Tíminn - 04.11.1971, Blaðsíða 9

FTMMTUDAGUR 4. nóvember 1971
TÍMINN
9
(Jtgetandl FRAMSÓKNARFLOKKURINN
rramlcvaemdastíórl Kristján Benediktsson Rltstjorar Þnrarinn
Þórartnsson (ábt Jón Helgason. Indrini G Þorsteinsson og
Tómas Karlsson Auglýslngastjórl: Steingrtmur Gtslason Kit
stjörnarskrlísrtofur 1 Eddubúslnu timar 18300 - IR3HR Skril
vtofur Bankastraeti 7 - AfgreiOslustmt 12323 Auglýsingaslmi:
10923. AOrar skrlfstofur stmi 18300 Askriftargjald kr 193.00
i mánuSt Innanlands t lausasölu kr 12,00 etnt - Prentsm
Bdda bf
Sameining Loftleiða
og Flugfélags íslands
Nú standa yfir samningaviðræður milli fulltrúa ís-
lenzku flugfélaganna, Loftleiða og Flugfélags íslands,
um hugsanlega samvinnu eða sameiningu. Ríkisstjórnin
hefur hvatt til þessara viðræðna og tekur þátt í þeim.
Hafa þeir Hannibal Valdimarsson, flugmálaráðherra, og
Halldór E. Sigurðsson, fjármálaráðherra, setið á fundum
með fulltrúum flugfélaganna um þessi mál. S.l. mánudag
héldu ráðherrarnir fund með fulltrúum flugfélaganna.
í viðtali við Tímann um gang viðræðna á þessum fundi
sagði Halldór E. Sigurðsson, fjármálaráðherra, að á þess-
um fundi hefði komið greinilega fram, að flugfélögin
hafa unnið mjög skipulega og einarðlega að þessum
málum síðustu tvær vikur og af fyllstu einlægni og
heilindum. Ekkert hefði komið fram á fundinum, sem
valdið hefði vonbrigðum, heldur hefðu þvert á móti
vaknað góðar vonir og bjartsýni um að af sameiningu ís-
lenzku flugfélaganna geti orðið. Hann sagði, að þeir
ráðherramir teldu það mikið gæfuspor, ef af sameiningu
flugfélaganna gæti orðið, og til ótvíræðs þjóðarhags. Ráð-
herrarnir teldu, að framtíðarhagsmunir flugfélaganna
yrðu einnig bézt tryggðir með sameiningu oj gerði þeim
kleift að búa sig betur í stakk til þeirrar samkeppni ”ví8
erlend flugfélög, sem óhjákvæmilega mun fara harðn-
andi á næstu árum.
Tíminn vill lýsa ánægju sinni yfir því, að slíkar við-
ræður eru nú hafnar milli íslenzku flugfélaganna. í al-
þjóðaflugmálum eru nú ýmsar blikur á lofti og sam-
keppnin á alþjóðaflugleiðum fer nú mjög harðnandi.
Stór og öflug flugfélög, sem eru margfalt stærri en ís-
lenzku flugfélögin tvö til samans, búa sig nú undir þessa
samkeppni með margvíslegri náinni samvinnu sín á milli.
Það er enginn vafi á því, að íslenzku flugfélögin munu
standa mun betur að vígi í þeirri hörðu keppni, sem
framundan er, ef þau sameina kr-afta sína til að mæta
þeim átökum, sem framundan eru og tryggja öfluga þátt-
töku Íslendinga'í millilandaflugi.
Af hverju nú?
Það kemur fram í ýmsum myndum þessa dagana, að
forystumenn Sjálfstæðisflokksins geta alls ekki sætt sig
við að taka við hlutverki stjórnarandstöðu á íslandi. Til-
löguflutningur þeirra' á Alþingi virðist allur beinast að
því nú, að settar verði á fót alls konar nefndir, til íhlut-
unar um stjórnarstörf ráðherra. Þannig leggur Jó-
hann Hafstein nú til, að kosin verði sérstök stóriðju-
nefnd með þátttöku 2—3 Sjálfstæðismanna til að starfa
með iðnaðarráðherra að orku- og stóriðjumálum. .Jó-
hann Hafstein var lengi iðnaðarráðherra. Allan þann
tíma taldi hann enga þörf á sérstakri þingkjörinni nefnd
til að stýra sér í stóriðjumálum. Núverandi iðnaðarráð-
herra þarf ekkert á Jóhanni Hafstein, Eyjólfi Konráð og
Geir Hallgrímssyni að halda í þessu sambandi. Skv.
gildandi lögum, er Jóhann Hafstein beitti sér fyrir að
sett voru, á Iðnþróunarráð að fylgjast með þessum mál-
um og leggja á ráðin. Meðal síðustu embættisverka Jó-
hanns eftir kosningar og rétt áður en núverandi ríkis-
stjórn tók við völdum, var að skipa fulltrúa í þetta ráð
eftir tilnefningu ýmissa aðila. Þeir, sem skipaðir voru,
reyndust allir með tölu flokksbundnir Sjálfstæðismenn!
Núverandi iðnaðarráðherra þarf ekki á fleiri Sjálfstæð-
ismönnum að halda. — TK

Forustugrein úr The Washington Post:
Brotthvarf Formósu úr SÞ var
ósigur fyrir Bandaríkjamenn
Reginfirra væri að láta gremjuna yfiir þeim ósigri bitna á samtökunum
BANDARÍKJAMENN héldu
fraim á Allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna, að Formósa væri
„aðildarríki“ að samtökunum
og mætti því ekki vísa því frá,
enda færu fulltrúar þess með
umboð íbúanna, sem væru 14
milljónir að tölu. Albaníuménn
héldu hins vegar fram, að deil
an stæði ekki um hver væri
aðili og hver ekki, heldur hvor
hinna tveggja aðija skyldi fara
með umboð Kína, og það væri
eðlilega ríkisstjórnin í Peking.
Allsherjarþingið samþykkti II
skilning Albaníumanna á mál-
inu og féllst einnig á þá lausn,
sem þeir lögðu til. Alþýðulýð-
veldinu Kína var þar með boð-
ið að taka við umboði „Kina“
á allsherjarþin_ nu, og taka
sæti þess í Öryggisráðinu og
öðrum sérstofnunum samtak-
anna.
VITANLEGA greiddi ekki
fulltrúi neinnar þjóðar atkvæði
um hinn lagalega skilning. Rök
ræðurnar leyndu því naum-
lega, að deilan stóð um endur-
skipun heimsstjórnarmálanna
í mikilvægum heinishluta, tft
samræmis við veruleika mátt-
arjafnvægisins. Ljóst var, að
flestir fulltrúar töldu Alþýðu-
lýðveldið Kína, — vegna mann
fjölda, kjarnorkuafla, farsæll-
ar lúkningar menningarbylting
arinnar og mjög aukinnar við-
leitni til bættrar sambúðar, —
eiga skilið aðild að Sameinuðu
þjóðunum og meira að segja
samkvæmt skilyrðunum, sem
það sjálft r setti ef nauðsyn
krefði, jafnvel þó að það kost-
aði að vísa Formósu frá.
Fulltrúar sumra þjóða voru
ánægðir með að geta slitið fjöð
ur úr stéli bandaríska arnar-
ins, ýmist af stærilæti eða
stjórnmálaástæðum heima fyr-
ir. Aðrir fulltrúar létu sig engu
skipta þá staðreynd, að tengsl
Bandaríkjanna og Formósu eru
sérstaks eðlis. Gera verður ráð
fyrir, að meirihlutinn hafi tal-
ið fyllilega tímabært að taka
raunsæja afstöðu til Peking-
stjórnarinnar, i — en engir
fylgja þeirri stefnu fastar en
Bandaríkjamenn um þessar
mundir.
EKKI verður í efa dregið, að
valdhafarnir í Washington biðu
mikinn ósigur. Að leggja jafn
hart að sér í baráttu og Banda
ríkjamenn gerðu og tapa síðan,
veldur ekki aðeins vonbrigðurn,
— ekki hvað sízt þar sem sum-
ir Bandaríkjamenn gerðu ráð
fyrir sigri, — heldur sýnir og
sannar rénandi áhrifavald
Bandaríkjanna. Þegar til kast-
anna kom brugðust öll aðildav
ríki Atlantshafsbandalagsir.s
nema Grikkland og Portúgal.
svo og sex ríki Mið- og Suður
Anieríku (þar á meðal Kúba)
og einnig Pakistan. Auðvelt er
að skilja ótta ríkisstiórnarinn-
ar án þess að viðurkenna þá
ýktu ályktun Bush sendifull-
tlúa, að atkvæðagreiðslan hafi
George Herbert Bush aðalfulitrút Bandaríkjanna hjá SÞ.

verið'■ v.smánarstund'1- fýrir
Bandaríkin. Öruggt er, að
Peking-stjórnin reynir að not-
færa sér þetta í áróðursskyni
og hagnast á því.
Aðstaða Rogers utanríkisráð
herra er annars eðlis. Hann
hafði sagt 2. ágúst í sumar:
„Fulltrúar 127 aðildarríkja að
Sameinuðu þjóðunum ákveða
auðvitað, hver úrslitin verða“
f málflutningi sínum virtist
hann nú hverfa frá þeirri
frómu baráttu og þeim góða
íþróttaanda, sem tilvitnuð um-
sögn lýsir. Hann virtist í upp-
hafi - dálítið óráðinn, en í svari
við framborinni spurningu
hafnaði hann lækkuðu fram-
lagi Bandaríkjamanna til Sam-
einuðu þjóðanna „í hefndar-
skyni fyrir þessi úrslit í at-
kvæðagrciðslu". En hann flýtti
sér að bæta við, að Bandaríkja
menn hefðu „sennilega lagt af
mörkum meira en þeim ber“.
Þessari umsögn er varla ætlað
að halda aftur af þeim þing-
mönnum, sem sýnilega ætla
sér að draga úr framlagi okkar
„í hefnadarskyni fyrir þessi úr-
slit í atk'væðagreiðslu".
EKKÍ verður bent á örugg-
ari leið til að breyta viðráöin-
legum ósigri í einu máli í alls-
herjar öngþveiti fyrir alla að-
stöðu Bandaríkjamanna á al-
þjóðavettvangi en að láta má
smugulega hefnigirni ráða í
ákvörðunum um fjárframlög til
Sameinuðu þjóðanna. Minnstu
máli skiplir, að aðrar þióðir
hlytu að álasa okkur fyrir liá
afstöðu. Aðaiatriðið er, að Sam
einuðu þjóðirnar eru í senn
vettvangur og tæki til >arð
veizlu og eflingar þjóðarhags-
muna okkar, eða að því er varð
ar varðveizlu friðarins, samn
inga, aukið öryggi, framþróun
og mannúðarstörf.
Hér er ékki einungis um það
að ræða, á8'‘'"barnavíl liæfir
ekki heimsveldi, og enn síður
er það stórveldi samboðið að
svíkja skuldbindingar sinar
samkvæmt gerðum sáttmála,
en það yrðum við einmitt sekir
um, ef ‘við lækkum framlög
okkar til Sameinuðu þjóðanna.
Eitthvað er bogið við það, ef
sumir þeirra manna, sem kveða
fastast að orði um nauðsynina
á að „standa við skuldbinding-
ar okkar“ þegar þeir eru að
afsaka langvarandi þátttöku
okkar í Vietnamstyrjöldinni,
yrðu fyrstir til að bregðast
þeim á heimsmælikvarða til
hefnda fyrir meirihlutasam-
þykkt á allsherjarþingi Samem
uðu þjóðanna.
ENNFREMUR er síður en
svo víst, að ósigur Bandaríkj-
anna sé „reginskyssa". Margir
Bandaríkjamenn eru stoltir af
hollustunni við Formósuroenn,
og slík hollusta er þeim erlend
um ríkjum mikilvæg, sem
þurfa að reiða sig á hana —
og meðal þeirra eru mörg :“á,
sem létu fulltrúa sína greiða
atkvæði gegn Bandaríkjunum.
Brottvísun Chiang Kai-sheKs
ber að harma og er fordæmi
fyrir brottvikningum, sem gíta
verið uggvænlegar. En völdum
hans á því landsvæði, sem nann
ræður yfir, hefur ekki verið
hnekkt, og hann heldur þeirri
tryggingu, sem felst í banda-
laginu við Bandaríkjamenn.
Leiðtogar stjórnarinnar f Pek-
ing yrðu manna fyrstir til að
viðurkenna, að aðild veitti
fremur táknrænt gildi en vald.
Krafa þeirra um að fá aðild
að samtökui_ þjóðanna sam-
kvæmt eigin skilyrðum eða
ekki ella, lýsir afstöðu þeirra
betur en flest annað
Að lokum þetta: Óánægjan
með brottvikningu Formósu
Framhald á bls. 12.