Atuagagdliutit - 11.04.1957, Blaðsíða 3

Kalåtdlit-nunåta ukiume umiarssuaKartarneranik
minister Kjærbølip Augo
Lyngevdlo inatsissartune OKausé
folketingime martsip 13-iane 1957
ilaussortap Augo Lyngep ministerimut
Johs. Kjærbølimut aperKutigå misilig-
tagkat kingugdlit najorKutaralugit
ministere isumaKarnersson ukiume u-
miarssuit ilaussugssait tamåkerdlugit
ilaussoKartitdlugit Kalåtdlit-nunåliar-
titsissarnen isumangnångitsussoK? —
imalo oKausenardlune:
— ukiune kingugdlerne Kalåtdlit-
nunåta imai sikuneK ajortut ukioK ta-
måt umiarssuarnik umiartorfigineKar-
tarsiméput. taima umiarssuaKartarne-
rit atåssutåuput KujanartaKissut ag-
dlagkanik nagsiussanigdlo angatdlåssi-
ssaramik åmalo kalåtdlit niorKutaisa
nunanut pisissugssanut pivfigssaK er-
Kordlugo tuniuneKarnigssåinut avKu-
taussaramik.
åmale umiartornerne tamåkunane
misigissat påsisipåtigut ukiume issile-
rugtorfiane Kalåtdlit-nunåta umiar-
torfigineKartarnera ulorianartoruj ug-
ssussok. misigissat tamåkua, pingår-
tumik ukioK måna pisimassut, tuping-
nångitsumik ernarsautit måko piler-
sipait igdlersorneKavigsinaunersoK
ukiume issilerugtornerane umiarssuit
ilaussunik ulivkårdlugit tagpavung-
nartitarnerat.
silarssup ilaine tamane umiartorfiu-
ssune umiarssuit ukiup ilaine sukut-
dlunit anorerssuarsiorsinåuput. kisiå-
ne kialunit nalungilå Kalåtdlit-nunå-
ta avKutå navianartussoK, pingårtu-
migdlo ukiume, l'ssigtup ukiuane, tår-
serugtornerane, imame anorerssuara-
jugtume sikulingmilo, silarssup ilaine
umiartorfiussartunit avdlanit unga-
sigsorujugssuarme ilaussunut navia-
narnerussoK.
nangmineK 1952-imitdle issilerug-
tornerane Kalåtdlit-nunåta umiarssu-
ainut ilaussarsimavunga aKumiuilo
oKartut tusartarsimavdlugit: ukiorig-
serugtomerane ulorianarpatdlåKing-
mat Kalåtdlit-nunåliartarungnaerta-
riaKartoK. taima angalaneK sordlo tå-
ssa KivitoK kiserdliordlune angala-
ssok. umiartoKésagaluarpat — tåssa-
me umiarssuaK sunalunit umiarsi-
naungmat Kanordlunit modemeutigi-
ssunik atortoKaraluarune — ikiortig-
ssaKångilaK, angatdlatérånguanutdlo
Kalåtdlit-nunånitunut u j ardlemiar-
nigssaK ikiuniarnigssardlo ulorianar-
dluinarsinauvoK. umiarssuit Kalåtdlit-
nunåliartautit aussautitdlugo imame
tagpavane navianaKissume ikardligta-
rérsimåput ilulissanutdlunit aportar-
dlutik. sule ukiutitdlugo taima pisso-
KångilaK. taimailissoKarpatdle ilau-
ssunut ånangnigssaK neriunartoKa-
ngångilaK. ima issigtigissarpoK imalo
sermernartigissardlune silagigkaluar-
patdlunit — KaKutiguinardlo taimåi-
tarpoK — ånangnigssaK ilimanarpat-
dlårane.
tamåko handelip iliornerinut issor-
nartorsiutitut agpisalussinertutdlo ti-
guneKarKungilåka, tåssame handelip
taimailiomere kalåtdline pingårtinar-
tumik kivfartussinerungmata. igdlua-
tungåtigutdle erKaimåsavarput aki-
ssugssåussuseKaravta taima ukiume
umiartortitsissamerup ulorianéssusia
erKarsautigisavdlugo. Kalåtdlit-nunå-
ta niorKutai pivdlugit umiartomigssaK
pissariaKarpoK, igdluatigutdle navia-
nartut ima agtigingmata erKarsautigi-
ssariaKarpoK sordlo ilaussunigdlunit
angatdlåssissarneK januarime februa-
rimilo unigtikatdlameKarsinåunginer-
sok, imalunit ilaussut ikilisineKarsi-
nåunginersut, åmalo ulorianaitdlisai-
niarneK patsisigalugo kujasingneru-
ssukut ingerdlatineKarsinåunginersut
kisalo sermernermut igdlersutausinau-
ssunik iliuseKarnigssaK atulerdlugo.
ministere ima akivoK.
ilaussortap atarKinartup hr. Augo
Lyngep aperKutånut akisaunga:
sorssungnerup nalånile ukiunerane
umiarssuit angalatineKartalerérput,
Amerikamingånit ukioK kaujatdlag-
dlugo Kalåtdlit-nunåt angatdlavigi-
ssardlugo, sorssungneruvdlo soraerne-
rata kingornagut tamåna handelip
ingerdlaterKigsimavå. ukiume umiar-
ssuaKartarneK pissariaKartuvoK —
niorKutigssalersuineK pissutiginarna-
go — pingårtumigdle Kalåtdlit-nuna-
ne aulisagkanik tunissagssiornerup
atatinigsså piorsarnigssålo pivdlugit
pissariaKartugame nioncutigssiat su-
liarineKarnere nåpertordlugit aiorar-
tuåsavdlugit.
niuvertoKarfingne kujatdliussune
sårugdlingnik aulisarneK aitsåt no-
vemberip KiterKunerata migssåne
inertarpoK, tarajugkiornerdlo Kåuma-
tip åipå KerKa migssiliordlugo sivisu-
ssuseKartarmat påsineK aiornångi-
laK sårugdlit taraiugkat ainigssåt-
dlunit pissutigmaraluardlugo ia-
nuarime Kalåtdlit-nunanut umiar-
ssuaKartitsissarnigssaK pissariaKar-
mat. kingusingnerussukut aineKåsa-
gunik aiorseriangåtsiarsimåsåput
taimalo akikinerulisaKalutik.
kisalo ukiune kingugdlerne auli-
sagkanik niorKutigssiornerme Keri-
titsiveKalersimangmat Kerititsivit
amerdliartortitdlugit KerititsiveKar-
fit tamaisa akugtunerpåmik Kåumat
avdlortardlugo aigdlerfigissariaKar-
tåsåput Kerititat aiortungorKunagit
nunatdlo pisissartut pigssaKartitua-
rumavdlugit. taima niorKutigssior-
fit åssigingmik atåssuteKarfigine-
Karnerat angnikitdlisineKåsagpat
Kalåtdlit-nunåne inutigssarsiorner-
mut ilungersornarnerpånik kingu-
neKartugssåusaoK. Kularingilara
ilaussortap atarKinartup hr. Augo
Lvngep tamatumane isumaKatigi-
gånga.
kikutdlunit Kalåtdlit-nunanut tu-
ngassumik sulivfeKartut nalungilåt
Kalåtdlit-nunanut umiartorneK a-
iornaitsungingmat, pingårtumigdlo
ukiup Kåumataine taimåipoK. kisiå-
ne tamåna perKutigalugo ukiume
umiarssuaKartarnerup unigtinigsså
nangånartisaKåra. imane sune umi-
artorneK ulorianartortaKångila? u-
miarssuit Islandiliartartut Sava-
lingmiuliartartutdlo Kavsinik anga-
lapilortånginerpat?
Kalåtdlit-nunånile ukiume umi-
arssuaKartarnerme umiarssuit na-
lerKutuliaralugit • sanåt atortaria-
Karput pissutsinigdlo påsisimang-
nigdluarKigsårtunik inugtaKartaria-
Kardlutik. pissariaKartuguiortaoK
pissutsit nåpertordlugit umiarssuit
nålagait pissugssautineKarmata si-
lamik sikunigdlo nalunaerutit tu-
ministerip uiiiicirssuitdlo ndla-
paisa aperKataussut pingår ner it
ukutipait umiarssuit nalerKutu-
lidusassut sapingisamigdlo isu-
mangnaitdlisauvjigissauvdlutik
ngavigalugit sangmivigssaK inger-
dlanigssardlo pivdlugit aulaiangi-
nigssanut, tamatumunåkut umiar-
ssuit sapingisamik avKutigssat aiu-
nginerussut atordlugit aputisinau-
ssarKuvdlugit. pissariaKartut tamå-
ko tamatigut nåmagsineKartarsi-
måput.
påsissatigut takutineKarsimavoK
ukiunerane umiartorneK aiornå-
ngitsoK, nauk ilånériardlune anga-
laneK ilungersuanartaraluaKissoK,
sermertarneruvtaoK tungåtigut. ta-
månale umiartortunit issigtune a-
ngalassartunit tamanit naluneKå-
ngilaK. decembere autdlartikångat
sermernarsisinaussarpoK martsilo
ilångutdlugo taimåitardlune sila
issingniardlunilo anoritutitdlugo,
tamånalo norskit puissiniartuinit
islandimiutdlo aulisartuinit Island-
ip Kalåtdlit-nunåtalo akornåne inu-
tigssarsiutimingnik ingerdlatsissar-
tunit naluneKångilartaoK. sermiai-
ssarneK akiutigssatut sule kisime
ilisimaneKarpoK.
tamatuma tungåtigut isumang-
naitdlisautiginiagkat tupingnångit-
sumik handelip soKutigeKalugit ta-
maisa maligtarai. suiugdlerpåmig-
dle tåssa pissariaKartuvoK umiar-
ssuaKarnigssaK Kai angnaitsulianik
isumangnaitsuliaussunigdlo. umiar-
ssuaK sermersimanerminik åtåssisi-
naunerugångame taima pissoKartit-
dlugo isumangnåinerussarpoK.
Kalåtdlit-nunanut umiartorneK
ilaussunik usinigdlunit angatdlåssi-
nerugpat tamåt atautsimut issigisa-
gåine tupingnåsånginguatsiarpoK.
pissutsit nåpertordlugit umiarssuit
inigssat tamåkerdlugit ilaussoKara-
iungnerugaluartut taimåitoK ukiup
Kåumataine ilaussukinerussarput.
sordlo naluneKångitsoK ilaussunik
angatdlåssineK pissariaKaKaoK uki-
umisaordlo nåmagsineKartariaKar-
dlune, pingårnerpaussordle tåssa
umiarssuit pissusigssamigsut aiu-
ngitsunigssåt.
isuma tamåna handelip umiar-
ssuaine nålagaussunit ugpernarsau-
tigssarsisimavåra. tåukua aperKut
tamanut sarKumissumik oKaluseri-
neKartitaulermat oKaluserisimavåt
handelimilo pissortaussunut isuma-
Katigigdlutik nalunaeruteKarsimav-
dlutik. nalunaerut tåuna suiuligtai-
ssup akuerssineratigut issuaivfige-
rusugpara. tåssane ima agdlagsi-
massoKarpoK:
..Kalåtdlit-nunåne umiartorneK
ukiup KanoK ilinerine tamane
umiartorfingnit avdlanit tamanit
aiornartorsiornarneruvoK uloria-
nartoKarneruvdlunilo, sorunali-
me pingårtumik ukiup Kåumatai-
ne. taimåitumik Kalåtdlit-nunå-
ne ukiume umiarssuaKartarner-
me umiarssuit inuisa pikorigsu-
nigssåt misiligtagkamikutdlo på-
sisimassaKartunigssåt kisimik pi-
ssariaKartungitdlat, åmale umiar-
ssuit ingmikut nalerKutuliauvdlu-
tik sanauiussariaKarput tamati-
gutdlo pitsaunerpånik atortoKar-
titaussariaKardlutik.
iluarårput pingårtutitdlugulo
handelip imarpikorutai, tåssa
„Umanak“ „Disko“toKardlo, pi-
ssariaKartut tamåko nåpertordlu-
git sanaungmata. åmalo ilaussut
umiarssuitdlo inuisa isumang-
naitdlisauvfigissaunigssåt pivdlu-
go neriutigårput pissortat ani-
ngaussanik akuerssissartut umi-
arssuaK imarpikorutitågssaK piv-
dlugutaoK handelip piumassai
maligkumårait umiarssup KanoK
sananeKarnigsså atortugssailo
pivdlugit.
,.Umanak“p kingugdlermik a-
ngalanermine misigissåta ersser-
Kigsumik takutipå handelip piu-
massai handelime umiarssuarnut
nålagaussut ukiorpagssuarne Ka-
låtdlit-nunånut umiartortarner-
mikut misigissåinik tungaveKar-
tut sumiginåsagåine sumiginai-
neK tamåna igdlersoriarfigssaKå-
sångitsoK.
nalungilarput Kalåtdlit-nunåne
umiartornerme — Atlantikume
umiartornertut avdlatutaoK — a-
iornartigisassoK pissutsit isu-
mangnaitdluinarKigsårtut pilersi-
savdlugit. kisiåne pissortat ani-
ngaussanik akuerssissartut ilu-
ngersordluta suiunersorpavut pi-
sinaussaK tamåt nåpertordlugo
Kalåtdlit-nunåne umiartornermut
isumangnaitdlisainiutitut suiu-
nersutit akuerssårKuvdlugit.
umiarssuit Kalåtdlit-nunåliar-
tautit nalerKutuliat atordlugit
ukiut Kulit sivnerdlugit ukiume
Kalåtdlit-nunånut umiartortarsi-
manerup ingerdlatinarnigsså er-
KortussoK Kularutigingilarput.
kisalo sinerssortautit pivdlugit
pissariaKavigsutineKarpoK sapi-
ngisamik piårtumik nutarteri-
niarnigssaK, måname sinerssor-
tautigissat uvdluvtinut, pingår-
tumigdlo ukiåkut kingusigsumik
(Kupernerme tugdliane nangisaoK)
hiuigip pårssissue Amalienborgip igdlussårssuata kaujaluissåne.
Kongens garde på Amalienborg slotsplads.
3