Tíminn - 16.12.1973, Side 21
20
TÍMINN
Sunnudagur 16. desember 1973.
Sunnudagur 16. desember 1973.
TÍMINN
21
Aft sögn borgarverkfræöings má búast viö, ef núverandi áætlanir haldast, aö Austurstræti veröi fullbúin
sem göngugata voriö 1976.
Austurstrætiö er forljútt eins og
er, — vart veröur annaö sagt.
llrislupottarnir, sem dritaö er
niöur hcr og þar á gölunni eru
gersamlega út í hött og áreiöan-
lega fáum eöa engum til augna-
yndis. En livaö er hægt aö gera
viö Austurstræti, svo þaö bcri
nafniö göngugata meö réttu? Aö
dúmi undirritaös var þetta gamla
stræti jafnvel viökunnarlegra,
meöan bilarnir ösluöu þar um, en
uú er. Aö þramma eftir malbikinu
meö þverhnipta steinsteypu á
báöan liliöar og ekkert annaö er
ekki sérlega viökunnanlegt. Eöa
hverjum finnst þaö. Eins og einn
viömælenda okkar vék aö,ein-
kennist islenzkur arkitektúr og
skipulag á seinni timum ööru
fremur af kulda Noröurpúlsins, 90
gráöu hornum og beinum línum,
hagsýni og slöast en ekki sizt
fádæma (I mörguin tilfellum)
skammsýni og einstrengings-
hætti. Ilér var ætlunin aö fjalla
örlltiö uin göngugötuna Austur-
stræti. <Jt af fyrir sig má afsaka
upphafiö, ef framhaldiö veröur
ekki eftir þvi. Ýmislegt væri hægt
aö gera fyrir þessa göngugötu og
hafa þar a.m.k. aö nokkru aö
fyrirmynd hliöstæöar götur
erlendis. Koma mætti upp vegg-
skýlum meö báöum hliöum göt-
unnar, sem byöu upp á ýmsa
starfsemi, og hlýleik. Koma
mætti fyrir fallegum, ekta
grúöurreitum, listaverkum og
fleira o.fl. Umfram allt mættu
endurbætur á Austurstræti veröa
upphafiö aö stúrfelldum breyting-
um á sviöi skipulagsmála bæja og
arkitektúrs á islandi.
Eins og kunnugt er lauk tveggja
mánaða tilraun meö Austurstræti
sem göngugötu 12. október s.l.
Austurstræti er enn lokað bllaum-
ferð, en á sunnudaginn kemur, 2.
desember, verður vestur-
helmingur strætisins opnaður. Nú
er ekki um tilraun að ræða
lengur, þar eð sú ákvörðun hefur
verið tekin i borgarstjórn, að
Austurstræti skuli vera göngu-
gata, — til frambúðar.
A vegum borgaryfirvalda voru
gerðar nokkrar kannanir meðal
almennings á timabilinu, sem að
sögn borgarverkfræðings, bórðar
Þ. Þorbjarnarsonar, leiddu i ljós,
að fólk væri almennt hlynnt
göngugötu-hugmyndinni. Voru
niðurstöðurnar svipaðar yfir
timabilið
Við spurðum Þórð, hvort það
væri rétt, að kaupmönnum við
Austurstræti hefði verið gefið það
loforð af hálfu borgaryfirvalda,
að gatan yrði opnuð bílaumferð
aftur, eftir að tilraunatimabilinu
lauk 12. okt. s.l.
— Það er nú ekki alveg rétt,
sagði borgarverkfræðingur. —
Þvi var hins vegar lofað, að þeim
yrðu kynntar allar þær niður-
stöður, er kæmu út úr þessúm
könnunum. Þetta var jú tilraun,
og það var ekki fyrirfram gefið,
að hún myndi mislukkast. Enda
kom það ekki i ljós.
Að sögn borgarverkfræðings
má vænta þess, að Austurstræti
verði fullfrágengið sem göngu-
gata vorið 1976, nema annað verði
ákveðið i millitiðinni. Kvað hann
opnun vesturhelmings götunnar
nú um helgina standa i sambandi
við það að taka „göngugötu-
stigið” i áföngum. Verður vestur-
helmingurinn trúlega opinn fram
yfir áramót 1974/75. Núna eftir
áramótin verður farið i það að
skipta um ræsi i austurhelmingn-
um og helluleggja götuna. A hún
að verða komin i endanlegt horf
sem göngugata i vor. Það yrði svo
vetrarverk á árinu 1975-76 að
ganga frá vesturhelmingnum.
— Það er hreinlega ekki mögu-
leiki á þvi að gera þetta allt i einu,
sagði borgarverkfræðingur. —
Annað er það, að reynslan af
göngugötunni, eins og hún hefur
verið framkvæmd hingað til, var
betri fyrir kaupmenn i eystri
helmingnum, en i vestur-
Kolbrún Júhanncsdúttir, verzlun-
arstjóri Rammagerðarinnar,
Austurstræti 3
— Mér lizt ágætlega á það, að
gatan (vesturhelmingurinn)
verði opnuð aftur. Það gildir
einkum fyrir þennan tima. Þetta
gafst ágætlega fyrir okkur i
sumar, en aftur lakar i haust og
vetur, og munar þar allmiklu,
hvort sem það er vegna lokunar-
innar eða annars. Samkvæmt
reynslu okkar tel ég æskilegast,
að Austurstræti væri göngugata á
sumrin, en opin bilaumferð á vet-
urna, og gildir það ei sizt um
mánuðina fyrir jól. Þetta er nú
svona svolitið út úr, og ég held,
að fólk veigri sér frekar við þvi að
koma hingað niður eftir, einkum
ef eitthvað er að veðri.
Ormar Skeggjason, verzlunar-
stjóri Gefjunar, Austurstræti 10:
— Okkur hér hjá Gefjuni finnst,
að lokunin hafi alls ekki haft slæm
áhrif á verzlunina, eins og sumir
kaupmenn hér við götuna halda
fram. Þvert á móti. Verzlunin
hefur aukizt. Þeir, sem eru á móti
lokuninni, hafa ekki sizt bent á, að
hún væri óheppileg, er vetur og
kuldi gengju i garð. Hjá okkur er
hins vegar þá sögu að segja, að
mest söluaukning hefur orðið i
þessum mánuði, nóvember, af
öllum mánuðum ársins, miðað
við mánuði siðasta árs.
Ég er sem sagt hlynnut þvi,
að Austurstræti, — öll gatan, —
verði lokuð. A móti kæmi svo
betri bilastæði. Þaö er grund-
vallaratriði, að bilastæði séu næg
hér i grenndinni og gott eftirlit
með þeim. Gæti Grjótaþorp
komið þar til greir.a
Sigrlður Siguröardúttir, verzlun-
arstjóri Bókaverzlunar fsafoldar,
Austurstræti 8.
— Ég vil, að Austurstræti verði
allt lokað til frambúðar, og að sú
lokun nái til Bankastrætis einnig.
Viðskiptin hafa aldrei verið betri
hjá okkur en eftir lokunina. Nú er
fólk ekkert að flýta sér, hefur ekki
áhyggjur af stöðumælunum. Af
hverju má aldrei gera neitt
nýstárlegt hér?
— En ég vil lika láta skreyta
götuna vel og smekklega, svo sem
með ljósum og greni, rétt eins og
var i desember hér i gamla daga.
Eins og er er „skreytingin” ekki
til að dást aö, en þaö má afsaka
sem upphaf að öðru meira. Það
er veriö að tala um, að hér sé allt i
voða eftir lokunina. En má ekki
koma auðveldlega i veg fyrir það
með góðri gæzlu? Fyrst til
stendur að opna vesturhelming
götunnar, þvi þá ekki að beina
umferöinni i öfuga átt, frá Aðal-
stræti austur Austurstræti og
hringinn? Það væri þó alltaf til-
breyting.
Þetta hafði „Sissa” i tsafold að
segja um Austurstrætið, og
kvaðst ekki búast við að eiga
marga fylgismenn i vestur-
helmingnum.
Gunnlaugur Hjálmarsson, trésmiður. — Endilega að hafa þetta
göngugötu. Ég tel, að það sé nauðsynlegt að dreifa kaupmannaveldinu
viðar! En gatan er ljót eins og hún er, en það má sjálfsagt afsaka það
sem upphafið að öðru meira.
helmingnum hafa þeir borið sig
heldur verr, þó er það mjög mis-
munandi. Þaö er reynslan af
göngugötu almennt, að helmingur
kaupmanna telur sig hafa gróða
af þvi og hinn helmingurinn
skaða.
Aætlanir um frekari fegrun göt-
Sigurjún Ragnarsson, veitinga-
stjóri Hressingarskálans, Austur-
stræti 20.
— Lokunin hefur haft það i för
með sér fyrir okkur, að aðsóknin
hefur stórlega minnkað á kvöldin
eða eftir kl. 7-8. En hún hefur
verið ákafiega svipuð á öðrum
timum dagsins og var áöur. Ég
myndi vilja, að gatan yröi lokuð
öll á sumrin fyrir bilaumferð, en
opin yfir veturinn. Fólk gerði
mikið af þvi aö skjótast hingað
niður eftir á bilum, t.d. á kvöldin,
en nú hefur það sem sagt minnk-
að.
. i JpJ A \ .
^ J | á I_ mmm \ IgjF i
I L f||?.
1 S
W !}' 1 PzA p
Einar óskarsson
framkvæmdastjóri Bókaverzlun-
ar Sigfúsar Eymundssonar,
Austurstræti 18:
— Ég vil, að gatan verði lokuð
áfram, eða a.m.k. austur-
helmingurinn! Þó með þvi skil-
yrði, að eitthvað verulegt verði
gert i þvi að fegra götuna. Þetta
er úsköp litilfjörl., eins og það er
núna. Salan hefur ekki minnkað
hjá okkur eftir lokunina, fremur
hitt. Ég er bjartsýnn á framtið
þessa, ef vel tekst til með fegrun-
ina og held, að það muni koma
verzlun okkar til góða.
Edda Júnsdúttir.— Ég hef ekki velt þessu mikið fyrir mér. En mér
finnst ósköp gott að gera skroppiö hingaö niöur eftir og verzlað i hreinu
lofti, laus við bilamergðina. Annars fer ég nú eins og áður eins sjaldan
hingað niður i miðbæ og mér er unnt. Mér finnst Austurstr. ákaflega
ljótt, eins og það er núna. Þessar hrislutitlur eru ekki til augnayndis.
Það á að setja hér um fram allt upp listaverk og skipta um af og til, en
ekki hluti, sem hér eiga ekki heima.
unnar eru i vinnslu hjá skipulags-
ráðunautum borgarinnar, en eru
ekki enn komnar á pappirinn.
Við spurðum borgarverk-
fræðing að þvi, hvort tekið myndi
tillit til þess, ef i ljós kæmi, að
meiri hluti kaupmanna i Austur-
stræti væri á móti göngugötu.
—Það hefur nú verið mjög náiö
samband við þá um þessa fram-
kvæmd alla. Eins og ég segi hefur
komið i ljós, að sumir þeirra telja
sig hafa verulegan hag af þessu
en aðrir bera sig verr. Ég hefði
haldið, að meira en helmingur
þeirra væri meðmæltur göngu-
götunni.
— Step —
Rúnar Valsson, lögregluþjúnn— Mér lizt vel á hugmyndina, en gatan
er hálfsnauð enn sem komið er. Enda þótt ég sé hér núna, hef ég ekki
mikla reynslu af vörzlu hér. En mér hefur skilizt að það sé bara ósköp
rólegt hérna. Sjálfsagt versnar þetta, þegar vesturhelmingurinn
verður opnaður, og þá getur skapazt hætta, ef fólk heldur áfram að
þramma yfir götuna þvers og kruss eftir nýja siðnum.
Logi llelgason, verzlunarstjóri
Silla & Valda, Austurstræti 17:
— Viðskiptin voru meiri en áður
fyrstu tvær til fjórar vikurnar
eftir lokunina, en eftir þaö virtist
þetta smám saman verða eins og
fyrr, þannig að lokunin hefur
. hvorki orðiö til aö minnka né
auka viðskiptin hjá okkur. Þetta
er bara ósköp svipað. En ég er
hlynntur lokuninni. Það er fram-
tiðin. Bilastæðin eru þó enn sem
áður óleyst vandamál, en það er
mál, sem þarfnaöist úrbóta hvort
sem var.
Reynir Sigurösson, verzlunar-
stjóri ócúlus h.f., Austurstræti 7:
— Það getur komiö að þvi, að
maður verði hlynntur lokun göt-
unnar, þegar gengiö hefur verið
frá málunum á viðunandi hátt.
Ég held, að það sé samhljóða álit
kaupmanna við Austurstræti, aö
undirbúningur lokunarinnar hafi
ekki verið nægur. Stutt-tima bila-
stæöi er undirstaðan, þvi aö við
tslendingar erum nú einu sinni
þannig, að viö „göngum ekki
spönn frá rassi”, ef hægt er að
komast hjá þvi.
— Viöskiptin hjá okkur drógust
greinilega saman eftir lokunina.
Við gerum okkur þó von um, að
þau muni aukast með opnun
vesturhelmings götunnar, en tim-
inn sker úr um það. Ég er á móti
lokuninni, eins og hún var fram-
kvæmd og tel, aö þar sem
bilastæöin voru ekki fyrir hendi,
er lokunin átti sér stað, sé ekki
komin sú reynsla, sem þarf til að
loka henni um framtið. Gott
bilastæöi er frumskilyrði, —
undirstaðan.
— Nú nota konurnar mjög mik-
ið bila, — er þær fara aö verzla
niður i bæ. Meðan Austurstræti
var opið, kom fólk á bilum upp á
von og óvon, hvort það fékk stæöi
eða ekki. En þegar slfkt er
fyrirfram dauðadæmt, eins og nú
er, fer fólk einni einu sinni á stað-
inn.
örn Haröarson, kvikmyndatökumaður. — Ég hef eiginlega ekki mynd-
aö mér skoðun á þessu ennþá, en ég held bara, aö þetta sé helv.. góð
hugmynd. En ég hefði viljað, að hér væri skjólmeira. Það hefði átt aö
skylda eigendur bygginga hér viö götuna að gera skýli út frá þeim yfir
gangstéttina. Þannig eru almennilegar göngugötur erlendis, og ekki
bara göngugötur. Það vantar eitthvað i islenzkan arkitektúr. Hér eru
allar götur þráðbeinar og mynda 90 gráðu horn. Basta. Nei, Austur-
stræti er ekki sérlega aðlaðandi göngugata núna, vindblásin og nötur-
leg. En hugmyndin er engu að siöur góö.