Atuagagdliutit - 06.06.1957, Page 2
atuartartut agdlagait
X
sule kingusinangilaK.1
Kjærbøl OKauseKarsimavoK Kule-
Kutsersimassaminik „minister Augo
Lyngelo“ oKarsimavordlo isumaKar-
dlune Augo Lyngep Kalåtdlit-nunå-
nut ministerieKarfik akerdligssatut
isumaKarfigigå, tamånalo soruname
erKungilaK. — ilumut tamåna encu-
ngila? ardlaligtigut takuneKarsinau-
vok ingerdlauseK ministeriemit ator-
neKalersoK inuiait danskit kalåtdlit-
dlo akunermingne misigissusinut na-
vianauteKarsinaoKissoK. KavsioKaugu-
me isumaKartugut misigissuseK tamå-
na måna nutarterinerup ajungitsumik
inerneKarumårneranut pingåruteKar-
torujugssussut ilagigåt. nuénårutigi-
ngeKalugo takusinauvarput ilungersu-
tigineKalersoK „nålagåussuseK" tamåt
Kalåtdlit-nunånit Københavnimut
nungniarneKartoK. aperKutigingilar-
putdlo piginåussuseK tamåna sumuka-
rumårnersoK, ministerieKarfingmut
imalunit ministerimut nangminermut.
uvdlune måkunane atugkanik angni-
kitdlisainiartuarneK erKarsautigalugo
ilungersortumik aperKutigiumagaluar-
parput tamatuma pingårtumik tungå-
tigut aperKutit pingårtorujugssuit
KarssupInalerneKånginersut.
sunauna pissutaussartormitauva
Danmarke nunap ingmikortup nålag-
kersornigsså pinialersitdlugo ajalu-
ssortarmat. tamatumane encarsautigå-
ka Island Savalingmiutdlo. OKausiu-
ssartut maligdlugit danskit ama erKig-
sisimassuvdlutigdlo ilåkuminartusima-
galuarput. imaKauna pissutaussartoK
Kavdlunfit silarssuarmut avdlamut na-
lerKiutdlutik angnikigissarsimanerat
taimalo atausiåkåt nålagaujumatu-
ngornerånit kinguneKartarsimagunar-
dlune, nangminlnaK aulajangissuju-
manermik.
misiligtagkavta sordlo Savalingmiut
tungåtigut mianerssortungortitaria-
Karpåtigut angutitdlo sujulerssortigi-
ssavut iliniagagssaKartitdlugit. inuit
Savalingmiut Kavdlunåtdlo akomåne
pissutsinik påsisimassaKartut OKartar-
put aserutornerup pissutaisa angner-
påt ilagigåt ukiorpagssuarne aulaja-
ngigagssaK pingåruteKalårtoK atausi-
nardlunit Savalingmiune aulajanger-
neKarsimångingmat, tamardluinarmig-
dle Københavnime aitsåt. tamåna u-
kiorpagssuit ingerdlaneréne kamagsi-
majartornermut pissutausimavoK, pi-
ssutausimavdlunisaoK savalingmior-
miut isumaKalersimangmata sunalunit
Københavnimut tungassoK nangming-
neK piginåussusiagaunermingnik isu-
maKartoK, amalo sule ajornerussumik
isumaKalersimangmata téssa Kavdlu-
nåt tamarmik taimåitut. tamåna pigi-
nåussusiagauneK ukiut ingerdlanerane
nåmaginérukiartorsimavoK nangmi-
nerssorusulernermigdlo kinguneKarsi-
mavdlune Savalingmiutdlo ingming-
nut ingassagtumik angisutilersimane-
rånik. tamåko tamarmik kingunerisi-
massait uvdlume takusinauvavut. so-
runame åma avdlanik pissuteKarsi-
naugaluarpoK inuitdle nangmingneK
makisimalernerat malungnamerpausi-
mavoK. inuit taimatut pissusilersuler-
sinaunerat åma måne Kalåtdlit-nunå-
ne malungniusinåunguatsiarpoK pi-
ngårtumik inuit ungåinaK issigineru-
ssut akornåne. nutarterinerup aut-
dlartineKamerane pissuseK tamåna tu-
ngavigineKarsimagaluarpoK. Kalåt-
dlit-nunåne pissortaKarfiliorput aula-
jangigagssatdlo sapingisamik amerdla-
sut nuname måne nangminerme aula-
jangerneKartartugssångordlugit. nu-
tarterinerme kukuneKartarpoK angi-
sunik mikissunigdlo — pingårtumik
mikissunik Karssupitanik, anguniagar-
dle ajungikaluarpoK kalåtdlitdlume
måna ingerdlatitaunermingnut peKa-
tauvdluardlutik misigisimåput.
taimåitordlime tåssunga ingerdlav-
dlualernermut unikåtdlagtitsineKarsi-
mavoK. uvagut måna pisimassunut
tamanitdlo
ungasingitsunut avdlatut misigisimå-
ngilagut taimågdlåt oKarsinauvdluta
ministeriertåK tamatumane pissussoK.
Kalåtdlit-nunåt ministeriertårnialer-
mat isumavdluarsimagaluarpugut, må-
nale inatsissartunut ilaussortavut isu-
maKatigingaj agtalerpavut OKarmata
avdlatut ikatdlarame pitsaunerusima-
galuartoK. måna aitsåt taima sualugti-
gissumik aulajangigagssat tamarmik
Københavnime aulaj angerneKartaler-
put uvagutdlo pissortaKarfiginiagara-
luavut asule avKUsårtugåinångorput,
agdlåme sordlo landsrådivut, kommu-
nivut il. il., sut tamatumunga pissu-
nersut erKoriåinarsinauvavut. pissor-
tat Kutdliunerussut Københavnimitut
pissusinåuput, åmale isumaKarneruvu-
gut pissutaunerpaussoK inuit ukior-
pagssuarne misigissamikut påsissaKar-
simagaluartut Kutdliunerussunit nika-
gineKalernerat taimalo ministerertåK
tuaviutaoKissunik påsissaKarsimassoK
tatiginerulerdlugo.
ama avdlamik tamatumane erKar-
sautigssaKarpoK, tåssa suliariniagaK
Danmarkip autdlartisimasså erKarsau-
tigalugo. kigsautigineKarpat nutarteri-
neic pivdluarnartumik kinguneKaru-
mårtoK tauva aperKutit kigsautitdlu-
nit kalåtdlit nangmingneK pilersisima-
ssait erKarsautigissariaKarput.
mana ingerdlaneK nuånitdlissorsi-
mavoK — tåssame taima uvagut isu-
maKarpugut — tamånalo unigtitaria-
KarpoK. angumit politikeriussumit ka-
låtdlit nangmingneK inuiagtutaoK kig-
sautait issigingitsussåginartariaKångi-
kaluarput. — nalungilarput „Meteore"
ungasigsorssuarmut ånguneK ajortoK,
neriutigårputdlo Kalåtdlit-nunåne a-
tuagagssiåtaoK avdlat tamåna aperKut
pingårtoK tapersersorumåråt. — suli-
me kingusinångilagut, taimaisissorsi-
nauvugutdle.
Kalåtdlit-nunåt pivdlugo isumaliu-
tigssissut takuneKarKuvdlugo inersu-
kumagaluarparput.
s. e. („Meteore").
Danmarkime taorsigagssarsissarfit
Kalåtdlit-nunånilo igdluliornen.
Nflngme nangminerssortumik inu-
tigssarsiuteKartut ilåt inutigssarsior-
nermut igdluliomermutdlo taorsigag-
ssarsiniarneK a.i ornakusornartorsior-
nartumik måna ingerdlassoK tungavi-
galugo Danmarkime Hypotek- ama
Kreditforeninginut aperKuteKarsima-
vok taorsigagssarsissarfit tamåkua av-
Kutigalugit Kalåtdlit-nunåne igdlu-
liortoKarsinaunersoK.
„Østifternes Hypotekforening" aki-
ssutimine nalunaerpoK nangmineK
Danmarkimilo taimåitoKatine måna
inatsisaussut nåpertordlugit igdlut Ka-
låtdlit-nunåne pigissat ugpernaKut-
siutdlugit taorsigagssarsisitsisinauna-
tik, Kalåtdlit-nunåt taorsigagssarsisit-
sissarfingmingnut atångingmat.
taimailivdlune Kalåtdlit-nunåne na-
jugalik kredit- åma hypotekforening-
init taorsigagssarsisinåungilaK. ilå-
ngutdlugo ilisimatitsissutigineKarpoK
taorsigagssarsisitsissarnitik månarpiaK
måkuninga tungaveKartut: nunap
matrikinut avgugauneranik igdlut nu-
nataitdlo pigissat tamarmik aulaja-
ngersimassunik taima pigineKarner-
mikut normoKartitauvdlutik, kisalo
taorsigagssarsiat tinglysningskontorine
erKartussissoKarfingnut atassune na-
lunaerssugaussarnerånik.
Kalåtdlit-nunåne taimåitoKånging-
mat Danmarkime taorsigagssarsissar-
fit Kalåtdlit-nunånisaoK taorsigag-
ssarsisitsisinaulisagpata inatsisit åssi-
gingitsutigut mikissungitsumik sulia-
rineKartariaKåsåput, tamatumanilo av-
Kusågagssat ikigtusångeKingmata u-
kiorpålugssuit suliagssaK nåmagsiniar-
tariaKåsaoK.
taorsigagssarsisitsissarfik avdla
„Østifternes Kreditforening" ilisima-
titsivoK igdluliorfigssat pisiarineKarsi-
nåunginerat tamalo åma ugpernaKut-
siutausinåunginerat aporferujugsso-
rérsoK, taimatutdlo taorsigagssarsisit-
sineK nangmineK taorsigagssarsiatdlo
isumaginigssåt Kularnéngitsumik a.ior-
nartorsiornartorujugssusassoK. Dan-
markime igdlunut åssigissåinutdlo
taorsigagssarsisitsissartut Kalåtdlit-
nunåne igdluliornermut soKutigingni-
lersiniardlugit misilineK sujugdleK tå-
ssa iluagtingitsoratdlarpoK.
Kalåtdlit-nunåne inuit igdlugsséinik
åmalo inutigssarsiuteKarfigssanik sa-
naortornermut måna aningaussat ami-
gautaoKingmata taima iluagtitsingit-
sorneK ajussårnarpoK, imaKale sule
ajussårnarneruvoK nangminerssortu-
mik ingerdlatitaKarniarneK sule ukiu-
ne ikigtungeKissune aningaussatigut
angnertoKissunik tamatuma tungåtigut
ajornartorsiuteKartuaratdlåsangmat.
issertugåungilaK Kalåtdlit-nunåne
igdluliornermut aningaussartutit Dan-
markime éssigissåinut nalerKiutdlugit
angneru.iugssungmata. inuit ikigtu-
nguit kisimik måna tikitdlugo nang-
mingneK akilerdlugo igdluliorsinausi-
måput, taimatutdlo igdluliortut soru-
name angnerussumik iliorsinaussarsi-
mångitdlat.
angnertunerussumik issigingnigdlu-
ne inutigssarsiorneK pinarnago inuit-
dle inigssåinik igdluliomertaoK isuma-
galugo Kularutigssåungitsumik ilua-
KutåusagaluarpoK Kalåtdlit-nunåt ta-
matuma tungåtigut Danmarkimut na-
ligititauleraluarpat.
soruname OKautigineKarsinauvoK
igdluliorfigssat pisiarineKarsinåungi-
nerat ingerdlatitanik oKåtåriniarto-
Karsinauneranut akornutausinaussoK,
igdluatungåtigutdle igdlumut tunga-
vigssaK ima naleKartigisinauvoK —
inutigssarsiornerup ilerKutdlo pigiliu-
ssat tungaisigut — iluaKutåusagaluar-
dlune tungavik nangminerissamik tai-
sinåusavdlugo.
igdluliornermut taorsigagssarsisitsi-
ssameK (aningaussaKåinarune) inger-
dlåneKarnera ajungikaluaKaoK. ator-
figssaKartitsinerussut nåpertuivdluar-
tumik sagdliutiniarneKartarput, tai-
måitumik nunap piorsagaunerane av-
Kutigssat pissariaKartut ilagåt, sania-
tigutdle årKigssussineKartariaKara-
luarpoK piumåssusigdlit sipågaKalå-
savdlutik piginaunigdlit isumagalugit.
igdluliornermut taorsigagssarsiag-
ssat saniatigut autdlarKausiutigssanik
akiliuteKalårdlune igdlusisinauleråine
iluaKutaussumik suniuteKardluarsi-
nåusagaluarpoK inusugtutdlo aningau-
ssanik pårssinigssånut angisumik su-
niutigssaKåsagaluardlune.
nukit erKortut periarfigssanut er-
Kortunut atordlugit ajornartorsiutit
Kavsinik ajugauvfigineKarsinaussar-
put.
neriutiginiartigo Danmarkime ig-
dluliornermut aningaussanik atortitsi-
ssarfigssuit Kalåtdlit-nunånut Kiviar-
tiniagaunerat sujugdleK tåunåinåuså-
ngitsoK, suliagssardle ardlaKarneru-
ssut sulissutiginialerumåråt, kisa nag-
gatågut najugkamut encortumut —
folketingimut — aputititdlugo, suju-
nertarinarnago Kalåtdlit-nunåta ta-
matuma tungåtigut Danmarkimut na-
ligititaulernigsså, kisiåne pissutigalu-
gutaoK aperKut pingåKingmat sulilo
pissariaKarnerulerumårdlune kingug-
dliarpagssuit inersimassungoralerpata
inutigssarsiornerup igdloKarneruvdlo
tungaisigut napaniartugsséngordlutik.
K. Bååge.
højskoletågssaK umiartortunut
UiniarfeKartariaKarpoK.
nunavtine højskoletågssaK Atuagag-
dliutitigut maligtariuarsimavara so-
Kutigalugulo. kisiåne sordluna erKar-
sautigineKångitsoK umiartortunut tu-
ngassutineKarnigsså. uvanga isumaga
maligdlugo pissariaKartutipara umiar-
tortunut aulisartunutdlo angnertumilc
tungåssuteKartaria'Karnera, isumamalo
tungavigå navigationimik iliniarfeKar-
tariaKartoK. Kalåtdlit-nunåta sujunig-
ssånipoK angnertorujugssuarmik ka-
låtdlit umiartortut aulisartutdlo ag-
dlagartamik soraerumérumik pigissa-
Kalernigssåt. — silarssuarme tamarme
umiartortut maligtarissagssait tunga-
vigalugit kinalunit ukiorpagssuit u-
miartorsimagaluarune agdlagartamik
soraerumérumik pigissaKångikune 20
tons sivnerdlugo usitussusilingmut nå-
lagausinåungilaK, nauk Kanordlunit
pikorigtigigaluarune. måne nunavtine
sule tamåna atomeKångikaluarpoK,
kisiånile kalåtdlit uvagut pierérsima-
ssariaKarpugut.
Danmarkime aKugtut umiarssuår-
Katdlo nålagaisa peKatigigfiéne tamå-
na ilisimaneKaraluarune imåinauvfi-
gineKarnaviångilaK, agdlåtdlo kingu-
neKarsinauvdlune kalåtdlit månåkut
umiarssuårKane nålagaugatdlartut —
20 tons sivnerdlugit usitussusilingne —
tamarmik soraerumérsimassunik ki-
ngorårneKåsavdlutik. månåkut nunav-
tine 20 tons sivnerdlugo usitussusig-
dlit 18-it anguvdlugit sivnerdlugitdlu-
nit amerdléssuseKarput.
taimåitumik ilungersordlunga kig-
sautigiumavara højskoletågssaK navi-
gationimut piarérsarfiussumik atuar-
figtaKåsassoK. kalåtdlit aulisartut i-
nuiangnut avdlanut nagdlersunialisa-
gunik avatåne aulisarnermut avdlatut
iliorsinåungitdlat kisiåne angisunik
angatdlateKardlutik, tauva påpiara-
KartariaKarput soraerumérsimaner-
mut ugpernarsåumik. — uvanga nang-
mineK misigisimassåka nåpertordlugit
taima agdlagpunga, pitsåusagalua-
Kaorme navigationimik ilikagaKalårér-
simavdlune Danmarkime umiarssuår-
Kat nålagagssaisa atuarfiåne atuåsav-
dlune. kalåliuvdlune oKitsungilaK na-
vigationsskolerne atuardlune, sujorna-
tigut takungitdluinarsimavdlugit sing-
nagtorisimanagitdlunit atuagkat tai-
måitut.
neriutigåra højskolegssamut tunga-
ssumik sujunersutiga atuartugssanit
landsrådimitdlo tapersersorneKaru-
mårtoK, umiartortume aulisartutdlo
kalåtdlit nunavtine sujunigssame ang-
nertumik pingåruteKarmata puigui-
nartariaKångitdlat.
Mogens Kleist,
m/s „Fylla".
Augo Lynge KinerKingneKarpou!
sordlo tamanut nalunaerume Kuper-
nerme avdlame erssersineKartoK Ki-
nersivingme kujatdlerme folketingi-
mut KinersineKåsångilaK, perKutiga-
lugo folketingimut ilaussortaK Augo
Lynge kisime Kinigagssatut torKarne-
Karsimangmat.
tamånalo isumaKarpoK Augo Lyngep
ajugaorujugssuarneranik, tamånalo
takutitsissuvoK Augop ukiune pinga-
sune KerKalo folketingime sulinerane
inungnit iluarineKardluarsimassoK.
tusåinaravtigule Augo KinerneKar-
Kingnigssaminut angersimassoK Kula-
riungnaerérparput KinerKingneKaru-
mårtoK. tåssa Augo autdlartitauv-
dluartutut månilo KinerneKarsimav-
fingmine angalaortarnermine inuit ki-
nutait påsiniardluartarsimagamigit
folketingimutdlo ajungitsumik sarKu-
miutarsimavdlugit. — tamatigungajag-
dlo angussaKarfigissardlugit. issertu-
tariaKéngilardlo „Meteore“p årKig-
ssuissuisa Augo KinerKusårdlugo ta-
persersusagaluaråt nauk avdlanutaoK
KinerKusårtunut inigssaKartitsisinau-
galuardlutik.
kisiånile avdlanik KinerKusårtoKå-
ngilaK, ajussårutiginaraluartumik. tå-
ssa åssiglngitsut KinerKusårtut agdla-
gaKaKåtårnerånit erssisagaluarmata
sut nunap ilåne erKarsautigineKartut.
naggatåtigutdlo Kinersinerup iner-
nera iluarinardluarpoK. isumakuluti-
gissariaKéngilardlo suliagssaK inug-
tagssarsisimassoK Augovdlo tamåki-
ssumik inuit erKarsautait neriutaitdlo
puiorunångilai folketingime oKauseKa-
lerune. neriugpugutdlo Augop ministe-
rivdlo akioringnermingne angussaKar-
dluarsimanerme åssinginik angussa-
KardluartarumårtoK KaKugo neriutimi-
nik folketingimut grønlandskommis-
sionimutdlo sarKumiusserKigtalerune.
tåssame Kalåtdlit-nunånik soKutigi-
ssaKarneK itersartariaKalermat. Augo-
lo naggatågut Kamångavik KinerKing-
neKarnermine pivdluarKuneKarpoK.
—sp. („Meteore")
2