Vikublaðið - 02.09.1994, Blaðsíða 4

4
VIKUBLAÐIÐ 2. SEPTEMBER 1994
Sœlir eru hógvœrir
Vinstrlmenn stofna hfeandi
stnrnm^asamtöh
Einkennandi fyrir til-
raunir með vinstrisam-
tök síðustu árin er að
fundarsókn hefur verið
í öfugu hlutfalli við
stórhuga markmið fé-
laganna; fáeinar hrœð-
ur hafa mœtt á stofn-
fundi félaga sem hafa
haft umsköpun flokka-
kerfisins á stefnuskrá
sinni. Á laugardaginn
gerðist það hinsvegar
að ný samtök félags-
hyggjufólks, Regnbog-
inn, héldu sinn fyrsta
fund ífyllstu hlédrœgni
í Súlnasal Hótel Sögu
en trekktu engu að síð-
ur að á milli þrjú og
fjögur hundruð manns.
Fundurinn á Hótel Sögu var ekki
vel auglýstur og undirbúnings-
hópurinn gerði sér ekki rniklar
væntingar um aðsókn. Agústmánuður
er alla jafna ekki talinn rétti tíminn til
að stofna félög og allra síst stjórn-
málasamtök. Veg og vanda að fundin-
um átti félagshyggjufólk sem starfaði
fyrir framboð Reykjavíkurlistans í vor.
Þetta var fótgönguliðið, ekki borgar-
fulltrúarnir og atvinnupólitíkusarnir.
Milli þrjátíu og fjörutíu manns hittust
reglulega á kaffihúsum í sumar til að
ræða stofnun samtakanna og samstaða
myndaðist um það að ekki væri rétt að
híða haustsins. Meðal annars var talið
að pólitísk spenna vegna Alþingis-
kosninganna myndi hafa truflandi á-
hrif á félagsstofnunina ef hún drægist
fram yfir setningu þingsins í október.
Regnboginn - samtök um Reykja-
víkurlistann er framhald af sigri
Reykjavíkurlistans í borgarstjórnar-
kosningunum sem mörkuðu tímamót
í íslenskri stjórnmálasögu. Hængur-
inn er hinsvegar sá að enginn einhug-
ur er um það hvaða ályktun félags-
hyggjuflokkarnir eigi að draga af úr-
slitum kosninganna, nema sjálfsagða
hluti eins og það að Sjálfstæðisflokk-
urinn standi höllum fæti í sínu forna
höfuðvígi. Og vegna þess að engin
samstaða hefur myndast um pólitíska
þýðingu Reykjavíkurlistans grípur um
sig taugaveiklun þegar ffamtíðarskip-
an framboðsins kemst á dagskrá.
Taugaveiklunin leiðir til þess að það
fólk sem vinnur að málefnum Reykja-
víkurlistans, og hefur ekld beint uin-
boð einhvers þeirra fjögurra flokka
sem stóðu formlega að framboðinu, er
hálffeimið í starfi sínu. Þar er komin
skýringin á því að stofnun Reykjavík-
urlistans var ekki kynnt ineð lúðra-
blæstri heldur með litlum og látlaus-
um auglýsingum. En áhuginn fyrir
sveitarstjórnarpólitík í Reykjavík er
orðinn það mikill að á milli þrjú og
fjögur hundruð manns vildu fá meira
að heyra um stjórnmálahreyfinguna
sem sigraði Sjálfstæðisflokkinn.
Samtök fólks og samtök
flokka
Það kom líka á daginn að jafnvel í
dauflegum ágústmánuði skapast titr-
ingur í kringum Reykjavíkurlistann. 1
laugardagsútgáfu Tímans var áber-
andi frétt á baksíðu um það að stofn-
fundur Regnbogans væri ótímabær og
vitnað til óánægju Valdimars K. Jóns-
sonar, formanns fulltrúaráðs Fram-
sóknarfélaganna í Reykjavík, og Sig-
urðar T. Björgvinssonar fram-
kvæmdastjóra Alþýðuflokksins.
- Viðbrögðin komu okkur á óvart.
Við höfðum átt fund með Samtökum
um Reykjavíkurlistann [fjórflokka-
stofnunin sem formlega bauð fram
listann í vor] þann 3. ágúst í Ráðhús-
inu og þar var stofnun Regnbogans
rædd. Við fengum engar aðrar meld-
ingar en þær að þeirra vegna væri í
lagi að stofna samtökin, segir Kristján
E. Guðmundsson, markaðs- og fé-
lagsffæðingur, sem starfaði ötullega í
allt sumar að undirbúningi stofnfund-
arins.
Fundinn sem Kristján vísar til sátu
fyrir hönd fjórflokkanna Kristín
Arnadóttir Kvennalista, Arni Þór Sig-
urðsson Alþýðubandalagi, Pétur Jóns-
son Alþýðuflokki og Valdimar K.
Jónsson Framsóknarflokki.
Skeytasendingin í Tímanum hafði
þau áhrif að Kristján, sem tók fyrstur
til máls á fundinum á Hótel Sögu, var
varla búinn að bjóða fundarmenn vel-
komna þegar hann lét þess getið að
flokkarnir fjórir væru samþykkir því
að stjórnmálasamtökin Regnboginn
yrðu stofnuð. En hann var líka fljótur
að bæta við að samtökin væru ekki
stofnuð til að bjóða fram lista til þing-
Kristján E. Guðmundsson setti fundinn
og reyndi að sefa ótta þeirra sem héldu
að félagshyggjufólk væri að stofna öfl-
ugan stjórnmálaflokk.
Bráðabirgða-
stjórn
Regnbogans-
Samtaka um
Reykjavíkurlistann
Aðalheiður Frantzdóttir
Guðrún Rögnvaldardóttir
Ingólfur H. Ingólfsson
Kort Sævar Asgeirsson
Kristján E. Guðmundsson
Mörður Arnason
Sigríður Ingibjörg Ingadóttir
Sigríður Þorstcinsdóttir
Þuríðurjónsdóttir
kosninganna í vetur. Orðalag Krist-
jáns var saint sem áður ekki afdráttar-
lausara en svo að hann sagði það „ekki
í huga okkar að stofna stjórnmálaflokk
til að bjóða frarn til Alþingis." Hvað
býr í huga almennra stuðningsmanna
Reykjavíkurlistans? Það sama og í
gær?
Óflokksbundnir eiga hvergi
heima
Reykjavíkurlistinn er formlega
stofnaður af Alþýðubandalagi,
Kvennalista, Alþýðuflokki og Fram-
sóknarflokki undir heitinu Samtök
um Reykjavíkurlistann. Skipulagslega
séð er Reykjavíkurlistinn aðeins frarn-
boð enda skuldbundu flokkarnir sig
ekki til annars en að starfa að frarn-
boðinu og skipta með sér kostnaðin-
um af kosningabaráttunni. Ef Reykja-
víkurlistinn hefði ekki náð þeiin ár-
angri að fella meirihluta sjálfstæðis-
manna hefðu flokkarnar fjórir vísast
tekið upp fyrri starfsháttu í borgar-
stjórn, að andæfa Sjálfstæðisflokknum
í laustengdu bandalagi án nokkurta
formlegra tengsla sín á milli.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir hafði
sem borgarstjóraefni lofað kjósendum
að í meirihlutaaðstöðu myndi Reykja-
víkurlistinn vinna sem ein heild en
ekki sem bandalag fjögurra flokka.
Flokkarnir sem stóðu að framboðinu
höfðu enga fyrirvara á þessu loforði
enda margir minnugir erfiðleikanna
1978-1982 þegar borgarstjórnar-
meirihluti Alþýðubandalags, Fram-
sóknarflokks og Alþýðuflokks átti í
stöðugum innbyrðis erjum.
Kristján E. Guðmundsson lítur svo
á að með stofnun Regnbogans sé ver-
ið að efna kosningaloforð. Hann
bendir á að ef ekki yrðu stofiiuð sam-
tök fyrir almenna stuðningsmenn
Reykjavíkurlistans og flokkarnir hver
um sig myndu sinna almennu póli-
tísku starfi þá myndi fjölmargt ó-
flokksbundið fólk falla milli þils og
veggjar. Kristján og þeir sem tóku
þátt í undirbúningunuin að fundinum
á laugardag sjá fyrir sér að stofnunin
sem flokkarnir bjuggu til um fram-
boðið annarsvegar og Regnboginn
hinsvegar verði eitt og sama félagið. í
drögum að lögurn um félagið er gert
ráð fyrir að opinbert nafn þess verði
tvístofna: Regnboginn - Sarntök um
Reykjavíkurlistann.
Málamiðlun magnar leiðin-
di
Borgarfulltrúar Reykjavíkurlistans
voru ekki með í undirbúningi að
stofnun félagsins og var það meðvituð
ákvörðun af hálfu þeirra sem stóðu
fyrir framtakinu. Þó var þess gætt að
allir flokkar, og óflokksbundnir, ættu
fulltrúa í undirbúningshópnum.
Guðrún Rögnvaldardóttir, sem
kosin var fundarritari á stofhfundin-
um og í bráðabirgðastjórn sem fulltrúi
óháðra, segir hugmyndir undirbún-
ingshópsins hafa gengið útá það að
allir ættu fulltrúa í stjórn Regnbogans.
Hvarvetna virðist ríkja mildll skiln-
ingur á málamiðlun. Sigríður Þor-
steinsdóttir kynnti drög að lögum
Regnbogans á laugardaginn og afsak-
aði það að stjórn félagsins þyrfti að
vera svona stór, 29 manna, með þeiin
orðum að taka yrði tillit til allra sjón-
armiða. Málantiðlunin kom einnig
fram í því að stofnfundurinn á laugar-
dag lauk ekki við það verk að stofna
félagið heldur var kosin bráðabirgða-
stjórn setn á að starfa í um það bil
þrjár vikur, eða þangað til að hóparn-
ir í og við Reykjavíkurlistann herða
sig upp í það að stofna félag með starf-
hæffi stjórn.
Málainiðlun er nauðsynleg í pólitík
en þegar hún verður yfirþyrmandi
gerir hún stjórnmál leiðinleg og það
gerðist á laugardag. Fundurinn á Hót-
el Sögu stóð yfir í klukkutíma, frá
kortér yfir tvö til kortér yfir þrjú. Eft-
ir að Kristján E. Guðmundsson hafði
gert grein fyrir undirbúningsstarfinu
og Sigríður Þorsteinsdóttir kynnt
drög að lögum kynnti fundarstjóri,
Sólveig Olafsdóttir, tillögu uppstill-
ingarnefndar um níu manna bráða-
birgðastjórn. Það skemmtilegasta við
uppleggið var að nafn Marðar Arna-
sonar gleymdist þegar tillagan var les-
in upp og var gerð athugasemd við
það utanúr sal. Eftir fundinn var
Mörður sakaður um að hafa planað
síðbúna innkomu til að draga að sér
athyglina. Annars gerði enginn at-
hugasemd við tillögu um bráða-
birgðastjórn. Guðmundur Andri
Thorsson flutti þvínæst hugvekju sem
vakti hrifningu fundarmanna. F.rindi
Guðmundar var snoturlega fléttað
skop og pólitík með svolitlu af svört-
um húmor, eins og lesa má hér á opn-
unni.
Fangi eða foringi?
Uinræður voru næstar á dagskrá og
þá kom vandræðaleg þögn í salinn.
Þögnin var því meira áberandi að í
Súlnasalnum var heil hersing af tólki