Morgunblaðið - 02.12.2005, Side 12

12 FÖSTUDAGUR 2. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VIÐ athöfn í þinghúsinu í Wash-
ington í Bandaríkjunum 15. nóv-
ember sl. tók Steingrímur Her-
mannsson, formaður stjórnar
Stofnunar Leifs Eiríkssonar, form-
lega við fjárframlagi að upphæð
1.728.980 dollara frá Myntsláttu
Bandaríkjanna í námsstyrktarsjóð
stofnunarinnar.
Fjárhæðin svarar til um 109
milljóna íslenskra króna.
Það voru Seðlabanki Íslands og
Virginíuháskóli í Bandaríkjunum
sem stofnuðu Stofnun Leifs Eiríks-
sonar árið 2001 en hugmyndin þró-
aðist í framhaldi af ákvörðun Seðla-
banka Íslands um að gefa út
silfurmynt til þess að minnast þess
að Leifur Eiríksson fann Norður-
Ameríku fyrir 1.000 árum. Hefur
stofnunin aflað fjár í styrktarsjóð
fyrir háskólanemendur í framhalds-
námi, Íslendinga í Bandaríkjunum
og Bandaríkjamenn á Íslandi og
efla með þeim hætti samvinnu land-
anna tveggja á sviði æðri mennt-
unar.
Mun stofnunin veita styrki til
framhaldsnáms í Bandaríkjunum
frá og með því skólaári sem hefst á
árinu 2006.
Seðlabankinn bauð bandaríska
þinginu á sínum tíma að taka þátt í
þessum viðburði. Árið 1999 sam-
þykkti bandaríska þingið lög um að
framleiða og selja bandarískan silf-
urdal til minningar um landafund-
inn.
Gjald lagt á hvern pening
Bandaríska myntsláttan sló einn-
ig 1.000 króna minningarpeninginn
fyrir Ísland sem Seðlabanki Íslands
gaf út. Tíu bandaríkjadalir voru
lagðir sem aukagjald á hvern pen-
ing sem var sleginn og seldur til að
styrkja samskipti á menntasviðinu
milli landanna.
Formaður fyrstu stjórnar stofn-
unarinnar var Robert Kellogg, sér-
fræðingur í íslenskum miðaldabók-
menntum og fyrrverandi deildar-
forseti College of Arts and Sciences
við háskólann í Virginíu. Eftir and-
lát Kelloggs árið 2004 heiðraði
stofnunin framlag hans með því að
nefna einn af námsstyrkjum sínum
til minningar um Robert Kellogg.
Við athöfnina í þinghúsinu í
Washington 15. nóvember sl. fluttu
ávörp Jim Leach, þingmaður frá
Iowa, flutningsmaður frumvarpsins
um bandaríska minnispeninginn í
neðri deild þingsins, Tom Harkin,
öldungadeildarþingmaður frá Iowa,
flutningsmaður málsins í öldunga-
deildinni og Steingrímur Her-
mannsson, sem þakkaði fyrir hönd
stofnunarinnar og rakti lauslega
sögu málsins.Að sögn Steingríms
hefur sjóðurinn auk þessa framlags
fengið rúmlega 1.100.000 dollara
frá Seðlabanka Íslands, sem er
hagnaðurinn af sölu íslenska minn-
ingarpeningsins, og rúmlega
800.000 dollara frá ýmsum öðrum
aðilum. Af þeim eru stærstir Stofn-
un Alcoa, Stofnun fjölskyldu Ken
Petersonar, KB banki og Flugleið-
ir.
220 milljónir til ráðstöfunar
Sjóðurinn hefur nú til ráðstöf-
unar rúmlega 3.500.000 dollara,
sem er u.þ.b. 220 milljónir íslenskra
króna.
Samkvæmt upplýsingum Stein-
gríms verður um það bil helmingi
ávöxtunar þessa fjármagns ráðstaf-
að árlega í námsstyrki til fram-
haldsnáms íslenskra námsmanna í
Bandaríkjunum og bandarískra á
Íslandi.
Upphæð styrkjanna verður
25.000 dollarar. Fyrstu styrkirnir
verða veittir til náms, sem hefst á
árinu 2006 eins og áður segir, en
nánari upplýsingar má fá á vefsíðu
stofnunarinnar: www.leifureiriks-
sonfoundation.org. Þar má einnig
fá umsóknareyðublöð. Alþjóðadeild
Háskóla Íslands veitir einnig upp-
lýsingar og aðstoð.
Stofnun Leifs Eiríkssonar veitir námsstyrki til framhaldsnáms
1,7 milljóna dollara fjárframlag
frá Myntsláttu Bandaríkjanna
Fjárframlag Myntsláttu Bandaríkjanna var afhent við athöfn í þinghúsinu í Washington D.C. Frá vinstri á mynd-
inni eru John Casteen, forseti Virginíuháskólans, Tom Harkin, öldungadeildarþingmaður, Steingrímur Her-
mannsson, Jim Leach fulltrúadeildarþingmaður og Brendan Adams, aðstoðarforstjóri US Mint.
Steingrímur Hermannsson, formaður stjórnar Stofnunar Leifs Eiríks-
sonar, flutti ávarp við athöfnina, þakkaði fyrir fjárframlagið fyrir hönd
stofnunarinnar og rakti lauslega sögu málsins.
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
HÁLFT sjötta þúsund nem-
enda í 4.–10. bekk grunnskóla
tekur þessa dagana þátt í viða-
mikilli könnun um einelti og líð-
an. Könnun þessi er liður í
Olweusarverkefninu og er nú
lögð fyrir nemendur í skólum
sem hófu innleiðingu einelt-
isáætlunarinnar árið 2002.
Þetta er í þriðja sinn sem
könnunin er lögð fyrir í þessum
skólum. Könnunin hefur verið
eins frá ári til árs, nema að á
þessu ári bættust við spurning-
ar um einelti með hjálp GSM-
síma og Netsins. Nýir skólar
eru teknir inn í verkefnið á
tveggja ára fresti. Síðast var
eineltið kannað í febrúar sl. og
þá í þeim 30 skólum sem hófu
starfið haustið 2004. Þeir skólar
sem könnunin er gerð í nú eru
þeir skólar sem voru með í upp-
hafi verkefnisins árið 2002, að
sögn Þorláks H. Helgasonar,
framkvæmdastjóra Olweusar-
verkefnisins á Íslandi.
Niðurstöður fyrir jól
Niðurstaðna úr könnuninni
nú er að vænta rétt fyrir jól, ef
allt gengur að óskum. Gögnin
eru forunnin hér á landi en síðan
send til Noregs til fullvinnslu. Á
þessu ári munu því liggja fyrir
niðurstöður úr tveimur rann-
sóknum sem varpa ljósi á líðan
um 13 þúsund nemenda í grunn-
skólum landsins.
Um helmingur hérlendra
nemenda hefur tekið þátt í
Olweusarverkefninu. Að því er
fram kemur á heimasíðu áætl-
unarinnar er Olweusarverkefn-
ið á Íslandi einstakt.
„Hvergi hefur náðst betri ár-
angur á grunnskólastigi en í ís-
lenskum skólum, þar sem ár-
angur á unglingastigi vekur
sérstaka athygli á heimsvísu.
Þátttaka á Íslandi slær líka öll
met.“
5.500
taka þátt
í eineltis-
könnun
TENGLAR
.......................................
www.olweus.is
Hvergi meiri
þátttaka í Olweusar-
verkefninu en hér
ÞÓRUNN Björnsdóttir, kórstjóri
Barnakórs Kársnesskóla, hlaut í
gær Barnamenningarverðlaun
Velferðarsjóðs barna á Íslandi. Fór
afhendingin fram við hátíðlega
athöfn í húsi Íslenskrar erfða-
greiningar að viðstöddu fjölmenni,
þar á meðal mörgum börnum.
Barnakór Kársnesskóla söng í
byrjun.
Kári Stefánsson, forstjóri Ís-
lenskrar erfðagreiningar, ávarpaði
samkomuna og gerði grein fyrir
starfi sjóðsins. Hann sagði m.a. að
hugmyndin að baki sjóðstofnuninni
hefði verið að reyna að hlúa að
börnum í landinu á einhvern hátt
og veita einhvers konar fordæmi
um að þeir sem meira mega sín í
samfélaginu veiti svolitlu til að
styðja góð málefni.
Kári afhenti síðan Þórunni verð-
launin, sem nú voru veitt í fyrsta
sinn. Hlaut Þórunn viðurkenn-
inguna fyrir framúrskarandi starf
í þágu barna. Hún heldur upp á 30
ára starfsafmæli sitt sem kórstjóri
Kársnesskóla í haust. Í grein-
argerð með verðlaununum segir að
barnakórastarf sé nokkuð sem öll
börn geti notið án mikila fjár-
útláta. Þórunn hafi með elju sinni,
áhuga og einstakri færni í að nálg-
ast börn kennt þeim að njóta tón-
listar. Verðlaunaféð, ein milljón
króna, verður notað til að hljóðrita
efni sem Barnakór Kársness hefur
frumflutt. Auk þess hlaut Þórunn
verðlaunagrip, hannaðan af Dýr-
finnu Torfadóttur gullsmið.
Þórunn þakkaði fyrir sína hönd
og barnanna í Kársnesskóla og
sagði: „Eitthvað það nauðsynleg-
asta sem við getum gert fyrir börn-
in okkar er að kenna þeim að
syngja, vegna þess að það syngur
enginn vondur maður.“
Yfir 300 milljónir í styrki
Einnig voru afhentir fimm styrk-
ir Velferðarsjóðs barna, ein milljón
hver, og viðtakendur þeirra voru
Skákfélagið Hrókurinn, Íslensku-
skólinn á netinu, BUGL – Barna-
og unglingageðdeild Landspít-
alans, Hjálparstarf kirkjunnar og
Mæðrastyrksnefnd.
Velferðarsjóður barna hefur nú
starfað í fimm ár. Íslensk erfða-
greining og heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytið stofnuðu sjóð-
inn, stofnféð, rúmur hálfur
milljarður króna, kom frá Íslenskri
erfðagreiningu. Úr sjóðnum hafa
verið veittar um 300 milljónir
króna á þessu tímabili. Stærstu
verkefnin sem styrkt hafa verið
eru: Mentorverkefnið Vinátta, sem
hefur fengið um 50 milljónir. Rjóð-
ur, endurhæfingar- og hjúkr-
unarheimili fyrir langveik börn í
Kópavogi, um 100 milljónir. Víð-
átta, grunnskólaverkefni, um 20
milljónir. Styrkir til forvarna,
fræðslumyndagerðar og leiksýn-
inga um níu milljónir. Kennsluefni,
fræðslustarf og ráðstefnur til
handa börnum um 20 milljónir.
Miðborgarstarf um þrjár milljónir.
Styrkir til ýmissa framfaramála
vegna barna um 40 milljónir. Auk
þess sumargjafir til barna sem búa
við erfiðar aðstæður, styrkir sem
veittir eru í samvinnu við mæðra-
styrksnefnd, Hjálparstarf kirkj-
unnar og félagsþjónustur átta
sveitarfélaga um 30 milljónir.
Framkvæmdastjóri Velferð-
arsjóðs barna á Íslandi er Ingi-
björg Pálmadóttir.
Þórunn Björnsdóttir kórstjóri hlaut Barnamenningarverðlaun Velferðarsjóðs barna
„Það syngur enginn vondur maður“
Morgunblaðið/Sverrir
Þórunn Björnsdóttir, kórstjóri Barnakórs Kársnesskóla, tók við verðlaun-
unum úr hendi Kára Stefánssonar, forstjóra Íslenskrar erfðagreiningar.
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is