Atuagagdliutit - 18.07.1957, Side 23
amarcut inungortut piniartordlo
Alaskame eskimut oKalugtuåt Edward L. Keithahnip, amerikamiup
Alaskame iliniartitsissup eskimumik arnamik oKalugtenardlune
katerssorsimassaisa ilåt.
ilanigoK-una kugssup takeKissup a-
kuane ilaKutaréKardlune, tåssa atåtaK
anånardlo ernerilo mardluk. nukag-
piarKat nukagpiångoriånguatdlartut.
angajorKåve nåparamik ingerdlauar-
sinarput tåssalo Kitornait tamåkingnik
iliarssorordlutik. nukarit nunaiearfig-
tik Kimångisåinarpåt, inussutigssa-
mingnik taimågdlåt Kåinamik puissi-
niararaut.
igdlumik akiane kugssup igdluatu-
ngåne taimaitdlutik teriangniaK sisi-
liortoK takulerpåt. pissariniarnago uv-
dlut tamaisa nerdlertalerpåt, sivitso-
riångitsordlo teriangniaK nujuitdlivig-
poK. upernalanguaK piai'Kingmat nu-
karit teriangniatoKaK ikiordlugo ting-
missanik aulisagkanigdlo puissinigdlo
sisianut pajugtugariuartarpåt.
teriangniarKat inersimassunguleriå-
nguatdlartut nukarit uvdlut ilåne Ka-
mavdlutik autdlarput. Kåinat erKumit-
Narssap erKåne
uranisiorneK
uraneKarfik misigssomigsårneKa-
lerpoK, piainenalisanersordlo
ukioro påsivdluåsangavåt.
„Dronning Alexandrine“p pingajug-
ssånérneragut ilisimatut teknikeritdlo
aussamåna Narssap erKåne uranexar-
fingmik misigssuerKigsårtugssat tikiu-
put. orssugiagsioKatigigfiup „Øre-
sund“ip direktøria Erik Bohr ilauvor-
taoK. direktør Bohr Atuagagdliutinut
OKalugpalårpoK ilisimatut Narssame
sulenataussugssat 20-t migssåinitut.
uj aragsiut uranigssarsiortitdlugit av-
dlat laboratoriame — nerssutinik to-
Koraivingme årKigssuneKartume —
misigssuinermik suliaKåsåput. Kårtite-
rissartunik sulissartunigdlo ilaKaripu-
taoK. nuna uranigssaKarfiussoK ugtor-
tarneKåsaoK. Kånat uranigssaKåssutsi-
mikut KanoK åssigingitsigissusiat mi-
sigssorneKåsaoK Kivdlerinikut Kårtite-
rinikutdlo tikisaK itisiartuårtitdlugo.
silarssup ilaine avdlane påsissat ma-
ligdlugit uranip KåKanitup ilarujug-
ssua kångarsimassussarpoK inger-
dlaortuvdlunilo. Narssap erKåne ura-
nigssaKarfik suisigut tamatigut påsiv-
dluavigtinago uranigssamik piaineK
autdlartikumaneKångilaK. ujarKat ura-
nimik akoKartut manamut misigssor-
neKarsimassut takutisimavåt KaersoK
1 ton 2—500 graminik uranigssartaKar-
toK. taména angnikiginarpoK. uranisi-
orneK akilersinåusagångat ton atauseK
1000 gramit tikitdlugit uranigssamik
akoKartugssaussariaKarpoK. kisiåne a-
kukinerugaluartut piarnigssåt pissa-
1-iaKalersarpoK, sordlutaoK augtitag-
ssarsiornerne avdlane taima ltoK s. i.
Canadame saviminigssarsiornerme I-
vigtunilo orssugiagsiornerme. Narssap
erKåne uranigssaKarfiup imamut Ka-
nigtunine sigssamitdlo 500 meterit
migssiliordlugit Kutsingnerunine ilua-
tingnautigai, agssartorneK, arKussui-
neK, pissaritsungortikamiuk.
uranigssamik piaineKalisanersoK u-
kioro ukiup ingerdlanerane påsivdluå-
sangavåt, ' piaineKalersinaugpatdlo
Narssame akuiaivfigssamik fabriki-
liorniarput ujarKat sapingisamik aku-
iardlugit Danmarkimut avalagtitarsi-
naujumavdlugit. direktør Bohrip er-
sserKigsarpå Narssap erKåne uranig-
ssaKarfiup sapingisamik tamåkissumik
misigssorKigsårneKartariaKarnera.
Kalåtdlit-nunåne ujåragsiortitseKa-
tigit, atomip nukinganut kommissione,
I vigtune orssugiagsiortitseKatigit
„Øresund" Kalåtdlit-nunåtalo ministe-
rieKarfia suleKatigineKarput. — ura-
nigssaKarfingmik misigssuissut augu-
stip KiterKunerane nåmagsisangåput,
ukule KåKane sulissut imaKa sivisu-
nårneruj umårdlutik.
sut mardluk patdligutut takulerdlugit
angajugdliup oKalukumavdluinalerpai.
nukåta navianartumik pasitsagdlune
tanertaraluardlugo kivdlinginamiuk
angerdlåinarpoK. tikikame unukorsiu-
tigssioriardlune taivnaKame angajune
utarKileraluarpå, taimak pitarutingit-
sorpoK tåssalo unuarssuarmut åma tå-
kugane. nukå aliasungnermit nerina-
nilo siningilaK.
aKaguane uvdlåkut angajune ujå-
savdlugo pikileriånguatdlartOK arnaK
utorKårånguaK tikiupoK. „Katångutit
KanoK pisimassoK tusarumagugko o-
Kausigssåka tusåkit", pilerpoK. „angu-
tit Kajartortut takussatit mardluk inu-
ngitdlat. amaruput, tåssa tåukua anga-
jut pissaråt".
tamåna tusaraluardlugo piniartoK
inusugtoK ingangmik aliatsagpoK aki-
niaerusulerdlunilo. arnatoKardle na-
ngipoK: „kukut Kutdlarterdlutit aut-
dlåvia tikiniaruk, tåssane igdlo suju-
musavat. tivfasingnerutsiartume nu-
naKarfinguaKarpoK, igdluvdlo åipåne
ånat najugaKarpoK. amarKunik inu-
ngortunik ujaissiningne ikiusavåtit".
„kinaunerujutime-una?“ inusugtoK
Kujariardlune aperivoK.
„kugssup igdluatungåne najugaKåi-
narpunga", arnatoKaK KungujugpoK,
„ivdlit angajutdlo KujamasuvfigeKåv-
se ilaKutåka nerissagssanik isumagi-
ssaravsigik". tauva igdlumit Kimagu-
poK inusugtoK OKariandngitsordlunit.
„avdlaunaviångilaK teriangniåu-
saoK“, isumaliorpoK, avdlaningme ne-
rissagssatigut isumagissaKarsimångi-
namik.
uvdlåkorsioriardlune Kåinamik kug-
ssuåkut majulerpoK. autdlåvianut pe-
riatdlarame igdlumioK-una, arnator-
Kap OKausia erKuvigdlugo. tåssane
Kåine Kimariardlugo pisungmik nuna-
KarfingualiarpoK. igdlup åipåne ånane
takugamine nuånåKissoK sujumorpå.
igdlusimavigilerdlugo erninaK nuna-
Karfinguarmiut tamaisa pivdlugit tu-
sagaKarfigå. pissartåt piniartorssuar-
mik erneKarporoK agsutdlo kussanar-
tumik paneKardlune mardlungnik uvi-
lingmik. uvisa erKuméKutigisimavåt
nunaxarfik najorKartoramiko.
pissartåta ernera tåssane ikingusiu-
på piniaKatigissalerdlugulo. piniarå-
ngamik tamatigut pissartap ernera su-
le pissaKångitsoK pissaKartarpoK, tai-
maeriarmatdlo tåussuma nersussarili-
vigpå ikingutigigdlualivigdlutigdlo.
pissartap paniata uverssue piniartup
tikiuneranitdle maKaissineKarsimåput,
ajunårsimasorissaulerdlutingme. tai-
mailinerane pissartap pania piniartor-
dlo inusugtoK ingmingnut ajutigiler-
simåput, arnavdlo uvine ajunårsima-
ssut Kulariungnaeriarmagit åipariler-
put.
ukiorpoK, ilånilo ånangmine pulår-
tOK tåussuma pilerpå: „upernagssaler-
pat nuliavit uvigigalue Kåumåmit uti-
såput. mianerssortariaKarputit, ama-
rungmata angajungnik toKutsissut!"
tamåna tusaramiuk sujugdlermik
énilångaleraluarpoK, angajumile to-
Kutaunera erKarsautigileriaramiuk a-
kiniainigsse pileritsåupå. taimaileriar-
mat issime igdluinånik sinigtalerpoK
upernårdlo Kanigdliartortitdlugo mia-
nerssorneru j artuinardlune.
ukiorigsissoK uvdlut ilane amarKut
inungornikut uteKaut, nuliamile inor-
tuijanane ilimasårérmane åname ig-
dluanut KimåvoK pisigsine Karssunilo
tiguvdlugit. isermat ånåta pilerpå: „ig-
dlunguaK Kéinangnik Kimatsivfit or-
nisavat. tåssane KalugiaK nanisavat
nunamutdlo kåputdlugo. taimailioré-
ruvit maunga utisautit".
åname perKussinera maleruarKig-
sårdlugo inusugtoK iliorpoK, Kalugiar-
dle nunamut kåpuniariarå amarKut
inungortut mardluk sarKumerput ma-
lerssulerdlugulo. nunaKarfiup tungå-
nut sapingisånguaminik Kimarraser-
poK, amarKutdlo inungortut anguga-
lugtualerånilo åname igdlua anguvå,
kau j atdlagterasuardlunilo kingule-
ringnik piseriartariardlune tancama
igdlumut ineKaraluångilaK.
„amarorssuit inungortut pissareKau-
tit“, arnatoKaK nivdlerame. ernutåta
ugperivdluångikaluarpålunit, matule
angmardlugo silåmut alåkariénguara-
luarpoK taimak peKaraluångitdlat. nu-
liaminutdle angerdlariatdlartoK matup
sujoråné amarKut tåuko mardluk to-
Kungariånguarput.
agsorssuaK nuånålerpoK. angajune
akiniutinångilå, nuliaminigdle pina-
ringnigtut navianarnerpåt åma tai-
mailivdlune pissarai. nuliata uvime
iserdlune uvikorssue mardluk toKusi-
mavdlugit OKalugtungmane agsut a-
liatsagpoK nakinartumik Kialerdlune.
„uvitit amarussut toKukavkit alia-
sutigaiuk?" inusugtoK aperivoK. tauva
amarKut toKungassut timait takutipai,
nuliatalo uvine isumåkérfigå.
aitsåt påsivå sunauvfa amarKunik
inungortunik uveKartuarsimavdlune,
taimailivdlunilo nalujungnaerpå sok
taima mutdlortutigissartut.
atominik ilisimatorssuaK professor
Niels Bohr tingmissartumik Kulimigut
sarpilingmik Narssamut tikiunermine
igdloKarfingme atarKinåumik inugtå-
ngortineKarpoK. uivssumisitsivigdlune
Narssarssuarmit professore tikiusima-
vok, sule ilimagileriarnago — tikiu-
nigssånutdle atarKiniardlugo KanoK i-
liusigssat sujumut piarérsarigaungma-
ta ajoraluångilaK.
☆
manitsormiut sujorna septemberip nå-
neranitdle kigutinut nakorsaKånginer-
tik namagigtaitdliutigisimangmåssuk
Kalåtdlit-nunåne nakorsauneK dr.
Smith nalunaerpoK ukiumåna decem-
berip autdlancautånit 1958-ime majip
autdlarKautånut Manitsume kigutit
nakorsanut teknikerigssånutdlo inig-
ssaKarsinaulisassoK. nakorsauneK ki-
gutinut nakorsamik teknikerimigdlo
pigssarsiuterKuvdlune ministeriemut
KinuteKarérsimavoK. — K’utdligssat
ukiunerane kigutilerissoKartiniagåu-
putaoK.
fV.'
mod KULDE-VARME-IYD
A/S Dansk glasnldfulirikimit igalåmerngit amutillarnerinik uvsigsausiat issimut, kissamut nipimutdlo pitarnavérsautigissarniåkit
Aktieselskabet
Dansk Glasuldfabrik
(Aktieselskabet foe Kemisk Industri >
Imprægneret træ
Trykimprægnering med
Celcure eller Tjæreolie
beskytter 100 pct. effektivt
imod råd og skadedyr. Benyt
trykimprægneret træ overalt, hvor træet
er udsat for angreb —
det holder en menneskealder, fordi det er imprægneret
— Uge til kernen.
Kissuk aunaversagaK
Kissuit naKitsinikut celcuri-
mik arssutivdlunit uliånik
aunavérsagkat aserfatdlaj ait-
sorujugssuput, umassuar-
Kanit isugutangmitdlo
imåinaK pissagssaunatik ukior-
pagssuitdlo KanoK ilissug-
ssaunatik ilungmut pit avig-
dlugit aunavérsagaugamik.
taimaingmat naKitsinikut
aunavérsagkat piumassamiå-
kit.
ØSTERBROGADE 2 - KØBENHAVN 0
25