ekk i upp á sv ið og vera með“
-B i rg i t ta Haukda l , söngkona- . “
Miðasalan er opin kl. 14-18 virka daga, kl. 13-18 lau. og sun. og fram að sýningu sýningardaga. Símasala kl. 10-18 virka daga.
Frumsýning fös. 8. okt. kl. 20
Sun. 10. okt. kl. 20 • fös. 15. okt. kl. 20 • sun. 17. okt. kl. 20
ATH. Allar sýningar hefjast kl. 20
Miðasala á Netinu: www.opera.is
Rakarinn morðóði
Óperutryllir eftir Stephen Sondheim
Fréttir af umræðu um launa-mál hljóðfæraleikara í sin-fóníuhljómsveitum í Bret-
landi og Bandaríkjunum hafa birst
að undanförnu í Morgunblaðinu.
Forvitnilegt er að sjá hvernig
starfsbræður og -systur meðlima í
sinfóníuhljómsveitum hérlendis
hafa það í kjaramálum. Mikill mun-
ur er þó á launum milli Bandaríkj-
anna og Bretlands, þar sem lág-
markslaun eru um 650.000 íslensk-
ar krónur á mánuði vestanhafs en
meðalmánaðar-
laun um
240.000 krónur
í Bretlandi.
Fróðlegt væri
að sjá til sam-
anburðar íslensk meðallaun á þess-
um vettvangi, en mig grunar að þau
slagi að minnsta kosti ekki hátt í
þau bandarísku.
  
Sinfóníuhljómsveit Íslands liggurstöðugt undir þeirri kröfu að
réttlæta tilvist sína, sem byggist á
opinberum framlögum. Það kom
einnig glögglega fram í nokkrum
greinum Morgunblaðsins að undan-
förnu, að mörgum þykir hún hafa
„neytendavæðst“ einum um of, á
kostnað listræns metnaðar. Ein af
ástæðum fyrir þessu „neytenda-
væna“ vali er þó eflaust sú, að sveit-
inni er nauðsynlegt að bæði ná inn
peningum gegnum miðasölu, og
njóta vinsælda meðal almennings til
að réttlæta opinber fjárframlög til
sín.
Vonandi eru launakjör hljóð-
færaleikara Sinfóníunnar í lagi. Sé
ekki svo, spyr maður sig hvort ekki
sé til nóg af fjársterkum íslenskum
einkaaðilum til að styrkja Sinfón-
íuna. Því vilja ekki flestir kenna sig
við land þar sem er fjölbreytt og
framsækið menningarlíf, og þar af
leiðandi starfandi metnaðarfull sin-
fóníuhljómsveit?
Það er reyndar staðreynd að
mikið af þeirri vinnu sem lögð er
fram til listiðkunar hér á Íslandi,
tónlistarflutningur þar á meðal, er
unnin í hálfgerðri sjálfboðavinnu.
Þá á ég auðvitað ekki við að hljóð-
færaleikarar Sinfóníuhljómsveitar
Íslands séu í sjálfboðavinnu, en
mörg störf sem eru unnin í þágu
lista hérlendis eru engu að síður
unnin á mjög lágu kaupi eða jafnvel
kauplaust. Þetta vita allir sem
tengjast listgreinum á einn eða
annan hátt.
Það er kannski gömul tugga, en
manni finnst skjóta skökku við hve
oft Íslendingar kjósa að státa sig af
litskrúðugu og öflugu menningar-
lífi hérlendis, án þess að vera í raun
tilbúnir til að leggja því að fullu lið
fjárhagslega. Því auðvitað höfum
við efni á hverju sem er – þetta er
allt spurning um forgangsröðun og
þar af leiðandi pólitík. Og svo ég
segi það aftur, vilja ekki flestir
kenna sig við land þar sem er fjöl-
breytt og framsækið menningarlíf?
Kemur það ekki okkur öllum til
góða, á margvíslegan hátt?
  
Íslendingar eru afar stoltir afsinni Björk. Og sinni Sigur Rós.
Og sínum Kristni Sigmundssyni og
Halldóri Laxness og Ólafi Elíassyni
og Vesturporti. Og öllum hinum.
Og svo margir hafa augðað líf svo
margra okkar, ekki bara vakið stolt
í brjósti.
Ekkert af þessu, leyfi ég mér að
fullyrða, hefði orðið til ef ekki hefði
notið við þessa litskrúðuga og öfl-
uga menningarlífs. En það er kom-
inn tími til að borga betur. Ef við
leggjum því enn meira lið, verður
hópurinn efalaust miklu stærri.
Það er kominn tími
til að borga betur
’Það er kannski gömultugga, en manni finnst
skjóta skökku við hve
oft Íslendingar kjósa að
státa sig af litskrúðugu
og öflugu menningarlífi
hérlendis, án þess að
vera í raun tilbúnir að
leggja því að fullu lið
fjárhagslega.‘
AF LISTUM
Inga María
Leifsdóttir
ingamaria@mbl.is
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
ÞAÐ var kankvís og heimilisleg
stemning í Borgarleikhúsinu á 75 ára
afmælishátíð Kvæðamannafélagsins
Iðunnar. Afmælisgestir voru á öllum
aldri, og eins og gengur, misnákomn-
ir afmælisbarninu, en augljóst var að
auk gömlu kvæðarefanna var þarna
stór hópur af áhugasömu fólki af
yngri kynslóðinni. Dagskráin bar
þess vitni að afmælisbarnið er í fullu
fjöri, þótt hálfáttrætt sé, og sannaði
að rímnahefðin er aftur komin í tísku
og tilbúin að taka flugið með nýrri
kynslóð og breyttum hefðum.
Bára Grímsdóttir reið á vaðið og
söng íslensk þjóðlög, ýmist ein eða
við gítarleik Chris Foster. Kallaðir
voru á svið hagyrðingar úr ýmsum
landshlutum með það að markmiði
að vekja upp líka stemningu og ríkir
á fundum kvæðamannafélagsins, þar
sem allt fær að flakka, sé það rétt
kveðið. Íbyggin á svip drógu þau
hagyrtu fram úr pússi sínu hugleið-
ingar sínar um hin ýmsu málefni við
mikla kátínu afmælisgesta, enda eru
þessar teygjur tungumálsins og
kímninnar íþrótt með afbrigðum
skemmtileg. Mér skilst þó að vísurn-
ar hafi verið í prúðari kantinum að
þessu sinni og að þessir hagyrðingar
eigi það nú til að draga fram vísur
sem hitta hinum megin við beltis-
staðinn fræga. Vænt þótti mér að sjá
að hagyrðingar eru á öllum aldri og
langt í frá deyjandi stétt. Sama til-
finning vaknaði einnig seinna um
kvöldið, er kvæðamenn og -konur
kváðu saman á hefðbundinn hátt.
Þar sameinuðust elstu og yngstu
meðlimir félagsins og sýndu að
gamla hefðin lifir og stendur enn fyr-
ir sínu.
Sönghópurinn Sunnan heiða, sem
er fjölmennur hópur Svarfdælinga á
Reykjavíkursvæðinu, flutti stór-
skemmtilegt og lifandi kórverk í út-
setningu Gunnsteins Ólafssonar.
Ungur kvæðamaður, Pétur Björns-
son, kvað stemmur af innlifun með
kórnum og Ólafur Kjartan Sigurðar-
son söng einsöng. Þetta mun vera í
fyrsta sinn sem kvæðamaður kveður
stemmur ásamt kór og örugglega
ekki í það síðasta, miðað við árang-
urinn. Kristín Heiða Kristinsdóttir
kom á óvart með hógværum og inni-
legum flutningi á hinum gömlu
Breiðfirðingavísum. Hilmar Örn
Hilmarsson, Georg Hólm, bassaleik-
ari Sigur Rósar, og Guðmundur Pét-
ursson, sem lék á slide-gítar, skópu
rafgerðan hljóðheim sem féll full-
komlega að flutningi Kristínar
Heiðu.
En rúsínan í pylsuendanum var
þegar Steindór Andersen og Sigur
Rós fluttu saman þrjár af rímnaút-
setningum Sigur Rósar. Þeim hefur
tekist að gera þennan þjóðararf al-
gerlega að sínum og flutningur
þeirra var tvímælalaust hápunktur
kvöldsins. Sem formaður Kvæða-
mannafélagsins Iðunnar hefur Stein-
dór Andersen verið gríðarlega virk-
ur undanfarin ár og samstarf hans
við Sigur Rós og nýja kynslóð ís-
lensku rapparanna hefur sáð fræjum
af hverjum vaxa munu blóm um
langa framtíð.
Kynnir dagskrárinnar var Eva
María Jónsdóttir og lýsti hún því yfir
að hún væri af þeirri kynslóð sem
rímunum hefði leynt eða ljóst verið
haldið frá í barnæsku. Hún skoraði á
fólk að kveða fyrir börnin sín og er
nýútkomið stórvirki Smekkleysu
með tvö hundruð stemmum skrif-
uðum út með nútíma nótnaskrift, til-
valið hjálpartæki til að takast á við
þessa áskorun. Ég gekk léttstíg úr
Borgarleikhúsinu eftir þessi fyrstu
kynni mín af Kvæðamannafélaginu
Iðunni, fegin því að rímnalausu kyn-
slóðinni minni tókst ekki að týna nið-
ur hefðinni og full bjartsýni fyrir
hönd þessa sprelllifandi og ramm-
íslenska listforms.
Afmælisbarn í fullu fjöri
RÍMUR
Kvæðamannafélagið Iðunn
Flytjendur ýmsir.
75 ÁRA AFMÆLISHÁTÍÐ
Steinunn Þórhallsdóttir