Atuagagdliutit - 23.01.1969, Qupperneq 21

Et nyt center for
gamle spørgsmål:
Denne moderne
bygning, der har
kostet over 50
millioner kroner,
er helliget under-
søgelser af grun-
dene til, at men-
nesker og dyr æl-
des og deres
funktionsdygtig-
hed nedsættes.
utorKalissarneK
pivdlugo misig-
ssuivfigtåK nutå-
liaoKissoK 50 mili.
kr. sivnerdlugit
akeKarsimassoK.
suna pissutigalu-
go inuit Qmassut-
dlo utorxalissar-
nersut pitsor-
dlugtungortarner-
sutdlo tåssane
påsiniarneKartug-
ssauvoK.
SOK
utorKalissarpu
utorKalissarnermik umåssuseKartutdlo utorKalissarnerinut pi-
ssutaussunik ilisimatusameK nutåjuvoK. ilisimatusarfit silar-
ssuarme angnerssåt USA-me atulersimavoK, neriutigineitarpor-
dlo utorKalissarnermut pissutaussut ilait påsineKarumårtut
Walther Frohlicimit
Baltimore (RB-Special)
niviugkap nalinginaussup tingmititdlune sulungminik aulatitsinera umdssu-
sigdlit aulanerisa sukanerssaråt. niviugkap utorKalisimdngitsup sulua sekunti-
mut 1000 migssiliordlugit kumut åmutdlo aulassarpoK. niviugagdle sapåtit aku-
nerinik mardlungnik utorKåussuseKalerångat — inup 70 migssiliordlugit ukio-
Karneratut utornautigilerångat — suluisa aulanerat malungnauissumik kigait-
dleriartarpoK.
suna pissutigalugo taima pissoKar-
tarnersoK ilisimatut ilisimarusulerpåt.
niviugkap suluisa nukingine Kanormi-
tauva pissoKartarmat niviugak sulung-
minik autdlarKåumisut sukatigissumik
aulatitsisinaujungnaertarpa? tamatu-
mungauna åssingussoK pissutaussar-
toK inuit umassutdlo utorKalissarne-
rénut? taima pissoKartarnera suniuti-
gissartagailo KanoK iliornikut kingu-
artineKarsinåupat atorungnaersiving-
neKarsinåupatdlunit?
aperKutit taimåitut akisinaujumav-
dlugit utorKalissarneK pivdlugo ilisi-
matusarfingme nutåme USA-me ig-
dloKarfit ilåne Baltimoreme itume ili-
simatutut suliat amerdlaKissut aut-
dlarnerneKåsåput. ilisimatusarfik su-
jorna junirne autdlarnersoK utorKali-
ssarnermut ilisimatusarfinavigtut a-
torneKartugssauvoK.
ilisimatutut suliaK nutait
umåssusigdlit tamardluinarmik u-
toncaliartortitdlutik sulinikut nåmag-
sissartagait angnikitdliartortarput. ta-
matumunga pissutaussut iterngat ti-
kitdlugo ilisimaneKéngitdlat utorKali-
ssarneK pivdlugo ilisimatusameK ili-
simatutut sulineruvoK nutåjuvdlui-
nartoK. Kåumatip KanoK pingorsima-
neranik påsiniaissarnerit inup utor-
Kalissarneranik påsiniainernit ang-
nertunerussumik ingerdlåneKarsimå-
put.
nauk tamanit ilisimaneKaraluartoK
inuit utorKaliartortitdlutik piginåu-
ssuseKardluarungnaeriartortartut, ti-
mip ilaine åssigingitsune piginéussu-
sérukiartortarneK Kanos sukatigissu-
mik Kanordlo såkortutigissumik pi-
ssartøK ilisimatut ilisimarKalåvigpåt;
avdlångutaussunik tamåkuninga aut-
diarnissartOK ilisimassaKarKarfigiv-
dluinardlugo.
ilisimatusarfigtåme sulissut inuit
nangmingneK kajumissutsimingnik
nalunaertut 600 Kåumatit 18-it Kångiu-
kångata uvdlune pingasune uninga-
ssartugssat akuerssisisimavait. uni-
nganermingne timimikut anersåmi-
kutdlo angnertumik misigssuivfigine-
Kartåsåput. taimatut misigssorneKar-
tartugssat ilait inusugtuaréuput ilait-
dlo 90-it sivnerdlugit ukioKardlutik
toKunertik tikitdlugo misigssortitaru-
mavdlutik akuerssisimassut.
taimatut sivisumik misigssuissar-
nigssat inup utorKalissarneranut tu-
ngassunik sujusingnerussukut misig-
■ssuissarnernit angnertunerujugssu-
ssugssat ilisimassanik nutårdluinamik
pigssarsiviussugssatut ilimagineKar-
put. misigssomeKartartut tamardlui-
naisa misigssuinerme pissortaussut
angnertumik, encorKigsårtumik sivi-
sumigdlo misigssugarislnauvait, er-
sserKivigsumik påsissat misigssuiner-
mit misigssuinermut åssersuneKarsi-
nåusavdlutik.
sordlo anersårtornerinik ugtortai-
nertigut påsineKarsinåusaoK misig-
ssorneKartut atausiå'kåt puait iltimik
KanoK agtigissumik pigssarsissarner-
sut Kasuersimatitdlutik, ilungersuatit-
dlutik ilungersuanermigdlo kingorna.
ilt pigssarsiarineKartartOK utorKaliar-
tornerme migdliartortartoK ilisimane-
KarpoK. månale erKorKigsårtumik ug-
tortaissoKarsinaulerpoK, ilt pigssarsia-
rineKartartOK KanoK agtigissumik Ka-
nordlo ilinerane migdleriartarnersoK
påsineKarsinaulerdlune.
misilissarnerne avdlane inuit ator-
neKarsinåungikångata umassut ator-
tariaKartarput. umassutdle KanoK u-
tomautiginere ilisimaneKarajunging-
mata ilisimatusarfik umassunik mi-
sigssuinerme atugagssanik nangmineK
pigissaminik kinguågssiortitsilerpoK,
umassut inugtutdle misigssorneKartu-
tut peririgsårussautigissumik agdlag-
tugauvdlutigdlo nåkutigineKardlutik.
ilisimatusarfik autdlariraumutdle i-
lisimatusarfit taimåitut silarssuarme
angnerit ilagåt. 120-nik sulissoKarpoK,
sulissut ilait 40 ilisimatujuvdlutik, u-
’kiunile tugdlerne sulissut amerdlaKå-
mingnik ilaneKartugssåuput, taima
pissoKarpat ilisimatusarfik ilisimatu-
sarfit taimåitut Kanganit månamut
a ngnerssarilisavåt.
angissusianitdle pingårnerussoK tå-
ssa ilisimatut sutdlivé åssigingitsut,
utorKalissarnermik ilisimatusarnermut
tungassunik åssigingitsunik tamanik
misigssuivfiussut.
umassuarnap pingaruteKarnera
inup timå cellenit atausiåkånit kati-
tigaungmat ilisimatusarfingme sulissut
påsiniarniarpåt utorKalissarneK cellet
avdlångortarnerinit pissuteKartarner-
sok. ilisimaneKarérpoK teriarssuit u-
torKaliartortitdlugit celline åssigingit-
sune arrortineKarsinåungitsunik une-
rartoKartartoK sordlo Karasaisa cellisa
ilåine. teriarssup iknanerane Kåuma-
tine kingugdlerne arrortineK ajornar-
tut unerartut arfineK-mardloriåu-
mingnik amerdlåssuseKalertarput. u-
nerartut cellet umåinarnigssaraluat
akornusertarpåt, taimalo pissoKartar-
simagpat KanoK akornusissarpat? ta-
måna eminakåneK påsineKartugssat
ilagiumåråt neriutigineKarpoK.
ilisimatusarfingme sulissut ilisima-
tut ilaisa umassut pissarnerinit sivisu-
nerussumik umatitalerérsimavait. si-
visunerussumik umatineKartalersoK
mikissuararssuvoK agdlisitsiuserdlune
aitsåt ta’kuneKarsinaussoK, nigdlertu-
mik aulik, imerme umassussoK Kav-
dlunåtut hjuldyrimik taineKartartoK.
millimetere Kulingordlugo avgoråine
avingnernik pingasuinarnik umassua-
raK tåuna takissuseKartoK uvdlut ar-
fineK-pingasut ingerdlaneråne 40-nik
måniliortarpoK, tukernerminit uvdlut
sisamat Kångiunerinit måniliulertar-
dlune. måniliorérnerme kingorna u-
massoK uvdlune arfinilinarne uma-
ssarpoK, katitdlugit uvdlune 18-ine
umassardlune.
ervngup umassuarKap najugarissåta
nigdlernerulersineKarneragut umassu-
arKap inunera uvdlunik 15-inik ilisi-
matunit sivitsorneKartarsimavoK. u-
massuarardlo ingmikut itunik nerissa-
Kartitdlugo umassarnerata nalingi-
naussup mardloriautå sivnerdlugo ili-
simatut umatitalersimavåt. periautsit
mardluk åssigingissutåt tåssa ervngup
nigdlernerulersineKarneragut umassu-
arKap inuvfigissai uvdlut kingugdlit
sivitsorneKartarmata, ingmikutdlo i-
tunik nerissaKartitsinikut uvdlut u-
massuaricap måniliorfigissai sivitsor-
neKartarmata. misilissarnertigut ili—
manarsivoK utorKalissarneK sujumut
„årKigssuneKarérsimassartOK", tamå-
nale avdlångortineKarsinaussoic.
I
avdlamiut tikerårtåsassut
ilisimatut tusåmassaussut nunanit
åssigingitsunit pissut ukiune aggersu-
ne ilisimatusarfingmit KaerKuneKar-
tåsåput suliartorKuvdlugit ilisimatu-
sarfiuvdlo atortue nutåliauvdluinartut
atoriartorKuvdlugit. ilisimatusarfing-
me pissortaussoK dr. Nathan W. Shock
utorKalissarnermut tungassunik ukiu-
ne 30-ne suliaKarsimassoK ima OKar-
poK:
— anguniagkavta pingårnerssaråt
inuit utorKassångornermingne nåmag-
sissaKarfigivdluartagaisa ukiut sivit-
sorneKarnigssåt. utorKait inunerat si-
vitsorninångilarput, pisunerussumig-
dle pivdluarnarnerussumigdlo utorKa-
lisarnigssaK kigsautigårput.
Mac Baren
De 3 mest solgte Mac Baren tobakker
aserorterinerput
unigtmeizåsassoK
kuit tatsitdlo mingugterneKartarnere, silåinaup silåinarmik ipi-
nartumik akunenartarnera nipiliornerdlo angnertusiartuinar-
toK oKatdlisigisavdlugit atautsiminigssap piarersarneKarnigsså
FN-ime isumaKatigissutigineKartoK
ukiut kingugdlit 100-t ingerdlanerå-
ne Amerikame nålagauvfeKatigit inue
Kulingiluariåumingnik amerdlåssuse-
Kalersimåput, nukigdle atorneKartOK
måna 25-riåumik angnertussuseKar-
poK, angnertusiartornera sukagtika-
lugtuinardlune. tamåna ajungitsor-
pagssuarnik pilersitsinarane åmale
mingugterinermik kinguneKarpoK. u-
kiut tamaisa USA-p silåinånut pujoK
silåinatdlo ipinartortagdlit 142 miil.
tonsit akuliuneKartarput. pigissamik
ilait milliarderpagssuit amerikamiut
ukiut tamaisa atorungnaertarpait, sor-
dlo bilit 7 millionit kisalo puiaussat
Kumuagtaussatdlo igalåminemit plas-
tikinitdlo sanåt 26 milliardit. tamåko
amerdlanerssait nungutugssåungit-
diat... ukiut 1800-t ingerdlaneråne
Hudsonip kua (New Yorkip erKåne a-
kulik) kapisiligpagssuaKarpoK, kuvdlo
akuanut Kanigtume ukiut tamaisa ui-
luvit 5 åma 10 mili. kg. akomånik a-
merdlåssusigdlit pigssarsiarineKartar-
put. kuk måna mingugtersimaKissoK
pissuseKåtut ilersiniåsagåine én mil-
liard dollarsit atordlugit ukiune Kuli-
ne saligtariaKarpoK...
amerikamiut autdlartitåt James
Russell Wiggins FN-ip generalforsam-
lingeKarnerane oKatdlinerme taimatut
oKarpoK. OKatdlinerup naggatågut o-
KauseKautigssatut sujunersut akuer-
ssissutigineKarpoK, aulajangerneKar-
dlune inuit aserorterinerat 1972-ime
FN-ime atautsimissutigineKåsassoK.
tamatumunga peKatigititdlugo ge-
neralsekretære KinuvigineKarpoK —
aningaussarsiornikut ikiorsissarnikut-
dlo sujunersuissartut avKutigalugit —
24-gssånik generalforsamlingeKarnig-
ssamut nalunaerusiortitsisassoK, inuit
atugkamrkut pitsångorsaivigineKar-
nigssånik måna sulineK nalunaerusi-
orneKåsavdlune. nunat niorKutigssior-
fiuvdluartut kinguarsimassutdlo ajor-
nartorsiutait angnerit åma nalunaeru-
me ilånguneKåsassut erKarsautigine-
KarpoK. atautsiminigssap piarérsarne-
Karnigsså, KaKugo kisalo sume ataut-
simitOKåsanersoK sujunersutigineKå-
såputaoK.
teknikikut ilisimatusarnikutdlo su-
juariautit iluardluångitsortait, inuit
avatangissåinik mingugterinernik ki-
nguneKartartut 1967-ime 22-gssånik
generalforsamlingeKarnerme erKar-
torneKarput, aningaussarsiornikut i-
kiorsissarnikutdlo sujunersuissartut
44-gssånik sujorna majime atautsimi-
neråne OKatdlisigineKåsassut Sverige-
mit piumassarineKardlune. sujuner-
suissartut tugdlianik augustime ataut-
simineråne oKauseKautigssatut suju-
nersut tamanit isumaKatigissutigine-
KarpoK — månalo generalforsamlinge-
Karnerme åma tamanitaoK isumaKati-
gissutigineKarpoK.
generalforsamlingeKarnerme OKat-
dlineKartitdlugo svenskit autdlartitåt
Sverker Åstrom OKarpoK erKartugag-
ssat angnertoKissut mardlungnik ing-
mikortortaKartut. ingmikortume su-
jugdlerme erKartorneKåsåput nunap
ilångartemera atupilungneKarneralo,
silåinaup, ervngup imavdlo mingug-
terneKarnerat, ingassagtumik nåkuti-
gineKångitsumigdlo sordlo sulfonik a-
tuinerup kingunerissartagait ajoKu-
taussut, orpigpagssuaiaineK, umassu-
nik nungutitsissarneK, igdloKarfigssuit
erKagkatigut ajornartorsiutait, nipi-
liornerssuaK il. il..
ingmikortup åipåne avatangissit pi-
ngortitamit pissut pendngnermut, su-
linermut inussautsimutdlo suniutigi-
ssartagait kisalo igdloKarfit nåkutigi-
neKångitsumik agdliartornerisa timi-
mut anersåmutdlo suniutigissartagait
erKartorneKåsåput.
åssersutitut Sverker Åstromip tai-
ssaisa ilagait ervngup atornikup kung-
nik tatsinigdlo ajortungortitsissarne-
ra, oliamik agssartutit umiarssuit a-
merdliartornerat agdliartorneratdlo
peKatigalugo oliap mingugtitsissarne-
ra angnertusiartornera, toKunartut
tigssalukårutigalugit atorneKaleriar-
tuinarnerat tingmissartutdlo nipimit
sukanerussut tingmissartortitseKati-
gingnit atugaulerpata nipiliortut a-
jornartorsiortitsinerisa angnertuseri-
arujugssuarnigssåt. taimanikut inuit
100-nik millionilikutåt KanoK ilioriar-
sinaunatik KOKiångutitaorujugssuali-
såput.
ANTHON BERG
LEVERANDØR TIL DET
KONGELIGE DANSKE HOF
I Anthon Berg's fornemme gaveæsker er hvert
enkelt stykke chokolade en udsøgt nydelse -
en kompliment til modtagerens gode smag...
Anthon Bergip
tunlssutigssatut
sukuldtiliaine
portanitut
sukulåtit
tamdkivigdlutik
mamar-
dluinartuput
2!