Tíminn - 09.11.1972, Blaðsíða 9
8
TÍMINN
Fiiniiitudagur !). nóvcinber 11)72
Fiinmtudagur !). nóvember 1972
TÍMINN
9
l*oir oijía að erfa landift «g skila þvi vonandi betri en þeir taka vift þvi. Sannkallaftir Vormenn islands.
I*eir eru dbyrgir á svip, enda hafa þeir tögl og hagldir i skólalifinu á Hvanneyri. Frá vinstri: Jónatan,
Þorvaldur, (luftjón og llalldór
i vetur stunda 84 nemendur
náin á llvanneyri, þar af þrjár
stúlkur. Fiórar bekkjardeildir
eru starfandi 2 i almennri bænda
deild og fyrsti og þriftji bekkur
framhaldsdeildar, en inn i hana
eru nemendur aðcins teknir
annaft hvert ár, Næsta vetur
verfta þvi annar bekkur fram-
haldsdeildar og undirbúnings-
deild hennar starfandi. Nem-
endur i framhaldsdeild eru nú 28,
og enn sækja ekki fleiri en svo um
inntöku i deildina, aft ekki er hægt
aft taka inn i hana árlega. Þar
koma fjárráftin til
Trausti Eyjólfsson er um-
sjónarmaður skólans og jafn-
framt félagslegur ráðgjafi nem-
enda. Hann tók við þessu starfi i
haust, en er annars æskulýðsfull-
trúi i Vestmannaeyjum, þar sem
hann hefur leyfi i vetur frá
störfum.
Trausti gerðist leiðsögumaður
okkar um skólahúsin og út á
meðal -nemenda. Þetta er á
lestrartima og rólegt á
göngunum, en áður erum við
búnir að hitta stúlkurnar, þar
sem þær eru við logsuðu.
TVEIR SKÓLAR,
EN EKKI EINN
I heimsokn
á Hvanneyri II.
Myndir:
Róbert Ágústsson
Frósögn:
Erlingur Sigurðarson
,,Þá piprar maður
bara”
Stúlkurnar eru Stella
Meyvantsdóttir úr Reykjavik,
Hulda Harðardóttir frá Stóru-
Mástungu i Gnúpverjahreppi og
Lára Böðvarsdóttir frá Lamb-
haga i Skilmannahreppi. Allar
segjast þær ætla að búa, og eru
ekkert hræddar um að þær fái
ekki jarðnæði. Ef þær ekki
giftist, þá pipri þær bara, segja
þær með hinni mestu ró. Það er
ekki svo niikið varið i alla þessa
karlmenn. Þegar við spyrjum,
hvort þær séu þá ekki rauð-
sokkur, kveður við eitt samhljóða
hávært nei, en er fastar er að
gengið kemur i ljós, að sumt eiga
þær þó sameiginlegt með þeim.
Það er hið margumtalaða frelsi
húsmóðurinnar, sem helzt kitlar
þær úr rauðsokkabaráttunni.
— Konur eiga að geta verið
bændur, ekki siður en karlmenn,
segir ein þeirra.
En enginn vildi -þó vera hús-
bóndinn, sem lyti stjórn konu
sinnar i öllu.
Ekki vildu þær setja hugsan-
legum eiginmönnum nein skil-
yrði, en töldu þó, að ekki myndi
lakara fyrir þá, að hafa búfræði-
menntun.
,,Svo fara þeir allir i
lögguna”
Af fundi kvennanna höldum við
til Nemendaráðs skólans, en það
er skipað fjórum mönnum, einum
úr hverri deild. — Þeir þurfa ekki
á neinum oddamanni að halda,
segir Trausti, og við dáumst að
þvi samlyndi, sem þarna rikir og
hugsum, að betur færi að svo
væri viðar á Islandi.
Þetta eru greinilega ábyrgir
menn, sem taka starf sitt alvar-
lega, en starf nemendaráðs liggur
einkum i þvi að vera fulltrúi
nemenda út á við og gagnvart
kennurum, segja þeir, og jafn-
framt,- að samkomulagið við
kennarana sé ágætt. Ráðið á
einnig að vera leiðandi afl i
félagslifi nemenda. Það er kosið á
haustin og er heldur óvinsælt að
eiga sæti i þvi, og þvi meir sem á
liður veturinn.
Nú skipa nemendaráð Jónatan
Hermannsson frá Galtalæk i
Biskupstungum, Þorvaldur Arna-
son úr Hafnarfirði, Guðjón
Hilmarsson úr Kópavogi, en
ættaður að austan og Halldór
Gislason frá Neðra-Hálsi i Kjós.
Það er einkum Jónatan, sem
orð hefur fyrir þeim, en hann er
formaður ráðsins.
Okkur finnst oft gæta nokkurs
misskilnings hjá almenningi
varðandi skólann hér, segir hann.
Menn vilja lita á hann sem eina
heild, en i raun og veru er um að
Trausti Eyjólfsson umsjónar-
maftur og félagsráðgjafi
ræða tvo skóla, þar sem nem-
endur eiga fátt sameiginlegt. Þeir
eru hér á breiðu aldursskeiði, allt
frá 17 ára þeir yngstu, en hinir
elztu eru hátt á þritugsaldri.
Munurinn á þroska og ýmsum
viðhorfum er þvi gifurlegur. Auk
þess starfa deildirnar aðskildar
og eiga fátt sameiginlegt i náms-
skipulagi.
—Kennsla hefur breytzt all-
mikið hér undanfarin ár, halda
þeir áfram, eða siðan yngri
deildin var lögð niður. Nú er að-
eins ein bændadeild og inntöku-
skilyrði i hana eru gagnfræða-
próf eða sambærileg menntun.
Það er rétt að láta það koma
fram, að bændadeildin á Hólum
er enn tviskipt, eldri og yngri
deild.
Nú er námið til muna sérhæfð-
ara en áður og skiptist i tvo
meginkjarna: Efnafræði, ásamt
skyldum greinum eins og lifefna-
fræði, liffærafræði, gerlafræði/
mynda kjarna grunnfaga. 1
hinum kjarnanum eru búfræðileg
fög. En allar kennslubækur eru á
islenzku og margar þeirra annað
hvort eftir kennarana sjálfa eða
þýddar af þeim. Þetta á að visu
aðeins við um bændadeildina, þvi
að i undirbúningsdeild fram-
haldsnáms eru tungumál og
stærðfræði helztu greinarnar, og i
framhaldsdeildinni er megnið af
námsbókunum á erlendum
málum.
Til inntöku i framhaldsdeildina
er annað hvort krafizt stúdents-
prófs eða góðrar frammistöðu i
undirbúningsdeild og það er langt
frá þvi að allir komist þar inn.
Reglurnar eru sem sagt mjög
strangar, þvi að ætlazt er til, að
sá, sem verið hefur i undir-
búningsdeildinni hafi svipaða
þekkingu og sá, sem lokið hefur
náttúrufræðideild i menntaskóla,
þ.e.a.s. i liffræði og skyldum
fögum. Kennslan i þýzku verður
óhjákvæmilega minni
— I framhaldsdeildinni er
námið svo á ýmsan hátt sambæri-
legt við nám i efnafræði og lif-
fræði við H.t., halda þeir áfram,
— og próf frá henni eru á Norður-
löndunum metin algjörlega til
jafns við hliðstæða menntun frá
landbúnaðarháskólunum i Asi i
Noregi og i Kaupmannahöfn, svo
að nefnd séu dæmi, en margir
Islendingar hafa stundað nám
við þessa skóla.
Jónatan segir það sitt álit, að
alltof margir af mölinni séu nú i
skólanum og hafi verið — Til þess
að verða sæmilegur bóndi þurfa
menn að hafa alizt upp við bú-
skap, en þeir eru margir hér, sem
aldrei hafa verið heilt ár i sveit,
heldur hann áfram. Þessir sömu
virðast lita á það sem einhvers
konar sport að fara T bænda-
skóla... ,,og svo fara þeir allir i
lögguna”, skýtur Guðjón inn i.
Þegar talið berst viðar kemur
fram að kvenmannsleysi er það,
sem flesta bagar. Þó bæta reglu-
leg samskipti við Húsmæðra-
skólana að Varmalandi og
Laugarvatni nokkuð vanda
sumra, en ekki halda þeir að
nokkur muni hafa á móti þvi að
tala kvenna við skólann marg-
faldist.
eftir áramót. Tamningakennsla
hefur ekki verið i skólanum upp á
siðkastið, en vonir standa til að af
henni verði á útmánuðum i vetur.
Að siðustu segja þeir nemenda-
ráðsmenn, að þeir hyggi gott til
samstarfsins við hin nýju skóla-
yfirvöld, sem hafi á einu ári
yngzt upp um ca. 20 ár. Breyt-
inga sé alltaf þörf, og þeir voni að
þær verði bæði margar og góðar.
Sérstaklega þarf að fella bún-
aðarmenntunina betur inn i
skólakerfi rikisins, segja þeir, þvi
að eins og nú standa sakir er
þarna fær leið til að komast aftan
að menntakerfinu, ef svo má
segja. Úr þeirri misfellu verður
að bæta og tryggja það, að ekki
veljist hingað menn nema með
góða undirstöðumenntun. Gallinn
á rikjandi fyrirkomulagi kemur
bezt i ljós i framhaldsdeildinni,
sem er eins og áður sagði, mjög
ströng.
Fiskurinn var frábær
Þegar hér er komið sögu er
orðið áliðið, og skammt að biða
kvöldverðar. Hin góðkunna
islenzka gestrisni er i hávegurn
höfð á skólasetrinu, og svangir
skulum við ekki fá að yfirgefa
staðinn.
Borðsalurinn er enn i kjallara
gamals húss, þar sem einnig eru
ibúðir skólastjóra og fleiri starfs-
fólks, póstur og simi o.fl. Þar er
óneitanlega orðið nokkuð þröngt
og ekki er öll aðstaða heldur sem
nýtízkulegust, en þröngt mega
sáttir sitja, og allt stendur þetta
til bóta.
En maturinn bætir þetta allt
upp. Á borðum er ný ýsa, senni-
lega neðan af Skaga, og hún
verður aö teljast til lostætis,
eins og hún birtist þarna.
Það finnst a.m.k. þeim, sem
borðað hefur i mötuneyti 10-15
ár. og vanalega fengið fiskinn
mauksoðinn og illa farinn. Það er
ekki laust við, að maður öfundi þá
Hvanneyringa af eldhússtúlk-
unum, enda kunna þeir vafalaust
að meta tilvist þeirra.
,,Nú er mötuneytið rekið af
skólanum sjálfum og matarfélag
skólapilta þar með úr sögunni en i
þess tið ráku nemendur sjálfir
mötuneytið. Ekki fáum við
neinar tölur uppgefnar um
dvalarkostnað nemenda, slíkt er
ekki ljóst í byrjun skólaárs, en
sennilega er hann ekki hærri en
A rimmlugsafmæli skólans færu Borgfirftingar honum aft gjöf þennan
ræftuslól, sem er útskorinn af Rikharfti Jónssyni.. Margur hefur senni-
lega þreytt frumraun sina á svifti ræftumennsku i stólnum, og Ilermann
Ilelgi Traustason telur, aft ekki sc ráft nema i tima sé tekift, og stigur i
pontu, þótt enn þurfi hann á upphækkun aft halda. Hann stigur þvi i
slólinn á stól.
við sambærilega skóla i þéttbýli.
Að máltið lokinni, kveðjum við
staðinn og fólkið, og höldum um
islenzkan veg áleiðis i bæinn. En
uppi á Hvanneyri sitja vafalaust
nokkrir yfir námsbókunum til að
bæta sér upp þær tafir, sem inn-
rás okkar á staðinn hefur valdið.
Nýr starfsdagur er að morgni og
ekki öruggt, að kennarar taki það
gilda afsökun er menn gata, að
blaðamenn hafi valdið við-
korriandi truflunum. Vonandi
hafa allir sloppiö klakklaust frá
púltinu þann dag, en ef ekki
lýsum við sök á hendur okkur.
Heslamennska á hug
manna allan
!ft garfti. ibúftir nemenda eru vistlegar eins og sjá má á þessari mynd.
Ein og áður hefur komið fram
eru litil samskipti meö nem-
endum deildanna, nema þá helzt i
iþróttum og félagsmálum.
tþróttir af ýmsu tagi eru óspart
stundaðar, einkum þó knatt-
leikur, en keppnir eru mest háðar
innbyrðis.
Málfundir eru haldnir oft á
vetri, og umræðuefni valin úr
ýmsum áttum. Ekki vilja þeir
félagar láta mikið af pólitiskri
starfsemi inna skólans, telja að
menn beini huga sinum i æðri
áttir. Nú er i undirbúningi að
stofna áhugamannahópa um hitt
og þetta, t.d. skák, spil, leiklist,
myndlist, og tóniist. Menn eyði
flestir tómstundum sinum við
spil, tafl og samræður, og helzti
kosturinn er, hve aðstaða til að
horfa á sjónvarp er slæm, segja
þeir, — menn spilla þá ekki
timanum horfandi á imba-
kassann, en gera eitthvað
þarfara.
—Þaðer rétt að það komi fram,
segir Þorvaldur, að eitt félag
starfar alltaf mjög vel þ.e. hesta-
mannafélagið. Nemendur fá að
hafa hér einn hest a.m.k., eða
jafnvel fleiri, ef þeir æskja þess.
Þeir koma þó ekki með þá fyrr en
Stella, Ilulda og Lára vift logsuftu. Ætlar svo einhver aft halda þvi fram, aft konur séu eftirbátar karl-
manna, þegarum eraftræða erfiftis-og óþrifaverk?