Mánudagsblaðið - 21.12.1981, Blaðsíða 4

4 MÁNUDAGSBLAÐIÐ Mánudagur 21. des. 1981
Ritstjóri:
Agnar Bogason,
Tjarnargötu 39, sími 13496
Auglýsingar, Setning, umbrot, Kemur út tvisvar í mánuði
dreifing, prentun: og kostar 7 kr. í lausasölu.
sími 13496 Borgarprent Áskriftir ekki teknar.
Meira en
lítið bogið
við ríkis-
rekstur.
þegar
matvæli
skortir
Enn eitt kommúnistaríkið er nú komið að hruni.
Pólland er í styrjaldarástandi og það hriktir í
gjörvallri kommabyggðinni. Ef nokkrir vitibornir
menn sjá ekki gegnum kommúnismann nú er þetta
til einskis. Við höfum talandi dæmi um þetta
stjórnarfar, ekki aðeins frá leppríkjum eins og
Tékkóslóvakíu, heldur og frá höfuðkempunni
Sovétríkjunum, sem þriðja árið í röð geta ekki
brauðfætt sig.
Það er eitthvað lítið bogið við ríkisrekstur þegar
þessi lönd eru í eilífum vandræðum og verða að
leita til vestrænna þjóða um jafn einfaldan hlut
eins og matvæli. Þessar þjóðir státa daglega af
vopnavalsi sínu, kaupum á dýrum herútbúnaði á
sama tíma og allt fólkið sem þar býr situr í svelti.
Jafnvel fátækustu ríkin í Afríku, sem flest lúta
einræði eða sosíalisma kaupa hergögn fyrir
tugmilljónir dollara til þess eins, að halda uppi
sýndarher sem yrði gjörsamlega gagnslaus ef til
ófriðar kæmi. Kína er rekið á sósíölskum
grundvelli, fjölmennasta ríki veraldar, er svo
sárþjáð að það sækir um alþjóðahjálp ífátæktsinni
og aumingjaskap.
Nú safnar kirkjan og Alþýðusambandið fé fyrir
Pólverja. Þessi þjóð, sem alltaf hefurveriðsérnæg
um mat og flutt hann út, er n.ú orðin sá
bónbjargaraðili, sem er einna verst settur. Þótt
sjálfsagt sé fyrir okkur íslendinga að hjálpa
pólskum eftir því sem við getum væri ekki úr vegi
fyrir okkur að athuga hver sé ástæðan fyrir þeim
hörmungum sem nú steðja að. Ekkert annað en
kommúnismi. Þarna er heil þjóð bundin á klafa,
einstaklingum er bannað að bjarga sér nema
ríkisfyrirhyggja ráði.
Dálítið er farið að örla á lítilsháttar frjálsræði hjá
þessum þjóðum. Leiðtogarnir eru farnir að sjá það í
hendi sér að svona getur þetta ekki gengið. Kína
leyfir umtalsverðum hópi manna að reka eigin
fyrirtæki. Pólland gerir slíkt hið sama en sker frá
einkarekstrinum alla fyrirgreiðslu. Um gervallan
kommúnistaheiminn blasir við sama örbirgðin og
vesöldin. Hvað lengi ætlar þessi betli- og
ölmusuflokkur að ríða húsum hér á íslandi?
KAKALI SKRIFAR: I HREINSKILNI SAGT
Byltingin í
blaðaheiminum
Utkoman úr
sameiningu
síðdegisblaðanna
varð tvíhöfða
þurs með
Dagblaðsbragði,
segir Kakali
5 DAGBIAÐIÐ&VÍSIH

1 frjálst, óháð dagblað
Innborgunargjald á innflutt hiisgögn um áramót?
EFTA samþykkir 35%
gjald tíl eins árs
— KbnnunhrfnmAendumý/ungfakísáinnfh/ttkoxogsæJgatí
SljörnvOtd fhu,a nú sb ukj I ný niðurllð&í. G)nld>0 «r huiuð )J% pnniv .Srv nUndii ftá t«rf h«in .« m Um^undiD V.fl h«fur
upp innbor|uur|jild á lnnfluu hú>- o* dl dna án." infAí Tömaa Arnn- poíi |ou ||nld inn á tnnán- Iflntuoi loljí ÖM h.o«l i«>n> ilnld
|ðtn. Máltð cc II nlhniunnr I >on .löakiplnrlöherrn I nunuá .10 reiánWf. Elu Oárnmnirnlr þnnnif .«ri I amrnrni .iö ikuldbindlnl
.iðakipuráöunryiinu Er Jnfnvnl DVImorfun. frytlir um nokkurn Ihnn cön þnr Ul lilandi lálflnn öörum rlkjum b«
UUÖ nö irnidiö wöi Mll á um áu- lnnbor|unnr|ju!d Miu .nrnn kanur lil laaukini ”**“—
Grundvöllur samstarfsins í
Blaðaprenti brostinn
—TMm Ufcyimir önöpi o| hki bHöln fyl*Jn á iftlr
ImáM nm I «rO Irrfminn fnuknul.
kn nnmhp o* nm- WM|m o* hnn. II

arc-i
nmmá knnpn IU mrtdn. flánöiö mun MnöuDön p|ö».l»ui myndl <ámU| EA» ðOum >öinrmmk|l
Wflöm*I hJI u'ZZZ. Ái'pýfluáiöið
* lS ÖÖUi lö«n- nfl mt! kmml tr
prm- Unönprmm lc*cc< huftt nrlö fyrtr riln nöfln nö prmd. OruoO.C*u,m, fyrtr ádrn.
f OM þmm Uantt DV a EHc hnáán mnuuuBmr álrcm M cmrl hmdnmf áurfccml ttnöcorcnU n
VkinueftirlM
öryggisregkir
vegna slyssms
(Uöafossi
-slább.3
Rúmfyrírnýtt
blaó
— s|á M6ara á
bb.14
Vtoiveríríöll
þráttfyrir
fjöldahandtökur
ÍPóllandi
— sji •rfendjr
fréttir bb.M
Swansea ( efsta
sætiensku
defídarinnar
— sjá fþróttir
bb. 20-21
•
Uduraölokum
jólaleiksins
-sjább.2
•
Grillað og eldaö
meö örbylgjum
— sjá neytendastöur
bb. 12-13
Varfariöaölíöa
relflsköldum
sjónum
— ijibts. 5
8DAGAR
TILJÓLA
Tvíhöfða þurs með Dagblaðsbragði
Þar kom að því. Fyrir
nokkru sameinuðust síðdegis-
blöðin, Vísir og Dagblaðið.
Þegar samruninn varð voru
gefnar ýmsar ástæður en
allur blaðaheimurinn vissi, að
það var fjárhagurinn,sem þar
reið baggamuninn. Þessi blöð
höfðu staðið í harðorðri
samkeppni og beinlínis drápu
hvort annað, þrátt fyrir
opinbera kokhreysti og stór
orð af beggja hálfu.
Það einkennilega var að bæði
þessi blöð fylgdu sömu stjórn-
málaskoðun í aðaldráttum, þó að
daglega pólitísk afstaða þeirra
beinist fremur að einstökum
áberandi mönnum en þar voru
engin sjáanleg skoðanabil.
Samkeppnin um vinsældir og
kaupendur var einnig komin á
broslegt stig þannig að oftlega
reyndust rosafyrirsagnir þeirra
vindureinn ánnokkurs kjarna eða
fráttamats. Óllu var „slegiðupp”,
jafnvel hinum ómerkilegustu
„skúpum” til þess að deyða
andstæðinginn. Þessu lauk svo á
einu dægri, að sameining varð og
út kom Dagbiaðið & Vísir nýtt
blað, tvíhöfðaður þurs með
dagblaðsbragði. Það var og
sýnilegt að Jónas Kristjánsson,
hafði sálfræðilegan sigur og var
það illt vegna þess að Vísirvar
farinn að vinna allmjög á í
„stríðinu” og var almennt skoðað
sem áreiðanlegra blað. En Jónas
er nefndur fyrst í ritstjórnarhaus
blaðsins og sölubörn eru flest
farin að hrópa Dagblaðið og
sleppa Vísi, svo ekki sé talað um
útlit blaðsins.
Þessi „revolution” í heimi
blaðanna leiðir hugann að ýmsu
sérkennilegu varðandi blöð og
blaðaútgáfur. Það er sýnilegt að
prentsmiðjuiðnaðurinn er að fara
á hausinn, aðallega vegna
gífurlegs kostnaðar af hálfu
prentara og hins vegar vegna
bruðls blaðanna sjálfra. Hér eru
gefin út sex dagblöð, eða voru,
sem öll birta sömu fréttir, litaðar
eftir ímynduðum skoðanaágrein-
ingi. Ymsir liðir eru jafnan fastir
s.s. útvarpsdagsskrá og sjónvarps,
dagbækur og annað rusl, síendur-
tekið og þarflaust. Flesr af því ber
bott um þreytta blaðamenn en
ekki fréttaefni. Allir menn geta
reiknað út hið daglega tap
blaðanna með því einfaldlega að
reikna út auglýsingar þeirra, sem
eru langstærsti grundvöllurinn
fyrir rekstri þeirra. Hugsum
okkur Þjóðviljann t.d. og Alþýðu-
blaðið. Þessi blöð hafa ákaflega
litlar auglýsingar, yfirleitt, skulda
prentsmiðjum sínum hundruð
milljóna og eiga í sífelldu basli.
Þjóðviljinn er sagður njóta styrks
úr austurátt, sem er einasta
logiska skýringin á velgengni hans
og Alþýðublaðið „lifir” á
opinberri ölmusu bæði hvað
auglýsingar snertir og svo á því
opinbera framlagi sem ríkið
skammtar því sem öðrum „póli-
tískum” blöðum. Af þessum litlu
dæmum sést, að það er ein einasta
smuga fyrir þessi blöð eða fleiri að
bera sig fjárhagslega.
Nú er í bígerð að stofna nýtt
síðdegisblað, eitthvað kratasam-
sull. Ef til er tekinn sá
óhemjukostnaður sem því fylgir,
bæði í prentun og starfsmanna-
haldi, þá er ljóst að hér er ekki
févænlegt fyrirtæki að ræða.
Starfsævi þessa blaðs er orðin
nokkuð löng, en þó hafa a.m.k. 30
blöð byrjað á þeim tíma en aðeins
eitt vikublað lifað. Mánudags-
blaðið gerir rétt í því að halda
höfði þótt margt hafi á bjátað
síðari árin. Það er staðreynd að öll
blöðin verða að breyta um rekstr-
arform, krefjast lægri prentkostn-
aðar en nú er., ef þau eiga að lifa.
Morgunblaðið er eina undantekn-
ingin. En það er eins með þetta og
svo mart annað hér á landi. Ef ein
kýr mígur, þá míga þær allar. Það
er sama hvert er litið, ef einum
gengur vel, þurfa allir að komast í
leikinn, stofna ný blöð eða
eitthvað, sem þeir álíta arðvæn-
legt. Við höfum mýmörg dæmi
um þetta t.d. bílasölurnar sem hér
voru í tugatali um tíma og fóru
flestar yfirum.
Það er vandi að reka blað, meiri
vandi en nokkurn grunar.
Lesendur íslenskra blaða verða
ekki alltaf dregnir á asnaeyrunum,
kaupa ekki endalaust sömu
upptugguna ár eftir ár. Þetta ættu
aðstandendur nýja blaðsins að
athuga.