Atuagagdliutit - 16.09.1959, Blaðsíða 2

1 - atuartartut agå Y lagait tamanitalo
A tigulågkat
aulisarfivut savalingmiormiut
perKigsautmgipatdlåxaut
tamåna landsrådip erKarsaufiginiardliuk!
TovKUSsame savalingmiormiut auli-
sarnialermata pilerssårutit pitsausori-
nartut sujunigssamilo iliniarfiusinau-
ssutut issigineKartut ingassavigput. tå-
ssame kalåtdlinut iliniarfigssatut ug-
sagsårutigineKardlutik ikiorniarneKa-
icigamik. uvagut aulisagkerivigtigut
ajornartorsiutivut tusåginarneKardlu-
tik savalingmiormiut pileriarmata u-
itsatinaK pikussuatårput aké erKar-
sautigineKarpiarunaratik.
savalingmiormiut umiatsiait atorto-
rigsåKaut tamarmik snellenik aulisau-
texardlutik amerdlaneritdlo ekkolode-
Kardlutik aulisarput, sorunamilo na-
magtuivdluariardlutik pissarivdluar-
tardlugit. kisiåniuna kalåtdlit taimatut
atortorigkaluarunik sordluko ajorne-
runaviångikaluartut pissutsit atutut
naj oricutaralugit.
aulisarfivut uvdlut måko atuneråne
peKardluartaraluartut aussaK måna
avdlaoriaKaut. autdlarKéumut soruna
pineriardluaraluarpoK aulisartuvtalo
pissait uvdlormut nåmaginavigdlutik
avguaKatigigsitdlugit. piningnera ilu-
tigalugo taimatut savalingmiormiut
pissaKardluarpalulerput påsinarsiv-
dlunilo aulisarfingne perdlukuiaissar-
tut. tamatuma kinguningua aulisar-
fingne téukunane sårugdlit tåkusima-
nerat ajorsissaicatavigpoK, tamatumu-
nga pissutauvoK aulisarfingnut per-
dlukuiaissarneK nuånlngeKissoK. tå-
ssame uvagut pissuseK tamåna ator-
niångisåinarparput nalunginavtigo ag-
sut ajoKutaussoK. kisiéne savaling-
miormiut OKarsimåput taimak perdlu-
kortarneK aulisarfingnut iluaKutau-
ssok tåssagoK aulisagkat perdlukut na-
rajagdlugit najornerussarmatigik. ta-
månale pissuseK ajordluinarmat piår-
nerpåmik landsrådip unigtineKarnig-
sså sulissutiginiardliuk!
pissuseK tamåna nuåningeKissoK su-
jorna Manitsume misigissausimavoK.
tåssa aussame pineriartorujugssuga-
luartOK umiarssuårarpakasit taimatut
perdlukornerssuisa agsut ajortisi-
mangmåssuk. måssåkut uvagut misigi-
ssavut tåukuput taimåitumigdlo piår-
nerpåmik iluarsiniartariaKarput. uva-
gut aulisarfivut perKigsårutdlugit in-
gerdlatavut nunat avdlamiut taimaili-
orfiginåsagpatigik nuånaringeKårput,
piårnerpåmigdlo landsråde sågfigårput
pissutsip ajortup iluarsineKarnigsså-
nut.
neriugisimagaluarpara aussaK må-
nåtaoK tunissatigut Kagfariandsassu-
gut avatåta pinerKårnera, pissat, auli-
sartutdlo sulinerat nautsorssutigalugo,
kisiåne pissutsit taerigkavka tungavi-
galugit julime pissat nåkariarujug-
ssuarérput. måne aulisarneK avatåta
piningnerane angnertunerpåK pissar-
mat inuitdlo uvdlut tamåkorpiait a-
ningaussarsivdluartaKalutik måsså-
kutdle taimak ajortigingmat kikutdlu-
nit påsisinauvåt aulisarfingnut per-
KigsårussingineK KanoK kinguneKarsi-
naussoir.
Ole Josefsen.
Atangmik.
JOH. P. ANDRESEN & CO.
Orgel, Harmoniums-
Fabrik
RINGKØBING
Tuxhamimik motoreKaråine erngu- atautsimik, mardlungnik pingasu-
makasigpoK nåme nigdlo cylinderilik. 12—390 HK-lik
Tuxham
motoritsialagssuaK silarssuarme tamarme tusåmanilik
Kvalitetsmotoren med verdensry
’liillllHlIlifilllllilllinilifillllliiiilliniliiiilllliiiilfllllliillHlliiyillllliiilll
llllllliilllhimiilltøiiiiillllii iilBllSliiillfllliiiilllillmriillliiiilllllll |
TUXHAM A/s . KØ BENHAVN VALBY • C. 88 16
ilillllllllllllllllllllllllllllllll iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiii !
nunaKarfingmiut atautsit
kisimik pissutitariaKångitdlat —
landsrådime NarssarssuaK Simiutardlo pivdlugit oKatdlinermut tu-
ngassumernit
augustusip arfineK pingajuane unu-
kut sékutoKarfikut tåuko pivdlugit o-
Katdlinerit autdlarterérsimassut ra-
dio angmaravko autdlarKautåne o-
Kautsit tusangikaluardlugit Narssap
Kinersiviane landsråderput OKalug-
dlune pikutsarugtortoK nåmagtorpara.
nuånårutigåra tamåna landsrådimut
ångusinausimangmago; pissariaKa-
vingmåme.
radiokut agdlåt arajutsisimaneKå-
ngilaK amérikamiune nunaKarfigine-
Karsimagaluartune tåukunane tigusu-
karnerit aserorterineritdlo pissarsi-
massut erKartorneKartarmata; sualu-
gingitsugagssåunginamingme.
pisimassut misigigtåipatdlårtutut i-
liorneruinaratik kommuneKarfiup i-
nuisa tusåmaneKarnerånut aserorteri-
ssuput. (méssale naluneKångikaluar-
tOK kommuneKarfingnit avdlanitaoK
pissunit suliapalåt taimåitut pexa-
tauvfigineKartut); miserratigsséungi-
vingmat kommuneKarfiup angutitaisa
nuimanerussortaisa agdlåt taimailior-
neK peKatauvfigissarsimangmåssuk.
Narssarssuarme taimatut pissusiler-
sortarnerit inusugtortavta ilaisa pe-
Katauvfigissarméssuk tamåna soKuti-
ginginiåinarneKartångilaK. taimailior-
tutdlo ilisimaneKartut agssuardliute-
KarfigineKardlutigdlo politinit sujora-
sårneKartardlutik.
nålångisårniarnermut pissutitut pat-
sisigssarsiutigineKartartoK ilåtigutdlo
agssortuinarneKarsinåungitsoK unau-
gunarpoK: angatdlatit Narssarssu-
arme umiarssualivigssisimatitdlugit
inugtaisa tatiginartuinåungitsunik ili-
userissartagait ussemartorsiortitsi-
ssarmata. OKauserineKarajugtutdlo i-
måikajugput: angatdlatit inugtait tai-
matut ajomaitsigisitsissarmata sok u-
vagut taimatut Kanigtigalugit taima-
tut ajomartorsiortitautigisaugut? tai-
male isumagdlit avdlatut akissaria-
KarneK ajorput: tåuko uvagut sussag-
ssaringilavut. tåuko kukussutitik ing-
mingnik pineKautigisavait. issuarniå-
ngikuvtigik ajiingineruvoK.
ajomardluinartordle kamangnartor-
dlo unaussarpoK: tigusukarnerit tå-
ssane pissarsimassut ilarpagssue na-
lunaerutigineKartarmata K’agssiar-
ssungmiuinait pissussutåitut. månale
ilumorpoK: serdlersårnerit angnertu-
nukagpiaiKat umassunik
någdliugtitsissut
sapåme augustip 30-åne uvalikut
arfemgup KerKata migssåne du-
plexip tunuane nukagpiareat ardlag-
dlit KitsuarKamik någdliugtitsissut
issigingnårneKarput. Kitsuarånguaka-
sik pukusuinågut perKigsårutingeKa-
lugo angatdlåneKarpoK, nunamut ige-
KåtåmeKardlune, nåpartamut imaKå-
ngitsumut ikivdlugo agssakåtiniarne-
Kardlune, pingasut-sisamariardlugo
taserarssuarmut misugtarneKardlune
taserKåkutdlo kaligineKartardlune.
taimailiomertik unigterKuvdlugo
sukangneKissumik perKuneKaramik
Kimaguput Kitsuarånguakasik ma-
sangmik KordlulårtuinaK nagsataralu-
go — imaKa umassunik någdliugtitsi-
nertik akornusersorteKaratik avdlame
nangikiartordlugo.
uvanga nukagpiaraugatdlarama nu-
kagpiarKat iluamérsut umassunik
någdliugtitsineK ajorput. umassunik
någdliugtitsissameK kalåliarKat dan-
skiarKatdlo atarKinautimik atanitutut
issigissariaKarpåt — imåipoK umassu-
nik någdliugtitsineK nukagpiarKat su-
liarisinaussamingnit nikanarneruvat-
dlårtutut issigissariaKarpåt — pissa-
riaKåsagpatdlo — nukagpiarKat tamå-
na påsisimångigpåssuk — angajorKåt
navsuiaissariaK arput.
una agdlagamineK isumaKartitaria-
KångilaK Kitsuit pivdlugit OKatdli-
nerme Kitsungnut akerdliunermit ig-
dlersuiniarnermitdlunit agdlagaussoK.
umassunigdle någdliugtitsineK pivdlu-
go agdlagauvoK.
ikingutingnersumik inuvdluar-
Kussivdlunga telegrafiste
„pigårtoK“.
nerpåt avatånérsunit suliaussarput.
taiméitutdlo nunarKatigingnut uvav-
tinut tugtineKarångamik ånernartar-
poK.
amérikamiuerungmat Narssarssuar-
dlo silasiorfigtuinaK atorneKalerdlune
ajornartorsiortitaunerup OKilisine-
Karnigsså piumassaringitsungilarput.
NarssarssuaK angnertumik sussagssa-
Karfiginginavtigo pissariaKavigtinago
tåssungnartamigssaK neriugineKarsi-
nåungikaluarpoK; maligtarissagssaKå-
ngitsortariaKarsorinaranile — pingår-
tumik inusugtut paitsorajugtarmata.
sumik patsiseKéngikaluardlutik uter-
Kiagfigilersinaungmåssuk pissariaKå-
ngitsumik.
Kugssugdle eKalungniarfigineKarsi-
naujungnaersitausimanera pingitsora-
ne atorungnaersitaussariaKarpoK. pat-
sisigssarsiutautineKartaraluartoK så-
kutut sungiusardlutik oKåtaissartar-
nerat tamatuma erKåne pissartugalu-
aK månåkut atorungnaermat. erKor-
tusorinångingmatdlo månamut Nar-
ssarssuarmiuinarnut piniarfigitiniåsa-
gåine.
pissusigssamisorsOrinartineKarsinåu-
ngitsorisavara Narssarssup såkortu-
vatdlåmik tikerKussåunginera åtåni-
narneKåinåsagpat. avatånit tikitartut
K’agssiarssungmiutdlo uvagut igdler-
soKatigingniartariaKarpugut kussanå-
ngitsumik issigineKautausinaussut pe-
Katigigdluta pitsailiortiniåsavdlugit.
Mute
nalerKupa?
una pineKarpoK: „umiarssualivit ar-
nait“. navssårusinaugaluarunarpånåsit
ilaisa. sordlo igpingnaKissoK. Kitomat
amaligpagssuit amerdlaKingmata, tåu-
kulo pivdlugit OKartauseKarmat: Ki-
tomat arnait. oKarnerdlunit ajomaru-
naKaoK: „sungiutmésavåt" — sordlo
OKautsit takornartat (fremmedord)
pivdlugit oKartartut.
téukume ajungitdlat. tåunale: „umi-
arssualivit arnait“ — igpingnardlui-
narsorinarpoK. OKausigssarsiomiarsi-
uk, susa OKautsimik takornartamik.
tauva „sungiutinåsavåt" nalerKuneru-
lisaoK. tåuna: „arnait" — Kitornat ar-
namingnut atanerat pivdlugo kisiåne
kalåtdlisut atorneKartarpoK.
sorunalime umiarssualeriniamatik
umiarssualiviliartut p'ineKåsångitdlat
— ilumut! er.
visitatsprovstit
A/G-me julip åipåne nr. 14-ime
provste aperivoK OKauseK tåuna
„provste takusaissumik nugtemeKå-
sagpat imaKa taigut amerdlanerit er
Karilasånguatsiaråt.
„provste takusaissoK" atusavdlugo
ajungikaluarpoK; kisiånile ama „taku-
saissoK" tåuna åssigingitsunut atome-
KarpatdlårpoK, kikume „pissortat å-
ma takusaissarmata — provstilume
agdlåt.
isumatdle sarKumersitardlugit aju-
ngingmata uvanga pitsaunerutitdlugo
atorumanerusagaluarpara ima taigui-
naruvtigik: „provtérKat".
avdlåme KanoK sujunersuteKaru-
måpat?
Eli Olsen, Upemivik.
7