Mánudagsblaðið - 17.11.1952, Qupperneq 8

QREINUIANNAÐ
— Leikhúshomið — Stytta Jóns Sigurðssonar
— Læknanám (Háskólans — Varðberg og nýir bílar
— Lögreglustjóri AÍttur —
Nú er ákveðið að Loftur Guðmundsson, blaðamað-
ur við Alþýðublaðið verði ritstjóri leikskrár Þjóðleik-
hússins. Það starf hafði áður Lárus Sigurbjönisson,
rithöfundur, sem vísað var frá starfi í Þjóðleikhúsinu,
vegna þess að hann var eini leikhúsmaðurinn þar ....
Gaman verður að sjá leikdóma Lofts þegar hann er
orðinn þjónn hjá Rósinkranz.
★
lítlendingar, sem heimsækja land vort, láta í Ijós
undrun sína yfir því, að styttu Jóns forseta Sigurðs-
sonar, skuli ekki sýnd meiri virðing en raun ber vitni
um. Styttan er öll ötuð svonefndri spanskgrænu og er
hin ókræsilegasta. Það verður að kref jast þess, að við-
komandi yfirvöld láti hið bráðasta hreinsa styttuna og
sjái svo um, að í framtíðinni verði styttunni haldið
hreinni. Þetta ástand.er þjóðarskömm og merki óafsak-
anlegs slóðaskapar og liirðuleysis.
★
Er ]»að satt, að Háskóliim útskrifi lækna, sem
ekki hafa fengið nauðsynlega fræðslu um mannslík-
amann? Oss er fortalið, að allmargir læknar hafi út-
skrifazt síðari ár, án þess að þeir hafi nægilega unnið
að krufningu dauðra þ. e. a. s., ekki rannsakað hinar
ý*msu taugar, vefi, æðar o. s. frv., legu þeirra í líkam-
anum, vöðvaskipan og annað, sem fullnægjandi þekking
fæst ekki á, án þess að nákvæm skoöun af hálfu nem-
enda undir runsjá kennara komi til. Að vísu læra þeir
þetta af bókum, en mjög ku vera lítið um, að þeir fái
verklega þekkingu á slíku. Þetta fréttum við.frá starf-
andi læknum víða í bænum.
★
Varðberg birti nýlega grein um þá, sem hafa fengið
nýja bíla síðustu mánuðina. Grein þessi var vandlæt-
ingasöm í garð þeirra, sem svo sóa erlendum gjaldeyri,
og var ýmislegt rétt í henni. Aðeins einn þeirra, sem
nefndir voru í sambandi við nýju bílana, gerði grein
fyrir kaupum sínum. Gaman verður að sjá hvort hinn
grandvari ritstjóri Varðbergs, gerir grein fyrir því, að
einn aðalstuðningsmaður blaðsins Baldvin bóndi í Al-
mennum, ekur um götur bæjarins í spánnýjum bíl,
og átti þó ekki neinn aflóga skrjóð fyrir. Eða hvernig
var sagan um bjálkann og flísina ?
'k
Ritstjóri Mániidagsblaðsins var nýlega dæmdur í
,kr. 4.500 sekt fyrir meiðyrði í garð lögreglustjórans í
Reykjavík. Hæstiréttur dæmdi málið. Um dóm hæsta-
réttar verður ekki rætt hér. Staðhæfingar blaðsins eru
óhrekjanlegar enda tókst ekki að hrekja eina einustu
af þeim. Orðalag greinarinnar er talið heldur hart í
garð lögreglunnar og dæmt út frá því. Hæstiréttur vítti
hinsvegar lögreglustjórann fyrir þá fádæma vanrækslu,
að hafa ekki lækni á söðinni til þess að rannsaka á-
stand þeirra manna, sem lögreglan tekur i sínar vörzl-
ur. Þessi grein hefur þó orðið til þess, að nú er læknir
á vakt, og ákveður hvort menn séu þannig á sig komnir
að þeim beri kjallaravist eða spítaladvöl.
Almenningur í Heykjavík getur nu sofið rólegur
—- vonum vér — þó að einhver fjölskyldumeðlimurinn
sé ókominn heim á miðnætti. Nú verður ekki hugsað
um lögreglustöðina eins og Steinn Steinar, sagði í
einu af kvæðum sínum: „Á Valhúsahæðinni er verið að
krossfesta mann.“
— Hvuð á að gera í kröld —
Ciamla bíó: Tarzan og
l'ændu konurnar. Lex Baker.
KL 5, 7 og 9.
Nýja bíó: Þar sem sorgirn-
ar. gleymast. Kl. 7 og 9.
Víkingar fyrir landi kl. 5.
Tjamarbíó: Þegar heppnin
fer með. Glymis Johns. Kl. 5,
X og 9.
Austurbæjarbíó: Sunnudag
œr,. Dennis Morgan. Kl. 5, 7
o.g 9..
Haínarbíó: Franchise
fmeykslið. Kl. 5, 7 og 9.
Stjörnubíó: Allt á öðrum
endanum. Kl. 5, 7 og 9.
Tripolibíó: Þegar ég verð
stór. Bobby Diseoll. Kl. 5, 7 og
9.
Þjóðleikhúsið: Rekkjan.
Inga Þórðardóttir, Gunnar
Eyjólfsson kl. 20.
Iðnó: Æfintýri á gönguför.
Brynjólfur Jóhannesson, Þor-
steinn Ö. Stephensen. KI. 20.
Sjálfstæðishúsið. Haustre-
vyan 1952. Manja Mourier, kl.
20,30.
Alvarleg mistök í
utanríkisþjón-
ustunni
Það þykir nú sannað mál,
að forystúmenn Sovétlýðveld-
isins vilji hvorki við okkur
tala, né við oklcur semja um
verzlunaimál. Er þetta því
einkennilegra sem við svo vit-
að sé, aldrei höfum í orði eða
verki gert þeim miklu þjóðum
til miska. Við erum fáir og
smáir, og á allra vitund, að
hvort sem við hefðum leyft
eða ekki leyft Bandaríkja-
mönnum að hafa hér fámennt
herlið, ásamt flugvelli, að þá
væru þeir hér saml; sem áður.
Það er líka vitað að Rúsar
verzla, og gleypa við að verzla
við hvaða þjóð heimsins sem
er,. jafnyel Bandaríkjamenn.
Það er vitað að á þessu yfir-
standandi ári hafa Rússar
gert mikla verzlunarsamn-
inga við bæði Dani og Norð-
menn, þrátt fyrir það að marg
ir ábýrgir menn í Sovétlýð-
veldunum hafi leynt og ljóst
haldið fram þeirri staðhæf-
ingu að báða.r þessar smá-
þjóðir hafi gerzt stórum brot-
legar í gárð fyrrnefnds lýð-
veldis. Ekki er heldur annað
vitað en að Rússar hafi ólmir
/ «•' ’ | j ■ i
viljað verzla við England,
Frakkland, og yfirleitt allar
þær þjóðír aðrar en okkur, er
standa að hinum svonefnda
Atlantshafssáttmála. Við er-
um þeir einu sem þeir hvorki
vilja sjá eða heyra.
Satt er það að vísu að
stjórnarblöðin hér, hafa
margt illt, og sumt vitlaust
sagt um Sovétlýðveldið og
þeirra forystumenn, en þau
skrif munu hvorki vera verri
eða meiri en gerist í öðrum
löndum vestan járntjalds.
Hitt er rétt að, Rússar eru
bæði viðkvæmir og tortryggn-
irí sérstaklega sé gert á hluta
þeirra opinberu starfsmanna,
þeir svívirtir að ástæðulausu
eða ástæðulitlu, án afsakana,
og • getur hver láð þeim það
sem vill. Annars munu t. d.
opinberir sendimenn Rússa
vera yfirleitt hlédrægir, og
gera lítt á annara hlut.
Svo bar til fyrir nokkrum
árum, að islenzkijr embættis-
maður, tilheyrandi Aljiýðu-
flokknum, bar slíkar sakir á
rússiu'sku sendiherrahjónin
Jiér, að fálieyrt mun vera,
bendlaði þau við mjög glæp-
samlegt athæfi, að órannsök-
uðu máli, og að því er virðist,
án þess að gera dómsmálaráð-
herra aðvart. Og svo óvarkár
var embættismaður þessi að
hann gat þessara ásakana
sinna í opinberum skýrslum
er víða fara um lönd. Hér skal
ekkert um það sagt, hvort
dómsmálaráðherrann hefur
síðar komizt að þessu athæfi
embættisipannsins, en gera
aná þó ráð fyrir því, að rúss-
neska ríkisstjórnin bíði eftir
afsökunum, og að fyrr verði
ekki við okkur talað en þær
komi frá réttum hlutaðeig-
endum. Sendimenn erlendra
Mánudagsblaðlð
Hverju ætlar Alþýðublaðið að Ijúga næst upp
á Mánudagsblaðið ?
þjóða eru friðhelgir. Verði
þeim eitthvað alvariegt á,
mun sú venja íikja að við-
komandi rikisstjórn sé gert
aðvart, og sannist sakir, hin-
um seka vikið á þrott, án háv-
aða. Og slíkar venjur má ekki
brjóta.
Á þeim tímum, sem nú ganga
yfir, erfiðieikar á sölu af-<
urða, er það þjóðarböl, ef svo
fer að sölumöguleikar við
stórþjóð útilokist. Rússar
geta selt okkur ýmsar nauð-
synjavörur, sem við annars
neyðumst til að greiða bein-
harða dollara fyrir, t. d. fóð-
urvörur, og margt fleira.
Rússneska þjóðin hefur átt
við okkur stórfelld viðskipti,
áður en fyrrnefnt ólánsatvik
kom fyrir. En í stuttu máli:
að sögn sjálfs Bjarna Bene-
dikssonar, er í bili öllum við-
skiptum lokið milli Rússa og
íslendinga. Væri nú ekki rétt
fyrir utanríkismálaráðherr-
ann að rannsaka mál þetta og
komast að raun um, hvort
þarna kunni ekki að liggja or-
sakir þess, að Rússar vilja
ekki við okkur tala um eitt
eða annað, og það er skylda
ráðherrans að láta rannsaka
mál þetta frá upphafi, og þá
um leið að gera réttmæta af-
sökun. Það er böl hverri þjóð,
að eiga embættismenn í
hæstu stöðum, sem fleklta
nafn lands síns með blaðurs-
skjóðuháttum og hverskyns
ómerkilegheitum, án þess að
hér sé með þessu átt við fyrr-
greindan íslenzkan embættis-
mann, að órannsökuðu máli.
En Bjarni Benediktsson ut-
anríkisráðherra verður, ef
vel er, að hreinsa sig í augum
almennings af þeim grun, að
honum hafi í þessu viðkvæma
máli láðst að gera sjálfsagða
skyldu sína.
Skörin ferisf upp í bekinn
Framhald af 1, síðu.
harma sjúklingsins, og því
verið heppilegra að hann
hefði á annan há.tt sett ofan
í við stéttarbróður sipn, t. d.
einslega á skrifstofu embætt-r
isins, en það, sem gei'ir frá-
sögn þessa atviks dálítið ein-
stæða, er að svo vix-ðist sem
maðurinn hafi hlaupið með
þessi stórtíðindi í hið alþýðu-
flokkslega blað „Frjáls þjóð“.
En þar birtist hin átakanlega
grein landlæknis um afbrot
stéttarbx'óðui'ins. Ja, hvað
þarf mikið til þess að vitleys-
ingur verði band sjóðandi vit-
laus?, án þess vitanlega að
slík urnmæli eigi við jafn hátt-
settan mann og Vilmund
Jonsson.
Það má skjóta því hér inn í,
að það lenti í hlutskipti hins
orðvara landlæknis, að bi’eiða
út mjög illkynjaða sorpsögu
um unga saklausa stúlku hér
í bæ, tilefnislaust, og gera
bæði hana og ágæta íoreldra
hennar að hálfgerðum við-
undrum, útaf meintri hvítri
þrælasölu, og ennfremur lenti
i hlutskipti sama manns að
breiða vafasamar eiturlyf-
seðlasagnir um kollega sína
hér í Reykjavík. Að minnsta
kosti hefur dómsmálaráð-
herra ekki látið gera neitt í
jafn alvarlegu máli svo kunn-
ugt sé.
Þess má geta að Friðrik Ein-
arsson læknir, er talinn mjög
duglegur læknir, og prýðileg'-
ur í alla staði, en talið að hann
hafi einhverntíma endur fyrir
löngu leyf t sér að vera á öðru
máli en Vilmundur Jónsson.
Ekki mun samkomulagið
við stéttarbræðurna batna við
þessar aðfarir.