Tíminn - 06.05.1970, Blaðsíða 4

4
TÍMINN
MIÐVIKUDAGUR 6. maí 1970.
urinn er einh-wiers staðar nálaegt
Skjólkvíum. Norðvestan í Heklu
er annar igígur og nær jafn iangt
■niður og Litla-Hekla, en þó dá-
lítið ofar. Úr honum rennur mik
ið hraun, og til norðurs og norð
vesturs.
Annars tel ég þetta vera minna
gos heldur en 1947. Gosið hefur
Framhald af bls. 1
Reyksúla gaus allt í einu upp
Asólfur Pálsson bóndi á Ásólfs-
1 stöðum, sagði um hálf ellefu leyt-
; ið, að þetta hefði byrjað um klukk
Stundu áður.
| — Við sáum allt í einu súluna
stíga upp úr fjiallánu og sáum eld-
bjarmanm um leið. Rétt á eftir fór
a<5 rigna hér vikri og við fundum
j-arðskjálftakippi. Þessa stundina
! er uppstytta í vikurrigningunni,
en það syrtir mjög af ösku í aust
urloftinu,
Hingað eru að koma bílar með
fól-k, sem er a@ flýja Búrfeþ, því
þar rignir svo viikrinum, að
fólk hefst ekki við og bílarnir
skemm-ast. Ég vissi til þess, að
rúða brotnaði í einum bíl þar áðan.
Ásólfur leit í þessu út um glugg-
ann, því hann heyrði mifeinn gný,
en sagði síðan: — Nú sé ég eld-
tunguna upp úr mefckinum og það
heyrist geysimikill hvinur
Upptökln í Axlargíg
Haraldur Georgsson, bóndi í
Haga í Þjórsárdal sagði kl. um 10:
— Dimmur mök-kur stendur
upp úr fjallinu og leiftrin urðu
mest um 10 leytið. Við fundum
alisnarpan jarðskjálftakipp og lit-
urn út um austurgluggann, þar
sem Hefcla sézt v-el. Þá var hún á
kafi í svörtum reyk.
Haraldur sagðist hafa ekið inn-
ar og naer Heklu og virtust honum
upptök þá vera í svonefndum Axlar
gíg, sem myndaðist í gosinu 1947.
LoftiS varS svart af ösku
og reyk
Bærinn Ásar í Gnúpverja-
-hreppi er í línu vest-norð-vestur af
Heklu. Símstöðvarstjórinn þar,
Ágúst Svein-sson, sagði í viðtali
við bláðið u-m 22,30 að þaðan
sæjust mifclar eldigl-æringar í átt
að Hefclu, en svo dimmt væri yf
ir, að hann væri ekki viss um,
að þetta væri í Heklu sjálfri,
gaeti alveg eins verið handan við
hana. — Við -heyrum miklar drun
ur og einn maður fevaðst -ha-fa
fundið jarðskjálftakipp. Þótt
myfkur sé, sjáum við, að austur
^ loftið er orðið svart a£ ösku og
: reyk.
Þykkt vikurlag í Búrfellí
Halldór Eyjólfsson, starfsmaður
við Búrfellsvirkjun, sagði um kl.
23,30, að komið væri þykkt lag af
vikri yfir allt nágrennið, en fólk
við virfcjunina væri þó en-gin hætta
búin að svo stöddu. Hann sagði þó,
að gerðar hefðu verið ráðstafanir
, til aö flytja konur og börn frá
• virkjuninni
Rigndi gjallsteinum
sa-gðiist hafa farið upp að Keldum á
Rangárvöllum, og þaðan h-efði mátt
sjá björgin þjóta hátt í loft upp
úr gígnum. Sáust þrír gígar það-
an, og eldsúlur úr þeim. Hann
sagði að gosið sæjist v-el frá Hvols-
vel-l-i. Svein-n sagði að enn væri
ekki farið að gæta vatnavaxta í
ám og lækjum, en búast mætti
við því á hverri stundu, þar sem
snjórinn bráðn-aði fljótt í einum
gífurleg-a hita- Hann sagði enn-
fr-emur, að menn hefðu komist
lengst upp að Fossi, en færð væri
mjög slæm þarna á vegunum, og
fljótt að verða ófært, ef einhver
urnferð væri.
Vikurregn á Blönduósi
og Hvammstanga
Um kl. 22.30 tóku me-nn á Skaga-
strönd eftir svörtu sfcýi í suðvest-
urátt. Það stækkaði óðum og nú
er þa-r komið kolniðamyrkur (kl.
00.30) og mikið öskufall.
Bjöm Bergmann á Blönduósi
sagði, að um kl. 23,30 hefðu kol-
svartar tun-gur teygt sig upp á
suðurloftið, sem annacs væri heið
skírt. Hann sagði, að þá stundina
væri aðeins ljós rönd á norður-
loftinu, anniar-s hefði himinninn
koildökknað. Björn kvaðst hafa
farið út með di-sk fyrir skömmu,
og hefði hann orðið kolsvartur á
örskammri stundu,
Um miðnætti fréttist frá
Hvammstanga, að þar væri him-
inninn kolsvartur í suð-austur átt
og þar væri talsvert öskufal-1.
Minna vikurgos en 1947
segir ^Sigurður
Sigurður Þórarinsson, jarðfræð
ingur, var staddur á Selfossi um
eittleytið í nótt, og spáði þvi,
að þetta -gos í H-eklu yrði ekki
eins mikið vikurgos og varð 1947
þar sem svo stutt er rnilli gos
anna nú — en 1947 höfðu 102 ár
liðið frá næsta Heklugosi þar
á undan.
„Þegar kom að Ingólfsfjalli,
sáust 'greinilega eldarnir í Heklu“
sagði Si-gurður, „og au-gljóst að
þar var -byrjað mikið hraungos
og virðist vera úr mörgum gíg
um og 'hraunstfau-marnir margir.
Annars höfum við ekki áttað ofck
ur á þessu enniþá, en hins vegar
virðist vera að birta það mikið
■eystra -að ætla mætti að mesta
vikurfallið væri u-m liðið og
f-æri því að minnka úr þessu.“
Logandi bjarmi yfir allri
Heklu
Haraldur Georgsson, bóndi í
Haga í Þjórsárdal, skýrði um hálf
tvö leytið í nótt frá gosinu á eftir-
farándi hátt:
„Nú er farið að birta yfir Heklu,
og þessi döfckvi, s-em yfir henni
var, er nú e-kki lengur ein-s mikill
og að mestu horfinn. Hin-s vegar
eru nú orðnir logandi eldar.
Það logar upp úr Heklu á tveim
ur stöðum aða-llega, sem eru hér
sunna-nvert í Heklu, og svo eru
aftur tveir e-ldar, með stutt-u miili-
bi-li, sem eru framan-vert við Sauða-
fel-1, sem -er n-orður af Heklu.
Yfir fjallinu í heild er nú log-
andi bjarmi, og er að byrj-a að
myndast spýjur — þ.e. þetta kem-
ur upp í miklum gusum. Er nú
hægt að greina grjót koma upp.
Hafa eldarn-ir farið mjög vaxandj
síðustu klukkustundim-ar.
Loftþrýstingur er það m-ikill, að
nokkuð glamrar í r-úðum. Aftur á
móti höfum við ekkert orðið varir
við jarðhræringar síðan úm 10
1-eytið í kvöld.“
Eldtungur um Þúsund
metra upp
Hér fer á eftir f-rásögn Halldórs
Eyjólfssonar, s-tarfsmanns við Búr-
fell.
— Eins og er núna, þá virðist
renna anzi mikið úr Axlargígnum,
það gæti v-erið
til vesturs. Hr-aunið stefnir til
Næfurholtsbæja -en þeir þurfa
ekki að v-era í n-einn-i hæt-tu.
Gí-gurinn syð-st í Sk.jólkví'unum,
myndi ég s-egja, að væri sprengi-
gígur. Eldtungurnar standa langt
upp, gæti verið kílómetri, og log-
andi steinar. Hestalda-n er a-lbjört,
en við s-jáum ekki til upptaka.nna
fyrir Hestöldunn-i, en við höfum
hug á að komast þarna nær. Ösku-
fallið er minna þessa stundina, en
það var, en -það er að drífa upp
s-varta bólstra m-úna og mætti segja
mér, að það bærist nú. hér yfir.
Ég tel ekki, að Búrf-ellsstöðin sé
í n-einni hættu, þar er nóg va-tn og
vikurinn flýtur fram, lí-kt og snjó-
krap. Á timabi-li brotn-uð-u rúður
í húsu-m og -bílum í Búrfel-li. ,
Að lofcu-m sa-gði Hal-ldór, að út-
sýnið til H-eklu væri stórkostlegt.
Fimmti gígurirm kom upp
á miðnætti
Um tvöleytið í nótt sagði Sig-
urjón Pálsson, bóndi í Galtalæk,
svo frá -gosinu í Hefclu, en Galta
lækur -er 10 -km frá Heklutopp í
loftlínu:
„E-iin'S og er eru fimm
gí-gar virkir í H-eklu. Nyrzti gí-g
verið -mjö-g s-vipað síðustu klufcku
stundirnar, nema hvað nýr gíg
ur kom upp u-m miðnæ-ttið“.
Sigurj-ón sa-gði, að gosið -hefði
byrjað í Axlargígnum -gamla, eða
mjög nálægt honum. Síðan -hafi
gosið fæ-rst til suðurs, en þar virð
ist sterkasta gosið vera. Er það
aðeins fyrir sunnan Heklu.
Gerðu h!é á tónleikum
Fól-k á Heliu hafði séð eldglær-
ingar og þess má ge-ta, -að þar var
Sinfón-íuhljómsv-eit íslands, að
halda tónleika, og í hléinu fór
fólkið út til að horfa á mökkinn
frá go-sinu. Síðan var tónleikunum
haldið áfram, eins og næstum
ekkert hefði í skorizx.
La-ust fyrir kl. eitt, fréttist frá
(Hvolsvel-li, að þar sæijust þrír
hraun-straumar renna í suðvestur,
en þar er fyrir gamalt hraun.
Skyggni v-ar slæmt þá stundina,
en bjarminn af hrauninu sézt vel.
Umferð á ve-g-um virðist vera tals-
verð, en sem betur ferð, kemst fólk
ið ekki mjög náilægt þessu, svo
hætta ætti ek-ki að stafa af hraun-
inu, a.m.k. ekki fyrst um sinn.
Síma-lín-ur höfðu biil-að á nokkrum
stöðu-m vegna elding-a og nobkrar
rafm-agnstruflanir urðu víða.
Mikil umferS var fyrir austan fjall i gærkvöldi.
(Tímamynd Gunnar)
Þúsundir héldu austur fyrir |
fjall í nótt að sjá Heklugosið
EB—Reykjavík, miðvikudag.
Skömmu eftir að frébtin um
Heklugosið nýja var al-menningi
fcunn, myndaðist miikil umferð
austur fyrir fj-all. Söfcum þ-ess
hve skyggni var slæ-mt var ekki
hægt að greina eldinn af Kam-ba
brún, en lögregla-n varaði fólk
við að fara langt austureftir ve-gna
hættu -af steinkasti. Samt sem
áður streymdu bifreiðir austu-r fyr
ir Ingólfsfjall, en þaðan sást vel
eldurinn í Heklu. Þegar blaða
máður Tímans kom þangað laust
fyrir kl. 1 í nótt sáust -greinilega
fjórar el-dtungur og ko-m sú
stærsta upp úr miðju fjallinu —
upp úr svonefndum Axlargíg.
Einnig stóð ura hrið mikil eld
tunga upp úr fja-llinu nyrst.
Þriðja eld-tungan virtist koma upp
bak við Axlar-gíg en sú fjórða
stóð upp úr fjallinu syðst, og
um 'k-l. 02.30 var hún orðin all-
stór.
A Selfossi voru fáir geng-nir til
náða á þe-ssum tíma og var mikil
umferð ti-1 og frá kauptúninu. Ekki
höfðu Selfyssingar þá orðið varir
við neinar jarðhræring-ar né ösku-
fall, enda vindur suðlægur. Öðru
hvoru sást vart þaðan eldurinn í
Hefclu söfcum skúraleiðinga, en
svo silæmt skyg-gini s-tóð yfir
skamma stund hverju sinni.
Um fcl. 02 var ennþá a-llmildl
umf-erð úr borgðinni en fremur
lítdl til henn-ar svo að auðljóst er
að fólk gefek s-eint í refekju í nótt
og vildi fremur verða sjón en
svefni ríkara.
Ætlaði einn á báti frá Hjalteyri um Horn til Keflavíkur:
NÁÐI LANDI Á GÖTÓTTUM BÁTNUM
EFTIR 10 KLUKKU STUNDA BARÁTTU
Bx-rgir Sigurðsson á Ásum
hringdi laust ef-tir kl. 23, en han-n
var þá að kom-a innan úr Þjórsár-
dal.
— Þarna sáum við greinilega tvo
gosstaði, það gýs sunnarlega í
fjallinu og að norðanverðu. Ann-
ars er ómögulegt að sjá þetta vel,
því það er al-lt ko-lsv-art, askan sezt
á rúðurnar á bílnum og ef maður
fer út, fær maður hana í augun.
Lykt-in er vond og bragðið líka og
það rignir þarna gjallsteinum og
þeir eru um 5 sm í þvermál. Á
veginum var allt að 8 cm þykkt
öskulag. Héðan a® heiman sjáum
við nú stöðugan eld í mekkinum
og þegar litið er í sjónauka, sjást
stórir grjóthnullungar fljúga upp
meðfr-am eldinum.
Stór björg upp úr gígunum
Sveinn IsleiLsson á Hvolsvelli
SB-Reykjavík, þriðjudag.
Vélbáturinn Vísir Iaskaðist
talsvert í ís úti af Húnaflóa í
fyrrinótt. Einn maðuí var á bátn-
um, Jón Þórarinsson frá Keflavík
og náði hann ekki sambandi við
land. Eftir tíu tíma siglingu með
bátinn hálfullan af sjó, náði hann
loks landi á Skagaströnd og var
þá vélin svo að segja í kafi og
mátti því litlu muna, að illa færi.
Jón var að koma frá Hjalteyiú,
þar sem hann keypti Vísi, sem er
milli 8 og 10 lestir að stærð. Hugð
ist hann sigla bátnum til Kefla
víkur. Út af Húnaflóa er talsve-rð
ur íshroði, o-g í myrkrinu fakst
báturinn á ísjaka. með þeim af-
leiðingum, að allstórt gat koni A
hann þegar 3 plankar bi-otnuðu.
Jón reyndi að kalla upp Siglu-
fjörð og í.iafjörð, xn náði 'ekki
sambandi. EitthvaC mun þó hafa
heyrzt til hans i landi, en ná-
kvæma staðarákvörðu-n vantaði.
Vísir mun þá hafa verið staddur
skam-mt vestan við miðjan flóann.
Jón tók stefnuna til lands á
Skaga-strönd, meðan sjór streymdi
inn í bátinn. Eftir tíu fclufcku- -
st-unda hrakninga, náði han-n landi '
þar, um kl. 1 .30 i gær, en þá var j
vélin rétt að segja komin á kaf
í sj-ó, og hefði drepið á sér á
hverri stundu. ■'
t
Gert verður við bátinn fyrir J
norðan, en sjópróf fara fram í I
Keflavík.