Atuagagdliutit - 13.01.1955, Blaðsíða 15
Nordpolilerngussåutut
r lis il amerikamiutdlo sorssungnilerissue ilisimatuilo is sig I at avangnar-
dlit pivdlugit ingiarniutorssuartut iput. taima agdlagpoK aririgssuissoK
Eigil Steimnelz. agdlantigisså soimtiginartoK uldne atuarsinauvat
—- tåssa Nordpole! rusit issigtup
imånik misigssuissorK&visa såkutut
augpalugtut atarKissariagdlit ilagsiu-
inavait...
inumisitsinerssuaK Ruslandime pi-
simassoK ivsåinaii uvdlorsiorneKar-
mat taima radiokut Moskvamut inuv-
dluaricussincK pivoK, tamatumunga-
lo peKatigititdlugo „Nordpol III-me“
„Nordpol IV“-milo erfalassut augpa-
lugtut amuncKarput. tåuko låssåupnt
rusit sikorssuarne tivsukartune mi-
sigssuivfé avdlorniussat sanimukar-
tut avangnamut 85-iåne. „Nordpol
III“-me pissortauvoK Alexei Fedoro-
wich Teschnikov, „Nordpol IV“-miIo
km-it 1000 migssiliordlugit kujasing-
nerussume Eugen Ivanovich Tolstkov
pissortauvdlune. sikorssuit najugait
igdloKarféravigtut iput agdliartorti-
tausimavdlutik ilisimatutut misig-
ssuivfigdlit tamanut tungassunik,
tingmissartunut nunigtarfigdlit, ra-
diokut autdlakåtitsivigdlit, katerssor-
tarfigdlit ilisimatutut kursuseKarne-
rit ingerdlatauvfigissåinik, filmertar-
feKariputdlo, filmildlo issigingnå-
gagssat Sibiriap sineriånit lingmi-
ssartumik aggiuneKartardlutik sordlo
atortugssat avdlat tamarmik, avisit
avdlarpagssuitdlo taimatutaoK aggiii-
neKartartut.
„Operation Nordpol" (Nordpolime
sulincK) Sovjetruslandip ukiune ki-
ngugdlerne nålagauvfingmit pissu-
mik suliaisa angnertunerpåmik inger-
dlåneicartortaråt, rusitdlo avise ugpe-
risagåine ilisimatussutsip tungåtigut
angussarititai imåinåungitsorssuå-
ngorérsimåput. Nordpolivdlume er-
Kane sikorssuit „italaserssuarmik"
kåvingnigtut sorssungnerup tungati-
gut pingåruteKardluinarnigssat Kula-
rutigssåunginguatsiavigpoK. såkut
atungikaluardlugit sorssungneic nu-
narssup puerivornerssainut ånguti-
vigsimavoK.
rusit tåvanerssuarmik soKutiging-
ningnerat autdlarnersimavoK 1920-
kut nålerneråne, angnertorujugssuå-
rigorsimavdlunile amerikamiut Kalåt-
NYHAVN 47 - KØBENHAVN K
angaldlatit peKutait — uligssult
tingerdlautigssiat — tingerdlau-
tigssint -— agdlunaussat — kit-
sat — kitsingit — agdlunaussi-
agssat — orssfit mångertoK
agdlunaussartagssat (noKarutig-
ssat).
Skibsinventar — Presenningdug
Sejldug —. Tovværk — Ankere
Kæder — Værk — Beg Takkel-
gods
dlit-nunane Islandimilo såkutoKarfi-
liornerisa kingornatigut. ukiune su-
jugdlerne tåvanerssuarmik soiaili-
gingningnermut pissuterpiaimeruput
Sibiriame såkutoKarfiliorneK suliv-
figssuaKarfiliornerdlo, tåssauvdlunilo
rusit kaisareiiaratdlarnerata nalåne
ssup såkutut imarsiortut nålagarssua-
ta Ivan Papaninip angutitaisalo 21.
maj 1937 tåvanerssuaK silasiorfik pi-
lersisimavåt. tamatuma kingornatigut
silarssuarme maleruantussat unior-
KuteKalugit Sovjetruslandip piuma-
ssarisimavå imarssuaic Sibiriap Nord-
polivdlo akornånitoK tamåt „rusit
jiigissarigat".
Papaninip Nordpole Stalinimut
„tuniupå". taimåitordle tamåna soku-
tiginginguatsiardlugo Stalinip Papa-
nin kingorna nuånariungnaersimavå
agdlåtdlume nunaminut kigdlussissu-
tut pitdlardlugo. sordlule taima pine-
Karsimassut ilarpagssue pissartut ki-
nagdliutorsiutigineKarpoK. angut
tåuna tainoKarpoK Sikuiuitsup-kujat-
dliup navssåringnigtuanik. tarKavna
åricigssussaussumik misigssorneKar-
Kårmat (1819-imit 1821-mut) misig-
ssuissunut nålagauvoic — tilluk Cook
taricavanérikatagtoK 1772-ip 1775-
ivdlo akornåne.
„Pravda“ (rusit nålagkersuissuisa
avisiat) Kaniglukut „Nordpol III“-
mingånit, sikorssuarmit misigssuiv-
fingniit Nordpolimut Kaningnerpau-
ssumit, sarKumiussaKarpoK. rnisig-
ssuivfik sujugdleiv „Nordpol 1“ 1937-
me pilcrsitausimavoK Papaninikut
angutitamik ilait sisamat tingmissar-
avanerssuaK sikorssuit ilanit
En russisk videnskabsmand
såkutut imarsiortut nålagaunerssuata
admiral S. O. Makarovip rusit japa-
nimiutdlo sorssunerånc toKutaussup
kisalo admiral Kolchakip, kingorna
Sibiriame kisermåussissutut nålagå-
ngortup, sulinerånik nangitsineK. så-
kutut imarsiortut nålagarssuisa tåu-
kua anguniagåt tåssa Ruslandimit Si-
biriap Issigtuanut imåkut avKUtigssa-
Kalernigsså. Makarovime angnertoKi-
ssumik pilerssårusiorsimavoK Nord-
poliliarnigssamik umiarssuit sikunut
aserorterussuit atordlugit.
Nordpole nålagauvfingmut
luniussaungmat.
ukiune kingugdlerne inuiait rusit
ilisimatineKartuarsimåput Robert
Peary tåssåungitsoic Nordpolimik li-
kitserKårtok. taima ilisimatitsissut
ilagat Ruslandime issigtunik avang-
nardlernik nalunginerpåt il&t ilisi-
matoK dr. Rudolf Sammoilovicli.
Peary Nordpolimut ångusimångit-
dluinarnerarpåt, taimåitumigdlugoK
Noi'dpolimik tikitserKårtuviup rusiu-
rusen ilisimat^K imap itissusisa åssiglngitsut Kanon inerinik misiligtaisson.
tager vandprøver fra forskellige vanddybder på en af polarishavets is-øer.
ngorna Papanin „toicussunit uter-
poii“ Stalinip toiainerata kingorna-
tigut uvdlumikutdlo rusit sorssussui-
ne Issigtup imånitune nålagaunerpå-
ngorsimasorincKardlune.
Sovjetruslandime sulissutigissor-
ssitvåt rusit, pingårtumigdlo inusug-
tut, polorimut soKutigissaKartungor-
tiniardlugit. „Sovjetip issinc avang-
namut årdlortipai" — oKautsit tåuko
erssiutitut atordlugit sarKumersitsi-
neKartardl.unilo, agdlautigingnigto-
Kartardlunilo oKalugiarneKartarpoK.
Leningradime ungasingitsukut sarKu-
mersitsinerujugssuaic angmarneKar-
poic sorssungnerup kingornatigut
issigtume avangnardlerme ilisimatut
sulinerat påsissatdlo nutåt takussag-
ssiaralugit. sarKumersitångoK ilagåt
„imap iluane Lomonosovip Kåicar-
ssue“nik taissat Nordpolip atånltut
nunap åssiliornerat. KåKarssuit tåu-
ko rusinit navssårineKarsimåput. au-
gustiine såkutut imarsiortut nålagar-
ssuata Tadeus von Bellingahusenip
inångorneranit ukiut 175-ingornerat
tumik sikorssuarmut tivsukartumut
pissungmatigik. tugdlia „Nordpol 11“
1941-mc pilersitauvoic „nutånik ui-
ngaveKartumik", taimanikutdlo ilisi-
matut sikumit sikumut nugtartituår-
tarsimavait tingmissartut atordlugit.
„Nordpol III“-me pissortausup
Teschnikovip sikorssuaic najugartik
„inuit sujornatigut tungmarsimångi-
såinagåne itutut“ oKalugtuarå, suli-
ssorpagssuanilo ilisimatut imanik,
umassunik, silamik, ujarKanik av-
dlarpagssuarnigdlo ilisimatujussut
erKartorpai imap sarfainik, silåinaup
pissusianik, imap narKanik il. il.
misigssuivdlutik sulissut.
„Nordpol III“-miut nalerKutiingor-
sardlugit igdluliane tupernilunit ki-
ssagsardluagaussune najugaKarput.
misigssuivflngne tamane lielikoptere-
Karpoic, ingnåtdlagissap sarfaliutinik
kavigtoKardlune, traktoreicardlune
ardlalingnigdlo bileKardlune Kamu-
tåinartut åriiigssugaussunik. agdlag-
kal, avisit, peivfitigssat nutåt tingmi-
ssarlut atordlugit aggiussortuagåuput
„Europamc tingmissartunik atåssute-
Karnertut" uvdlutdlo tamaisa nålag-
kersuinermut tungassut pivdlugit
OKalugiartoiiartarpoK...
Kdicnrssuit imame.
sikutarssuarme ilisimatut påsissai-
sa ilåt sancumiussaorérpoK. tåssa
imap ilorssuane KåKarssuit atassui-
nauvdlutik nunarssup kavsserssuane
Sibiriartåp KOKertainit Kalåtdlit-nu-
nånut atassut. rusit ilisimassagssar-
siortitagåinit sujugdlcrnit navssårine-
Karérsimåput aitsåtdle månåkut ilua-
mik misigssorneKarsimavdlutik. Lo-
monosovip Kåuarssuinik atserneKar-
simåput ruseiv ukiut 1800-gssåne ili-
simassagssarsiortartoK Mikhail Lo-
i
♦
16