Atuagagdliutit - 24.03.1960, Síða 27
Kalåtdlit-nunåt atausiardlune
— Kalåtdlit-nunåt tamatigut
OKalugiautivkut sujugdlertigut mar-
dlugtigut ukiune éssigingitsune inger-
dlauseK najornutaralugo erKaimassat
uvavnut tungåssuteKarnerussut er-
Kartorsimavåka ukiune 1925-mit 40-
mut kisalo 1940-mit 50-imut. KaKuti-
gutdlo agtoKitdlagtardlugit pisimassut
uvanga isumaKartitsinera nåpertor-
dlugo KanoK iginerivka ilångutitdlag-
tårsimavara. kisiåne OKatdlisigissåka
erKartuinerinåuput tåssånga angneru-
ssumik isumaKartitariaKarnatik.
OKalugiautima pingajugssaugaluat
nålagkersuinikut anguniagagssap mål-
sætningip OKalugiaut'igeKåtårneranit
maungåinartineKarsimavoK. autdlakå-
tineKamigssånut inerérsimagaluarpara
'isumaliuleramale OKatdlisinit avdlar-
pagssuarnit ipitineKartugssångortOK
taimaitinaratdlarsimavara OKalugiau-
titigut sukumissumik erKartomeKar-
tugssat suaméraK taitdlagtåginaru-
managit. måssåkutdlo tåuna soraeru-
tinardlugo avdlamik agdlarKigpunga
ukiunut Kulinut 1950-imit 60-imut a-
tatineKarsinåungikaluamik tamanut-
dle atéssuteKartumik pingårtumik u-
kiunut tamanut Kalåtdlit-nunånivfi-
nut tungéssuteKartumlk.
oKalugiaut tåuna autdlalersup nag-
gatårutåtut agdlagpara måne Kalåt-
dlit-nunåninivne pingåmerpåtut isu-
maKartituåinagkavnik — Kavdlunå-
nutdlo kalåtdlinutdlo pingåmerpauso-
rissavnik OKauseKarfigalugo. måsså-
navialerKajarnermik okalugpalåK
(Klip. 26-mit nangitaK)
tamåko atuneréne isumaKartarpoK
aitsåt uvdut nuånerserugtortut. ino-
rusungneruvdlo avatiminit sunerne-
Kameranit nukit såkortuserugtortutut
itut aitsåt åtuterugtulisassut. månale
umassorssup nåkingnissuseKarsinau-
nane pissaunerssuanilo såkortunårtoK
malerujugssuångordlugo aussap alia-
naitdlerugtomerane åjuna aggerpoK.
tåssame inuneK nalérupoK! uma uma-
ssorssup aggersup erninaK kipititug-
ssångorpå.
200 meterit migssåne malugerKår-
para. meteritdlo tåuko uvavnut igsari-
arninguatut sivisussuseKarput. téssa-
lume Kiviartardlugo 50 meterit encai-
siulerailo kingoma Kiviångilara. nu-
nale najorusungågara sujunivne åssi-
lissatut kussanåssuseKartoK inunima
nålemerane alarusugkungnaeravko
avKutigssåka tamaisa neriungnikut
tunissutiglnarpåka. taimalo maligssup
nipå sule sakortusiartuinarpoK!
tauvale avdlaussumik malugissaKa-
lerpunga. maligssuaK tåssångåinaK
såkukitdlivoK, taimalo nipaerutdlune.
taimaisingmat aggerfiata tungånut Ki-
viariaKåra, tauvauna nungusimavdlu-
ne Kagfiarssue nagdliukalugtuartut.
Kujanardlo Kårnerssua péruterérsima-
vok, taimåingigpåme atanaviångika-
luarama. Kagfiai nagdliukamik, é,
portut! soruname åpalertarnerat tai-
mågdlåt suvertaringame. kingujumå-
ngeKigama imungalån aggersorssuaK
puiorsimatsiarpara. erKailerdlugule å-
nilåmera Kångiutilermat ismalerpu-
nga samuna ativkut erssisassoK, tai-
mak sukatigigamé. taimåingilardle!
nåmik, nåmerdluinaK!
ånilånganerup misigerpiångisama
Kångiutilerdlune misingnarsingårtup
pianik KamunarujugssuaK anersårtor-
dlunga erkigsiartuårdlunga tunung-
mut ingerdlalerpunga, ånagtitaunera
erKarsautigerpiarsinåungisara Kuja-
masutigingårdlugo.
M. Pøtersen, Sana.
kume pissutsit tåussuma tungåtigut
iluarsisimagpata ajornånginerulisang-
mat avdlatigutaoK amigautaussut ilu-
arsautisavdlugit. tåssauvorme tamu-
tigssaK inuiaKatigit ingerdlaneråne
sukanerussumik puj angnerussumigdlo
ingerdlalersitsissugssaK. pissutsit té-
ssunga tungassut agsut pingårtitariu-
arsimavåka ukiut 35 matuma sujorna-
agdl.: M. G A M
gut maunga pinerma kingomagut. su-
lilo uvdlune måkunane ingassangmik
sOKutiginerulerpåka sut avdlat inger-
dlavdluarnigssånut tåuko patsisau-
ssugssaungmata.
Kavdlunål kalåtdlitdlo akornåne
pissutsit
umame ilumussusia takujuåinarso-
råra: inuk suatdlåsassoK silarssuar-
dlunit tamåt pigileraluaruniuk tarni-
migutdle aserortordlune, tåssa tamå-
na ima isumaKartitdlugo: månititdlu-
ta suliarisimassavut suatdlautåusassut
kalåtdlit — tåssa inuiait måne suli-
ssukiartordlugit omigkavut — aju-
ngitsumik pissuseKarfigingikuvtigik.
imåinguatsiarpordlo uvagut Kavdlu-
nåt téssuna maligagssiuissussariaKar-
tugut, pingårtumigdlo KangalåK tai-
måitariaKarsimavdluta? imåingitsoK
kalåtdlinik nukagtitsinikut kalåtdli-
nutdlo Kujanamiarnikut pinigssaK
Kångerdlugo, ima sancumitigissumik
kalåtdlitdlunit pasitsalersitdlugit ilua-
rerKunermit taimåitugut. — kisiåne i-
noKatauvdluamivtigut inungnik atau-
siåkånik tamanik, inuit inoKatiming-
nut pissusigssåt nåpertordlugo, avdla-
nik sugssåungitsunik ilårtornago!
taima pissuseKaråine tauva ajomå-
séngilaK ilåine pissariaKarfiagut ag-
ssuardlerpalugtumik oKauseKåsavdlu-
ne. iluvkume taima ajungitsumik pi-
ssuseKaråine tauva ajornåsångilaK
pivfigssåkut agssuardlerpalugtumik o-
KauseKåsavdlune tamånalo pivdlugo
påsinerdlungneKartariaKamane. —
somguname oKautsit KanoK itut ator-
dlugit oKautigineKarnersut aperKU-
tåusaoK, periauseK KanoK itoK malig-
dlugo pinersugut. pissariaKåsånging-
méme iperåutamik sencortitserujug-
ssuåsavdlune inuit uloriatitdlugit, o-
Kautsitdlo såkortuvatdlåt atorneKar-
tariaKarnatik méssa inuit ilåinit ta-
måko KujaruneKangårtaraluartut! —
pårdlagtuanigdlo åma ilåinut mami-
atsautaussardlutik.
erninaK OKardluåinartariaKarpugut
uvagut Kavdlunaussugut tamatigut
tåussuma tungåtigut erKortuliortuåi-
narsimångitsugut, tåssunalume måna
tikitdlugo kukussartuarpugut.
nålagauniarpatdlåt
nalunångilaK Kavdlunåt månitugut
akomavtine tamatigut inoKartarsima-
ssok nålagauvatdlålersartunik. ima-
Kame ilåtigut ima perKamitsigissoKa-
lersarpoK iperåutamik serKortitsissar-
tunik taineKartariaKalersunik. kisiåne
Kavdlunåt tamarmik taimåitungitdlat.
taimame itunik pissoKarångat Dan-
markip sujunertarisså ajungitsoK uni-
orneKarsimassarpoK. taimailiortordle
atausinaussarpoK, inuiait tamarmik
pissutineKarsinaunatik, kisiåne imaKa
ilaminingue (sordlo uvagut Kavdlunåt
månitugut kisivta) kisimik iperåuta-
mik serKortitsissartunik taineKarsi-
nauvdlutik — tamanik pissutitsineK
ajomavisaoK sordlo erKusångitsoK o-
Kåsavdlune kalåtdlit tamarmik inga-
ssagdluinartumik imerajugtussut. tå-
ssa tåuna ilåtigut ta'imåitoKartitdlugo
inuiangnik ilungarnik taimåinerai-
ssarnerssuaK uvagut Kavdlunaussugut
kalåtdlitdlo mianerssorfigissariaKa-
garput. pissartut tamåko „nålagauni-
amerit“ imerajungneritdlo inungne a-
tausiåkåne pissartutut issigissariaKar-
put inuiait akornåne pissartutut, tåssa
uvagut Kalåtdlit-nunåne nunaKartu-
gut tamavta akunivtine.
tamavta peKatigigsutut issornarto-
Kartitdlugo 'inuiangnik taima atautsi-
mut isoringnilertarnerssuaK ipitiniå-
savarput — nautsiapilugtume ipititsi-
ssuvdlune akornavtiningmat. naussoK
toKunartulik tåuna akåringivisavar-
put, taimåitumigdlo nautitsiniartut i-
lagiumanagit, tåussuma agtugkane i-
kilertarmagit — påseKatigingnigssar-
dlo pivdlugo tåssuna OKardluåinarta-
riaKarpoK tamavta ingmikut tåssuna
sianigissagssaKartugut!
peKatigigdluta isuma imåitOK sag-
dliutinialisavarput inuit iluamik pi-
niångitsut — aserorterissut tåuko mi-
anerssorfigissariaKartut ardlavta sut-
dlunit tungånikaluarunik. tamavtalo
una påsissariaKarparput namagigtait-
sut aserorsaissut taiméitut inuiaKati-
gingne tamane ilaKartarmata.
silafuniartariaKésaoK
sualugtunik pissoKalersitdlugo Kav-
dlunåtdlo kalåtdlitdlo tamarmik ing-
mikut igdlersorumalersinauvdlutik
agsut mianerssortariaKésaugut, tai-
mailinikume aitsåt uko issornartut ta-
kussat pivdlugit inuiangnik ilungar-
nik taimåisoringnilernigssaK pinavér-
sårtariaKåsavarput. silatuniartariaKå-
saoK uipatdlilerumanane. aseruineri-
me iluarsameKarsinåungitsut pilera-
tarsinåuput. isumaliutigivdluarKårta-
riaKarpoK sårme-tauva una taima o-
KartOK, unalunit sorme- tauva taima
iliortoK. imåisinauvorme nålagkersui-
nikut Kagfarumavdlune takorKUsåru-
mik ikiarissåmik kågil'iortoK naKitai-
lersoK imup Kalipånik aulatigkamik
KerKatigut ilissivfigiumavdlugo. imup
Kalipå aulatigaK tåuna pilemgutor-
ssuångorpåt agssåinarmingnik Kalo-
rardlugo, taimailiomermikutdlo kågi-
liaK pivdlugo ikersinera agdliartuina-
lersitdlugo. kisiåne Kanordlunit piår-
tum'ik tigdlingniartoK pissarerusugti-
gigaluaråine silatusårdlune utarKilå-
ratdlartariaKarpoK KanoK pissoKar-
nigsså nautsorssordlugo ingnermut Ki-
ssugssanik toKunemik aggiussuingi-
katdlartitdlune. imåisinaungmåme su-
nauvfa avdlat imertarratilerérsima-
ssut ingnermut Kavterutigssamingnik!
ajuatdlangnartut
ilånile taimailiorneK ima ajuat-
dlangnartigisinauvoK — suleKatiging-
nigssaK erKigseKatigingnigssardlo piv-
dlugo nåmagigtåinarfigssaunane, er-
Kigsinaitdliomermik autdlarnissoK i-
sumaKalerKunago erKortumik ilior-
dlune. inungme tåuna kinaunersoK a-
jugauvfigilertorumagéine nangmineK
atoruminaitdliulernigsså utarKissaria-
KarpoK, Kavdlunåt oKartarput nang-
mineK orssuminik sujats'isilerdlune
sujåsassoK. —
Kangale imåitumik oKausingnåKar-
Pok: peKatigigkuvta nukigtunerusa-
ssugut. Kavdlunåt ingmingnut igdler-
soKatigingniarpatdlåt pissarpait ér-
tatut nagguvingmik iluane tåtututut,
igdlersoKatigingniarnerssuardlo tamå-
na uvanga soraileriartorKugaluaKåra.
isumaKartarsimavungame måne suli-
nivtigut nåmagsissavta ilagssariumå-
råt pissutsip tamatuma soraemigsså.
imalunit neriugdluarpatdlåK'inerpu-
nga?
tåssunale angussaKarKuvdluta ta-
mavta ingmikut tungivtinit agssortu-
gagssarårput sernigssaissarnerssua.K
tamåna — imaKa oKaruvta erKorneru-
vok påsinerdluninerm'ik tungavilik.
tåssa åma OKarKigtorpunga tamavta
ingmikut tamavtame ingmikut tunge-
KartariaKångilagut ingmingnut aker-
dlerigsunik. nålagkersuinikut avdlau-
ssumik isumaKartut akerdlerileriar-
torsinåuput, tamånalume imaKa kig-
sautiginarsisinauvoK, taima'iligpat i-
sumaKatit ilånguvfigineKarsinauli-
sangmata KavdlunåussuseK kalåliu-
ssuserdlo najorKutarinagit, oKarpunga
imaKa kigsautiginarsisinaussoK, ima-
Kame suleKatigit kåtutalersinåuput,
peKatigit, ikingutigingniat, ingmikor-
niakujugtut il. il., kisiåne Kavdlunåt
kalåtdlinut akerdliussut soraeriartu-
lersariaKarpoK. ...
taimailin'igssaK Kangale ilimagiuåi-
narsimavara, måssåkutdlume Kangar-
nit ilimaginerulerdlugo, taimailissug-
ssauvugutdlo tamavta ingmikut tu-
ngivtinit pinata, kisiåne pingitsoKar-
nata. isumaKarpungalo måna Kalåt-
dlit-nunånit Kimagutilerfivne nagsa-
tagssara KujanartoK unaussoK: tai-
mailinigssaK neriutigivdluinaravko, i-
måingitsoK uteritsutut angneruniuti-
ginariga, iluvkutdle Kularungnaerniv-
nit ugperivigdlugo.
akun'ivtinile ilåne aserutilersutut
ilivigtaraluarpugut! ukioK måna i-
ngerdlatitdlugo ardlaleriardlune agsut
årdlerinarsissutaussunik pissoKartar-
simavoK. ilame agdlåt pinerdlungner-
nik. tamåkule inungnit atausiåkånit
pissutut issigissariaKarpagut inuiaKa-
tåinut tamanut agssuardliutingortina-
vérsårdlugit, taimailioraluaruvta ait-
såt kinguneKapilugtugssaungmata.
Kujanartumigdle pissax-tut ilait på-
sinavigtartut KanoK sujunertaKartut,
oKauserissatdlo ima ersserKigkgalutik
tåussuma oicauseKartup Kanigissainit
takuneKarsinauvdlut'ik. taimailissartut
imaKa navianarpatdlångikaluarput.
taimailivdlune tornårssup sujatsivik
unartOK Kaningorpatdlårsinaungmago.
ingminuf Kaningnerulersimavuguf
tauvalo uvavnut tungassunik oKau-
seKalåratdlardlanga. uvagut nul'iaralo
imåingikaluarpugut kalåtdlinik agsut
ingassagtumik pitsautitsiniartorssuv-
dluta kalåtdlitdlo inungnit avdlanit
pitsaunerusoralugit kinarput issertu-
långivigdlugo Kissasei-tardluta. kisiå-
ne kalåtdlit kulturip tungåtigut sar-
Kumersitagait nersordlugitdlo Kagfa-
sigtiniartarpavut nuname taima a-
vangnaipasigtigissume soKångitsume
naussutut ineritutut alutorssautigalu-
git — kalåtdlitdlo nersorungnåisana-
git napaniarnerup tungåtigut pikori-
ssusiat pivdlugo, silame taima issigti-
gissume ajorajugtigissumilo ajomaKu-
tit ajugauvfigisimangmatigik inugtut
nagdlingnångitsumik inusinångordlu-
tik, nunavme taima inuvfiginiardlugo
imåinåungitsigissup alianåinerujug-
ssuata inuvfiginiai-nera ajoi-nångine-
rulersisimavå. (nangisaoK).
landshøvdinge
(Kup. 13-mit nangitan).
landshøvdingip måna Kalåtdlit-nu-
nåt Kimagtugsséngorpå, nutåne sule
nutånik pissoKaralugtualersordlo, tå-
ssa landsrådip sujunersutigissånik,
ajornartorsiutit pissariaKartitsinerit-
dlo nutåmik misigssuivfigineKartug-
ssångortutdlo.
anguniagaussunik udvalgip suliå
Kalåtdlit-nunåne soKutigineKaKalunilo
isumavdluarfigineKaKaoic, KularineKå-
ngilardlo landshøvdinge Kalåtdlit-
nunåne administrationime Kutdlersatut
ukiut Kulit sulisimagame landsrådi-
milo sujuligtaissusimagame, påsissa-
migut, udvalge anguniagaussunik suli-
ssuteKartugssaK, pingåruteKardluartu-
nik sunivfigisinaugå. udvalgime tå-
ssane landshøvdinge suleicataunermi-
gut, måssa Kalåtdlit-nunånikungnae-
raluardlune, Kalåtdlit-nunånut suli-
ssussinerminik nangitsinartugssauvoic.
tamånalume Kimåtdlangnartutut tor-
Kigsisimanartututdlo misigisimanå-
ngitsungilaK.
A s Snedkermestrenes Træ- og Finérskæreri
N ørrebrogade 157 — København N — Tele fon Central 9 7 8 (5 Ledninger)
28