Tíminn - 13.12.1974, Blaðsíða 16
16
TÍMINN
Föstudagur 13. desember 1974.
„ Ég kem strax", sagði hún við barnið og brá skýlu yf ir
höfuðið.
Beta lá í hnipri á bekk. Beinabert andlitið var korg-
grátt. Hún virtist þjást mjög.
Katrín settist fyrir f raman hana. „Hvernig líður þér?"
spurði hún lágt.
„Illa", hvíslaði Beta hásum rómi. „Það er nú að fara
alveg yfir um á henni gömlu Brúnku".
Katrín reis á fætur og gekk til Lydíu, sem stóð við hlóð-
irnar. „Hvenær veiktist mamma þín?" spurði hún.
„Fyrirsvosem klukkutíma", hvíslaði Lydía. „Hún fór
að sækja vatn út í brunn, og svo kom ég að henni
liggjandi hérna við húsgaflínn. Blóðið bogaði upp úr
henni".
Katrin gekk aftur að beði sjúku konunnar. „Hvar
verkjar þig sárast?" spurði hún hlýlega.
Betra reyndi að bera höndina að bakinu, en þessi litla
áreynsla var henni um megn. Það setti að henni hósta, og
blóð vætlaði út rnilli varanna. Katrín studdi hana, svo að
hún gat setið uppi meðan hún hóstaði, og reyndi að lina
þjáningar hennar. En hún gat lítið annað gert henni til
hagræðis en þurrka blóðið af vörum hennar. Vegna and-
þrengslanna gat vesalings Beta ekki lagzt út af, svo að
þær reyndu að hlúa að henni sitjandi með koddum og
sængum. En samt sem áður leið henni illa.
Beta lá milli heims og helju í tvær vikur. Katrín var
þann tíma eins oft heima hjá henni og sjálfri sér og
reyndi eftir beztu getu að hjúkra grannkonu sinni. En
það var auðséð, að þess var ekki langt að bíða, að alveg
„færi yf ir um á gömlu Brúnku", eins og Beta hafði sjálf
komizt að orði. Hun var ólæknandi herfang hvíta
dauðans, sagði fólk. Katrínu duldist ekki fremur en
öðrum, hvert stefndi.
Einn daginn bráði dálítið af Betu, svo að hún gat talað
fáein orð. Þetta var í síðasta skipti, sem Katrín talaði við
vinkonu sína í lifanda lífi.
„Katrin", hvíslaði hún hásum rómi, „ég hef aldrei
talað um það, hve gott mér hefur þótt að eiga þig að
granna. Ég hef ekki notið mikils yndis f líf inu, en mest af
þeirri litlu ánægju, sem mér hefur hlotnazt, á ég þér að
þakka. Nú er úti ævin mín, þó að ég viti ekki til hvers ég
hef lif að. Alla mína daga hef ég orðið að búa við eymd og
þrældóm og allsleysi. Ég hef aldrei getað lifað eins og
manneskja. Ef börnin mín eiga að lifa sama lífi og ég
hef lifað, þá vildi ég heldur, að þau yrðu mér samferða
strax í dag. Ég vildi óska....ég vo-na....að það komi
hingað margir þínir lí-íkar.....þá.....eignast mínir
líkar forsvarsmenn".
Kraftar hennar voru á þrotum. Augu Katrínar stóðu
full af tárum, þegar hún hagræddi vinkonu sinni.
„Ég er í meiri þakkarskuld við þig, Beta", sagði hún
klökk. „Þú ert fyrsti og eini vinurinn, sem ég eignaðist á
Álandseyjum. Þitt skarð verður aldrei fyllt".
Sjúklingurinn kinkaði kolli af veikum burðum og
snöggvast brá fyrir of urlitlum glampa í augum hennar.
Eftir þetta mælti hún ekki orð frá vörum. Henni þyngdi
aftur og varðæerfiðara um andardrátt. Lydía hafði sent
yngstu systur sínar með litlu börnin að Klifi til þess að
engin vandræði hlytust af þeim. Þær Katrín vöktu
næturlangt viðdánarbeðinn. Um nónbíl daginn eftir lauk
ævibaráttu Betu, og hin þreytta kona hlaut loks síðustu
hvíldina.
Katrín og Lydía önduðu báðar léttar. Loks hafði þá
aumingja manneskjan tæmt bikar þjáninga sinna í botn
og öðlazt frið.
Þær flýttu sér að veita henni nábjargirnar og kross-
leggja handleggina áður en þeir stirðnuðu. Hún var létt
eins og fjöður upp að taka og báðum flaug þeim hið
sama í hug: Hér höfðu ormar og gerlar lítið verk að
vinna. Það var ekki annað en skinin beinin, sem dauðinn
hlaut að herfangi, því að líf ið hafði tært sérhverja hold-
tægju af líkama hennar.
Útför Betu var ekki viðhafnarmikil. Hún var lögð í
óheflaða kistu, og líkklæðin voru eins fátækleg og
hugsazt gat. Vinnumaður Larssons ók kistunni í mykju-
vagni í kirkjugarðinn. Hann hafði ekki einu sinni svo
mikið við, aö hann skæf i vagnkassann innan, svo að það
lagði af honum megna mykjulykt, þrátt fyrir ífuru-
greinarnar, sem hann var þakinn með.
Það hafði þánað, en nú var aftur komið frost, svo að
svell var á öllum vegum. Vinnumaðurinn ók hratt til
kirkjugarðsins, og vagninn skrikaði og skrölti á svell-
unum. Likfylgdin, þurrabúðarfólk úr kotunum uppi á
ásnum, varð að hlaupa við fót til þess að dragast ekki
aftur úr. Allir voru með öndina i hálsinum, því að ekki
var annað sýnna en kistan myndi kastast út úr vagninum
á hverri stundu.
Það var kalt og næðingssamt í nýja kirkjugarðinum,
þar sem Beta hlaut leg meðal sinna líka. Prestinum
virtist dauðkalt, enda hraðaði hann embættisverkum
sínum sem mest hann mátti. Einhver sagði, að hann
hefði aldrei kastað nema tveim rekum á kistuna. Og
nii
ilffiií!!
i
FÖSTUDAGUR
13. desember
7.00 Morgunútvarp.
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og for-
ustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.55.
Morgunleikfimi kl. 7.35 og
9.05. Morgunstund barn-
anna kl. 9.15: Sigurður
Grétar Guðmundsson les
,,Litla sögu um litla kisu”
eftirLoft Guðmundsson (9).
i2.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veöurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Viö vinnuna: Tónleikar.
14.30 Miödegissagan: úr end-
urminningum Krúsjeffs.
Sveinn Kristinsson les þýð-
ingu slna (5).
15.00 Miödegistónleikar. Her-
mann Prey og Anneliese
Rothenberger syngja meö
hljómsveitum dúetta úr
óperunum „Madama Butt-
erfly” eftir Puccini og
„Arabellu” etir Richard
Strauss. Hljómsveitarstjór-
ar: Guiseppe Patané og
Kurt Graunke. Þjóðar-
hljómsveitin I Belglu leikur
„Judith”, ballettsvitu eftir
Renier Van Der Velden,
Leonce Gras stjórnar.
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
16.25 Popphornið
17.10 Útvarpssaga barnanna:
„Hjalti kemur heim” eftir
Stefán Jónsson. GIsli Hall-
dórsson les (21).
17.30 Tónleikar. Tilkynning-
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.40 Þingsjá. Umsjón: Kári
Jónasson.
20.00 Tónleikar Sinfóniu-
hljómsveitar Islands I Há-
skólabiói kvöldið áður.
Hljómsveitarstjóri: Páll P.
Pálsson. Einieikari á planó:
Dagmar Simonkova frá
Tékkósióvakiu. a. „Flower
Shower” eftir Atla Heimi
Sveinsson (frumflutning-
ur). b. „Soireé musicale”
eftir Benjamin Britten. c.
Planókonsert nr. 1 I b-moll
eftir Pjotr Tsjalkovský. —
Jón Múli Arnason kynnir
tónleikana.
21.30 Otvarpssagan: „Ehren-
gard” eftir Karen Blixen.
Kristján Karlsson Islensk-
aði. Helga Bachmann leik-
kona lýkur lestri sögunnar
(5).
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir. Frá sjón-
arhóli neytenda. Hrafn
Bragason borgardómari
flytur erindi.
22.35 Bob Dylan. Ómar Valdi-
marsson . les úr þýðingu
sinni á ævisögu hans eftir
Anthony Scaduto og kynnir
hljómplötur, — sjöundi þátt-
ur.
23.20 Fréttir I stuttu máli.
Dagskrárlok.
FÖSTUDAGUR
13. desembeii 1974
20.00 Fréttir og veöur
20.30 Dagskrárkynning og
auglýsingar
20.40 Eldfuglaeyjarnar.
Fræöslumyndaflokkur um
dýrallf og náttúrufar á
Trlnidad og fleiri eyjum i
Vestur-Indium. t
regnskógum Trinidads.
Þýöandi og þulur Gisli
Sigurkarlsson. (Nordvision
— Sænska sjónvarpið)
21.20 Kapp meö forsjáÆrezk
sakamálamynd. Þýðandi
Kristmann Eiösson.
22.15 Kastljós. Fréttaskýr-
ingaþáttur. Umsjónarmað-
ur Svala Thorlacius.
Dagskrárlok um, eða laust
eftir kl. 23.00.