Atuagagdliutit - 21.11.1968, Blaðsíða 22

Uppsalame ilagit atautsiminerat
nunarssuarme ilagit rådiata sisamagssånik generalforsamlinge-
Karnerane julime Sverigime ilagit „inusugtaisa pikititsinerisa“
nunarssuarme ilageuarfit OKaluserissagssaKartileuaut
ukioK 1968 nunarssuarme ilagit OKa-
lugtuarissauneråne pingåruteKartutut
ilånguneKartugssångorpoK. ukiume tå-
ssane — sujunigssame ilagit OKalug-
tuarissaunerånik atuagkane agdlagsi-
måsaoK — julime nunarssuarme ilagit
rådiat sisamagssånik generalforsam-
ling exarpoK Uppsalame Sverigimitu-
rne, ilagit nunarssuarme tamarmit pi-
ssut peKatauvfigissåt sujornagut pi-
ssartut akimordlugit, nunarssuarme
tamarme kristumiussumik ilagénar-
fiussune anguniarKUvdlugo ingmingne
ilitsoritinigssaK suliniarnigssardlo su-
jornagornit ingmingnut ataicatiging-
neruvdlutik. ilagit atautsimineråne
tåssane — OKautigineKartalerumårtOK
— nunarssuarme tamarme ilagigpag-
ssuit sujornagornit erssentingnerussu-
mik sulinialersimassut ukiune untriti-
ligpagssuarne påsingningnernik åssi-
gingitsunik isumaitsunik agssortussu-
tigingningnerit pivfigssamik nukinig-
dlo atulugsinauvliussut ingalagsima-
niarniardlugit, taimailiortuarnermine
inuiagpagssuit sorssunernik kångner-
nigdlo atugaKarput, Gutivdlo OKausi-
nut tusilardlutik, tåukulo kristumiu-
nit tigujumassarnagit ingmingnut ag-
ssortunerat pissutigalugo. ilagit ataut-
simineråne tåssane, oKautigineKarta-
lerumårportaoK, kristumiut kulturikut
ikiorsiniamikutdlo ajornartorsiutit i-
nuit ukiut 1900-ikut ingerdlaneråne
akiorniartuagåt kisame sulivfiginia-
lersimagåtaoK, tåssuna kisame OKau-
tigineKarpoK tusangitsugagssåungitsu-
mik, ajornartorsiutit tugdlit-asåsava-
mut tungassut aperKUtinit sakramen-
tit Kavsiunerinik åmalo ilagingne ki-
kut OKartugssaunerånit angnertune-
ruvdlutigdlo sujugdliuterKårtariaKar-
tut.
singnagtut nåmagsissat
sisamagssånik generalforsamlinge-
KameK Uppsalame ingerdlåneKarmat
tamåna suliniarnermut ilisarnautigiti-
neKarpoK. tåssame Uppsalame silar-
ssuarme tamarme ilagit suleKatiging-
nigssånik ilungersutigingnigtut pi-
ngårnerit ilåt sulisimavox, svenskit
biskorpiunerat Nathan Soderblom
(1866—1931), åmalo tåussuma isumai
pingårnerit generalforsamlingime tå-
ssane piviussungortineKarput. ilagit
atautsiminerata tamatuma sulinera
ingmikortortanut arfinilingnut pingår-
nerssalersorneKarsinauvoK, tamarmik
Soderblom-ip Kasusuitdlune ilagingne
soKutigissarilersiniardlugit suliarisi-
massainik tungavenartut.
sujugdlermik nunarssuarme åssigi-
ngitsorpagssuartigut ingminut ilisa-
riartorfiussume ilagit isumaKatigingi-
nerisa ajornartorsiutaunerat angner-
tusiartuinarpoK. ugperissanut avgua-
tårsimaneK tamåna sujornatigut ajor-
nartorsiutausimångikaluarpoK ang-
nertOK, tåssame ugperissarsiortut åssi-
gingitsut nunat ingmikortortaine nå-
lagauvfitdlo kigdleKarfisa iluine
ingerdlåneKarsinaussarput angnertu-
nerussukut avåmut atåssuteKaratik,
åssigingisitårtumigdle ugperissarsior-
neK uvagut nalivtine sujunigssamilo
ajornartorsiutauvoK nåmaginagag-
ssåungitsoK, nunarssuarme nålagauv-
fit teknikikut, aningaussarsiornikut
nålagkersugaunikutdlo ineriartornerat
pissutigalugit ingmingnut tasiornig-
ssamutdlusoK pissugssångortineKarsi-
mangmata.
tugdliuvoK ajoKersuiartortitsinikut
åssigingisitårpatdlårnermik apernut
— sujugdliutdlugo erKartorneKartumit
pingorfeKartoK, ajornartorsiutaoKi-
ssordlo. autdlarKautånitdle Soder-
blomip isumagisimavå, ajoKersuiartor-
titsivingne ugperissamik påsingning-
nermut tungassunik agssortutinarna-
ne ajoxersutigssat pivdlugit ingming-
nut ikioKatigérKuvdlugit suliagssanut
åssigingitsunut, inuime ungåinaK issi-
ginerisa nangminerssorniarnerisalo i-
kioKatigingnigssaK ajornartitarmåssuk
ingmingnutdlo sorssutinartardlutik.
ajornartorsiut tamåna angnertoKissoK
årKingneKarsimångitsordlo Uppsalame
OKatdlinerme pingårtitdlugo sangmi-
neKarpoK.
tamatumunga tapiliutdlugo o«atdli-
sigineKarpoK ilagit KanoK pingårute-
Kartiginerat nålagauvfit ikiorsiniarni-
kut aningaussarsiornikutdlo ineriar-
tortitsineråne — aperKut Soderblom-
ip ilagit atautsiminerssuåne „Life and
Work“-ime 1925-me Stockholmime pi-
ssumile sarKumiuterérsimasså. OKat-
dlisigissåtaoK kingugdlit pingasut —
nunat tamalåt akornåne ilagit suniu-
teKarnerat, nålagiarnerup iluarsartu-
nera silamiussutsimutdlo pingårute-
Karnera, kisalo apersut pingåruteicar-
toK kristumiut nunarssuarme moder-
niussume inussausiat nutåK, tåssåu-
putaoK biskonpiunerup Soderblomip
pingårtitdlugit erKarsautigissarsima-
ssai. Uppsalame atautsimineK tåssau-
tineKarsinauvoK inup tåussuma er-
Karsautainik nåmagsingningneK —
ukiut 37-t toKunerata kingornagut,
taimåitordle 20-kune 30-kunilo ilagit
pissortarisimassaisa nautsorssutigisi-
massainit sujusingnerussumik.
tamanit soKutigineKartoK
Uppsalame atautsimineK pisimassu-
ngilaK ilagingnut tungåssutilinartut.
tåssauvortaoK suliagssanik iluarsartu-
ssiniartut misiligauvfiat. nunat tama-
lårpagssuit peKatauvfigissånik ataut-
siminerssuit ardlaligtigut ajornartor-
siutigssaKartarput, matumanilo ataut-
simigiartitat, tusarnåriat, suleKatau-
ssut, oKalugtit, KaerKussat avisilior-
tutdlo 3000 migssigissait nunarssuar-
me ilagit rådiata ilaussortarissainit i-
lagéKarfingnit 233-ussunit pissut inig-
ssaKartiniameKardlutigdlo nerissa-
KartiniarneKartugssåuput. ajornartor-
siut tamåna åraingneKarpoK Uppsala-
me universitete suleKatigalugo aut-
dlartitatdlo atautsiminerssuat inerssu-
arme timerssortarfigtåme Fyris Hall-
ime ingerdlåneaarpoK. Uppsalame a-
tuarfit ilåt tamåt avisiliortut nunar-
ssuarmit tamarmit pissut 800 migssai-
nitut tusagagssiorfigtut atorpåt, Sve-
rigivdlo radiuata kisime teknikerit
300-t atugkiusimavai fjernsynikutdlo
autdlakåtitsivit arKaneK-mardluk i-
nigssisimavdlugit pisimassup autdla-
kåtitagssiariniarneranut atugagssatut.
aitsåt taima Sverige nunarssuarmiu-
nit sangmineKartigisimavoK aussax
julip sisamanit 20-ånut atautsimine-
rit ingerdlåneKarneråne, 1961-imilu-
nit Dag Hammerskjold ilissaungmat
taima sangmineKartigisimångilaK.
malugingitsugagssåungilartaoK nu-
narssuarmit tamarmit avisiliortorpag-
ssuit aggiagaluartitdlugit Danmarkip
radiua inungmik atausinarmik aut-
dlartitaKarsimangmat sapåtip akune-
rata atautsip migssåne taimågdlåt na-
jutumik, Kavdlunåtdlo avisé mardlui-
nait suleKatimingnik autdlartitaKar-
simavdlutik — Kristeligt Dagblad å-
ma Sjællands Tidende, månilo Kalåt-
dlit-nunåne atautsiminerssuaK pivdlu-
go iluamik tusagaKarsimångilagut. ge-
neralforsamlingip ingerdlanerane
mardloriardlune radioavisime OKauti-
gitdlatsiarneKartarpoK, tåukule sani-
atigut tåuna pivdlugo radiukut tusa-
gagssiaKartoKarsimångilaK A/ G-ikut-
dlo agdlautigingnigtoKarsimanane. sok
uvagut Kalåtdlit-nunane tamåkuni-
nga tusartineKartåsångilagut?
inusugtut piumassåt
Kanordlunit isagaluarpat tauva pait-
sortoKarsimåsaoK isumaKåsagåine
Uppsalame atautsimineK ugperissarsi-
ornikut isumatusårneruinartoK nuna-
miorpalugtunut ungasigdluinardlune
taimalo inungnut tamanut soKutigi-
nautexarane. sujornagut nunarssuar-
me ilagit atautsiminerat taima politi-
kimut tungassunik ikiorsiniarnermut-
dlo aperKutinik imaKartigissarsimå-
ngitdlat OKatdlivfiutigisimanatigdlo,
sordlo Uppsalame atautsimineK taima
ingerdlasimassoK. aitsåtdlo taima nu-
tålerissut pisoKaunerussutdlo ma-
lungnartigisimåput. atautsimititat mi-
sigissat pigssarsiait naitsumik OKau-
tigisagåine tamåna ima oKautigissa-
riaKarunarpoK: inusugtorpagssuit kri-
stumiut ilagigsortånit åssigingitsunit
nunarssup ingmikortuinit tatdlimau-
ssunit pissut atautsimut åssigissute-
xarunarput uvguna — ilungersortu-
mik sulissutigingnigkumaneK ugperi-
ssarsiornikut påsingningnerit åssigi-
ngitsut agssortutigiungnaerdlugit a-
tautsimordlune akiuniartariaKartoK
sorssungnernut, nåpertuivdluånginer-
nut naKisimangningniarnermutdlo i-
nuit ajornartorsiortut ikiorniardlugit,
ugperissarsiornikut angneruniunane,
ugperissarsiomeruvdle sunisinaunera
atorniarKuvdlugo tugdlit-asåsavat a-
nguniardlugo, pivfigssax sunaussor-
dlunit atorniarKuvdlugo suleKatiging-
nigssamut sume nunaxarneK, åmikut
xanoK KalipautexameK ugperissamut-
dlo KanoK navsueruteKarneK aporfigi-
nagit suliagssanut ilagit pissortarissar-
simassaisa Kangånitdle suliaringitsu-
garisimassainut. Uppsalame inusugtut
— tungavingmikut åssigingikaluaKa-
lutik akunermingnilo agssortutigssa-
Karaluaxalutik — taiméitoK atautsi-
mik isumaKatiglssuteKarput: nunar-
ssuarme måne kristumiutut suliniar-
nivtine ugperissamik iliniarsimassor-
tavta isumaicatigingnigssåt utaruinar-
sinåungilarput!
åmåtaoK inusugtut akornåne nåma-
gigtaitdliutigine»arpoK atautsiminer-
ne taiseKatautineKarsinåunginamik.
„sok utorKåinait ilagéKarfivtine kisi-
mik aulajangissusåpat", taima OKar-
toKarpoK. atautsiminerme taise»atau-
sinaussut avguaKatigigsitdlugo 51-inik
ukioKarput OKautigiuartagardlo tusar-
terKinardlugo „någssåungitsox Kanig-
dliartortitdlugo ilagingne suniutexar-
nex agdliartortartoK!11
inusugtutdle atautsiminerme suniu-
teKångitsungitdlat. taiseKatautineKar-
Ordet OIKUMENE, som har givet navn
til den økumeniske verdensbevægelse,
er græsk og betyder „hele den beboede
verden". For nutidens kristne opsum-
merer dette ord de enhedsbestræbel-
ser, der især giver sig udtryk i Kirker-
nes Verdensråd.
OKauseK OIKUMENE, nunarssuarme ila-
git suleKatigingnerånut tungatitaussoK
grækerisOjuvoK isumaKarto« „nunar-
ssuaK inoKarfiussoK tamarme", uvdlu-
mfkut kristumiussut OKauseK tåuna nu-
narssuarme tamarme atausiunigssamik
suliniarnerånut tungavoK, pingårtumig-
dlo nunarssuarme ilagit rådiåne ersser-
Kigdlune.
sinåungikaluarput, suaornigssamutdle
akornuserneKarsinåungitdlat, isuma-
KartoKåsångilardlo isumatik pivdlugit
igtordlutik tunuarsimaniåinartut. inu-
sugtutdlume ama nunarssuarmiut på-
sitipåt uvdlumikut ilagit ingerdlati-
tauneråne KanoK åssigingissuteKarti-
gissoK — nerdliviliarnermik påsing-
ningneK åma ilagingne atorfinigtitsi-
ssarnerit åmalo bibilimik åssigingit-
sumik issigingningneK pinagit, kisiå-
nile pisut pitsutdlo akornåne, europa-
miut amerikamiutdlo akornåne, tåssa
atugarigsårtut, ingmingnut nåmagi-
ssutut issigissut inugtaoKataussunig-
dlo ikiuinigssamik pissariaKartitsingit-
sut kisalo ajorssartut, perKarnisårner-
mik, pingitsailissaunermik erKungit-
suliornermigdlo misigissaKartuartut
åmalo erKortumik pineKarnerup inug-
tutdlo naleKarnerup anguniarnerane
ivangkiliumik najorKutaKardlutik su-
liniartut.
nunarssuarme ajornartorsiutit
pivdlugit suleKatauniarneK
Uppsalame atautsimineK nunarssu-
arme ilagit rådiata 1948-me Amster-
damime autdlarnersardlune general-
I )lll)«‘ll'
- system i Deres skønhe
Bliv smukkere med
DUBARRY, den dejlige
serie af cremer, skin-
tonics og modens nyeste
make-upi
pfnernerulerumaguvit DUBARRY
atoruk, cremet pitsagssuit,
imerpalassoK amermut
saligut kmamutdlo pinersautit
pitsaunerpåt.
B&W ALPHAp dieselmotoré totaktigdlit
ventileKångitsut Kalåtdlit-nunane atu-
gauleriartuinarput.
100 -1000 HK
DIESEL A/S
KVALITETEN TÆLLER
B&W ALPHA totakts ven-
tilløse dieselmotorer træn-
ger mere og mere frem i
Grønland.
TELEGRAM-ADR.: ALPHA FREDERIKSHAVN. TELEX 9783
forsamlingeKarneranut nalerKiukåine,
malungnardluarpoK ajornartorsiutit
sut tamatuma kingornagut pingorar-
simanerssut. Amsterdamime kangia-
ne kitånilo årKiaginginerit sangmine-
Kartupilugssuput. Uppsalame agssor-
tussutit kujatånut avangnånutdlo tu-
ngåput. Amsterdamime ilagit kitånér-
sut amerdlanerpausimåput, Uppsala-
mile ilagit kangigdlit autdlartitami-
kut amerdlanerssauvdlutik, ajomar-
torsiutitdlo asiamiunit, afrikamiunit
Amerikamilo kujatdlermiunit angner-
tunerussumik oKatdlinikut akuliuvfi-
gissarpåt. Amsterdamime atautsimi-
nerme OKautsit najorKutarineKartut
tåssa „pissussuseK" åma „såimåunex"
(sorssungnerssuvme kinguninguatigut
atautsimitoKarame). Uppsalame najor-
KutarineKartOK tåssa „kristumiut a-
tautsimut akissugssaunerat“, åmåtaoK
atautsiminerme tamarme OKausingnå-
rineKarpoK oxautsit Juånasimut sar-
Kumersitanitut: „takuk, sut tamaisa
nutångortipåka".
Uppsalame oKalugiautit, OKatdline-
rit isumaKatigingningniutitdlo nåmag-
singmata tamarmik atautsimut Kile-
ruserneKarput: ilagit suliniartariawtr-
put politikerit iluångitsuliutånut isu-
makulutigssångordlutik. ilagit suli-
ssuisa iliniartariaKarpåt ajornartorsi-
utit avatangissitik takusinångornig-
ssåt, påsisimassakinerit sapissusikine-
ritdlo akuliuvfigissardlugit, sut nang-
mineK akissugssauvfiginigssåt sapi-
ssuseKarfigissariaKardlugo. atautsimi-
neruvdlo naggatånik agdlautigissane
ajornartorsiutivit ardlagdlit sangmi-
neKaxsimåput.
sektion III-.p agdlagartaine nunar-
ssuarme ikiorsiniarnikut aningaussar-
siornikutdlo ineriartornermut tunga-
ssune ilagéKarfiussut tamaisa kåmag-
torneKarput nunamingne nålagkersui-
ssut uteriserfigerKuvdlugit nunanut
kinguarsimassunut ikiutigissartagka-
tik nunap pigssarsiåta 1 procentianik
angissuseKartilerKuvdlugo 1972-ime,
sordlutaoK kristumiut atausiåkåt ka-
jumigsårneKarsimassut nangmingnér-
dlutik „nunat-kinguarsimassu-nut a-
kilerårut" pilerserKuvdlugo politike-
rit 1 procent anguniardlugo aulajangi-
niarneråne.
aulajangersagkane åssigingitsune i-
låtigut agtorneKarsimåput kangiata
kipasigsuane årdlerinartorsiorneK, Bi-
aframe sorssuneK FN-ivdlo inuit kiv-
fåungissuseKarnigssanik aulajanger-
sagå. ilåtigut aulajangerneKarpoK, pi-
årtumik ikiorsinigssaK pilersineKåsa-
ssok 6 millioner dollars sivnerdlugit
amerdlatigissunik aningaussalerdlugo
Nigeriame sorssungnerme encugaussu-
nut atugagssatut, kisalo Caritas In-
ternationalis åma Røde Kors sulexa-
tigalugit piårtumik patajaitsumigdlo
ajorssartut najugånut atåssumik pi-
lersitsissoKåsassoK.
nunarssuarme ilagit rådiata nunar-
ssuarme ajornartorsiutinut tungassu-
nut akuliusimanera takussutigssaKar-
tiniardlugo pissusigssamisuginåsaoK
aulajangersagkat mardlugsuit Uppsa-
lame generalforsamlingeKarnerme o-
Katdlisigerujugssuariardlugit isuma-
KatigissutigineKarsimassut issuaivfigi-
savdlugit. sordlo kangiata kipasigsua-
ne ajornartorsiomermut tungassunut
ima isumaKatigissuteKartoKarsima-
vok:
„erKasutigeKårput kangiata kipasig-
suane pisanganartorsiomeK Kasukar-
tineKarnigssånik ilimanarsissoKarsi-
mångingmat. FN-ip aulajangersagå
maleruarneKångilaK, nålagauvfit ta-
matumunga akuliutut nunautaisa i-
nardligagssåunginerat atarKineKångi-
laK, årKissutigssamik sarKumersoKar-
simångilaK kisalo såkulersorneK ang-
nertusitikiartorneKarpoK.
tamåko pissutigalugit komitiunerup
augustime 1967 Heralikonimit nalu-
naerutå taperserumavarput tåunalo
najorKutaralugo måko sujunersutiga-
lugit:
nålagauvfit tamarmik nunagissaisa
InardlerneKarsinåunginerat ugpemar-
sausertariaKarpoK.
nunarssuarme ilagit rådiat Kimåssut
nunaveKångitsutdlo ajornartorsiorne-
råne ikiunerminik nangitsiumavoK år-
KivfigineKarnigssånilo suleKatauju-
mavdlune.
ugperissarsiornikut kivfåungissuse-
KardluinarnigssaK åmalo silamiut o-
Kalugtuarissauneråne ugperissat pi-
ngasussut ivdlernartitanut tamanut i-
sersinautitariaKarput, nunat tamalåt
isumaKatigissutaisigut tamåna åncing-
niarneKarsinauvoK.
nunat såkulersorsinaunerat ming-
nerpauvfigisinaussånut kigdlilertaria-
KarpoK nunap isumangnåinigssånut
nåpertutumik.
nålagauvfigssuit nunamit tamånga
soKutigissamingnik iperaissariaKarput.
pisanganartorsiomeK pivdlugo FN-
ip generalsekretæriata nalunaerute-
Karnigsså pisångatigalugo nålaorpar-
put, generalforsamlingilo neriugpoK,
tåuna årKiniarnigssamut avKutigssiui-
ssujumårtoK.“
Nigeriap Biafravdlo sorssunerat
pivdlugo isumaKatigissut ima OKau-
sertaKarpoK:
„aliasutigalugo åniautigalugulo nu-
nap ilåne tamåne isumaKatigingine-
22