Tíminn - 09.09.1970, Blaðsíða 9

MEÐVIKUDAGUR 9. september 1970.
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediiktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Tómas
Karlsson. Auiglýsingastjóri: Steinigrimur Gíslason. Ritstjórnar-
skrifstofur í Edduhúsinu, sfmar 18300—18306. Skrifstofur
Bankastraeti 7 — Afgreiðslusími 12323. Auglýsingasími 19523.
Aðrar skrifstofur sími 18300. Áskriftargjald kr. 165,00 á mánuði.
innaniands — í lausaisölu kr. 10,00 eint. Prentsm. Edda hf.
Skýr stefnumunur
Á síðasta þingi urðu hörð átök milli stjórnarflokk-
anna annars vegar og Framsóknarflokksins hins vegar,
í sambandi við þá breytingu á tekjuöflun ríkissjóðs, sem
hlauzt af EFTA-aðildinni. Vegna EFTA-aðildarinnar varð
að lækka innflutningstolla mjög verulega og afla ríkis-
sióði nýrra tekna í staðinn. Ríkisstjórnin beitti sér fyrir
því, að ríkissjóður fengi tollalækkunina bætta með ein-
hliða hækkun söluskattsins. í tilefni af þessu reis mikil
deila milli stjórnarflokkanna og Framsóknarflokksins um
tvö meginatriði:
í fyrsta lagi töldu Framsóknarmenn það ranga
stefnubreytingu ,að ætla að vinna upp lækkun tolla,
sem leggjast mishátt á vörur, með hækkun söluskatts,
sem leggst jafnt á allar vörur. Þetta bitnar einkum
ranglega á þeim, sem hafa lágar tekjur og þunga
framfærslu. Framsóknarmenn lögðu því til, að hér
yrði dregið úr mestu rangindunum með því að undan-
þiggja nokkrar helztu nauðsynjavörur söluskatti og
auka fjölskyldubætur um 20%. Þetta hefði bætt
nokkuð hlut þeirra launalægstu og þeirra, sem hafa
þyngsta framfærslu.
í öðru lagi vöruðu Framsóknarmenn við þeirri
dýrtíðaraukningu, sem myndi hijótast af söluskatts-
hækkuninni, og nýjum víxlhækkunum þar á eftir-
Framangreindar tillögur Framsóknarmanan höfðu ekki
aðeins þann kost, að þær réttu hlut þeirra, sem efna-
minni eru, heldur hefðu þær komið í veg fyrir þriggja
stiga hækkun á vísitölunni, en hvert eitt vísitölustig
eykur útgjöld atvinnurekstrarins í iandinu um 110
millj. kr. Þessar tillögur miðuðu þannig að því að
draga úr verðbólgunni og bæta þannig stöðu atvinnu-
veganna. Þær hefðu gert atvinnuvegunum auðveldara
að rísa undir þeirri grunnkaupshækkun, sem þá var
fyrirsjáanleg.
Stjómarflokkarnir höfnuðu tillögum Framsóknar-
manna og er nú auðvelt að síá afleiðingarnar. Sölu-
skattshækkunin hækkaði vísitöluna nær strax um 2—3
stig. Sú hækkun leiddi til tilsvarandi dýrtíðaruppbóta,
og þær uppbætur hafa svo leitt til nýrra verðhækkana.
Það er því ekki ósennilegt að með þessum víxlhækkun-
um, nemi bein og óbein verðhækkun, sem söluskatts-
hækkunin hefur valdið, brátt 5—6 vísitölustigum.
Það er með slíkum aðgerðum hins opinbera, sem
verðþenslan og dýrtíðin er að verulegu leyti búin til.
Þetta mál sýnir glöggt muninn á stefnu Framsóknar-
flokksins og stjórnarflokkanna í efnahagsmálum. Fram-
sóknarmenn báru fram raunhæfar tillögur um að draga
úr dýrtíðar- og verðbólguvextinum. Þeir telja það undir-
stöðu heilbrigðs atvinnurekstrar og batnandi afkomu
almennings. Stjórnarflokkarnir halda áfram sömu verð-
bólgustefnunni, sem hefur leitt til fjögurra gengisfell-
inga á áratug. Það styttist óðum til fimmtu gengisfell-
ingarinnar, ef þeir fá að ráða.
T raustsyf irlýsing
Alþýðuflokksmenn í Norðurlandskjördæmi eystra
samþykktu fyrir nokkru eftirfarandi ályktun undir stjórn
Gylfa, sem sat þingið:
„Kjördæmisþingið telur, að ástandið í réttarfari,
dómsmálum og fangelsismálum þjóðarinnar sé þjóðar-
skömm og átelur þingið harðlega stjórn þeirra undanfar-
in ár.
Gylfi formaður fylgdi þessari ályktun flokksmanna
sinna fram með því að tryggja dómsmálaráðherranum
embætti forsætisráðherra næsta missirið- Eftirminnileg
traustsyfirlýsing. — AK
TIMINN
MARK HATFIELD svarar Agnew:
Bandaríkjamenn mega ekki láta
æsilegar ásakanir skeifa sig
Bandarísku vaidi verður að beita af mannlegri gát.
Mark Hatfield og George B. McGovern
í gær birtist hér í blaðinu
útdráttur úr ræðu Agnews,
varaforseta Bandaríkjanna,
þar sem hann gagnrýndi Hat-
field-McGovern-tillögurnar
svonefndu, en samkvæmt
þeim ættu Bandaríkjamenn
a'ð hafa flutt her sinn frá
Vietnam fyrir árslok 1971. —
Hér fer á eftir útdráttur úr
svarræðu, sem Mark Hatfield
öldungadeildarþingm. flutti í
deildinni degi síðar, til að
svara ásökunum Agnews.
VARAFORSETI Bandaríkj-
anna ræddi í gær um frum-
varp, sem ég og 24 aðrir öld-
ungadeildarþingmenn flytja.
Frumvarpi þessu er ætlað að
tryg'gja ábyrga brottför hers
okkar frá Indó-Kína. Ef frutn
varpið fæli í sér það, sem vara
forsetinn heldur fram, skyldi
ég verða manna fyrstur til að
snúast gegn því.
Þeir sem frumvarpið styðja
hér í þinginu og óbreyttir borg
arar í milljónatali víðs vegar
um land, láta ekki ósannar
og áesilegar ásakanir skelfa
sig.
Varaforsetinn ræddi um hásk
ann af hernaðarósigri Banda-
ríkjamanna og „að^ leiða bar-
áttuna til lykta“. Á þetta að
tákna, að hann sér að boða
nýja stefnu í Vietnam, stefnu,
sem gangi í berhögg við fyrri
yfirlýsingar forsetans?
Nixon forseti sagði 14. maí
1969: „Við höfum horfið frá
því að knýja fram hernaðar-
lega lausn á vígvöllunum". Og
20. apríl 1970 sagði hann:
„Stjórnmálalausn er megin
kjarni málsins“. Nú er ráðizt
með dylgjum og tilfinninga-
hita að ábyrgum áætlunum um
brottför hers okkar og meðal
annars rætt um að „bíða auð-
mýkjandi ósigur á orrustuvöll-
:num í Suð-austur Asíu“.
Þessi orð vekja grun um við-
leitni til að koma fram hern-
aðarlausn á vandanum og end-
urspegla gömlu glappaskotin,
sem stuðiað hafa að því, hve
styrjöldin hefur dregizt hryggi
lega á langinn.
ÉG treysti því að þingmenn
gegni skyldu sinni samkvæmt
stjórnarskránni, hvers sem
varaforsetinn kann að óska og
hvernig sem orð hans falla.
Ræða hans torveldar þetta þó,
þar sem orð hans fólu í sér
villandi umsagnir og ályktan-
ir, sem ekki hafa við nein rök
að styðjast.
Hann sagði meðal annars:
„Verði umrætt frumvarp að
lögum, o" öllum hernaðarat-
höfnum Bandaríkjamanna hætt
í lok þessa árs, hlýtur allur
ofurþungi styrjaldarinnar þegar
í stað að lenda á herðum Suð-
ur-Vietnama einna".
í fyrsta lagi hefði samþykkt
frumvarpsins alls ekki þessar
afleiðingar. Það heimilar allar
þær hernaðaraðgerðir, sem
nauðsyulegar eru til þess að
vernda hersveitir okkar meðan
á brottflutningi stendur.
í öðru lagi takmarkar frum-
varpið ekki framhald hernaðar
aðstoðar á nokkurn hátt, jafn-
vel ekki eftir að her okkar er
á brott.
Varaforsetinn gaf ennfremur
í skyn, að frumvarp okkar
stofnaði lífi bandarískra manna
í voða. Sannleikurinn er hins
vegar sá, að samþykkt þess
yrði til þess að bjarga lífi
bandarískra manna.
MEGINTILGANGUR frum-
varpsins er verndun mannslífa,
jafnt Bandaríkjamanna sem
Suður-Vietnama. Bandaríkja-
menn og Suður-Vietnamar
hljóta að halda áfram að deyja
meðan bandarískar hersveitir
dvelja í Vietnam, og meðan við
erum skuldbundnir til að halda
áfram að vera þar um óákveðna
framtíð.
Varaforsetinn rangfærir
frumvarpið gersamlega, þegar
hann telur það fela í sér „al-
gerða og skjóta brottför Banda
ríkjamanna frá Vietnam". —
Frumvarpið gerir ráð fyrir að
dreifa brottflutningi banda-
rískra hersveita á marga mán-
uði í samræmi við yfirlýst
áform Nixons forseta, og veit-
ir því fullt svigrúm til verndar
bandarískum þegnum með öllu
mögulegu móti og tryggir
raunar minna mannfall en ella
yrði. Auk þessa hefði ríkis-
stjórnin í Suður-Vietnam, —
ef eftir frumvarpinu yrði farið,
— kappnógan tíma til að afla
sér aukins fylgis og ætti sam-
þykkt frumvarpsins raunar að
hvetja leiðtoga henar til að
ná samkomulagi við alla flokka
í landinu.
Þá kaus varaforsetinn einnig
að láta ógetið ákvæðisins í
frumvarpinu um framlengingu
brottfarartímans, ef á þyrfti að
halda. Komizt forsetinn að
þeirri niðurstöðu, að aðstæður
hindri skipulegan og ábyrgan
brottflutning bandaríska hers-
ins á þeim tíma, sem tilsettur
er, þarf ekki annað en að
þingið samþykki þann frest,
sem á þarf að halda. Þetta gef-
ur naumast tilefni til þess að
tala um „algerða og skjóta
brottför”.
ÞÁ HELDUR varaforsetinn
einnig fram, að samþykkt frum
varpsins spilli möguleikunum á
umsaminni lausn, en fyrirfram
ákveðinn tími til brottflutnings
hersins gæti einmitt leitt til
þess, að loksins færi aitthvað
að ganga í þráteflinu í París.
Þegar ljóst væri, að Banda-
ríkjamenn væru staðráðnir í að
binda endi á styrjöldina, hlytu
leiðtogarnir í Hanoi og Saigon
einnig að verða að horfast í
augu við staðreyndirnar og
binda einnig endi á styrjöldina
sín í milli. Þegar varaforsetinn
segir, að frumvarpið sé „dauða
dómur yfir friðarviðræðunum í
París' er sem hann vilji gefa
í skyn, að þær hafi leitt til
einhvers jákvæðs árangurs. En
hvað hefur áunnizt þar annað
en samkomulao um, hvernig
samningaborðið skuli vera i
laginu?
Varaforsetinn ber fram blóð-
baðskenninguna svonefndu og
segir, að hundruð þúsunda
Framhald á 14. siðu. «
..................... j