Tíminn - 02.04.1975, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Miðvikudagur 2. april 1975.
Fréttir frá Færeyjum — Fréttir frá Færeyjum
Fréttir frá Færeyjum — Fréttir frá Færeyjum
Líkur á
olíu og
gasi við
Færeyjar
TÍU olíufélög hafa sótt um
leyfi til þess að leita að ollu
við Færeyjar. Beinist áhugi
þeirra sérstaklega að grunn-
um suðaustur af Færeyjum
þar sem likur þykja til, að sé
bæði olla og gas, einkanlega
eftir fund slikra auðlinda I
grennd við Hjaltland og
Orkneyjar.
Landstjórnin færeyska er
því aftur á móti andvig, að
Utlend félög fái leyfi til oliu-
leitar, og vill hún, að allar
kannanir á færeyskum haf-
svæðum verði gerðar á veg-
um danska rikisins. Hefur
landstjórn Færeyinga boðizt
til þess að lána skip til slikr-
ar leitar, ef þjóðþingið
danska veitir að sinu leyti
um þrjátiu milljónir is-
lenzkra króna i þessu skyni.
Sjálfvirkur
handfæra-
búnaður
BJARNI OG J.K. I Miðvági i
Færeyjum er kunnur fyrir
hugvitsamlegar nýsmiðar.
Nú er hann að hefja smiði á
nýrri gerð sjálfvirks
búnaðar á handfærabáta.
Þessi búnaður er þannig úr
garði gerður, að hann keipar
sjálfkrafa á réttu dýpi, og sé
mikil fiskigengd má stilla
hann þannig, að hann fer
ekki að snúast fyrr en marg-
ir fiskar eru komnir á færið.
Sé tregt fiski, má á hinn bóg-
inn láta hann bregðast við
jafnskjótt og bitur á.
Þessi búnaður er að visu
ekki óþekktur, þvi að Norð-
menn hafa i mörg ár fengizt
við þetta.
Auk þessa handfæra-
búnaðar hafa þeir Miðvogs-
menn fundið upp litinn
kartöfluplóg til upptöku.
Flugvöllur
í Vágum
endur-
bættur
FLUGVÖLLURINN I Vág-
um i Færeyjum verður
endurbættur innan skamms.
Meðal annars verður flug-
brautlengd um þrjú hundruð
metra og sett upp ýmis kon-
ar Ijósabúnaður. Kostnaður
við þetta er áætlaður um
þrjú hundruð milljónir Is-
lenzkra króna.
Auk þessa á svo að búa
völlinn lendingartækum af
beztu gerð, stækka flugaf-
greiðslubygginguna og bæta
við nýjum bifreiðastæðum.
Kostnaður við þetta er talinn
þrjú hundruð og sextiu mill-
jónir króna.
Rikissjóður Dana ber allan
kostnað við siðari liðinn, en
hinn fyrri verður kostaður af
landsjóði Færeyja að hluta.
Stefna Færeyinga í útvegsmálum:
Frábærar
afurðir af
heimamiðum
Færeyjar eru ærið sæbrattar eins og öllum er kunnugt, og ekki er
þar undirlendi fyrir að fara. En hvergi sést grænna gras en þar á
sumardegi. Myndin er frá Skúfanesi á vestan veröri Suöurey.
Þannig komst Pétur
Reinert, fiskimálaráðherra
Færeyinga að orði á lögþing-
inu, er hann lýsti breyttu
ástandi i útvegsmálum Fær-
eyinga.
„Það þrengir að okkur,
hvarvetna á fjarlægum mið-
um”, sagði hann, og við verð-
um að gera okkur grein fyrir
þvl, hvernig við eigum að
bregðast við þessu. Við eigum
nú seytján til átján vinnslu-
stöðvar, sem dreifðar eru um
Færeyjar og eru mikilvægar
fyrir byggðir lands okkar.
Þessar vinnslustöðvar hafa
fengið um fimmtán þúsund
smálestir af fiski af.lslands-
miðum, en að meðaltali þurfa
þær fjögur til fimm þúsund
smálestir af hráefni á ári hver
þeirra. Það eru samtals sextiu
þúsund smálestir eða þar um
bil.
Eini kosturinn, sem okkur
stendur til boða á komandi
árum, er að afla þessa fisks á
heimamiðum okkar sjálfra,
þar sem við höfum aðeins veitt
þrjátiu til þrjátiu og fimm
þúsund smálestir siðustu árin.
Þessi mál verðum við nú að
taka til nákvæmrar ihugunar.
Sá fiskur, sem veiddur er hér
heima fyrir, er bezta hráefnið,
sem unnt er að óska sér. Verð-
um að koma upp hentugum
flota veiðiskipa til þess að
sækja þennan fisk á miðin, og
við verðum að leggja okkur
alla fram um, að þessi fiskur
verði frábær vara, þegar hann
hefur farið i gegnum vinnslu-
stöðvarnar”.
Straumhvörf á síðustu tveim árum:
Fleiri Fær-
eyingar heim
en heiman
„VIÐ FÆREYINGAR stönd-
um Á vegamótum I fiskveiðum
okkar. Drauminn um auknar
veiðar vltt um Norður-
Atlantshaf verðum við að
leggja fyrir róða, og kapp-
hlaupið um að moka upp sem
mestu af fiski er að verða úr-
elt. Við verðum nú að leggja
rækt við heimamiðin, og gera
sjávarafurðir okkar að sér-
stakri gæðavöru, sem nýtur
fullrar viðurkenningar allra
viðskiptavina okkar”.
Pétur Reinert.fiskimálaráð-
herra Færeyinga.
UM LANGT skeið hefur Fær-
eyingum verið það mikið
áhyggjuefni, hversu margt fólk
hcfur flutzt úr landi. Þetta hefur
veriö mikil blóðtaka fyrir fá-
mennt þjóðfélag, og þar að auki
stórfcllt fjárhagstjón, þvl að yfir-
leitt hefur það verið svo, að fólkið
hefur flutzt burt, þegar það haföi
hlotið uppeldi og menntun heima
fyrir og starfsaldurinn var að
hefjast.
Einkum var brottflutningurinn
geigvænlegur árin 1960, 1966, 1970
og 1971. Færeyingar losa nú fjöru-
tiu þúsund. Hefði jafnvægi verið á
brottflutningi og heimaflutningi
siðan árið 1956, væru aftur á móti
43-44 þúsund manns með búsetu i
Færeyjum.
Þess er þó rétt að geta strax, að
nú virðist vera að rofa til. Tvö
siöustu árin, 1973 og 1974, hafa
fleiri flutzt heim en þeir, sem burt
fóru.
Fæðingar i Færeyjum eru nú
20,3 á þúsund, og hefur þeim farið
heldur fækkandi, en dánartala er
7,5 af þúsundi.
Um langt skeið hafa verið veru-
legir fólksflutningar frá smá-
byggðunum, einkum hinum af-
skekktustu, til hinna stærri bæja,
og heldur af þessum sökum sums
staðar við landauðn, svo sem á
Mykinesi. En nú hefur það gerzt,
samtímis þvi að færeyskt fólk er
tekið að snúa heim, að fleira fólk
hefur flutzt brott út I byggðirnar
úr stóru kaupstöðunum heldur en
þangað kemur þaðan. Gildir þetta
um Þórshöfn, Klakksvik, Fugla-
fjörð, Vestmanna- og Fróðbæ.
Hér er þó ekki mikill munur á —
59 einstaklingar að þvi' er snertir
Þórshöfn og 46 i Klakksvik. Eftir
sem áöur standa þær byggðir úti
um landið, sem mest hafa misst
af fólki á undanförnum árum,
höllum fæti, þvi að það er sjaldn-
ast þangað, sem fólk flyzt.
Ekki verður um það spáð,
hvemig straumar muni liggja á
næstu misserum og árum. Trú-
legt er, að atvinnuleysi og öng-
þveiti i Danmörku muni ýta undir
fleiri Færeyinga að flytjast heim,
en aftur á móti er margt i óvissu
heima I Færeyjum eins og áður.
Færeyingar eru öllum öðrum
háðari verðlagi á sjávarafurðum,
og þegar er farið að bera á þvi
þar, að minna sé auglýst eftir
fólki til vinnu en áður. I blöðum,
þar sem til skamms tima voru
þrjátiu slikar auglýsingar, eru nú
aðeins fimm til tiu.
I samvinnusáttmála hinnar
nýju landstjórnar Færeyinga er
grein, þar sem segir, að stjórnin
muni fylgja byggðastefnu. Enn er
þó ekki komið á daginn, hversu
þróttmikil sú byggðastefna verð-
ur, en það hefur áhrif á það,
ásamt ýmsu öðru, hvort þær
byggðir viðs vegar um eyjarnar,
sem verið hafa iuppgangi siðustu
misseri, halda áfram að draga til
sin fleira fólk frá stóru bæjunum
heldur en þangað flyzt utan af
landinu. Eftir sem áður má gera
ráö fyrir þvi, að mestur hluti þess
fólks, sem kemur heim frá út-
löndum, setjist að i stærri bæjun-
um, likt og verið hefur tvö undan-
farin ár.