Vikublaðið - 22.12.1994, Page 1

I
Þorvaldur víðförli
Stílgaldur, afrek á sviði
sögulegrar skáldsagnagerðar,
ofbeldisíull karlabók? Bókin
hans Ama Bergmann sætir
miklum tíðindum. Við bir-
tum kafla úr bókinni. Bls. 5
Hver er konan?
Bryndís Hlöðyersdóttir, lög-
fræðingur ASI, sú kona sem
gerð er tdllaga um í annað sætið
á lista Alþýðubandalagsins í
Reykjavík í vor er í viðtali
vikunnar. BIs. 6
Kjördæmisráðs-
fundurinn
Fylkingar riðlast, þeir snúa
bökum saman sem áður stóðu
öndverðir. Ný stað er óneitan-
Iega uppi innan
Alþýðubandalagsins í
50. tbl. 3. árg.
22. desember 1994
Ritstjóm og
afgreiðsla:
sími 17500
250 kr.
Stjórnlaust þing vegna
slagsmála stjórnarnða
Matthías Bjarnason og Egill Jónsson réðust harkalega að flokksbræðrum sínum og töluðu um siðleysi og mark-
leysu. Ágreiningur stjórnarliða orsakaði verkefnaleysi á Alþingi og nauðsyn á þinghaldi milli jóla og nýárs
þegar fresta þuríti umræðum um
fjáraukalögin á þriðjudag vegna upp-
reisnar sjálfstæðismarmanna Matthí-
asar Bjamasonar og Egils Jónssonar,
þegar í ljós kom að meirihluti fjár-
laganefndar hafði gert samkomulag
við Halldór Blöndal landbúnaðar-
ráðherra og Friðrik Sophusson fjár-
málaráðherra vegna fýrirgreiðslu til
smábátaeigenda og ffamlaga sam-
kvæmt jarðræktarlögum. Matthías
og Egill em formenn þingnefnda um
sjávarútvegs- og landbúnaðarmál en
höfðu ekki hugmynd um samkomu-
lagið og reiddust heiftarlega vegna
þessarar „siðlausu" afgreiðslu flokks-
bræðra sinna, svo notað sé orðalag
Matthíasar.
Ljóst er að þingfúndi verður
að halda milli jóla og nýárs
vegna mikillar upplausnar
og ágreinings milli stjómarflokk-
anna um afgreiðslu þingmála og
þá ekki síst afgreiðslu fjárlaga
1995 ásamt fylgiffumvörpum og
fjáraukalaga 1994. Dögum saman
hefúr þingið verið verkefnalítið
og þingnefúdir lamaðar á meðan
ríkisstjómarflokkamir hafa reynt
að útkljá alvarleg ágreiningsmál.
Upplausnin kom berlegast í ljós
Kvótaveð
bjargar
lands-
byggðinni
Þorsteinn Pálsson sjávarút-
vegsráðherra reyndi að
lauma inn í lagaffumvarp um
samningsveð ákvæði um að
heimilt yrði að veðsetja veiði-
heimildir. Þegar hann var
staðinn að verki og ráðslaginu
andmælt sagði Þorsteinn í fjöl-
niiðlum að landsbyggðin
myndi hrynja ef ákvæðið verð-
ur ekki samþykkt.
Viðsldptaráðherra, Sighvatur
Björgvinsson, segir Alþýðuflokk-
inn ekki samþykkja ákvæðið um
veðhæfni veiðiheimilda enda
stangist það á við fyrstu greinina í
lögum um fiskveiðistjórmm sem
segir að fiskistofnar á íslandsmið-
um séu eign þjóðarinnar.
Þorsteinn Pálsson kynnti
ffumvarpið um samningsveð í
ríkisstjórn sem tæknilega út-
færslu og ákvæðið um veð veiði-
heimilda var falið í aukasetningu
í ffumvarpinu.
Stjómarandstaðan gerði kröfú um
frestun á umræðum um fjáraukalög-
in til að gefa stjómarflokkunum færi
á að útkljá sín ágreiningsmál og loks
þegar Matthías gerði kröfu um hið
sama ákvað Salome Þorkelsdóttir
tutrugu mínúma hlé. Það hlé dróst á
langinn og neyddist forseti síðan til
að taka málið af dagskrá. A meðan
helltu Matthías og Egill sér yfir
flokksbræður sína í ráðherrastólum.
Að lokum urðu þeir að láta undan
kröfúm Matthíasar, en kröfur Egils
vom enn óuppfylltar í gær og lét
hann óffiðlega. „Það lá við handa-
lögmálum,“ segir einn stjómarand-
stæðinga.
Olafur Ragnar Grímsson sagði við
þetta tækifæri að það væri einstæð
staða að meirihluti fjárlaganefndar
væri að skila af sér fjáraukalagaffum-
varpi sem formenn stjómarflokk-
anna í sjávarútvegsnefnd og land-
búnaðamefnd gætu ekld unað við.
„Það er einstætt þegar tveir mildl-
vægir trúnaðarmenn ríldsstjómar-
innar em fyrstir til að standa upp til
að mótmæla frumvarpi stjómarinn-
ar,“ segir Ólafur Ragnar.
Peningarmr
ii r landi eða
vextir upp
| 'p íkisstjómin stendur frammi
XVfyrir því vali að gefá vaxta-
stefúu sína upp á bátinn eða að
horfa upp á stórfelldan fjármagns-
flótta úr landi.
I febrúar koma til innlausnar
spariskírteini ríkissjóðs að andvirði
rúmlega sjö milljarða króna. Stefna
ríkisstjómarinnar er að halda vöxt-
um innan við 5 prósent en fyrir hálfu
ári hættu fjárfestar að kaupa lang-
tímabréf á 5 prósent vöxtum vegna
þess að markaðurinn hafði ekki trú á
því að stefna ríkisstjómarinnar væri
raunhæf.
Fjárfestar hafa átt kost á hærri
vöxtum á skammtímabréfum og það
hefur létt þrýstinginn á 5 prósent
viðrnið ríkisstjómar og Seðlabanka.
Hinsvegar em engar líkur til að fjár-
festar vilji liggja með rúma 7 rnillj-
arða króna í skammtímaskuldbind-
ingum. Þá er líldegra að peningarnir
verði ávaxtaðir erlendis þar sem hag-
kvæmari kjör bjóðast.
Við ósfcim (esendum og (andsmönnum ö((umg(eði(egra
jó(a og vonum að nýtt ár kri hagsceíd og vdfarnað í
sfauti sérfyrir ísíensfa fjjóð. Vitqibíaðið (emur ncest
út á nýbgrjuðu fosningaári 1395, hinn 6.janúar.
Þorsteinn svínar á Jóni Baldvin
Þorsteinn Pálsson sjávarút-
vegsráðherra fór freklega
inn á verksvið Jóns Baldvins
Hannibalssonar utanríkisráðherra
fyrir skömmu þegar haim einhliða
svipti belgískan togara veiðiheim-
ildum í íslensku fiskveiðilögsög-
unni fýrir meint brot á samningi
þjóðanna um veiðamar. Belgíski
togarinn hefúr stundað veiðar inn-
V
an lögsögunnar í samræmi við
samning frá 1972. Framkvaemdar-
aðili samningsins fýrir Islands
hönd er utanríkisráðuneytið og
þyldr Þorsteinn hafá stefiit í hættu
samningsstöðu Islands gagnvart
Evrópusambandinu.
Samningurinn var gerður af utan-
ríkisráðherrum landanna 1972 og
snerist um sérstakar veiðiheimildir
til handa Belgíu, enda studdu Belgar
Island í því þorskastríði sem þá var
uppi. Samningurinn heimilaði 19
nafngreindum belgískum togurum
veiðar innan lögsögunnar, á svæði
sem með árunum hefúr minnkað
verulega vegna reglugerðarbreytinga
og svæðalokana. Um leið hefur skip-
unum fækkað og er nú aðeins einn
togari eftir. Þennan togara, Amandi-
ne, svipti Þorsteinn veiðiheimild til 6
mánaða, sem menn ytra túlka sem
uppsögn samningsins í raun. Reynd-
ar lá undirmönnum Þorsteins svo á
að svipta togarann veiðiheimildum
að skeyti var í fýrstu sent röngum að-
ila.
I gær, fimmtudag, verður haldinn
fundur í belgíska utanríkisráðuneyt-
inu um málið. Má allt eins búast við
kröfum um breytingar á samningn-
um og að uppsögnin verði sett í sam-
hengi við önnur viðskipti ríkjanna. I
íslenska utanríkisráðuneytinu hefur
málið einnig verið skoðað ofan í
kjölinn, enda er litdð svo á að samn-
ingurinn við Belgíu geti verið núkil-
vægt tromp gagnvart Evrópusam-
bandinu, sem í veiðiréttarmálum
starfar mjög á gnrndyelli hefðaréttar.