Frjáls þjóð - 18.09.1964, Side 6
m
MOSKVUFUNDURINN
Framhald af bls. 1.
ViSrætSurnar áttu sér staS á
tímabilinu frá 23. ágúst til 4.
september sl, aS frumkvæSi
sovézka flokksins. Ekkert hef-
ur veriS látiS uppi um, hvaS
viSræSendum fór á milli á
þessu tímabili.
Sovézki flokkurinn stefnir nú
fulltrúum allra kommúnista-
flokka heims til Moskvu, til und
irbúnings alþjóSaráSstefnu
kommúnista, sem á aS fjalla um
deilurnar viS Kína. Undirtektir
kommúnistaflokkanna hafa ver
iS mjcjg dræmar, t. d. hefur í-
talski flokkurinn lýst sig andvíg
an alþjóSaráSstefnu. Sovét-
flokkurinn beitir nú öllum
brögSum til aS berja þessa and
spyrnu niSur.
Sovét-flokkurinn sendi sér-
stakan erindreka sinn, Resetoff
aS nafni (fyrrverandi starfs-
mann í sendiráSinu í Reykja-
vík, starfar nú í Skandinavíu-
deild sovézka flokksins) til
þess aS sækja 4 íslenzku nefnd
armannanna til Reykjavíkur og
fylgja þeim til Moskvu.
ÞaS er einsdæmi, aS Sovét-
flokkurinn bjóSi heilli sendi-
nefnd frá Sósíalistaflokknum
til pólitískra viSræSna, sem síS
an eru gerSar opinberar. Hing-
aS til hafa engin opinber sam-
skipti flokkanna átt sér staS:
samskipti þeirra hafa veriS aS
tilhlutan einstakra forystu-
manna og ætíS fariS fram meS
ítrustu leynd. Opinberlega hef-
ur þetta alltaf heitiS heilsubót-
arferSir eSa skemmtiboS.
Opinbert boS nefndar 5
manna, sem þar aS auki eru
flestir forsvarsmenn helztu
flokksklíkna, sannar, aS Sovét-
flokkurinn hefur viljaS skuld-
binda Sósíalistaflokkinn sem
slíkan til ákveSinnar afstöSu
gegn Kínverjum. Ennfremur
bendir skipan nefndarinnar til
þess, aS innanflokksmálefni
Sósíalistaflokksins hafi veriS
rædd, enda ekki tiltökumál
milli „bræSraflokka" og ,,fé-
laga". Þess vegna hefur þess
veriS krafizt, aS LúSvík Jóseps
son væri settur á bekk meS
þeim Einari og Brynjólfi.
OrSalag tilkynningarinnar í
Prövdu og ÞjóSviljanum rekur
smiSshöggiS á stefnuskrárbrot
þessara forystumanna Sósíal-
istaflokksins. 1 slíkum opinber-
um tilkynningum í Moskvu um
stjórnmálaviSræSur viS er-
lenda aSiIa eru viSræSendur
aS sjálfsögSu aldrei titlaSir ,,fé
lagar“, nema yfirlýstir komm-
únistaflokkar eigi í hlut. Hve-
nær hefur sést ' tilkynning í
Moskvu um aS Kruchev hafi
Níu áleitnar spurningar
ÞaS er ekkert í stefnu-
skrá eSn lögum Sósíalista-
flokksins, sem kemur í veg
fyrir aS flokkurinn hafi vin-
samleg samskipti viS er-
lenda stjórnmálaflokka; ekk
ert sem kemur í veg fyrir,
aS Sósíalistaflokkurinn taki
boSi um gagnkvæmar kynn-
isferSir eSa opinberar um-
ræSur um alþjóSamál. En
þaS er gróft brot á grund-
vallarstefnuskrá, yfirlýstri
stefnu Sósíalistaflokksins, aS
ræSa innanflokksmálefni
viS erlendan kommúnista-
flokk, aS taka flokkslega af-
stöSu í deilum erlendra
kommúnistaflokka og gefa
út opinberar tilkynningar,
sem taka af öll tvímæli um,
aS Sósíalistaflokkurinn sé
kommúnistaflokkur. ÞaS er
margfalt brot, þegar ein-
staka forystumenn flokks-
ins gera þetta upp á eigiS
eindæmi, án vitundar eSa
heimildar flokksins. ViS svo
einstæSu og grófu broti geta
ekki legiS vægari viSurlög
samkvæmt flokkslögunum
— en brottrekstur.
MiSstjórnarmenn sósíal-
istaflokksins — aS ekki sé
nú talaS um ,,óbreytta“
flokksmenn — fengu ekkert
aS vita um hvaS væri í bí-
gerS, fyrr en viSræSurnar
voru orSinn hlutur. Þetta er
Ijótasta dæmiS af mörgum
Ijótum í sögu Sósíalista-
flokks.ins um pólitískt siS-
leysi forystunnar, þaS staS-
festir í eitt skipti fyrir öll, aS
lýSræSi innan flokksins er
ekki til. Sósíalistaflokkur-
inn, undir núverandi for-
ystu er ekki annaS en græSg
isfull klíka sjálfstæSra for-
ystumanna.
fslenzkir sósíalistar —
sem mega nú horfa upp á
sem orSinn hlut, aS forysta
flokksins hefur rofiS sjálfan
grundvöll hans, án vitundar
kjörinna stofnana flokksins
— spyrja nú hver annan eft-
irfarandi spurninga:
1. Hvenær barst miS-
stjórn Sósíalistaflokksins
boS frá kommúnistaflokki
RáSstjórnarríkjanna um aS
senda 5 manna nefnd til
pólitískra viSræSna viS
kommúnistaflokk RáSstjórn
arríkjanna?
2. Hvers vegna var ekki
opinberlega tilkynnt þegar í
staS, aS svo mikilvægt boS
hefSi borizt?
3. Hvers vegna var mál-
iS ekki lagt fyrir miSstjórn
flokksins og rætt, hvaSa af-
stöSu ætti aS taka til þess?
4. Hver ber ábyrgS á
því aS boSi Sovétflokksins
var stungiS undir stól, fyrst
nefndin var ekki lýSræSis-
lega kjörin af löglegum aS-
ila, hver réSi því, hvernig
ifiún var saman sett og í
hvers umboSi var hún í
Moskvu?
5. HvaSa mál eru þaS,
sem sovézki kommúnista-
flokkurinn og Sósíalistaflokk
urinn eiga „sameiginleg"?
6. ViS hverja átti for-
ysta Sósíalistaflokksins viS-
ræSur á tímabilinu frá 23.
ágúst til 2. september, og
um hvaS snerust þær viS-
ræSur?
7. Hvenær hefur þaS
gerzt, aS fulltrúar erlendra
verkalýSsflokka, sem ekki
eru yfirlýstir kommúnista-
flokkar, ávarpi rússneska
kommúnista sem „félaga"
og þiggi þá nafnbót í staS-
inn?
8. Ef einungis var um
aS ræSa aS koma á fram-
færi áhuga Rússa á aS kaupa
niSurlagSa síld af Islending-
um, hvers vegna kom Einar
Olgeirsson þeim upplýsing-
um ekki á framfæri viS ís-
lenzk stjórnarvöld? (ÞaS
voru hæg heimatökin, því
aS um líkt leyti voru full-
trúar síldarútvegsnefndar
staddir í Moskvu í samn-
ingaerindum). Ef ekki átti
aS skuldbinda sósíalista-
flokkinn til eins né neins,
hvers vegna þurftu Rússar
aS grípa til þess einstæSa
ráSs, aS kalla heila nefnd
æSstu forystumannanna á
sinn fund?
Til þess atS upplýsa, atS
þeir vildu kaupa bíld?
9. Ætlar Sósíalistaflokk
urinn a<S senda fulltrúa á
undirbúningsrátSstefnu al-
þjóöafundar kommúnista-
flokka, sem haldinn verður
í Moskvu í desember?
átt viðræÖur við „félaga Wil-
son“ (eða „félaga Mollet")
um „sameiginleg áhugamál
flokkanna"?
5-menningarnir hafa því
brotitS lög og stefnuskrá Sósíal
istaflokksins mecS fernu móti:
1 ) Þeir stálust úr landi án vit-
undar og umbocSs mitS-
stjórnar flokksins til stjórn
málaviÖrætSna fyrir hans
hönd.
2) Þeir hafa rætt innanflokks-
málefni viS erlendan komm
únistaflokk.
3) Þeir hafa tekiS afstöðu
meS einum erlendum
kommúnistaflokki í deilu
hans vicS aSra kommúnista
flokka.
4) Þeir gáfu út yfirlýsingu
heima og erlendis þar sem
þeir leggja meS orSalaginu
sérstaka áherzlu á, aS þeir
séu fulltrúar kommúnista-
flokks.
Síld
í’ staSinrt fyrir þessi ferföldu
brot á stefnuskrá, lögum, flokks
þingsályktunum og hefS Sósíal
istaflokksins í 26 ár, segjast
nefndarmenn hafa fengiS vil-
yrSi Rússa fyrir sölu á niSur-
lagSri síld til Sovétríkjanna.
ÞaS er mjög trúlegt, aS full-
trúar Rússa í viSræSunum hafi
orSiS viS slíkum tilmælum, á
þeirri forsendu, aS slíkt mundi
auSvelda íslenzku nefndar-
mönnunum aS mæta væntan-
legri gagnrýni heima fyrir, inn-
an flokksins, og eins vera væn-
legt til áróSurs út á viS. Skrif
Einars Olgeirssonar af þessu til-
efni í ÞjóSviljanum eftir heim-
komuna, eru þaS heimskuleg-
asta rugl, sem sést hefur í ÞjóS
viljanum árum saman. Lesend-
um á aS skiljast, aS Einar Ol-
geirsson hafi bjargaS framtíS
NorSurlands, sérstaklega meS
MoskvuviSræSunum. Heilind-
in má nokkuS marka af því, aS
Frj. þj. hefur fengiS upplýst,
aS hvorugur af þingmönnum
AlþýSubandalagsins á NorSur-
Iandi hafSi hugmynd um aS
kjördæmum þeirra hefSi veriS
bjargaS austur í Moskvu —
fyrr en þeir lásu fagnaSarboS-
skapinn í ÞjóSviljanum. — Þá
hefur blaSiS einnig fengiS upp
lýst, aS ríkisstjórnin hafi nú fal
iS sendiherra sínum í Moskvu
aS kanna, hvort nokkur inni-
stæSa muni vera til fyrir þess-
um síldarloforSum nefndar-
manna.
Hver er tilgangurinn?
AuSheyrt er af viSræSum
viS flokksbundna sósíalista,
allt frá óbreyttum meSlimum
til miSstjórnarn^anna og þing-
manna, aS þessi tíSindi koma
yfir þá eins og þruma úr heiS-
skíru lofti. Þeir vita ekki hvaS-
an á þá stendur veSriS, og
spyrja nú hver annan: HvaS
er á seySi? Hver er tilgangur-
inn meS þessari kúvendingu?
Fæstir eru aS vísu mikiS hissa
á vinnubrögSunum: Þeir vita
af gamalli reynslu, aS lýSræS-
isleg afgreiSsIa mála hefur ekki
þekkzt innan Sósíalistaflokks-
ins í mörg herrans ár. Flestir
staSnæmast viS eftirtalín at-
riSi:
Samkvæmt lögum Sósíalista
flokksins ber aS halda flokks-
þing í haust. Brynjólfur, Einar
og söfnuSur þeirra í Sósíalista-
flokki Reykjavíkur þykjast þar
fyrirfram öruggir um meirihl.
BæSi er, aS mörg sósíalistafé-
lög úti á landi eru dauS, en
önnur munu hafa tilkynnt, aS
þau sjái enga ástæSu til aS
ómaka sig á þingiS, þar sem all
ar flokksþingssamþykktir und-
anfarinna ára hafa hvort eS er
veriS fótum troSnar. Brynjólf-
ur og Einar þykjast því nú
loks hafa tækifæri til aS hefna
ófara sinna frá fyrri flokks-
þingum og til aS beygja flokk
inn á ný undir kommúnistískan
aga.
AlþýSusambandsþing verS-
ur einnig haldiS í haUst. Þegar
hefur borizt vitneskja um þaS,
aS Einar hefur átt viSræSur
viS forsætisráSherra um mögu-
leika á samstarfi. Háværar
raddir hafa heyrzt um þaS í
Sósíalistafélagi Reykjavíkur,
aS slíta beri samstarfinu innan
AlþýSubandalagsins: Fulltrúa
ráS Sósíalistafélaganna í Rvík
gerSi um þaS samþykkt í nóv.
ember sl.
MeS samvinnu viS íhaldiS í
ASÍ væri AlþýSubandalagiS úr
sögunni. Þar meS væri Sósíal-
istafélagi Reykjavíkur orSiS aS
ósk sinni. Senn mun fást úr því
skoriS, hvort Moskvufundur-
inn er ætlaSur sem upphafiS
aS endalokum AlþýSubanda-
lagsins.
Misnotkun
Frh. af bls. 1.
um þaS aS þetta er ekki í eina
eSa fyrsta skiptiS sem varSskip
ríkisins eru þannig notuS í þágu
eins stjórnmálaflokks, og telur
blaSiS fulla nauSsyn á því aS
vekja athygli almennings á þess
ari stórfelldu misnotkun al-
mannaeigna. Þetta er siSlaus
ósvífni spilltra stjórnmála-
manna, og viS krefjumst þess
sem skattgreiSandi einstakling-
ar aS fyrir slíkt atferli verSi
tekiS nú þegar.
Lesið
Frjálsa þjóð
Frjáls þjóS — föstudaginn 18. september 1964.
*