Atuagagdliutit - 25.08.1955, Side 3
ummgmait
pivdlugit
misigssuinerme
påsissamermt
mag. scient. Chr. Vibe-mit
umingmait Kalåtdlit-nunåne nug-
tardlutik angalaornerat tamåkuninga
bdsigssuinerup autdlancautånitdle
balunartuligtut issigineKarsimavoK.
disimassagssarsiortut Scoresby
(1822-me) ama Clavqring Sabinilo
(1823-me) nunamut Scoresbysundip
^abenivdlo KeKertåta akornanitumut
Pigaluaramik umingmangmik taku-
ssaKångitdlat, måssa tikitartik månå-
*ut umingmait ivigartortarfingnåvi-
sa ilagigaluaråt.
1869-mile tyskit dipagssånik Nord-
bolimut ilisimassagssarsiortut Shan-
?°nip KeKertåne umingmangnik su-
■lumueriatårput. taimanikut avang-
barpasingnerussoK kujasingnerussu-
jbit umingmaKarnerusorineKarpoK.
tairnaingmat isumaKartoKarsimavoK
brningmait aitsåt 1850-p erKåne ku-
•lavariartulersimassut, taimalo kingu-
sigsumik Amerilcap avangnånit Ka-
^atdlit-nunanut ikårsimavdlutik.
tamånale ukiunik 100-nik sujor-
KUtdlugo Otto Fabriciusip Tunume
btningmaKarnera ilimagerérpå. Fab-
ricius 1768-mit 1773-mut Påmiune
palasiusimassoK oicalugtuarpoK nang-
minérdlune umingmaup niaKuata
saornga asereulik, kukivfait mereut-
dlo Kernertut takisorujugssuit Kitug-
tunik mångugdlit takusimavdlugit,
sikume såvtersume navssårineKarsi-
massut, KularnångilaK Påmiut avatå-
ne. manåkut nalungilarput uming-
mak tåuna Tunumingånit sikorssuar-
tigut såvtersimåsassoK. tåssa 1770-ip
erKåne Tunup avangnåne umingma-
KarsimavoK.
amåtaoK dr. Helge Larsenip Clave-
ringip KeKertåne eskimut igdlukuinik
agssainermigut påsinarsitipå tamåne
1600-p migssånile umingmaKarsima-
ssok, Thulivdlo erKåne professor
Erik Iloltvedip agssainerisa nivtar-
påt Tunume umingmaKalerKårnera
ukiunik 300-nik sujoreutdlugo Thu-
lip eraå umingmaKarérsimassoK. å-
mame ilimanarsinauvoK Kalåtdlit-
nunåta inoKalernera sujorKutdlugo
umingmait tåkuterérsimassut, taimåi-
simångikaluarpåme piniagagssat tai-
ma pilerinartigissut ilaginarneKarsi-
manaviångikaluarput erKigsisimav-
dlutigdlo kinguågssiornaviaratik —
pingårtumik Thulip ereåne taima
inoKålugtigissume.
Kitåne umingmaKarsimaneranut
påsissutigssanik sule ilisimassaKångi-
lagut. umingmait ingerdlaornerming-
ne kujåmut K’imugseriarssuaK (Mel-
villebugten) imånut atassunik sermi-
lik akingmivfigisimavåt — kangiani-
lo Blossevillep sineriåta KåKai nau-
ssuisaKissut. K’imugseriarssuaK Kå-
ngersinausimagaluaruniko nunarssu-
aK naggoreKissoK tikisimåsagaluar-
påt, taimalo KaKat akornåne tugtut
peicatigalugit amerdliartorsimåsaga-
luardlutik.
Tunumut ikårsåruvta, oKaruvtalo
umingmait Blossevillep sineriå Kå-
ngertarsimåsagåt, ilame taimailisso-
Kartarnigsså KaKutigoraluartumik ili-
manarmat, tauva Tunup imarping-
mut sineriåne siagdlerajugtume ukiu-
inilo issaisagtume ajunårnerit malig-
tuinait nåpitarsimåsagaluarpait, apu-
mit pukarmitdlo akornusigauvdlutik
ivigartorfigssaerutdlutik, taimåitu-
migdlo sivitsungitsoK perdlertåsaga-
luardlutik. Kitåne nunataraortume
pissutsi t avdlauvdlulnarput piuku-
nardluinardlutik.
umingmait najugangnåmingne
Thulip erKåne Tunuvdlo avangnåne
tåkutartut amerdlåssusiat ukiut
ingerdlaneråne, najorneKartartutdlo
åssigingitsut erKåisagåine, agsut ni-
kerarsimavoK. ilåne tåkusimårujug-
ssuariardlutik ilåne pérutaussavigtar-
simåput. aitsåt ukiut 1900-t autdlarti-
neråne amerdliartulersimavdlutigdlo
agdliartulersimåput. angissusiat er-
Kåisagåine umingmait mardluk Sve-
rigime Lundip umassusivigssuanitut
1900-me Kolthoffip tikiussai, Køben-
havnime umassusivigssuarme uming-
mautigineKartunut 1930-p Kångerne-
rane tikiussanut nalerKiutinariaKar-
put. kingugdlit taineKarfut sujugdler-
nit anginerujugssuput.
ukiut 1900-t autdlartineråne uming-
mait Tunup avangnånitut nunguler-
sorineKaraluarput. ilisimassagssar-
siornerme „Danmark“imik taineKar-
lume tamatumalo kingorn a Ejnar
Mikkelsenip ilisimassagssarsiornera-
Tunup avangnåne aussaK. taimåitunit takussavut
amerdlanaut. norraK 1953-imernisaK ukiordlånerane
sapilersimavoK. teriangniat tulugkatdlo inCivdlMig-
ssaKartilerdlugit.
tunume umingmaKarflt, Kitånilo umingmaKarfigssa-
ilimanarsinaussut. A. manåkut kujåmut kig-
dlingat, B. 1850-ip migssåne kujåmut kigdlingat.