Fréttablaðið - 23.10.2002, Qupperneq 10

10 23. október 2002 MIÐVIKUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúi: Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Þverholti 9, 105 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
Tuttugasta öldin var með af-brigðum heimsk öld þrátt fyrir
miklar tækniframfarir. Heimsku
þeirrar aldar má
nær alla rekja til
einnar hugmyndar;
að við getum
kynnst málum með
því að kryfja þau
niður í smáatriði;
að samanlagður
sannleiki smáatrið-
ana sé kjarni máls-
ins. Við höfum fyrir
löngu áttað okkur á
að þessi hugmynd
er í raun endaleysa. Það er hægt að
kryfja öll mál niður í smáatriði og
hvert smáatriði niður í öratriði – og
þau má líka brytja niður að vild.
Gott dæmi um þetta er hvernig
sérfræði ýmiss konar getur sífellt
af sér nýja sérfræði – án þess að við
séum nokkru nær. Eftir því sem
læknavísindin verða sérhæfðari
því minni hugmynd höfum við um
heilbrigði. Við vitum allt um mjólk-
ursýrustig vöðva – en sáralítið um
þreytu. Við vitum margt um boð-
efnabúskap heilans – en stöndum á
gati frammi fyrir andlegum styrk.
Heilbrigði mannsins virðist því
vera eins og laukurinn; ef við leit-
um að kjarnanum þá er hann eng-
inn. Við verðum að skoða laukinn
sem heild.
Í upphafi þessarar aldar sitjum
við uppi með ýmislegt sem við
fengum í arf frá liðinni öld heimsk-
unnar og sem gagnast okkur illa.
Félagslega kerfið er til dæmis safn-
haugur af lausnum á óskiljanleg-
ustu málum slitnum úr samhengi
og án heildstæðrar sýnar eða
trausts siðferðislegs grunns. Sama
má segja um skólakerfið. Því var
tjaslað upp í þeirri trú að með því
að bæta við námsefni og lengja
skólasetu fengjum við sífellt betur
menntað fólk. Sú varð ekki raunin.
Ástæðan fyrir því að við trúum því
er að hver stétt hefur fjárhagsleg-
an hag af því að ofmeta nám sitt í
von um hærri laun. Vegna einhæfni
náms hefur almennri menntun
hrakað – en ekki síður vegna þess
að fólki finnst æ færri þættir
mannlífsins koma sér við. Ólíkleg-
ustu sérfræðingahópar hafa eignað
sér nánast öll svið mannlegrar til-
veru. Utan vinnu sinnar á hinn al-
menni borgari ekkert erindi inn á
þessi svið. Hans sess er í Lazy-Boy
fyrir framan sjónvarpið.
Við munum ekki geta ráðið fram
úr vanda heilbrigðis- og velferðar-
kerfisins með sömu aðferðum og
hafa brugðist okkur hingað til.
Lausnirnar liggja í djarfari ákvörð-
unum byggðum á svörum við því
hvernig samfélag við viljum
byggja upp. Okkur vantar ramm-
ann. Án hans er til einskis að leysa
hvern vanda fyrir sig. 
„Í upphafi
þessarar aldar
sitjum við uppi
með ýmislegt
sem við feng-
um í arf frá lið-
inni öld
heimskunnar
og sem gagn-
ast okkur illa.“
Arfleifð heimskrar aldar
skrifar um trúna á að svör við stór-
um spurningum liggi í lausnum á
smámálum.
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
– A l l i r saman nú !
B A N K A S T R Æ T I 10 • 101 R E Y K J AV Í K • S Í M I 5 6 2 2 3 6 2 • I N F O @ V I S TA S K I P T I . I S
vistaskipti.is
vista change
S T U D E N T A F E R D I R
Óheft streymi hugmynda og fólks, landa á milli, byggist meðal
annars á tungumálakunnáttu. En tungumál er ekki einungis tæki til
samskipta, heldur opna þau okkur dyr að reynslu annarra.
Þegar við öðlumst færni í öðru tungumáli en okkar eigin, öðlumst
við einnig þekkingu á því hvernig annað fólk lítur á heiminn.
Stúdentaferðir bjóða tungumálanámskeið víða um heim.
Við leggjum áherslu á persónulega þjónustu og finnum nám
við þitt hæfi, óháð aldri eða menntun.
BALTIC WOOD parket
í miklu úrvali
Verðdæmi: Eik Unique 14mm 3ja stafa
Tilboð kr. 2.790,- m2
UPPBYGGINGARSTARF „Allir eiga sér
framtíðardrauma. Það er bara að
vekja þá upp,“ segir Þorbjörn
Jensson, fyrrum landsliðsþjálfari
í handknattleik,
sem hefur tekið að
sér að leiðbeina at-
vinnulausum ung-
mennum sem vilja
fóta sig í lífinu eft-
ir að hafa flosnað
upp úr skóla eða
vinnu. Þorbjörn starfar hjá Fjöl-
smiðjunni í Kópavogi en Fjöl-
smiðjan er stofnuð að danskri fyr-
irmynd og rekin með tilstyrk frá
Rauða krossinum, Vinnumálasam-
bandinu, menntamálaráðuneytinu
og sveitarfélögunum á höfuðborg-
arsvæðinu. Ungmennin í Fjöl-
smiðjunni eru á aldrinum 16-24
ára:
„Þegar maður er 16 ára veit
maður ekki alltaf hvað maður vill.
Og ekki bætir úr skák ef maður
hefur fengið skilaboð um að maður
geti í raun ósköp lítið,“ segir Þor-
björn sem leggur ríka áherslu á að
efla sjálfstraust skjólstæðinga
sinna. „Þegar upp er staðið getur
maður allt. Þetta er aðeins spurn-
ing um sjálfstraust,“ segir hann.
Þó Fjölsmiðja sé ekki nema
ársgömul hefur starfið þegar skil-
að árangri. Síðastliðið haust hóf
hópur ungmenna nám að nýju eft-
ir viðdvöl hjá Þorbirni og félögum
og enn aðrir fengu sér vinnu.
Farnast þessum ungmennum vel
eftir því sem best er vitað. Nú eru
ungmennin í Fjölsmiðjunni 35
talsins og stunda þar störf á ýms-
um brautum sem taka mið af
áhugasviðum þeirra. Þorbjörn
Jensson viðurkennir að ýmislegt
sé sameiginlegt með því að þjálfa
handboltamenn og atvinnulausa:
„Þetta er hópefli; fólk þarf að
læra að vinna saman. Og svo
sjálfstraustið. Það skiptir ekki
síður máli á vinnumarkaðnum en í
handboltanum,“ segir Þorbjörn
Jensson, ánægður með nýja liðið
sitt og stefnir ótrauður að sigri
eins og fyrri daginn. Þó liðið sé
annað.
eir@frettabladid.is
Þjálfar atvinnulausa í
stað handboltamanna
Þorbjörn Jensson, fyrrum landsliðsþjálfari í handbolta, þjálfar nú at-
vinnulaus ungmenni í því að takast á við lífið. Segir alla drauma geta
ræst. En fyrst og síðast þurfi sjálfstraustið að vera í lagi.
LANDSLIÐSÞJÁLFARI Á NÝJUM SLÓÐUM
Sjálfstraust er númer eitt, tvö og þrjú hjá unglingum segir Þorbjörn sem stendur við skúr sem unglingar smíðuðu undir hans stjórn.
„Þegar maður
er 16 ára veit
maður ekki
alltaf hvað
maður vill.“
HEILSUVERND Beinþynning er ein-
kennalaus sjúkdómur sem þarf að
greina í tíma svo hægt sé að draga
úr afleiðingunum og minnka líkur
á brotum. Halldóra Björnsdóttir
hjá Beinvernd bendir á að það séu
ekki einungis eldri konur sem fái
beinþynningu, þó þær séu í meiri-
hluta. „Margir sem ennþá eru virk-
ir í atvinnulífinu eru með bein-
þynningu og afleiðingar hennar
valda því ekki aðeins einstakling-
um miklum þjáningum heldur eru
þær dýrar fyrir heilbrigðiskerfið
og atvinnulífið.“ Hún segir einn
mikilvægasta þáttinn í forvarnar-
starfinu vera að greina sjúkdóm-
inn í tíma. „Beinvernd hefur yfir
að ráða meðfærilegu tæki sem
hentar vel til mælinga á vinnustöð-
um. Okkur þótti því mikilvægt að
nýta þetta tæki til að ná til þeirra
sem ekki gefa sér tíma til að koma
í beinþéttnimælingar. Vert er að
geta þess að karlmenn geta líka
fengið beinþynningu en þeir fá
hana síðar á ævinni. Ástæður eru
aðrar og má þar nefna undirliggj-
andi sjúkdóma og neyslu á lyfjum
eins og sykursterum sem notaðir
er við gigtarsjúkdómum og
lungnasjúkdómum.
Halldóra segir mörg fyrirtæki
bjóða starfsfólki upp á heilsuvernd
eins og bólusetningar við flensu og
blóðþrýstingsmælingar. „Því hefur
verið ákveðið að gefa fyrirtækjum
og stofnunum kost á því að fá okkur
til að koma en hver mæling tekur
örskamma stund og gefur vísbend-
ingar um ástand beina og hvort
þörf sé á frekari aðgerðum.“ 
Beinþynning mæld á vinnustöðum:
Karlar og ungar konur
fá einnig beinþynningu
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/B
IL
LI