Tíminn - 09.01.1975, Blaðsíða 3
Fimmtudagur 9. janúar 1975.
TÍMINN
3
ÚTLENDUM FERÐA-
MÖNNUM FÆKKAR
NÝLEGA hefur komiö út hjá
Útlendingaeftirlitinu f Reykjavik
yfirlit yfir komu farþega til ts-
iands á árinu 1974. Er þá bæöi
reiknað með farþegum sem komu
með skipum og flugvéium.
Heildartala farþega til landsins
var 123.417, eða 54.941 Islendingar
og 68.476 útlendingar. Árið 1973
var heildartalan aftur á móti
121.680, eða 47.661 Islendingur og
74.019 útlendingar.
Má á þessu sjá, að mun færri
útlendingar hafa komið til lands-
ins 1974 heldur en árið á undan, en
aftur á móti hefur ferðalögum
íslendinga fjölgað til muna.
1 desember mánuði 1973 komu
til landsins 2.073 útlendingar en
3.192 Islendingar, en árið 1974
komu 2.081 útlendingar og 3.304
Islendingar. Eru þvi
desember-tölurnar bæði árin
mjög svipaðar, aðeins 120 fleiri
ferðuðust i desember 1974 en árið
áður.
Fleiri mótmæla
veiðileyfi danska
loðnuskipsins
TÍMINN greindi frá þvi i gær, að
sjávarútvegsráðherra hefðu
borizt mótmæli frá fundi Skip-
stjóra- og stýrimannafélagsins
öldunnar, vegna þeirrar
ákvörðunar Alþingis að veita
sjávarútvegsráðherra heimild til
að leyfa danska skipinu tsafold
veiðar i islenzkri landhelgi á
komandi loðnuvertið. Fleiri hafa
nú bætzt i hóp þeirra, sem mót-
mæla áðurnefndi ákvörðun, og
hefur fjölmennur fundur aðildar-
félaga Farmanna- og fiski-
mannasambands tslands sent
ráðherranum ályktun sina.
1 ályktuninni segir, að
fundurinn skori á háttvirtan
sjávarútvegsráðherra að hann
notfæri sér ekki heimild þá, er
Alþingi veitti fyrir veiðum m/s
Isafoldar frá Hirtshals i Dan-
mörku i islenzkri landhelgi.
Fundur yfirmanna á fiski-
skipum hefur enn fremur sent
ráðherra ályktanir af fundi sinum
um verðlagningu og fleira. Segir
i ályktunum m.a., að fundurinn
átelji. harðlega þann drátt, sem
þegar er orðinn á allri verðlagn-
ingu sjávarafurða. Þá segir, að
fundurinn skori eindregið á við-
komandi yfirvöld að draga ekki
lengur að verða viö þeirri kröfu
samtaka yfirmanna, að loðna og
annar fiskur, sem veiddur er til
bræðslu, verði verðlagður eftir'
fitu- og þurrefnismagni hráefnis-
ins.
„Fundurinn vill enn fremur
minna á mikilvægi loðnuflutn-
ingasjóðs og telur eðlilegt, að á
móti þvi framlagi i sjóðinn, sem
ákveðið er við verðlagningu,
komi sérstakt framlag frá verk-
smiðjum, þeim, sem flutt er til.
Fundurinn fordæmir harðlega
þær aðgerðir stjórnvalda, sem
lögfestar hafa verið og fela i sér
stórfellda röskun á samnings-
bundnum kjörum sjómanna.
Skorar fundurinn á stjórnvöld að
taka nú þegar til endurskoðunar
fyrri ákvarðanir um lausn
vandamála útvegsins og eftir
öðrum leiöum en þeim að skerða
hlut sjómanna”.
Gisli Alfreðsson og Sigrlður Þorvíldsdóttir I hlutverkum sinum I hinu
nýja leikriti Jökuls Jakobssonar, Herbergi 213.
Kjör sjómanna
i Mbl. I fyrradag er rætt um
kjör sjómanna. Mbl. segir
m.a.:
,,Að þvi er kjör sjómanna
varðar er á það að iita, að iaun
þeirra hækkuðu með fisk-
verðshækkun i ársbyrjun 1974,
skömmu áður en almennir
kjarasamningar voru gerðir. i
mai mánuði sl. bannaði vinstri
stjórnin hækkun á fiskverði
með bráðabirgðalögum og
kom þannig I veg fyrir frekari
kjarabætur til sjómanna. Það
var eitt af fyrstu verkum nú-
verandi rikisstjórnar að
breyta þessum lagaákvæðum
vinstri stjórnarinnar og
ákveða 11% hækkun á fisk-
verði og laun sjómanna hækk-
uðu vitaskuld i réttu hlutfaili
eða um 11%. Gengisfeilingin
bætti einnig kjör sjóinanna.
Taka má sem dæmi skip, er
seil di eriendis fyrir 10 milLjón-
ir króna áður en gengiö var
fellt. Þá nam skiptaverð af
slikri sölu 4,9 millj. króna.
Eftir gengisfellinguna nam
skiptaverðið hins vegar 5,4
millj. króna og hækkaði þvi
um 10,3%. Ef litið er á fiskibát
sem seldi erlendis fyrir 5 mill-
jónir króna áður en gengið féil
nam viðskiptaverðmæti 2,6
milljónum króna. Eftir
gengisfellingu nam skipta-
verðmætið hins vegar 2,9 mill-
jónum króna og hafði þvi
hækkað um 11,1%.”
Launin og
þjóðartekjurnar
Mbl. segir ennfremur I sinni
grein:
„Það er þvf engum blöðum
um það að fletta, að iaunakjör
sjómanna hafa verið bætt, eft-
ir að núverandi rikisstjórn tók
við völdum. Hins vegar hafa
sjómenn vitaskuld eins og allir
aðrir landsmenn orðið fyrir
barðinu á dýrtiðarflóðinu og
þvi orðið fyrir kjaraskerðingu
til jafns við aðra. Menn verða
einfaldlega að gera sér grein
fyrir þvi, að aðstæöur eru ekki
meö þeim hætti að unnt sé að
bæta lifskjörin. Það er hægt að
hækka kaupið i krónum talið,
en meðan þjóðartekjurnar
halda áfram að minnka og
verölag á sjá varafurðum
erlendis fer lækkandi, er
aðeins um falska kauphækkun
að ræða.
Þessar staðreyndir er nauð-
synlegt að hafa i huga nú um
þessar mundir. Það er ekki
unnt að skipta þvi upp, sem
ekki er til. Þess vegna verður
að leggja rika áherzlu á, að
menn fari með gát i þessum
efnum. Það er öllum fyrir
beztu að fara hægt i sakirnar
ef menn vilja i raun og veru
vinna gegn verðbólgunni og
efnahagserfiðleikunum.”-
Athyglisverðar
staðreyndir
Sighvatur Björgvinsson rifj-
ar eftirfarandi upp i Alþýðu-
blaðinu I gær:
,,t áramótagrein sinni I Al-
þýðublaðinu benti Benedikt
Gröndal, formaður Alþýðu-
flokksins, m.a. á þá
staðreynd, að Alþýðubanda-
lagið er ekki hæf.t til stjórnar-
þátttöku. Þrivegis hafa
kommúnistar tekið þátt i sam-
steypustjórnum á tslandi — I
nýsköpunarstjórninni eftir
siðari heimsstyrjöldina, i
vinstri stjórn Hermanns
Jónassonar og i rikisstjórn
Ólafs Jóhannessonar. i öii
þessi skipti var svipað ástatt
um efnahagsmál þjóðarinnar
þegar stjórnirnar voru
stofnaðar — þ.e.a.s. efnahag-
urinn stóð i blóma og þvi til-
tölulega vandalaust að
stjórna. En ávallt fór á sama
veg. Stjórn efnahagsmálanna
fór úr böndunum og þegar bú-
ið var að eyða og sóa gáfust
kommúnistar upp og hlupust
undan ábyrgðinni. Þegar
raunverulega á það reyndi að
leysa þyrfti vandamál þannig,
að hagsmunir láglaunastétt-
anna i landinu yrðu ekki fyrir
borð bornir, þá var aldrei
hægt að treysta á kommún-
ista. Þeir lögðu einfaldlega ár-
ar i bát, hlupust undan
ábyrgðinni og létu öðrum all-
an vandann eftir.
Hér er ekki um að ræða
neinar fullyrðingar, heldur
sögulegar staðreyndir.
Kommúnistar á islandi, hvort
heldursem þeir hafa gengið
undir nafninu „Sameiningar-
flokkur alþýöu — sósialista-
flokkurinn” eða „Alþýðu-
bandalagið” hafa ekki reynst
hæfir til stjórnarþátttöku
nema um skamma hrið i
góðæri. Þcir hafa þolað við á
mcðan hagur landsins stóð
enn i bióma og hægt var að
ausa úr sjóðum á báða bóga.
En um leið og harðna tók á
dalnuin gáfust kommúnist-
arnirávallt upp. Þegar mest á
reið fyrir alþýðu manna var
cngan styrk að hafa frá
kommúnistum.” — Þ.Þ.
GESTIR ÞJÓÐLEIKHÚSSINS
FLEIRI EN NOKKRU SINNI
3 ný verk í æfingu
SÝNINGAR Þjóðleikhússins hafa
verið með afbrigðum vel sóttar i
haust, og er fjöldi leikhúsgesta
meiri en nokkru sinni fyrr I sögu
leikhússins. Aður hafa leikhús-
gestir til áramóta orðið flestir
31.600 en i haust urðu þeir ekki
færri en 43.621.
Talsverð skýring á þessu felst i
þvi, að leikhúsið hefur mjög aukið
starfsemi sina að undanförnu og
leitað nýrra leiða til að ná til
áhorfenda. Litla sviðið i Leikhús-
kjallaranum hefur nú verið starf-
rækt i eitt ár og þegar unnið sér
vinsældir meðal áhorfenda, eins
og sést af þvi, að þar hefur
sætanýting i haust verið um 95%,
en gestir þar samtals 3.561. Þá
hefur Eskimóaþátturinn Inuk
verið sýndur i skólum i höfuð-
borginni og skólum og félags-
heimilum á Suðurlandsundirlend-
inu, 13, sinnum, en samtals hefur
leikurinn verið sýndur 31 sinni.
Fjöldi áhorfenda að þessari
farandsýningu i haust var 2866.
Gestir á sýningum á aðalsviði
hafa svo verið i haust 37.194, sem
er met frá þvi að leikhúsið tók til
starfa. Eftirtalin verk hafa verið
sýndjiar i haust: Klukkustrengir,
Þrymskviða, Hvað varstu að gera
i nótt? Ég vil auðga mitt land og
Kardemommubærinn. Sýningar á
þrem hinum siðast nefndu eru i
fullum gangi, svo og á
Kaupmanni i L’enyjum, sem
frumsýndur var á annan i jólum.
A litla sviðinu eru hafnar
sýningar á hinu nýja leikriti
Jökuls Jakobssonar, Herbergi 213
eða Pétur mandólin, sem
frumsýnt var um áramótin við
mikinn fögnuð. Loks hefjast
sýningar á Inuk aftur um miðjan
mánuðinn, en eins og áður er
hægt að panta þá sýningu i
leikhúsinu.
Þrjú ný verk eru i æfingu i
Þjóðleikhúsinu. Sænska leikritið
Hvernig er heilsan? verður
frumsýnt seinni partinn i janúar,
og i lok febrúar kemur svo
ballettinn Coppelia. Og á litla
sviðinu eru hafnar æfingar á nýju
leikriti eftir Guðmund Steinsson,
og nefnist það Lúkas.
Samtals varð 131 sýning á
vegum leikhússins i haust, og
hafa þær aldrei orðið jafnmargar
á sama tima.
ASHKENAZY OG CRISTINA
ORTIZ MEÐ SINFÓNÍUNNI
Á TÓNLEIKUM i KVÖLD
7. REGLULEGU tónleikar
Sinfóniuhljómsveitar tslands á
þessu starfsári, og hinir næst
síðustu á fyrra misseri, verða
haldnir i Iláskólahiói fimmtu-
daginn 9. janúar og hefjast kl.
20.30. Stjórnandi verður Vladimir
Ashkenazy og einleikari Cristina
Ortiz pianóleikari frá Brasiliu.
Fluttur verður forleikur að
óperunni Khovanshchina eftir
Mussorgski, Paganini tilbrgiði
op. 43 eftir Rachmaninoff og
sinfónia no. 8 eftir Sjostakovitsj.
Einleikarinn Cristina Ortiz
fæddist i Brasiliu og byrjaði að
leika á pianó aðeins fjögurra ára
gömul. Átta ára að aldri innrit-
aðist hún i Tónlistarháskóla
Brasiliu, og kom siðan fram sem
einleikari með Sinfóniuhljóm-
sveit Brasiliu aðeins tólf ára
gömul. Hún vann fyrstu verðlaun
i sjöttu alþjóðlegu pianókeppn-
inni, sem haldin var i Rio de
Janeiro, þegar hún var fimmtán
ára, og hlaut styrk til framhalds-
náms hjá Mögdu Tagliaferro i
Paris. Árið 1967 vann hún fyrstu
verðlaun i alþjóðlegri pianó-
keppni i Paris. Þegar hún vann
fyrstu verðlaunin i van Cliburn-
keppninni árið 1969, stóðu henni
allar dyr opnar til frægðar og
frama. Siðan hefur hún haldið
tónleika i flestum borgum
Evrópu, Norður- og Suður
Ameriku við framúrskarandi
góða dóma. Hún hefur einnig
leikið inn á hljómplötur m.a. með
Sinfóniuhljómsveit Lundúna, og
hafa þær vakið mikla athygli.
Hún er tengd tslandi á
rómantiskan hátt, þvi að hún gifti
sig i Reykjavik á Listahátið i júni
siðastliðnum.
Segulbandsspóla til
sönnunar viðtalinu
EINS og sagt var frá I Timanum,
kannast holienzki „sjáandinn"
Croiset ekki við að hafa rætt við
blaðamenn um Geirfinnsmáiið
s.k. Morgunblaðsmenn hafa hins
vcgar i höndunum gögn, sem
sanna, að þar fer „sjáandinn”
ekki með rétt mál, þvi að samtal
hans og blaðamanns Morgun-
blaðsins var tekið upp á
segulband.
„Sjáandanum" virðist þvi
skjöplast um fleira en það, hvar
Geirfinn sé að finna.