Tíminn - 27.09.1972, Blaðsíða 8

8 TÍMINN MiðvrHnntagur TJ. september 1972
FLUGVÉLARRÆNINGJAR
— valda ýmist skelfingu og viðbjóði
eða eru dýrkaðir sem frelsishetjur
Kyrir rétt rúmum fjórum árum
varð stefnubreyting i baráttu
skæruliftasveita íJalestinuaraba
gegn ísrael. Fyrsta flugvélar-
ránið var framió. Barizt var á
nýjum vigstöðvum. Striðið var nú
ekki lengur einskorðað við Mið-
jarðarhafsbotn, heldur hvíldu
ógnir þess yl'ir alþjóðlegu far-
þegaflugi og náðu til fleiri manna
eftir en áður. Alltal' l'æra skæru-
liðar sig upp á skaltið, og eru at-
burðirnir á Olympiuleikunum i
Múnchen vafalaust sú aðgerð
þeirra, sem mestu róti hefur
komið á hugi fólks.
Viðbrögð manna við hermdar-
verkum eru margvisleg. Flug-
mannasamtök um viða veröld
hal'a látið til sin taka, en viðleitni
þeirra runnið út i sandinn. tsra-
elsmenn svara hermdarverk-
unum með innrásum i Arabarikin
og beina þá árásum sinum að
tiiluverðu leyti að búðum skæru-
liða en hitt þekkist lika, að höggin
riði þar sem skæruliða er ekki að
vænta.
Oessi ógnaröld setur mark sitt
viða og er þess skemmst að minn-
ast, að aldrei hefur öryggis-
gæzlan verið öflugri á allsherjar
þingi S.O. en nú, siðan 1961. L>á
varð vörðurinn eindæma sterkur
um þá Nikita Krútsjeff og Castro
frá Kúbu. Nú eru það sendi-
nefndir tsraels og Arabarikjanna,
sem bezt er gætt.
l>ann lti. júli 19(18 sneri maður,
sem klæddur var eins og prestur,
sér lil skrifstofu israelska flugfé-
lagsins Kl Al i Hóm. Hann fram-
visaði þrem vegabréfum - einu
indversku og tveim gefnum út i
iran og keypti þrjá farmiða frá
Hóm til Tel Aviv. Héll upp úr
klukkan 1 að nóttu þann 12. júli
hóf Boeing 707 þota frá Kl Al sig
til flugs Irá H‘>m og tók stefnu á
Lydda-flugvöllinn skammt fyrir
utan Tel Aviv.
10 manna áhöfn og 38 farþegar
voru um borð i þotunni. Tuttugu
af farþegunum voru ekki tsra-
elar, þar á meðal 7 kaþólskir
klerkar i pilagrimsför til ,,Lands-
ins helga”, og þrir menn, sem
l'lugu á miðum, sem keyptirhöfðu
verið fimm dögum áður af prest-
kla'dda manninum. t>essir þrir
farþegar voru upphafsmenn
nýrrar baráttuaðferðar skæruliöa
Palestínuaraba gegn ísrael.
Flugvélin náði aldrei til Tel
Aviv, þvi flugmennirnir voru
neyddir til þess að lenda i Alsir.
Vigstöðvar Faleslinuaraba höfðu
breitt heldur betur úr sér og voru
nú ekki lengur bundnar við Mið-
jarðarhafsbotn.
AL MUJAHID
Fó að Alsirmenn væru kannski
ekkertsérlega liknir i að eiga hlut
að lagaleysum á borð við flug-
vélarán, veittu þeir skærulið-
unum samt nokkurn stuðning,
þegar vélin var komin á alsírskt
yfirráðasvæði. A1 Mujahid, mál-
gagn hinnar byltingarsinnuðu
rikissljórnar i Alsir, staðhæfði, að
K1 A1 va'ri ekki sambærilegt við
önnur íarþegaflugfélög, þar sem
það va'ri hernaðartæki og þvi
va>ruska'ruliðarnir i fullum rétti.
Sljórnir annarra Arabarikja
tóku i sama streng og studdu
skæruliða. Dagblað i Libanon
sagði: ..llertaka Kl Al vélarinnar
er rán, en það er heiðarlegt og i
þágu byltingarinnar”.
Mikil rciðialda greip um sig i
israel. cn rikissljórnin var i leik-
þriing gagnvart þessu bragði
skæruliðanna. tsraelar gátu valið
milli þess að sætta sig við hina
nýju barattuaðíerð og að gripa til
sams konar aðgerða gegn far-
þegaflugi Arabaþjóðanna, skref,
sem hæpið var að stiga, enda þótt
það kynni að reynast auðvelt i
iramkvæmd.
HÆG VIÐBRÖGÐ
Viðbrögð um heim allan voru
með miklum „hófsemdar” brag
og eftir að sá hluti farþeganna,
sem ekki var frá tsrael, hafði
íengið að fara frjáls ferða sinna,
létti mjög pressunni á alsirsku
rikisstjórnina. Menn iétu i ljósi
leiða sinn yfir atburðunum. Til-
burðir IATA og alþjóöasamtaka
flugmanna til raunverulegra
mótmælaaðgerða runnu út i sand-
inn og rikisstjórnir gættu mikillar
varfærni, þegar þær hörmuðu
þessi atvik og gættu þess, að ekk-
ert kæmi fram i yfirlýsingum,
sem skilja mætti á þann veg, að
Alsirmenn væru á nokkurn hátt
ábyrgir.
Fyrr en varði voru flugvelarán
orðin viðtekin baráttuaðferð
meðal Falestínuskæruliða og
annarra pólitiskra öfgahópa.
Hámarki sinu náðu þessar aö-
gerðir i september 1970, þegar
þrjár þotur, sin frá hverju land-
inu. voru neyddar til að lenda i
Jórdaniu. Far voru að verki sam-
tök, sem kenna sig við frelsun
Palestinu. Farþegunum 310 að
tölu var haldið i gislingu i eyði-
mörkinni, en vélarnar sprengdar
i loftupp. Um liktleyti var Jumbó
þota frá Fan American sprengd i
loft upp á flugvellinum i Kairo.
VEL HEPPNAÐUR
ÁRÓÐUR
Hán K1 A1 vélarinnar var i
augum Araba mikill sigur fyrir
skæruliðana og hafði mikla
áróðursþýðingu i arabisku lönd-
unum. Andúð umheimsins kom
hvergi nógu sterkt tram til aö
vega á móti hrifningunni heima
fyrir. Skæruliðum gekk afar illa
að halda uppi neðanjarðarhreyf-
ingu á herteknu svæðunum og
þeim hafði ekki lánazt að vinna
neina þá hernaðarsigra, sem
umtalsverðir töldust. tsraels-
menn voru vel á verði, og rikis-
stjórnir Arabarikjanna, sem
veittu skæruliðunum hæli, voru
ekki undir þaö búnar, að spennan
ykist til muna og reyndu þvi held-
ur að halda aftur af þeim. Þess
vegna var það engin furða, að
þeir leituðu nýrra vigstöðva, og
fáu er veitt eins mikil eftirtekt og
„taugastriðsaðgerðum” eins og
flugvélarránum.
Fatah, hreyfing Yassir Arafats,
varð brátt mjög umtöluð viða um
heim og upphófst þvi kapphlaup
milli hinna ýmsu skæruliðshreyf-
inga Falestinuaraba um að auka
„hróður” sinn. Hinum ýmsu
hópum var nauðsyn að minna á
tilvist sina með þvi að vekja um-
tal.
Þvi umtali varð ekki náð með
þvi að berjast við israelsher,
vegna þess að skæruliðar höfðu
ekkert bolmagn til þess og skorti
auk þess stuðning frá Arabarikj-
unum. Fámennir hópar kusu þvi
íarþegaflugið til að vekja á sér
athygli. Má i þvi sambandi benda
á, að samtökin „Svarti septem-
ber” hafa innan við 100 meðlimi,
en hætt er við, að heiti þeirra
hverfi almenningi um viða veröld
seint úr minni.
ALÞÝÐUFYLKINGIN
Alþýðufylking dr. Georgs Hab-
ash um frelsunPalestinu var þess
ekki umkomin að keppa við Fatah
i venjubundnum skæruhernaði og
„taugastriðsaðgerðum” og kaus
þvi farþegaflugvélar og — af-
greiðslustaði að orustuvelli. t
byrjun beindust spjótin að isra-
elskum flugstöðvum og — vélum
en siðar urðu þotur frá Banda-
rikjunum og öðrum löndum lika
að skotspæni. Sú útfærsla vig-
stöðvanna var réttlætt með þvi,
að USA og mörg önnur riki væru
bandamenn hins sionistiska tsra-
els.
Habash og liðsmenn hans
bundu vonir við, að aðgerðir utan
hinna raunverulegu vigvalla, sem
eftiratvikum beindust gegn fólki,
sem ekki væru i neinum tengslum
við striðsreksturinn, gætu orðið
til þess, að örlög Palestinu ibúa
yrðu umheiminum áþreifanleg og
opnuðu augu manna fyrir með-
ferðinni, serp þeir hefðu sætt.
Habash hefur haldið þvi fram, að
morð á Júða, sem veldur hryllingi
og reiði, sé betra en að drepa tiu
israelska hermenn á vig-
völlunum.
Alþýðufylkingin hefur haldið
þvi fram, að styrjöldin við Israel
og zionismann nái langt út fyrir
Miðjarðarhafsbotn án tillits til er-
lendra rikisborgara og ferða-
manna,sem notfæra sér Israelsk-
ar flugsamgöngur. Þessi skoðun
hefur verið áréttuð með árásum
á skrifstofur K1 A1 og biðsali i
Kvrópu og nú ekki alls fyrir löngu
með hópdrápinu i Lydda flug
stöðinni hjá Tel Aviv þar sem 25
manns létust og 70 særðust.
ALSiR
K1 A1 vélin og israelsku farþeg
arnir, sem minnzt var i upphafi
þessa pistils var kyrrsett i einn
mánuð i Alsir. Þrýstingurinn á
rikisstjórn Alsir fór siminnkandi
allan þann tima, og tsraelsmenn
fundu mjög til einstæðingsskapar
við tilraunirnar,sem þeir gerðu til
Þessa Boeing 747 þotu sprengdu skæruliðar upp á flugvclli nærri Damaskus. Flugvélinni var rænt og flugstjóranum skipað að fljúga til Damaskus. Áhöfn og farþegum var sleppt
áður en risaþotan var sprengd i loft upp og nokkur hundruð milljónir dollara fóru f súginn.