Atuagagdliutit - 29.04.1960, Blaðsíða 11

inungorpunga asimioKarfinguame
K’eKertarssuårKame K’agssimiut pi-
gissånitume, februarip 18-iåne 1890.
taimane K’eKertarssuårKame igdlut
ardlaKångitsumåungugamik tatdli-
biåihåuput. suna pinerdlugo erKaimå-
bgilara tatdlimanik ukioKåinalerdlu-
nga K’agssimiunut nugpugut, tåssani-
Jo agdliartordlunga atuardlungalo. su-
jugdlermik ajoKimut Kristian Salo-
baonsenimut iliniarfigssuarme iliniar-
simassumut, kisiåne tåssunga atuar-
berput sivisungilaK tåuna erninaK
toKungmat tuberkulosimik torKUte-
kardlune. tamatuma kingoma iliniar-
siméngitsumut Eliasimut (Eliakasing-
baik taigugånut) aperssortivfiga tikit-
dlugo atuarpunga.
piniartoK nr. 1
arfineK-pingasunik ukioKåinaler-
dlunga itunguåkulungma taimane u-
torKångorérsup Kajahigtipånga. Ka-
lartåra oKåtårKåsagavko atinguavtine
?igssame oKåtåravko Kangatordlutik
boKissiorfigåt, tåssa igsiautama atå-
but sugdluitsunik ilissivfigalugo kisa-
lo usussavnut natserssup niaKukulua
baangutdlugo, tåssagoic inunivne utor-
barssuångorniarumårama åmalo pui-
ssikajugtuniarumårama. taimanilo Ka-
janigkama erninaK KajaK soKutigile-
kåra agdlåt atuarnigssara soKuti-
giungnaerdlugo. KajartomialerKåra-
baa atåtavnik sungiusaissigssaKångi-
bama (uverssagaugamame) itunguå-
kulungma ilakåtåralunga sungiusa-
garånga. Kajardlo sungiutileravko ku-
Janartumik piniartut ilagiumassaler-
Panga, ilame KujanaKaut imaiginali-
vingmata uvavnik ilagingnigkuma-
ssut, taimailivdlungalo erninaK KajaK
sungiukiartulerpara. Kåinåkut piniu-
tigssåkåtaoK piniartunit sananeKarta-
lerput, taimane piniartut manåkutut
lssiginaineK ajoramik pitsaussunik u~
Vangalo taimane sanasinåungisavnik
erninaK sårKutitåjortorpunga. aper-
ssorterérfikut Kåinåkut piniutigssat
tamaisa ilangerdlugit pigilerérpåka,
tassalo 15-inik ukioKåinalerdlunga pi-
biartunut pitsaunemut ilautineKaler-
PUbga. taimane pårssissut piniartut
Pissåinik titartaissugamik, kisiåne er-
Kaimångilåka Kavserårångamik pini-
artut nr. 1-ingortamersut, taimaner-
bitdlo piriiartunut nr. 1-nut ilagitine-
kalerpunga.
umiartårpunga
21-nik ukioKalerama umiartårpu-
bga. umiartårama ilaKutaringnik Kav-
sinik piniart'unik ilalerdluta piniariar-
fingmut kipartalerpugut. kiparsima-
titdluta puissinik piniamivta pingår-
nerssarissarpå samunga avåmut, tai-
biane piligssugatdlarmat, natserssuar-
bik KagssimassomiartameK. Kagssi-
biassomiameK pigajugtarpoK julip
uvdluisa Kulingata migssåne. Kagssi-
biassorniartarneK åma imåinåungilaK,
assersutigalugo oKautigisinauvara sor-
dlo piniartut pingasuvdluta avåmuka-
buvta, tauva piniartoic atauseic tatdli-
baarårdlune erKarsautigissariaKaler-
sarpoK tunungmukåuniamigssåt ila-
!Pe avasigtaKigavta. tauva pissat a-
■tautsimut katitemeKartarput sårKuti-
bik KeråtarKusersomeKartardlutik,
teimailiornerdlo inerångat KajaK ka-
bgtoic nusugtardlugo tunungmut aut-
blarutaråvut. kalitat Kiviardlugit av-
dlauneK ajorput sordlume KajaK Ki-
ssupiiorujugssuarmik kaligtoK. Kag-
simassomiartarfivta avasissusia imai-
bvdlugo OKautigisinauvara: tasamu-
bga autdlåsagångavta uvdlåralånguå-
kut imaKa mardluk erKane autdlar-
tarpugut, tassalo aKago Kaugpat uv-
dlup KerKata erKarilertinago tikitug-
ssaunata. soruname aperKutaussarpoic
Slla_ sarf ardlo tamåkuninga akomute-
Karåine mulunerussariaKartardlune.
s°rdlo agdlagkama autdlancautåne o-
Kartunga piniartunit ilitsersomeKar-
dlunga piniarniarsinångortunga, tau-
va uvanga påsissarå nåpertordlugo pi-
biartut inusungnerussut ilitsergutar-
Paka Kagssimassorniåsagångamik sa-
Pmgisamik pingårtumik imarigtitdlu-
inunerma oxalug-
tuasssartai
agdl.: Gustav Jense
n
go ilulissat torårtarKuvdlugit, tåssame
natserssuit ilulissat encåine sikutane
Kagssimaniarajugtarmata malungnar-
tarpoK Kåumat juli nåjartortitdlugo
sila unukut tårsiartortitdlugo, Kagssi-
massut avarpariartortartut.
natserssuit 60 aussamut
nukara piniarsinångormat mardluv-
dluta ilåne aussamut natserssuit 60 a-
ngusinaussarpavut. tauvalo taimaeria-
rame piliavut ikigtuneK ajorput. atau-
siångilagut upernåkut piliavtinik ani-
gussivdluta, nauk ajorssarnamerane
anånavta pigssaKångitsunguanut av-
guåutarniaraluarai takussåinarparame
nivkut orssoKamersiordlugit ilåne u-
pemakut KissoKartartoK.
OKalugpalågssat Kavsiugaluartut
taiméitoK inunivne pingåmerutitama
ilånguånik oKalugpalålårsinauvunga,
tassalo paortamivnik
inusugtunguvdlunga 15-iningme u-
kioKåinalerdlunga, upernåkut april
autdlartilårå piniartorssuaK Sebulon
uvavtinut iserpoK aperiartoråtigut I-
vigtunut påusavdlune ilagssaerutivig-
kamigoK ilagisinausoralune. taimane
ilagissåka nangåKaut, pissutigalugo
mérauvatdlåKigama åmalo paomeK i-
måinåungingmat navianartOKaKing-
mat, paoKatigssara årdlerineK nalung-
mat. taiméitoK uvanga inusugtungu-
gamame agsorssuaK pilerivunga, aku-
erssivdlungalo. taiméitoK sila naut-
sorssorKåmiaratdlariarput, tassalo si-
korssuit tipissorssuångortut sila ato-
ruminarseriarmat autdlåinaKaugut.
autdlarKåravta SarKamiut avangnane
„Sivinganeme" silåinarme unuivugut.
Kåinavtinut ikinariardluta nuname si-
nigpugut månlnavik. aKaguane uvdlå-
kut iteravta Kåinavut maKitdlugit u-
kiup sikuatigut avåmut autdlardlu-
ta ingerdlangåtsiardlutalo uvanga ta-
korKårdlugit pilerpåka nanut tumer-
ssue. åiparma tagpeKigamame Kiner-
dluarKugfinga årime avangnavtine ta-
kuleKåra nalassorssuasik. uparuartu-
leravko åiparma issigingikaluardlugo
autdlaisit piarérsalerpai. taimane
tingmiarsiuteKarpunga påvatigut 1-
mersarissamik, tåunalo ajorKersussutå
maligdlugo aKerdlulerdlugo imerpara,
åiparåtaoK taimailiorpou Korortunilo
imerdlugo. tungånut tikiserdlugo i-
ngerdlagavta malugileiparput siåvig-
dlunerssuakasik natdlardlune sinig-
tOK.
nanoK anaulerdlugo
taKigssordlugo sule tikilivingikigput
tusålersimavdlune siutine aulatileriå-
nguardlugit magssitlnaKaoK. tai-
mailingmat autdlaiumagaluarpara åi-
parale ajornaKaoic sule tikineralugo
piumavdlune. ila, tikilivInaKigavtigo
autdlaeriåinaKåra, autdlaisigale imer-
nerdlorsimanerdlugo aKerdlora tu-
ngåinavianut tugpoK, tåssalo nanoK
åipaiTna tungåinavianut autdlardlune.
tikivitdlarånilo årime serKOKaoK, ser-
Kortordlo nanorssuaK nikugterpoK, i-
lame tikerivingnikugamiuk, såmigssu-
arminik silugutdlugo, taimailissordlo
åiparma autdlåiminik sdlugutlnaKå,
tåssalo pateriångilåtsåne sujomginar-
ssuatigut anauvdlugo upiteKå. upe-
kingmat aitsåt åipara Kimåsavdlune
sangoriamialisassoK, nanorssuaK, ni-
kugtendpatdlagpoK emlnardlo såmig-
ssuarminingåsit siluguterKigdlugo, tai-
mailingmat åiparma åipagssånik aut-
dlåiminik siluguterKigpå anaorKigdlu-
gulo, tåssaluåsit upititdlugo. pinga-
jugssånik Kimåsavdlune åipara sa-
ngulersordlo åmåsit nanorssuaK Ka-
ngale nikorfarérpoK siluguterérdlugu-
lo. silugusserKinaKingmat nalunångi-
laK åipara kamaKissoK, sulilo nanoK
kamangnerunguatsiardlune, åiparalo
OKaluariardlune tamatumuna perKåu-
nago autdlåiminik anaoKå, tåssalo
autdlaiså taimågdlåt encåne Kemå-
lugkame, autdlaisine savigsåtigut na-
pivigdlugo. taimailissordlo nanorssu-
aK tamatumuna upisimanera sivisu-
neroriardlune pituautigalugo Kimåv-
dlune tamaviat pangatdluserpoK, tu-
pingnaKaordlo sikup Kåvatigut oKilå-
ssusia.
ugpernångilardlunit
Kimårérmat åipara kamåinarsimav-
dlune agdlagkat nagsatavut uvavnut
tuniutmariardlugit Kaj ara Kåinaminut
åipiuteriardlugo maKitdlugit sikup
igdluanut autdlarupai. imaK tikikav-
tigo Kåinavtinut ikivugut, sunauvfa å-
ma siko sånerutsiusimassoK tiki-
savdlugo. tikikavtigo takuvavut nå-
nup tåussumap tumai. sikukut niuv-
dluta Kåinavunåsit maKitdlugit itivi-
kavta avalagfigssavtigut nånumåsit
tumai takorKigpavut tåssuna imånut
pisimassoK. sunauvfame tåssångånit
avdlamut sangusimavdlune nunamut
KaKinardlune toKusimassoK. kisiåne
uvagut takungilarput kingorna tå-
vungnartut sujumorsimavåt asiusima-
SSOK.
uvdloK tåuna Alångorssuarmut u-
nuiartorpugut, taimane piaivfiuvdlu-
ne Kavdlunålik. tåssane tikikavta åi-
parma autdlåine asencuko sagfiortu-
nut imissutigå iluarsarKUvdlugo, oKa-
lugtuaralugulo KanoK ilivdlune napi-
simavdlugo. aKaguane Ivigtuliardluta
autdlarpugut. Ivigtunut tikisimåinå-
lersugut emlnaK najugkavtinut Kav-
dlunåt angnerussut iserput påsiniaiar-
tordlutik, sunauvfame alångorssuar-
miunit agdlagarsisimassut åiparma
nånumik pångningneranik OKalugtu-
ssissunik ugperingningitsunigdlo. tåu-
ko iserput ilumomersoK påsiniariar-
tordlugo. Ivigtune umiarssuamik u-
tarKivdluta uningariardluta tikisima-
lermata kujåmut autdlarpugut. kujå-
mut autdlaravta arsungmiut natser-
ssuarniat kiparsimassut åma avKusår-
Kåratdlarpavut. tåssånga autdlaravta
umiarssuit tingerdlautåinagdlit suju-
morpavut, tåukunanga åipara ilisari-
titdlune niorKuneKarmat uvangåtaoK
niorKuneKarama tåssane sujumorpa-
gut K’agssimiune niuvertorusiusima-
ssok KavdlunåK igassorssuårtugarput
(Christensen), takuvdlunga agsut tu-
pigusulerput taimak mérautigalunga
paorsinausimagama, tupingnaKaordlo
nuliata pingårtumik tupigusussusia.
umiarssuarmit autdlaravta Alångor-
ssuarmut unuiartorpugut.
toKO igsiaviliutdlugo
tåssane åipara KamutiliorpoK sikor-
me ukiup sikua avKusågagssarigavti-
go kujåmut ingerdlanivtine. tåssånga
autdlaravta SarKamiut avangnånut
Igdlorssuatsånut pigavta, tåssångånit
Kajavut Kimåinardlugit Sancamiunut
ingerdlavugut. Sancamiunitdlo Kéina-
nik atordluta K’agssimiunut anger-
dlardluta arfiningortukut sapåtikume
porskcrtugssaungmat. porske Kångi-
ungmat Kåinavut aivavut, tåssalo tai-
manikut pårssissutorKat Kåinat mar-
dluk K’aKortuliardlutik autdlardlutik
atautsimikiartungoK. K’aKortumut
autdlaravta sikorssuit pissutigalugit
tunorKutsivdluta ingerdlavugut, tå-
ssalo sikorssuarnik K’aKortoK tikineK
ajox-naKingmat K’aKortup igdluatigut
niuvugut. taserssuékut kujåmut ava-
lagsårsimåinalerdluta inugpagssuit
nagdliussorput, sunauvfa atautsimi-
kiariit tusarsimagåtigut Kavdlunåt
nunånit agdlagkanik nagsardluta tiki-
tugssaussugut. taimane tåssa ukioK
1905. tåssalo taimanemit autdlamer-
dlunga paortungorpunga, nauk uva-
nga sujugdliungikaluardlunga torKar-
neKardlunga pissalerama, taimågdlåt
åssigingitsunik åipaKartarpunga. ug-
gomaraluarpoK ukiut Kavserpiait
paortussarsimanera erKortumik oKau-
tigisinåunginavko, aitsåme Aron Isak-
sen niuvertorusiutitdlugo åsit paor-
dlunga tikikama oKarfigåra, tåssa
paortarnera nåmaleKissoK, någdliupe-
rårnika tåssunga kigdleKartariaKaler-
sut utorKéngorama. uvdlunik åssigl-
ngeKissunik misigissaKardlunga paor-
tarpunga, ilåne silarKigssuaK ilåne a-
norerssuartorssuaK persersorssuvdlu-
ne, ilånilo silarKigkaluartoK sikua-
mik sangoriarneK sapilerdluta éipavta
usussavtigut tiguvdluta sangutiniarå-
tigut ingminik saperavta aitsåtdlime
ilumut siko autdlaraluarpat toKo sa-
nigdliutdlugo, imalunit toKo igsiavili-
utdlugo. taimak paortarnerpagssuåka
misigissaKarfigingårtaraluardlugit tai-
måitordle piniartorpagssuit uvavtut
misigissaKartarmata tamåkerdlugit i-
långutingilåka.
manåkut 70-inik ukioKalerdlunga
erKarsautivkut uvdlut uterfigalugit
takordlulerångama Kujåssutit Kavsiu-
ssaKaut. piniamikut ingminut ilaKu-
tånguavnutdlo ajorssartipatdlångila-
(Kup. 21-me nangisaoic).
AKTIESELSKABET
DET DANSKE
KULKOMPAGNI
KØBENHAVN
danskit aumarutigssaerniar-
tut peicatigit
- let og liflig ...
pencingnardlunilo puatdlarnartoK.
SINGER
Også i Grønland værdsætter
man SINGER symaskinernes
fremragende kvalitet.
SmåtaoK Kalåtdlit-nun&ne
Singer merssorfit pitsåussu-
siat arajutsisimaneKångilaK.
SINGER CO. SYMASKINE
AKTIESELSKAB
Amagertorv 8, København K.
11