Morgunblaðið - 10.01.2005, Blaðsíða 2
2 MÁNUDAGUR 10. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ABBAS KJÖRINN FORSETI
Mahmoud Abbas var í gær kjör-
inn nýr forseti Palestínumanna.
Bentu útgönguspár til þess að hann
hefði fengið um 66% atkvæða en í
öðru sæti varð Mustafa Barghouti
með um 20% fylgi. Abbas ávarpaði
stuðningsmenn sína í gærkvöldi og
tileinkaði þá Yasser Arafat, sem lést
í nóvember, sigurinn. Hann er talinn
hafa fengið ótvírætt umboð til að
hefja aftur friðarviðræður við Ísr-
aela í kosningunum. Haft var eftir
ísraelskum embættismönnum að Ar-
iel Sharon forsætisráðherra væri
reiðubúinn til að hitta Abbas við
fyrsta tækifæri.
Mörg störf í boði
Mikið framboð er á störfum þessa
dagana og atvinnurekendur í flest-
um greinum atvinnulífsins auglýsa
nú eftir starfsfólki. Framboð á
„karlastörfum“ við verklegar fram-
kvæmdir er mikið og sömuleiðis er
eftirspurn eftir vel menntuðu og sér-
hæfðu starfsfólki eins og ráðning-
arfyrirtæki verða áþreifanlega vör
við.
Mannskaðaveður í N-Evrópu
Sjö manns fórust í Svíþjóð þegar
mikið óveður gekk yfir norðurhluta
Evrópu. Fjórir dóu einnig í Dan-
mörku og þrír í Bretlandi. Að
minnsta kosti 400.000 heimili í Sví-
þjóð voru án rafmagns um tíma og
sömu sögu var að segja um 60.000
heimili í Danmörku.
10 milljarðar í l ífeyri
Samkvæmt útreikningum fjár-
málaráðuneytisins aukast lífeyr-
isskuldbindingar ríkisins vegna hins
nýja kjarasamnings sveitarfélaga
við grunnskóla kennara um u.þ.b. 10
milljarða. Töluverður hluti af þess-
um kostnaði verður bókfærður á ár-
ið 2004 sem mun breyta rekstr-
arstöðu ríkissjóðs til hins verra,
segir Geir H. Haarde fjármálaráð-
herra.
Samið í Súdan
Friðarsamkomulag hefur verið
undirritað milli fulltrúa stríðandi
fylkinga í Súdan. Er vonast til að
samkomulagið marki endalok lang-
vinnustu stríðsátaka í Afríku, átaka
milli uppreisnarmanna í suðurhluta
Súdans, sem eru kristnir, og stjórn-
arhersins í landinu en það eru arab-
ískir múslímar úr norðurhluta lands-
ins sem ráða ríkjum í höfuðborginni
Khartoum. Samkomulagið tekur
ekki til Darfur-héraðs í vesturhluta
Súdans.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Forystugrein 20
Fréttaskýring 8 Minningar 22/28
Vesturland 11 Myndasögur 30
Viðskipti 12/13 Dagbók 30/32
Erlent 14/15 Leikhús 33
Menning 16, 33/37 Bíó 34/37
Daglegt líf 17 Ljósvakar 38
Umræðan 18/19 Staksteinar 39
Bréf 19 Veður 39
* * *
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri, asv@mbl.is
Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi, orri@mbl.is Skarp-
héðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson
Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
AUÐUN Auðunsson skipstjóri lést á
Landakotsspítala að kvöldi laugar-
dags. Auðun var 79 ára gamall, fædd-
ur á Minni-Vatnsleysu 25. apríl 1925.
Foreldrar hans voru Auðun Sæ-
mundsson útvegsbóndi
og Vilhelmína Þor-
steinsdóttir húsmóðir.
Auðun var 9. í röð 13
barna þeirra Auðuns og
Vilhelmínu og var í hópi
fimm bræðra sem urðu
landsþekktir togara-
skipstjórar á Íslandi á
síðustu öld.
Auðun byrjaði sjó-
mennsku 13 ára gamall
á bát sem faðir hans var
formaður á, fór síðar í
Stýrimannaskólann og
útskrifaðist þaðan árið
1947. Hann var stýri-
maður og síðar stutta
hríð skipstjóri á nýsköpunartogaran-
um Kaldbak, sem gerður var út frá
Akureyri.
Árið 1950 tók Auðun við togaranum
Fylki sem gerður var út frá Reykja-
vík og aflaði vel. Var hann skipstjóri á
því skipi allt þar til það fékk tund-
urdufl í trollið, sprakk og sökk á
skammri stundu norður af Horni í
nóvember 1956. Svo giftusamlega
vildi til að öll áhöfnin, 30 manns,
bjargaðist. Í kjölfarið var nýtt skip
með sama nafni keypt til landsins og
tók Auðun við því.
Árið 1962 tók Auðun við togaranum
Sigurði og þau þrjú ár sem Auðun var
þar skipstjóri var Sigurður einn feng-
sælasti togari landsins. Hann tók við
fyrsta frystitogara Íslendinga, Narfa,
árið 1965, skipið var raunar ekki
hannað sem slíkt og þar sem verð á
sjófrystum afurðum var jafnframt
lágt á þessum árum var þessi tilraun
ekki langlíf. Íslendingar
tóku síðan aftur upp
þráðinn í útgerð frysti-
togara árið 1982.
Þá var það Auðuni
kappsmál að Íslending-
ar hefðu fullan rétt yfir
fiskimiðum sínum og
var hann í hópi manna
sem hvöttu stjórnvöld
óspart til að færa fisk-
veiðilögsöguna út í 200
mílur. Síldarbresturinn
mikli vertíðina 1967–68
kallaði á nýja tíma í út-
gerð hér á landi og um
1970 hófst það tímabil
sem kallað hefur verið
skuttogaraöldin. Auðun varð einn af
fyrstu skipstjórum á slíku skipi hér-
lendis þegar Aðalsteinn Jónsson, út-
gerðarmaður á Eskifirði, fékk hann
til að taka við Hólmatindi árið 1970.
Á næstu árum var Auðun skipstjóri
á nokkrum öðrum skuttogurum á
landsbyggðinni og má þar nefna
Hvalbak á Breiðdalsvík, Framnes á
Þingeyri og Kambaröst á Stöðvar-
firði. Má segja að Auðun hafi undir
lokin á löngum og farsælum ferli litið
á sig sem tæknilegan ráðgjafa jafn-
framt skipstjórnarhlutverkinu.
Eftirlifandi eiginkona Auðuns er
Stella Eyjólfsdóttir og eignuðust þau
fimm börn: Sæmund, Björn, Stein-
unni, Ásdísi og Stellu.
Andlát
AUÐUN
AUÐUNSSON
RÁÐINN hefur verið sérstakur eft-
irlitsmaður sem hefur það hlutverk
að fara á milli vinnustaða og kanna
hvort þeir menn sem vinna störf iðn-
aðarmanna hafi tilskilin réttindi og
hafi atvinnuleyfi séu þeir erlendir
ríkisborgarar.
Það eru félög sveina og meistara í
byggingariðnaði á suðvesturhorni
landsins sem hafa fengið þennan eft-
irlitsmann til starfa og einskorðast
eftirlitið við það svæði. Þegar hefur
komið í ljós að óeðlilega hátt hlutfall
ófaglærðra er á meðal þeirra sem
vinna störf iðnaðarmanna á höfuð-
borgarsvæðinu, segir Finnbjörn
Hermannsson, formaður Samiðnar.
„Hlutverk þessa starfsmanns er
að fara á milli vinnustaða og kanna
hverjir eru að vinna iðnaðarmanna-
störf. Þá er ekki endilega verið að at-
huga hvort þeir eru Íslendingar eða
útlendingar, heldur hvort menn séu
með réttindi, hvort það séu iðnaðar-
menn sem vinna við þetta eða ekki.
Ef það eru útlendingar þá könnum
við atvinnuleyfi þeirra, og í fram-
haldi af því taka félögin við og kanna
áfram launakjör og annað þess hátt-
ar,“ segir Finnbjörn
Eftirlitið fór í gang í byrjun des-
ember sl. og var ákveðið að fara yfir
málið eftir þrjá mánuði, eða í lok
febrúar. Enn sem komið er eru því
ekki komnar marktækar niðurstöð-
ur úr þessari athugun, þótt vissar
vísbendingar séu komnar fram.
„Okkar markmið er fyrst að kynna
okkur hvernig ástandið er raunveru-
lega, og svo munum við setjast yfir
þetta þegar við höfum þokkalega yf-
irsýn yfir það og reyna að meta hvað
við getum gert til að bæta úr,“ segir
Finnbjörn. Hann segir þó ljóst að
brugðist verði við jafnóðum verði
menn varir við „einhverja ósvífni“.
Hátt hlutfall
ófaglærðra
GÖNGUKLÚBBURINN í Þórshafnar- og Sval-
barðshreppi dustaði jólarykið af gönguskónum
um helgina. Þessi fyrsti göngutúr ársins endaði
sem björgunarleiðangur því þegar eftir fyrstu
skrefin á Brekknasandinum, rétt innan við Þórs-
höfn, gekk fólkið fram á svartfugla, ýmist dauða
eða illa á sig komna.
Þetta voru langvíur, sem líklega voru nýrekn-
ar á land því hrafninn var ekki kominn í þær.
Fólkið tók sex langvíur með sér heim, en sumir
fuglanna drógust áfram nokkur skref þegar
fólkið nálgaðist en aðrir hreyfðu sig ekki. Fugl-
arnir voru glithoraðir og velti fólkið fyrir sér
hvort þeir væru svona hungraðir eða hvort pest
væri í þeim. Útgerðarmaðurinn Óli Ægir Þor-
steinsson tók langvíurnar heim í bílskúr og fóðr-
aði þær á loðnu, eins og sést á minni myndinni.
Þær tóku vel við ætinu og ekkert virtist ama
að þeim annað en hungur. Daginn eftir voru
fuglarnir sprækir og tími kominn til að sleppa
þeim og bílskúrinn auk þess farinn að lykta illa.
Það var því farið með þá niður í fjöru og þeim
sleppt í sjóinn. Allir nema einn virtust hressir;
þeir syntu og köfuðu og hurfu von bráðar.
Fugladauði á Brekknasandi
Þórshöfn. Morgunblaðið.
Morgunblaðið/Líney Sigurðardóttir
KARLMAÐUR hlaut alvarlegt
hryggbrot þegar hann kastaðist af
vélsleða sínum á Mosfellsheiði á
laugardag.
Björgunarsveitirnar Kyndill í
Mosfellsbæ og Kjölur á Kjalar-
nesi voru kallaðar út eftir að til-
kynning barst um að vélsleðamað-
ur hefði slasast alvarlega á baki á
Mosfellsheiði um 1,5 km vestur af
Kjósarskarðsvegi. Farið var á
vettvang á tveimur björgunar-
sveitarjeppum og þremur vélsleð-
um. Maðurinn fór í aðgerð og var
síðan lagður inn á almenna deild.
Líðan hans er góð eftir atvikum.
Slasaðist illa á vélsleða