Tíminn - 04.01.1972, Blaðsíða 11
tuniw
ÞRIÐJUDAGUR 4. janúar 1972
TIMINN
n
„Ég mundi segja".
Nýlega kom það fyrir í „Dag
legu máli“ útvarpsins, hjá Jó-
hanni Hannessyni, fyrrverandi
skólastjóra, að Kristín Áðal-
steinsdóttir kennari impraði á
því með varfærnum orðum,
nvort „Ég myndi segja“-farald
nrinn kynni að einhverju leyti
að stafa frá ófullkominni þýð-
ingu enskukennara á orðunum
I would say. Þetta hefur ýmsa
lengi grunað, en enginn fest
á blað, svo ég viti til, fyrr en
nú, að Kristín hreyfir þessu.
Skólastjórinn brást til varnar
sinni stétt hart og títt. „Ég
mundi segja“-faraldurinn væri
ljóður á íslenzku tali, sagði
hann, en kennara væri þar
ekki um að saka. Þetta væri
lengi búið að vera í tali barna,
mér skildist i Reykjavík löngu
áður en þau bæri að ensku-
námi. Veitti skólast.jórinn
Kristínu nokkra áminningu
fyrir að bera saklausa sökum.
Út af rökfærslu skólastjór-
ans kom mér í hug spurning-
in, hvernig verður barnamál
til? Gamall málsháttur segir:
Því læra börnin málið, að það
er fyrir þeim haft. Börn fæðast
sem sé ekki talandi eins og
allir vita. En snemma velja
börn sér fyrirmyndir og ekki
annars staðar fremur en úr
flokki unglinga. „Ég mundi
segja“-villan í munni barna er
ekki meðfædd, en sterkar lík-
ur fyrir því, hvaðan hún er
upprunnin. Því virðist mér að
málfar barna, eins og skóla-
stjórinn lýsir því, ef það getur
eitthvað sarjnað í þessu efni,
þá sé það helzt gagnstætt þvi,
sem skólastjórinn vill vera
láta, sem sé það, að einmitt
unglingar (í enskunámi) muni
tíðka „Ég mundi segja“ orða-
lagið, með þá þeirrí eðlilegu
afleiðingu, að ung\ l”ið, sem
dáir unglingana tekur það
eftir þeim.
Ég skal ekki um það dæma,
hvort „Ég mundi segja“-villan
er sök þeirra, sem ensku kenna.
Sennilega eiga kennarar þar
ekki óskilið mál. Hitt er ör-
uggt, að það er fremur á valdi
kennara en annarra að sporna
við þessum ófögnuði.
Um skeið hefur mikið borið á
linkind sumra „lærðra" mál-
fræðinga gagnvart ambögulegu
og röngu orðalagi, jafnvel því,
sem brýtur í bág við viðtekin
lögmál tungunnar. Þessir menn
láta að því liggja, að hæpið sé
að nota hugtökin rétt og rangt
um málfræðileg atriði. Er
helzt að skilja, að þar um eigi
höfðatalan að ráða.
Hvað það málblóm snertir,
sem vikið er að í þessum pistli,
má þess geta, að fyrir nokkr-
um árum var gerð fyrir-:purn
til „Dag K máls“ — þáttur
útvarpsin.s um réttmæti „Ég
mundi segja“-talsmátans, sem
þá var orðinn íízkufyrirbæri í
fjölmiðlum. Sá, sem þá stýrði
þessum þýðingarmikia fræðslu-
þætti útvarpsins tók svari tals
mátans og taidi rétt mál. Þá
urðu margir furðu lostnir.
Þessa er hér getið til marks
um linkind svokallaðra
„lærðra“ manna gagnvart um
ræddum faraldri o.fl. af svip-
uðu tæi. Rétt er að taka fram,
að þátturinn „Daglegt mál“
hefur síðan rækil^ga hreinsað
sig af umræddu málblómi,
enda hafa „Ég mundi segja“-
menn allmjög dregið í land í
fjölmiðlum í seinni tíð. mál
er að linnj.
Björn Haraldsson.
séra Vigfús Benedikfeson
Í3).
15.00 Fréttir. TLlkynningar.
15.15 M!« ’ *rt$r' ;kar: Tónlist
eftir Mozart
György Pauk fiðluleikari og
Pet9 Frankl pianóleikari
leika Fiðlusónötu í Es-dúr
(K3C2).
Moznrt ’ '\'v itin í vín
leikur T ' sa og Þýzka
dan V. :kovsky sij.
Fílhann í :sv 'tin í Vín
leikur Sinfr nr. 40 í g-
moll (K 550); Karl Miinc-
h' rtjórnar.
16.15 V ðurfr: gnir, Létt lög.
17.r ' E 'tti’-. T' :,-ar.
17.10 Fr'tn’ 'v- konnsla
T'ýzka. m "ka og espe-
rar ‘
17.40 Útv •» bnrnanna; „A
f’" 'v ’ - m iólin“ eftir
Margvr t .! Tzker
Eis ’ S. n les (10).
18.15 Lctt lög. Tilkynningar.
18.45 Vi Crrfv gnir.
nag'-k*1? I völdsins.
19.00 F"óffj'
vnningar.
VéSritunar- og hraðritunarskéii
Notið frístundirnar:
Vélritun — blindskrift. uppsetning og
frágsngur verzlunarbréfa, samninga o. fl.
Úrvals rafmagnsritvélar.
Dag- og kvöldtimar.
Upplýsingar og innritun í sima 21768.
HILDIGUNNUR EGGERTSDÖTTIR - Stórholti 27 - SÍM! 21768
Gullverðlaunahafi — The Business Educators Association oi Canpda.
SÓLUM HJÓLBARÐA Á FÓLKSBÍLA,
JEPPA- OG VÖRUBÍLA MEÐ
DJÚPUM SLITMIKLUM MUNSTRUM.
Ábyrgð tekin d sólningunni.
Kaupum notaða sólningarhæfa nylon-hjólbarða.
önnumst allar .viðgerðir hjólbarða með
fullkomnum tækjum.
GÓÐ ÞJÓNUSTA. — VANIR MENN.
— Sími 30501. — Reykjavík.
Þriðjudagur 4. janúar
7.00 Morgunútvarp
Veðurfregnir kl. 7.00, 8,15
og 10.10. Fréttir kl. 7.30, 8.15
(og forustugr. dagbl.), 9.00
og 10.00. Morgunbæn kl
7.45 Morgunleikfimi kl. 7.50
Morgunstund barnanna kl
9.15: Kristín Svinbjorns
dóttir heldur áfram sögunni
af „Síöasta bænum í daln-
um“ eftir Loft GuSmunds-
l'..., son (2). Tiikynningar kl.
9.30. Létt lög milli ofan-
grindra talmálsliða. Við
sjóinn kl. 10.25: Dr. Jónas
Bjarnason efnaverkf: æðing-
ur ræðir um fjárfestingu í
sjávarútvegi. Siómannalög.
Endurtskið efni kl. 11.25:
Jón R. Hjálmarsson talar við
Dýrfinnu Jónsdóttur í Ey-
vindarhólum um jóla^iSi um
aldamót (áð. útv. 27. f.m.)
og Elías Mar rithöfundur
flytur frásögu: „In dulci
jubilo“ (á‘vur útv. 26. f.m.)
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.5' Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.15 HúsmæðraÞáttur
Dagrún Kristiánsdóttir talar
um mcðferð og no’Tun
sterkra bleiki- og hreinsi-
efna.
13.30 Eftir hádegið
Jón B. Gunnlaugsson leikur
létt lög frá ýmsum tímum.
14.30 „Galdra-Fúsi“
Einar Bragi rithöfundur
flytur samantekt sína um
19.30 H ;m. irr"n
Asm Sigurjónsson,
Maf?r ' > r ðarron og Tómas
Karls'on v ”m báttinn.
20.15 Lög ungo fó'ksins
Ste'r’ ■ G’.vémundsson
kynnir.
21.05 ’Véí’.ir
Jón Ásgeirsron sér um þátt-
inn.
21.30 Útvar’’ssagan: „Vikivaki“
rftir Gunnar Gunnarsson.
Gí'-i' Hail ’órsson leikari les
(19).
22.00 Fréttir.
22.15 Veðir "nir.
„Dýr’ð” ’-m^oga eftir Johan
Borft'n
i þýðin'T’i Guðmundar Sæ-
mun'issonar. — Hreiðar
Sæm’”'-:ic-Son les.
22.40 E’nP’kur á píanó
Fran'ki ní-nóleikarinn
Claude H ’r' r leikur píanó-
rl.r.ctu " -tir Barfók og þrjár
etýður rftir D'’bussy.
23.00 Á h”'*’’ rgi
Carol Channing les, leikur
og syngur tvær barnasögur
fyrir fuliorðna, „Loudmo-
use“ 'ftir Richard Wílbur
og „Th ■ ’B’-Book“ eftir
Phyliis '""Ginley.
23.30 Fréftir i stuttu máli.
Dagsbrá’-iok.
SIÓNVARP
.........(•■•tmiiim
THIS IS TRICKK THE SHIP
HAS A SUSHT ROtL ANP ,
PITCH - ANP BAP AIR .
CURRENTS.
!*»«»!
Þrið’udagur 4. íf>núar, 1972.
20.00 Fréttir
20.25 V ður oe augiýsingar
20.30 Hv?r cr maðurinn?
20.40 Kildare tæknir
Einkenn ’eg slysni
3. og 4. hartur
Þýð-’rr’' Gu f—'”i Jörundsd.
21.25 Ó’-'k sf 'n'’ -mið
Umrœ'r-!h/' ; í sjónvarps-
sal um vrkalýð og vinnu-
v' it iv’ur.
/ Um é” naður Ólafur Ragn
ar Grím~son.
Þátttak ndur auk hans:
Bje-” '’-nsson. Guðmunóur
Garðarsson, Jón H. Bergs,
Hjörtur ~tar og sjö íil
á+ta tu'’” inrrra gesta.
22.25 Dagsk'-é”,'’k
Suöurnesjamenn
Hvað er á s iði? — Það var skilinn ftir — Þetta er erfitt, skipið veltur, og loft-
farþegi í Mowiton. Þeir eru að koma ið er ókvrrt. — Það gæti nú verið verra.
með hann í þyrlunni. — En stórkostlegt. — Hvernig þá? — Það gæti verið hvirfil-
vindur eða stórsjór. — Já, þið má alltaf
vera þakklátur fyrir fitthvað. — Færið
ykkur frá, ef eitthvað skyldi gerast.
Leitið
tilboða hjá
okkur
Fljól afgn..
Látið okhtr
prcnfxi
fyrir ytínjr
góð þjónusta
Msmniiiifu
Prentsmiðja
Baldurs Hálmgeirssonar
ITrnnnargöta 7 -— Kcflavík